پایان نامه یک تحقیق جامع می باشد که دانشجویان دوره تحصیلات تکمیل بالاجبار آنرا تهیه و تدوین می کنند. در واقع شرط لازم برای فارغ التحصیل شدن از دوره های تحصیلات تکمیلی ارائه پایان نامه می باشد. پایان نامه در کتابخانه ملی دانشگاه حفظ خواهد شد و به عنوان یک اثر تحقیقی رسمی در دانشگاه از آن محافظت خواهد شد. از نظر دانشجویان دوره کارشناسی ارشد ارائه پایان نامه بسیار دشوار می باشد چون اولین بار است که می خواهند تحقیق گسترده ای ارائه کنند از این رو دچار استرس می شوند و نمی توانند عملکرد دقیق و مثبتی داشته باشند. نحوه شروع و انتخاب موضوع پایان نامه برای دانشجویان اهمیت به سزایی دارد و بعد از استارت کار و انتخاب عنوان ادامه نگارش مشکل چندانی ندارد اما برای انتخاب عنوان مناسب و تاثیر گذار دانشجو می بایست پایان نامه و اثر تحقیقی بسیاری را مطالعه نماید. که با ساختار و قالب پایان نامه آشنا شود. میزان مطالعه تاثیر زیادی در کیفیت پایان نامه خواهد داشت و هرچقدر بیشتر مطالعه کنید عملکرد بهتری خواهید داشت. پایان نامه ها از جمله تحقیقاتی هستند که از فیلتر داوری عبور خواهند کرد بنابر این حتما باید کیفیت لازم برای تایید داوران را داشته باشد.
ترتيب صفحات پایان نامه
1 -صفحه سفيد 2 -صفحه ي بسم ا... 3 -صفحه ي فارسي مشابه طرح روي جلد فارسي 4 -صفحه ي تأييديه هيئت داوران (تصويب نامه) 5 -صفحه ي تقديم 6 -صفحه ي سپاسگزاري 7 -صفحه ي فهرست مطالب 8 -صفحه ي فهرست جدول ها 9 -صفحه ي فهرست شكل ها 10 -صفحه ي فهرست نقشه ها 11 -چكيده فارسي 12 -فصل هاي پايان نامه 13 -فهرست منابع 14 -پيوست ها 15 -چكيده انگليسي 16 -صفحه ي انگليسي مشابه طرح روي جلد انگليسي 17 -صفحه سفيد.
فصول پایان نامه
پایان نامه های کارشناسی ارشد طبق استاندارد اکثر دانشگاهها شامل ۵ فصل می شوند. این فصول به ترتیب موارد زیر را در بر می گیرند:
- فصل اول: مقدمه و طرح مسئله ( کلیات تحقیق )
- فصل دوم: مروری بر منابع یا روش تحقیق
- فصل سوم: مدلها و ایده های تحقیق
- فصل چهارم: نتایج تحقیق
- فصل پنجم: نتیجه گیری جمع بندی و پیشنهادات
رنگ جلد پایان نامه
- رنگ جلد پایان نامه کارشناسی ارشد درکلیه دانشکده ها سبز سدری می باشد.
- رنگ جلد پایان نامه های دکتری در کلیه دانشکده ها مشکی می باشد.
قلم نگارش پایان نامه
- نام دانشگاه: فونت بی تیتر- اندازه 20 BOLD
- نام دانشکده: فونت بی تیتر – اندازه 18 BOLD
- پایان نامه براي دریافت رساله یا کارشناسی ارشد ( نام کامل رشته و گرایش ): فونت بی تیتر – اندازه BOLD – 14
- کلمه عنوان: فونت بی تیتر – اندازه 16 BOLD
- عنوان پایان نامه یا رساله: فونت بی تیتر – اندازه 14 BOLD
- کلمه استاد راهنما: فونت بی تیتر – اندازه 18 BOLD
- نام کامل استاد راهنما: مدرك تحصیلی ، نام و نام خانوادگی- فونت بی زر – اندازه 14 BOLD
- کلمه استاد مشاور: فونت بی تیتر – اندازه 18 BOLD
- نام کامل استاد مشاور: فونت بی زر – اندازه 14 BOLD
- کلمه دانشجو: فونت بی تیتر – اندازه 16 BOLD
- نام کامل دانشجو: فونت بی زر– اندازه 16 BOLD
- ماه و سال: فونت بی تیتر – اندازه 12 BOLD
- متن اصلی پایان نامه: فونت بی زر یا بی نازنین – اندازه 14
- عطف پایان نامه به ترتیب نام و نام خانوادگی بصورت کامل – عنوان پایان نامه – نام کامل رشته و گرایش تحصیلی - ماه و سال (فونت بی نازنین)
- چکیده و کلید واژه به صورت فارسی و لاتین – فونت roman new Timesلاتین و فارسی بی زر- اندازه 12
نحوه نگارش محتوای هر فصل پایان نامه
همه نکات لازم برای ارائه یک پایان نامه قابل قبول را مطالعه نمودید و اکنون با فونت و سایز و تعداد فصول و رنگ جلد پایان نامه آشنایی دارید اکنون باید نحوه گرد آوری محتوا و نگارش هر فصل را بیاموزید و بلافاصله نگارش را آغاز کنید.
