توربوشارژر يكى سیستم اگزوز-محور است كه توان خروجى موتور را افزايش مى دهد.
به طور معمول حركت به سمت پايين پيستون هوا را به درون موتور مى كشاند. اين هوا با سوخت تركيب مى شود و براى توليد قدرت مى سوزاند. با فشار پدال گاز ميزان هوايى كه وارد مى شود افزايش مى يابد. در نتيجه افزايش هواى درون موتور باعث بهبود فرآيند سوخت و افزايش قدرت موتور مى شود.
در توربو شارژر يك جفت توربين وجود دارد كه بر روى يك شفت مشترك نصب شده اند.
يكى از آنها كه توربو ناميده مى شود به اگزوز منتقل مى شود، در حالى كه ديگرى كه كمپرسور نام دارد كه به دريچه ورودى متصل است. گازهاى خروجى از اگزوز باعث چرخيدن توربين مى شود كه آن باعث مى شود كمپرسور بچرخد. كمپرسور هوا را به داخل موتور هدايت مى كند. هواى بيشترى كه وارد موتور مى شود همراه با حجم بيشتر سوخت قدرت خروجى موتور را افزايش مى دهد.
چه خودروهايى از توربوشارژر استفاده مى كنند؟
در گذشته، توربوشارژرها براى توليد قدرت بيشتر در خودروهاى اسپورت استفاده مى شد. از زمانى كه استاندارهاى مربوط به آلودگى هوا و محيط زيست افزايش يافته است، بسيارى از خودروسازان از موتورهاى كوچك به همراه توربوشارژر به جاى موتورهاى بزرگ استفاده مى كنند.
توربوشارژر به يك موتور كوچك اجازه مى دهد تا قدرتى كه يك موتور بزرگ توليد مى كند را توليد كند، اما زمانى كه احتياج به قدرت كمترى است، موتور كوچك مصرف كمترى دارد. به طور سنتى موتورهاى داراى توربوشارژر به سوخت بالا اكتان بالا نياز دارد، بنابراين بسيارى از موتورهاى داراى سوپرشارژر كه براى كاهش مصرف سوخت طراحى شده اند از تزريق مستقيم سوخت استفاده مى كنند كه در نتيجه به آنها اجازه مى دهد تا از سوخت ارزان تر با اكتان ٨٧ نيز استفاده كنند.
به ياد داشته باشيد كه مسافتى كه خودروى شما با مقدار مشخصى از سوخت طى مى كند در موتورهاى داراى توربوشارژر بسيار متفاوت است. حتى ممكن است كه موتور داراى توربوى كوچك به اندازه ى يك موتور بزرگ سوخت مصرف كند.
بيشتر موتورهاى ديزلى از توربوشارژر استفاده مى كنند. موتورهاى ديزل داراى توربوشارژر در دور موتورهاى پايين نيز به خوبى عمل مى كنند. موتورهاى ديزلى زمانى كه با توربوشارژر تركيب مى شوند بهره برى سوخت نسبت به موتورهاى بنزينى با توربوشارژر، بيشتر مى شود.
استفاده از توربوشارژر در خودروها، از دهه پیش و به دلیل ملاحظات محیط زیستی رواج یافت. خودروسازان برای درامان ماندن از جریمه های سنگین مرتبط با آلایندگی، پیشرانه خودروها را به تدریج کوچک تر کردند و برای جبران توان ازدست رفته، توربوشارژر را مورد استفاده قرار دادند. وظیفه اصلی توربوشارژر، تزریق هوای اضافه به مخلوط سوخت و هوا در موتورهای درون سوز است و به کمک این سیستم، می توان از میزان مشخصی سوخت، انرژی بیشتری دریافت کرد.
توربو شارژر چگونه کار می کند؟
- توربو شارژ درواقع شامل دو تا پنکه ی کوچک است؛ که توسط یک میله ی مرکزی بنام شافت به یکدیگر متصل شده اند.
- چرخش یکی از پنکه ها باعث چرخش دیگری می شود.
- یکی از این پنکه ها بنام توربین سر راه گازهای گرم خارج شده از سیلندرها قرار دارد.
- هنگامی که سیلندرها گاز داغ را به بیرون می راند توربین می چرخد.
- به همراه چرخش توربین، شافت و درنهایت پنکه ی دوم بنام کمپرسور می چرخد.
- آن را در جلوی ورودی ها نصب می کنند و هنگامی که می چرخد هوا را به داخل می کشد و به سیلندرها هدایت می کند.
علائم اصلی خرابی توربوشارژر
علائم خرابی توربوشارژرها، کاملا مشخص و واضح است و با مشاهده آن ها، باید به سرعت خودرو را تحت تعمیر قرار دهید؛ چراکه بی توجهی به این علائم، موجب خواهد شد تا هزینه تعمیرات خودروی شما به شدت افزایش یابد. توجه به این نکته ضروری است که سیستم های مورد استفاده در توربوشارژر خودروهای داخلی، چندان باکیفیت نیستند و از این رو، ایجاد مشکل در توربوشارژر می تواند به راحتی سایر قسمت های فنی خودرو را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
با این حال، در مورد توربوشارژرهای نصب شده در سایر خودروها، باید گفت که این سیستم ها تا زمانی که سرویس های دوره ای و تعمیرات آن ها انجام شود، قطعاتی قابل اعتماد هستند که به ندرت دچار مشکل می شوند.
