به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،ارز مبادله ای ارزی است که از طرف دولت و در مکانی به نام مرکز مبادلات ارزی ارائه می شود. ارز مبادله ای در مقابل مفهوم ارز آزاد قرار دارد. ارز آزاد ارزی است که قیمت آن در بازار آزاد و با توجه شرایط اقتصادی و عرضه و تقاضا در بازار ارز تعیین می شود. ارز آزاد توسط صرافی ها و دلالان ارز عرضه می شود. ارز مبادله ای برای واردات تمام کالاها نبوده و تنها به بعضی کالاها اختصاص می یابد. کالاها برای واردات، توسط دولت به ده گروه کالایی تقسیم شده اند. از این ده گروه، گروه دهم گروه کالاهای لوکس است که ارز مبادله ای به آن ها تخصی نمی یابد. حقوق و عوارض گمرکی کالاهای اولویت دهم یا همان کالاهای لوکس دو برابر دیگر کالاها است. کالاهای ۹ گروه دیگر مشمول دریافت ارز مبادله ای می شوند. البته با توجه به توان و ظرفیت تولید داخلی کالاهای گروه های مشمول ارز مبادله ای به تدریج کمتر می شوند.
تهیه کردن ارز آزاد راحت و بی دردسر و بدون محدودیت امکان پذیر است اما دریافت ارز مبادله ای کاری دشوار و زمان بر است و همه نمی توانند آن را دریافت کنند. با ارز آزاد هر کالایی را می توان وارد کرد اما وارد کردن یکسری از کالاها با ارز مبادله ای امکان پذیر نیست.
ارز مبادله ای به دلیل بالا رفتن ارزش ارز توسط دولت ایجاد شده است تا بار مالی که بر دوش دولت است کاهش یابد و ارز مبادله ای که قیمت کمتری دارد به صورت محدودتر، کنترل شده و با شرایط خاص به کالاهای خاصی اختصاص داده می شود.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، نحوه محاسبه ارز مبادله ای توسط بانک مرکزی به اینگونه است که این بانک سبدی از ارزهای معامله شده در صرافی های مجاز را در نظر می گیرد و سپس بر اساس نرخ اولیه بدست آمده از این معاملات و پس از کسر کارمزد و دو درصد از این نرخ، نرخ ارز غیر مرجع (مبادله ای) را مشخص می کند.
نکات ارز مبادله ای
• ارز مبادله ای شامل تمام کالاها و گروه های کالایی نمی شود.
• ارز مبادله ای فقط برای واردات از کشورهای خاصی ارائه می شود.
• ارز مبادله به صورت تماما نقدی و ال سی ارائه می شود.
• بانک علاوه بر مبلغ فاکتور، معادل ۳۵ درصد مبلغ را هم به عنوان وثیقه نگه می دارد.