آموزش نگارش فصل اول مقدمه و طرح مسئله
اولین فصل از پایان نامه که به بخش مقدمه و طرح مسئله تعلق می گیرد بسیار مهم می باشد در این بخش نویسنده باید بتوانید مخاطب را جذب کند در واقع فرصت طلایی پایان نامه شما به حسابی می آید. مقدمه نباید چندان طولانی و زمانبر باشد و باید تا حد امکان جذاب و مختصر و کوتاه نوشته شود. مقدمه در واقع خلاصه ای از مباحث اصلی پایان نامه می باشد و باید به نحوی نگارش گردد که مخاطب بتواند با مطالعه این فصل متوجه راس موضوعات پایان نامه شود و درک نماید که در رابطه با چه موضوعاتی نگارش شده است. حداقل طول مقدمه پایان نامه باید 3 صفحه باشد. در فصل اول پایان نامه علاوه بر مقدمه بای اشاره به مسئله اصلی نیز داشته باشید. از بخش های مهم و زیر بنایی برای نگارش پیش نویس طرح پژوهشی، بیان مسئله است که ضمن آشنا نمودن خواننده با موضوع تحقیق در روشن نمودن مراحل بعدی پژوهش مثل اهداف و روش، تاثیر بسیار دارد. در این بخش محقق اطلاعات زمینه ای و ابعاد مختلف موضوع ، دلایل انتخاب و فواید ناشی از تحقیق را به روشنی توضیح می دهد تا ایده تحقیق موجه جلوه کند و ضرورت انجام آن احساس شود و اهمیت آن آشکار گردد. بیان مسئله همچنین در ارائه طرح به مسئولین و سازمان های تامین کننده بودجه و توجیه آنان کاربرد دارد.
در نگارش این مبحث باید ابتدا به ارائه موضوعات کلی پرداخت، سپس طی یک روند منطقی موضوع موردنظر را به طور اختصاصی شرح داد.
همانطور که مطرح شد فصل یک پایان نامه اولین قسمتی است که مخاطب با آن مواجه می شود سعی کنید حتما با دقت بسیار بالا و نهایت ظرافت این فصل را نگارش نمایید. مقدمه و بیان مسئله اصلی از بخش های حائز اهمیت می باشد. توصیه می کنیم بعد از اتمام کلیه بخش های پایان نامه فصل اول را دوباره بررسی نمایید ممکن است در طول تحقیق نکته ای به ذهنتان برسد و به تحقیقی بیفزایید بهتر است مقدمه را دوباره مطالعه نمایید تا مقدمه خوبی بنویسید.
فصل دوم مروری بر منابع یا روش تحقیق
معمولا هدف از نوشتن فصل دوم پایان نامه، گردآوری است که البته این مساله به گردآوری ادبیات، پیشینه و سوابق داخلی و خارجی تحقیق ختم نمی شود، بنابراین برای اینکه یک محتوای خوب و قوی برای فصل دوم پایان نامه تهیه کنید باید منابع معتبر و قدرتمندی در دست داشته باشید. این فصل از پایان نامه معمولا حجم بالایی را به خود اختصاص می دهد مطالب این بخش باید کاملا دست اول و معتبر باشند. توجه داشته باشید که نوشته ها باید از شفافیت کافی برخوردار باشند تا خواننده به راحتی اهمیت پژوهش شما را درک نماید. در بخش دوم از فصل دوم پایان نامه سعی بر مرور یافته ها و نتایج تحقیقاتی که قبلاً انجام شده اند، می کنیم. این بخش شامل تحقیقات داخلی و تحقیقات خارجی است.
فصل سوم مدلها و ایده های تحقیق
این فصل برخلاف فصل دوم پایان نامه حجم کمتری را به خود اختصاص داده است اما قسمت مهمی از پایان نامه می باشد. این فصل همان طور که مشخص است در رابطه با پیشینه تحقیق و ابزار و مدل و ها و ایده هایی که استفاده شده است می باشد که به نوبه خود اهمیت بالایی دارد و به تحقیق اعتبار می بخشد در واقع با بیان روش کار و مدل ها و ایده های خود می توانید نظر داوران را جلب نمایید و به مطالب مندرج در پایان نامه خود اعتبار بخشید تا اصالت کلیه مطالب تایید گردد. فصل سوم در رفع سرقت علمی نیز نقش اساسی دارد در نگارش این بخش در نظر داشته باشید که به کلیه ابزار ها روش ها و ایده هایی که استفاده کرده اید اشاره نمایید.