نشانه اول: تاخیر بیش از حد پدال گاز
یکی از رایج ترین نشانه های خرابی توربوشارژر، تاخیر بیش از حد در عملکرد پدال گاز است. سیستم های توربوشارژر معمولا مقداری تاخیر در پاسخ گویی دارند که به آن ، لگ گفته می شود؛ اما اگر این تاخیر بیش از حد باشد، سیستم توربوشارژر اتومبیل شما دچار مشکل شده است. البته این نشانه ممکن است به دلیل ایجاد مشکل در سوپاپ های ورودی یا خروجی بروز پیدا کند؛ اما در هر صورت، لازم است خودرویی را که در شتاب گیری مشکل دارد، به یک تعمیرکار خبره نشان بدهید.
نشانه دوم: صدای سوت
استفاده از توربوشارژر در خودروهای درون سوز، موجب می شود تا صدای ورودی هوای موتور کاهش یابد؛ چراکه ورودی هوا توسط سیستم پیچیده توربوشارژر کنترل می شود. شنیدن صدای سوت یا هر صدای آزاردهنده دیگر که نشان دهنده درز هوا است، یکی دیگر از نشانه های خرابی توربوشارژر محسوب می شود.
هر چه سروصدای ایجادشده بیشتر باشد، مشکل به وجودآمده در توربوشارژر حادتر است. این نشانه، به دلیل آسیب دیدگی چرخ کمپرسور، ایجاد نشتی در پمپ خلا یا شلنگ ها و اتصالات رخ می دهد.
نشانه سوم: افزایش مصرف سوخت
یکی از بزرگ ترین مزایای استفاده از توربوشارژر در خودروهای درون سوز، کاهش مصرف سوخت آن ها در مقایسه با موتورهای تنفس طبیعی است؛ بنابراین، اگر خودروی توربوشارژر شما بیش از حد بنزین می سوزاند، مشکلی در سیستم پرخوران آن به وجود آمده است.
مصرف سوخت بیش ازحد در موتورهای توربوشارژر، به دلایل مختلفی رخ می دهد. یکی از دلایل آن، ایجاد نشتی در سیستم توربو است که موجب می شود تا سوخت به طور مستقیم به اگزوز فرستاده شود.
نشانه چهارم: دود بیش ازحد اگزوز
همان طور که در مقدمه مطلب اشاره شد، استفاده از توربوشارژر موجب می شود تا پیشرانه های درون سوز پاک تر از همیشه باشند؛ بنابراین چه دلیلی وجود دارد که از اگزوز یک خودروی مجهز به توربوشارژر دود غلیظ خارج شود؟ دلیل این رویداد، قطعا یک مشکل در سیستم پرخوران اتومبیل است.
خروج دود غلیظ از اگزوز خودروهای مجهز به سیستم توربوشارژر، به دلیل ترک خوردگی در محفظه توربو رخ می دهد؛ علاوه برآن، ممکن است آب بندی و مهروموم قسمت های داخلی خودرو نیز دچار فرسودگی شده باشد و چنین مشکلی را ایجاد کند.
ایجاد مشکل در سیستم های داخلی و نشتی، موجب می شود تا روغن موتور به درون سیستم توربوشارژر سرازیر شود که حاصل آن، خروج دود آبی رنگ از اگزوز خودرو خواهد بود؛ بنابراین، اگر اتومبیل شما به توربوشارژر مجهز است و دود غلیظی از اگزوز آن خارج می شود، باید منتظر مشاهده مشکلات مختلفی در سیستم روان کاری و توربوشارژر آن باشید.
جمع بندی
توربوشارژر، یکی از سیستم های مورداستفاده در خودروها است و همانند بسیاری دیگر از سیستم ها، ممکن است دچار مشکل شود. باید توجه داشت که در صورت ایجاد مشکلی در سیستم پرخوران، چراغ چک خودرو به نشانه وجود ایراد روشن می شود و به شما اخطار می دهد که دردسری در راه است.
سایر علائم مربوط به خرابی توربوشارژر نیز در میان سایر خودروهای درون سوز رایج هستند؛ برای مثال، اگر خودرو در شتاب گیری ضعف نشان می هد یا دود آبی رنگ از اگزوز آن خارج می شود، مشکلاتی در سیستم دریچه گاز یا روان کاری خودرو ایجاد شده است و باید در اسرع وقت نسبت به رفع آن ها اقدام کنید.
توجه داشته باشید که تعمیر این قطعه، حتما باید توسط تعمیرکار خبره انجام گیرد. با وجود گسترش استفاده از توربوشارژر در خودروسازی جهان، این سیستم چندان در کشورمان مرسوم نیست و خودروهای محدودی به توربوشارژر مجهز شده اند. از سوی دیگر، مکانیک های زیادی به نحوه تعمیر توربوشارژرها آشنا نیستند و به همین منظور، باید انجام سرویس ها و تعمیرات اساسی توربوشارژر اتومبیل خود را در مراکز معتبر و قابل اعتماد انجام دهید تا از ایجاد خسارات ناخواسته جلوگیری کنید.
علاوه برآن قطعات یدکی توربوشارژرها گران هستند و به همین دلیل، ممکن است تمایل داشته باشید تا از قطعات استوک یا دست دوم استفاده کنید که این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شود؛ چرا که برخلاف سایر کشورهای جهان، قطعات توربوشارژر کارکرده در کشورمان از مزیت گارانتی بهره مند نیستند. تعمیر قطعات آسیب دیده سیستم توربوشارژر، هزینه کمتری برای شما به همراه خواهد داشت و علاوه برآن، ریسک کمتری برای مالک دارد؛ هرچند تعویض آن با هزینه بیشتر، همواره بهترین راه ممکن برای رفع مشکل توربوشارژر است.