آیا جز افرادی هستید که باید همه چیز ایده آل باشد تا راضی شوید؟ آیا پذیرش خطا در خودتان یا دیگران برایتان سخت است؟ آیا باید همه چیز عالی باشد تا خوشحال شوید و هیچ چیز هیچ وقت به قدر کافی خوب نیست؟ اگر پاسخ شما به همه این سوالات مثبت است، شما فردی ایده آل گرا هستید.
ایده آل گرایی چیست؟
ایده آل گرایی یعنی اینکه برای هدف هایمان ملاک های بالایی را ایجاد کنیم و برای رسیدن به آنها، سعی و تلاش کنیم. ایده آل ها و آرمان های ما با اهمیت اند. آنها به زندگی ما معنا و سمت و سو می دهند. ولی هیچ وقت مثل ایده آل هایمان نخواهیم بود.کمال گرایی یک خصوصیت شخصیتی است که در بیشتر اشخاص جامعه وجود دارد و در آشفتگی هایی مانند وسواس، افسردگی،اضطراب، خودکشی و اختلالات خوردن به آشکاری می توان شاهد پیدایش آن بود در سازمانهای امروزی هم دو شکل مثبت و منفی کمال گرایی به صورتی در هم پیچیده شده که تمایز آن سخت است. اشخاص کمالگرا، افراد شگفت آوری هستند، مدیریت چنین اشخاصی صبر بسیاری را می خواهد و در ضمن باید شیوه خاصی از مدیریت را برای آنها به کار برد.
معرفی انواع ایده آل گرایی
برای اغلب ما پیش آمده که از ترس عالی انجام ندادن کاری، دست به اقدام نزده ایم. این خلاصه ترین بیان ممکن در خصوص ایده آل گرایی است.اگر شما هم قبل از انجام هر کاری دنبال بهانه هایی هستید که مانع عالی شدن می شوند، اگر شما هم به این فکر می کنید که اول باید همه چیز را تمام و کمال و از بهترین و ایده آل ترین نوعش فراهم کنید و بعد دست به کار شوید، اگر شما هم فکر می کنید برای نوشتن یک مطلب که از تجاربتان نشات می گیرد باید اول یک نویسنده تمام عیار شوید و بعد اقدام کنید، شما یک انسان ایده آل گرا هستید.در وجود اغلب ما گونه ای از ایده آل گرایی وجود دارد. در برخی از انسانها میزان ایده آل گرایی چنان زیاد است که کار به روان شناس و مشاور می کشد و دوره درمانی در خصوص آنها تعریف و اجرا می گردد. اما در بسیاری از ما، ایده آل گرایی چنان پنهان است که خودمان نیز از آن بی خبریم
ایده آل گرایی منفی و ناسازگارانه
فرد ایده آل گرا از ایده آل هایش برای شکنجه خود استفاده می کند. او دغدغه ارتقای خود و رسیدن به ایده آل هایش را دارد و از ضعف ها و نواقص خود بسیار گریزان است و تلاش فرسوده کننده ای برای پنهان کردن و دیده نشدن نواقص خود می کند.همانند نویسنده ای حرفه ای و ایده آل گرا که کوچکترین اشتباه او را از پای می اندازد و به سختی می تواند آن را بپذیرد:من نویسنده هستم و تا به حال توانستم آثاری را به چاپ برسانم که توانسته مورد استقبال زیادی قرار بگیرد و موفقیت هایی برایم به ارمغان آورده. اما در نوشته های اخیرم، متوجه خطایی شدم. از آن موقع به بعد، تمام اعتماد به نفس خودم را از دست دادم. این اشتباه برای من خیلی شرم آور و دردناک است.من با این سابقه، حق اشتباه کردن نداشتم! من دیگر نمی توانم موفق باشم و بدرخشم. به آخر خط رسیدم. دیگر انرژی و انگیزه ای برایم نمانده است. چقدر از خودم متنفرم. دیگر توان کار کردن هم ندارم. با این وضعیت، حتما از کارم هم اخراج خواهم شد. حوصله ارتباط و رو در رو شدن با آدم ها را ندارم. کاش می گذاشتند تا به حال خودم بمیرم.