فصل چهارم نتایج تحقیق یا یافتههای تحقیق
این فصل از پایان نامه که به بخش نتایج و یافته های تحقیق معروف می باشد در واقع حاصل فرایندی چند مرحله ای است که در آن داده هایی که با بکارگیری شیوه ها و ابزارهای گرداوری در نمونه ( جامعه ) آماری فراهم آمده اند خلاصه، کدبندی و دسته بندی و در نهایت پردازش می شوند. باید دقت داشته باشید که در این فصل فقط بررسی و تحلیل نتایج مورد نظر کافی است بنابراین لازم نیست به تفسیر و تبیین آن ها بپردازید. این موضوع را همیشه مد نظر قرار دهید که کل هدف تحقیق دست یافتن به نتایج و اثبات موضوع تحقیق می باشد. بنابراین نتایج و یافته های تحقیق بخش بسیار پر اهمیتی می باشد. با ارائه نتایج تاثیر گذار از تحقیق خود اعتبار پایان نامه خود را افزایش خواهید داد.
فصل پنجم نتیجه گیری جمع بندی و پیشنهادات
در این قسمت یافته ها در رابطه با اهداف پژوهش مورد بحث قرار می گیرند و اینکه اطالعات جمع آوری شده از تجزیه و تحلیل آماری آنها در مورد هر یک از اهداف پژوهش به چه پاسخی رسیده است.
پیشنهادات پژوهشگر
نظرات و پیشنهادات پژوهشگر در ارتباط با پژوهش در این بخش از فصل پنجم پایان نامه نوشته می شود. اگر پژوهش خود را در سازمان خاصی به پایان رسانده اید، در این قسمت می توانید در مورد ابعاد و یافته های مهم پژوهش خود، به افراد و سازمان های مرتبط با پژوهش، پیشنهاداتی را ارائه دهید.
به این ترتیبنگارش بخش های پایان نامه را مطالعه فرمودید و اکنون باید نگارش را بر حسب موضوعات مطرح شده در این بخش نگارش نمایید. و البته راهنمایی های استاد راهنما و افراد با تجربه را نیز فراموش نکنید بهترین حامی و راهنما شما برای نگارش پایان نامه حرفه ای اساتید راهنما و دوستان و اشنایان شما می باشد. سعی کنید تا حد ممکن از همکاری و راهنمایی آنها بهره لازم را بگیرید.
توصیه ها
- سعی کنید حتما یک CD و یا DVD از پایان نامه خود تهیه نمایید.
- برای شرکت در جلسه دفاع باید پایان نامه را تبدیل به فایل PDF نمایید که بهتر است تا حد امکان این فایل حاوی بخش های مهم پایان نامه باشد و به جزئیات اشاره نشود.
- چون مدت ارائه شما کوتاه می باشد باید تا حد ممکن رئوس مطالب را در پی دی اف گرد آوری نمایید و در حضور داوران ارائه کنید.
- اعتماد به نفس ناشی ار تسلط به مطلب از دیدگاه داوران مهم می باشد و تا حدی که می توانید سعی کنید ارام و با متنانت ارائه کنید.
- داوران کوچکترین رفتار شما را مورد بررسی قرار خواهند داد بنابراین استرس را از خود دور کنید و با تمرین و تکرار فراوان آماده ارائه تحقیقات خود باشید.
- شرکت در جلسات دفاع و استفاده از تجربیات افراد دیگر در مدیریت بهتر جلسه دفاع بسیار موثر می باشد.
- خود را آماده هر گونه پرسش های احتمالی که از طرف داوران خواهد شد بکنید که لازمه این مورد تسلط کافی به متن پایان نامه می باشد.
- اخلاق پژوهشی برای داوران مهم تر از کیفیت محتوای پایان نامه می باشد بنابراین به هیچ عنوان سعی نکنید در پایان نامه خود مشابهت های علمی و ادبی راه بدهید که امروزه کلیه دانشگاهها مجهز به قوی ترین ابزار های تشخیص سرقت علمی می باشند بنابراین بهتر است قبل از روز جلسه دفاع پایان نامه را از لحاظ میزان مشابهت های علمی بررسی فرمایید.
با آرزوی توفیق و موفقیت برای دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد امیدواریم کلیه مطالب مورد استفاده شما عزیزان بوده باشد.