کتاب مطالعات اجتماعی - پایه هشتم
درس مطالعات اجتماعی با توجه به رویکرد کلی برنامهٔ درسی ملی مبنی بر فطرت گرایی توحیدی و اهتمام به شکوفایی آن، سعی می کند زمینه های تربیت فردی و اجتماعی نوجوانان را فراهم آورد. از این روی، هدف غایی این درس تربیت افرادی مؤمن، مسئول، توانمند و آگاه در زندگی فردی و اجتماعی، پایبند به اخلاق و ارزش های دینی و علاقه مند به ایران و هویت فرهنگی تمدنی آن است. این درس پیوند نزدیکی با مهارت های زندگی دارد.
مطالعات اجتماعی یک حوزهٔ مهم یادگیری است که از انسان و تعامل او با محیط های گوناگون در زمان های مختلف (حال، گذشته و آینده) و جنبه های گوناگون این تعامل (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و...) بحث می کند. به همین دلیل، این حوزه، مفاهیم رشته های متعدد و مختلف چون تاریخ، جغرافیا، مدنی، اقتصاد، حقوق، مردم شناسی و نظایر آن را دربرمی گیرد. در برنامۀ جدید در دورۀ ابتدایی از تلفیق بیشتری در سازمان دهی محتوا استفاده می شود؛ اما با رسیدن به دورۀ اوّل متوسطه از درجۀ تلفیق کاسته شده و با توجه به درجه و نوع تلفیق به کار رفته، رشته ها هویت خود را از دست نمی دهند، بلکه یک حوزۀ موضوعی غالب بوده و در جاهای مناسب از پیوند با حوزه های دیگر و مفاهیم کلیدی مربوطه استفاده می شود.
در برنامهٔ درسی جدید مطالعات اجتماعی، به منظور سازمان دهی تلفیقی محتوا، پنج حوزهٔ موضوعی انتخاب شده است: ١- فضا و مکان ٢- زمان، تداوم و تغییر ٣- فرهنگ و هویت ٤- نظام اجتماعی ٥- منابع و فعالیت های اقتصادی. هریک از این حوزه ها ناظر به تعدادی از رشته های مذکور است. این کتاب شامل ١٢ فصل و ٢٤ درس است که در هر فصل، دو یا چند حوزهٔ موضوعی و مفاهیم کلیدی مربوط به آن ها با یکدیگر تلفیق شده اند.
سرفصل های مطرح شده در این کتاب به شرح زیر می باشد:
- فصل اول: تعاون
- فصل دوم: نقش دولت در اداره کشور
- فصل سوم: نوجوانان و قانون
- فصل چهارم: عصر ارتباطات
- فصل پنجم: از حرا تا نینوا
- فصل ششم: عصری تازه در تاریخ ایران
- فصل هفتم: از غزنویان تا هجوم چنگیز خان
- فصل هشتم: عصر مغول و تیموری
- فصل نهم: آسیا، پهناورترین قاره
- فصل دهم: منطقه جنوب غربی آسیا و جایگاه ایران در آن
- فصل یازدهم: اروپا و آفریقا، دو چهره متفاوت
- فصل دوازدهم: بر جدید