آثار نسب نامشروع چیست؟

  پنجشنبه، 27 مرداد 1401   زمان مطالعه 4 دقیقه
آثار نسب نامشروع چیست؟
با وجود تأکید بر ازدواج و اهمیت آثار مدنی ناشی از نسب مشروع، نمی‌توان وجود فرزندی را که خارج از ازدواج و در اثر گناه زن و مردی آلوده دامن متولد شده است نادیده گرفت. آمارهای رسمی و غیر رسمی در برخی از جوامع حاکی از افزایش زیاد اینگونه فرزندان است؛ از همین روی بررسی وضع حقوقی نسب کودک تکون یافته از زنا ضروری است.

نسب در لغت به معنای خویشاوندی و نژاد می باشد و اصطلاحا نوعی از رابطه خویشاوندی بین دو شخص است که یکی از نسل دیگری بوده و یا هر دوی آنها از نسل شخص ثالثی باشند . یکی از مهم ترین و کامل ترین انواع نسب بر اساس مقررات قانونی نسب مشروع است که ناشی از وجود علقه زوجیت یا نکاح میان زن و مرد می باشد . به همین مناسبت در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که نسب مشروع چیست و نسب مشروع چه آثاری دارد . بنابراین ابتدا نسب مشروع و آثار آن را مطرح نموده و سپس به بررسی اختلاف در نسب مشروع خواهیم پرداخت .یکی از انواع نسب بر اساس قانون مدنی ، نسب نامشروع است که بر اثر رابطه آزاد خارج از عقد نکاح به وجود می آید . به طور کلی ، با عنایت به قانون مدنی ، طفل متولد از رابطه خارج از عقد نکاح یا زنا ، به زناکار ملحق نمی شود . بنابراین ، نسب نامشروع ، آثار نسب مشروع مانند حضانت ، نفقه و ارث را نخواهد داشت . اما لزوم حمایت از فرزندان متولد از زنا ، سبب شده است تا دیوان عالی کشور با صدور رای وحدت رویه ، حقوقی را برای آنها شناسایی کند . در این مقاله قصد داریم به بررسی آثار نسب نامشروع در حقوق ایران و قانون مدنی بپردازیم . به همین دلیل ، منع نکاح ، ارث فرزند نامشروع و سایر آثار نسب نامشروع خواهیم پرداخت .

دختر ناراحت

نسب مشروع که به آن نسب قانونی نیز گفته می شود ، نوعی از نسب ناشی از نکاح است . در حقوق ایران نسب هنگامی مشروع و قانونی شناخته می شود که در زمان انعقاد نطفه طفل ، رابطه نکاح بین پدر و مادر او وجود داشته باشد . نسب مشروع نوع کامل و متعارف نسب است که در همه کشورها به رسمیت شناخته شده است و دارای آثار مهمی است . از جمله مهم ترین آثار نسب مشروع می توان به مواردی همچون ولایت قهری بر فرزند ، پرداخت نفقه فرزند و ارث فرزند اشاره نمود.

در مورد آثار نسب نامشروع از جمله ولایت قهری ، حضانت و نفقه در قانون مدنی ماده خاصی مطرح نشده بود . اما مقتضای عدم الحاق فرزند نامشروع به پدر و مادر طبیعی اش ، آن است که نسب نامشروع دارای چنین آثاری نباشد . اما لزوم حمایت از فرزندان نامشروع سبب شد تا دیوان عالی کشور با صدور یک رای وحدت رویه ، وضعیت حقوقی اطفال نامشروع را دگرگون کند . بر اساس این رای وحدت رویه که در حکم قانون است ، بین طفل نامشروع و طفل مشروع تفاوتی از جهت حقوق و تکالیف اصولا تفاوتی وجود ندارد و بر اساس ماده 884 قانون مدنی ، صرفا توارث بین اطفال نامشروع و والدین آنها منتفی است . بنابراین ، سایر حقوق و تکالیف والدین در مقابل فرزندان از جمله حضانت فرزندان ، ولایت قهری بر فرزندان و پرداخت نفقه به فرزندان باقی است . علاوه بر این ، پدر فرزند نامشروع موطف است به اداره ثبت احوال مراجعه و برای او شناسنامه بگیرد .

منع نکاح

یکی از مهم ترین آثار نسب نامشروع ، منع نکاح است . قانون مدنی به پیروی از فقه اسلامی ، نسب نامشروع را در حکم نسب مشروع قرار داده و تفاوتی بین این دو گونه نسب قایل نشده است . زیرا در قرابت نسبی که به عنوان مانع نکاح تلقی شده ، رابطه خونی و طبیعی اشخاص مورد نظر بوده است ؛ نه رابطه قانونی نسب . بنابراین ، همان طور که اشخاص نمی توانند با اولاد یا پدر و مادر مشروع خود ازدواج کنند ، با اولاد یا پدر و مادر طبیعی خود نیز نمی توانند عقد نکاح ببندند .

ارث فرزند نامشروع

در مورد ارث ، قانونگذار وضع حقوقی اطفال نامشروع را به صراحت روشن کرده است . در مورد ارث ، بین نسب مشروع و نسب نامشروع تفاوت وجود دارد . ماده 884 قانون مدنی در این باره می گوید : ولد الزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمی برد ؛ لیکن اگر حرمت رابطه که طفل ثمره آن است ، نسبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد ، طفل فقط از این طرف و اقوام او ارث می برد و بالعکس . بنابراین ، رابطه توارث یا ارث بردن طفل نامشروع و پدر و مادر طبیعی او اقوام آنان بر اساس قانون مدنی منع شده است.

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .


دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
آخرین ویدیو ها