آرت دکو و مشخصه های اصلی این سبک در معماری

آرت دکو

واژه آرت دکو (Art Deco) یا هنر تزیینی به دوره ای از طراحی اشاره دارد که در دهه های 1920 و 1930 در ایالات متحده و اروپا محبوب بود. این جنبش کوتاه مدت در سال های پرهیاهو و رکود گسترده اقتصاد جهان بر مد، هنر، کالاهای خانگی و سبک های ساختمانی تأثیر گذاشت. این سبک زیبایی شناختی برای تعادل بخشیدن میان تجمل و کارآمدی سنجیده عمل می کرد. معماری آرت دکو ، نمایانگر سبکی از ساختمان است که زیبا و شیک بوده اما مینیمال نیست. معماران آن زمان در رویکرد خود برای طراحی ابتکار داشتند. آن ها به دنبال ایجاد ساختارهایی تازه، مدرن و برخلاف سبک های احیاگرانه پیشین بودند. ساختمان های آرت دکو نمایانگر دوران عصر ماشین هستند.

تاریخچه معماری آرت دکو

سبک آرت دکو در اوایل دهه ۱۹۲۰ در سراسر پاریس دیده می شد، اما اولین حضور رسمی خود را در سال ۱۹۲۵ در نمایشگاه بین المللی هنرهای دکوراتیو و صنایع مدرن به ثبت رساند. این نمایشگاه طراحی در پاریس برگزار شد و کارهای چندین طراح جوان آینده دار را به نمایش گذاشت. سرانجام، این جنبش به نام این رویداد نامگذاری شد. پس از این رویداد، سبک زیبایی شناسی طراحی به اوج خود رسید. پاریس بسیاری از نمونه های اولیه معماری آرت دکو را در خود جای داده است. در ایالات متحده، ساختمان American Radiator اولین ساختمان آرت دکو از سال 1924 است. تا اوایل دهه ۱۹۳۰ بود که معماران مشهور چندین ساختمان معروف دیگر با معماری آرت دکو را در شهرهای آمریکا ساختند. به ویژه، آسمان خراش های آمریکایی نشان دهنده مجلل ترین و چشمگیرترین نمونه های این سبک معماری هستند. ساختمان Empire State ، مرکز راکفلر و ساختمان کرایسلر (Chrysler) نمونه هایی از معماری آرت دکو در شهر نیویورک هستند.

ویژگی های معماری آرت دکو

رایج ترین ویژگی های منحصر به فرد آرت دکو شکل های هندسی بزرگ، فلزکاری، استفاده از خطوط زیگزاگ، نقاشی های دیواری، مجسمه و نقش برجسته، شمایل نگاری، درون مایع های اساطیری. شرکت ها، ملی گرایی خود را به وسیله ساختمان های آرت دکو نشان می دادند و در طراحی بعضی از ساختمان ها از تزئینات و مجسمه های بزرگی به طرح عقاب استفاده میکردند و در معماری آرت دکو شکل های هندسی بسیار بکار میرفت.

خصوصیات

واژه آرت دکو را در نمایشگاه بین المللی ۱۹۲۵ ساختند، اما تا سال ۱۹۶۰ از آن خیلی کم استفاده می کردند. هنرمندانی که در این سبک کار می کردند تا سال ۱۹۶۰ گروهی ناشناخته بودند. در اولین سال ها آرت دکو را حرکتی در جنبه نوین گرایی (مدرنیسم) می شناختند که تحت تأثیر هنرهای سنتی ممالک دیگر مثل کشورهای آفریقایی، مصر یا مکزیک بود. اثر دیگر بسیار مهم روی آرت دکو فناوری های آن زمان بود، از قبیل رادیو، ماشین های صنعتی و غیره. کل این چیزها را در یک فرم حجمگری (کوبیسم)، آینده گری (فوتوریسم) و فوویسم به کار می بردند. به دنبال این سبک ها، آرت دکو از اشیایی مختلف مثل آلومینیوم، ورشو، لاکر، چوب کاری، پوست کوسه و گورخر استفاده می کرد. در آرت دکو از فرم های زیگزاگ، پله ای، دایره آفتاب (sunburst motif) و قوس های بلند هم زیاد استفاده می کردند. این سبک خیلی غنی است و در نتیجه عکس العمل به کمبودهای بعد از جنگ جهانی اول به وجود آمده است. به خاطر تجملی بودنش از آن در فضاهای مدرن مثل سینما، برج های بلند و کشتی های مسافربری استفاده می کردند.

مشخصه های اصلی آرت دکو

• نقوش: نقش های گل و پروانه و… به صورت اشکال هندسی با تزئین استفاده میشوند. اشکالی مانند اشعه و خطوط زیگزاگی و یا اشکال راه راه شکسته ی نزدیک به هم در آن زمان در ساختمان ها دیده میشد.

• متریال: متریال های بکار رفته در سبک معماری آرت دکو مانند چوب های گران قیمت مانند گردو، آینه، برنج، فلز، کروم و شیشه های رنگی و… در بعضی وسایل دکوراتیو پوست حیوانات هم به چشم می خورد.

• رنگ ها:ترکیب رنگی هایی با کنتراست بالا، رنگ های غنی که با ترکیب رنگ های خنثی متعادل تر می شوند.

نمونه هایی از معماری آرت دکو

• ساختمان کرایسلر: ساختمان کرایسلر در نیویورک در سال 1930 میلادی تاسیس شد و با 31 متر ارتفاع درآن زمان به مدت کوتاهی بلند ترین ساختمان جهان به شمار میرفت.طراح این بنا ویلیام ون آلن بود که با شکل های فلزی شبیه به اشعه خورشید و گارگویل های عقاب ساختمات را تزئین کرده است.

• برج لوک: در سال 1927 میلادی در ایالت اوهایو ساخت برج لوک به پایان رسید.از این ساختمان در آن زمان برای هدایت و علامت فرستادن به خلبان ها کمک میگرفتند. در این ساختمان که ارتفاع آن 169 متر است از کاشی های تراکوتا استفاده شده است. معماری این ساختمان را چارلز هاوارد کرین به سبک آرت دکو و استریم لاین به سبک مدرن انجام داده است.

• ساختمان استیرن کلیمبا:در مرکز شهر لس آنجلس است نمای آن از تراکوتای فیروزه ای است.این بنا در سال 1930 میلادی تاسیس شده است. کلود بیلمن معماری ساختمان استیرن و چندین ساختمان با سبک آرت دکو را در لس آنجلس انجام داده است.

• هتل دلانو: در محله ی ساوت بیچدر که در میامی فلوریدا واقع شده است و ساختمان هایی با معماری آرت دکو بی شماری را در خود جای داده است. هتل دلانو ساوت بیچ هتل یکی از ساختمان های معروف این سبک در آن ناحیه به شمار میرود. معماری آن در سال 1947 میلادی توسط رابرت سوارتبرگ انجام شد و در سال 1995 توسط فیلیپ استارک بازسازی شد.

• هتل فرمونت پیس: ساخت هتل صلح فرمونت درسال 1929 میلادی در شهر شانگهای چین به اتمام رسید و یکی از برترین های معماری آرت دکو در شانگهای نامیده شده است.ویکتور ساسون، تاجر و یکی از هتلدارهای ثروتمند این ساختمان را تاسیس کرد.

معماری اسلامی و انواع آن