ایده آل گرایی و وسواس بایدها
در نوعی از ایده آل گرایی که ناسالم و مخرب است، به طور وسواس گونه ای فرد در استبدادِ بایدها زندگی می کند. او باید همانند ایده آل هایش باشد؛ بی عیب و ایده آل. در برابر هر نقص و اشتباهی مستعد تجربه احساس شرم است و ناتوان از دیدن دستاوردهای خود و احساس غرور همراه با آن.شرمی که سراپایش را فرا می گیرد تا قامتش را خمیده و روانش را فرسوده سازد. گویی که دیگر نمی توان دوباره به پا خواست و امیدی به زندگی دمید. آنها هم در تلاش بسیار برای کسب موفقیت هستند و هم بسیار دل نگران شکست اند و فضایی برای انتقاد و نقص باقی نمی گذارند.تعارضی قوی میان معیارهای بالای شخص و عملکرد واقعی اش شکل می گیرد.کمال گرایی ناسازگارانه که همراه با خودانتقاد گری بی رحمانه ای است، بسیاری از مشکلات روانشناختی را شکل می دهد؛ از جمله: اضطراب، افسردگی، بی اشتهایی عصبی و اضطراب اجتماعی.
ایده آل گرایی مثبت و سازگارانه
اما نوع دیگری از ایده آل گرایی وجود دارد که گرچه آنان معیارهای بالایی برای خود وضع کرده اند، اما ترس از شکست ندارند و دل نگران آشکار شدن نواقص خود نیستند. آنها می توانند از دستاوردهای خود احساس غرور کنند. شکست و موفقیت، هر دو برایشان یک معنا دارد و آنچه مهم است، در مسیر اهداف و معیارهای شخصی بودن است.از شکنجه گر و انتقادگر درونی خبری نیست. از شکست و نواقص خود احساس شرم را تجربه نمی کنند، پس کمتر افسرده و یا مضطرب می شوند. می دانند که انسان بودن به معنای کامل بودن نیست و اگر اشتباهی کنند، آنان مستعد تجربه ی احساس گناه هستند. احساس گناه گرچه احساس دردناکی است، اما نیرویی عملکردی در جهت جبران اشتباه است و در جهت مهرورزی به خود و دیگری عمل می کند.
خطرات ایده آل گرایی
- ابتلا به افسردگی و اختلالات اضطرابی
- خشم
- تخریب روابط اجتماعی
- تعیین هدف های دست نیافتنی است
- تربیت فرزند
- درس نگرفتن از اشتباهات
- ناامیدی از اطرافیان و جامعه
- از اثر رسانه های اجتماعی دور نباشید
درمان ایده آل گرایی
درمان ایده آل گرایی ، واقع بینی نسبت به ضعف انسانی مان است و آگاهی عمیق از آثار تخریبی استبداد بایدها بر روانمان. واقعیت این است که زندگی انسان با درد و سختی آمیخته است. درد و نقص در همه ما مشترک است و معیارهای غیر واقع بینانه، فراتر از توان و ظرفیت ماست. انتخاب با ماست که با معیارهای دست نیافتنی، خود را مضطرب و افسرده و ناتوان تر بسازیم یا اینکه خود را با تمام نواقص و زخم هایمان عاشقانه دوست داشته باشیم و اندکی در آغوش خود هنگام سختی ها و شکست ها آرام بگیریم.برای شروع مهرورزی به خود، نیاز به بستر ارتباطی امن و صمیمانه ای چون رواندرمانی داریم تا بتوانیم با حقیقت ضعف انسانی خود رو در رو شویم و با مشفقانه در آغوش گرفتن خود، از بار سنگین خودانتقادی و شرم، خود را رها سازیم و سبک بار زندگی پر فراز و نشیب خود را از سر بگیریم.