اثبات بی گناهی در جرم سرقت چگونه است؟

یکی از مهم ترین جرایم پیش بینی شده در قانون مجازات اسلامی در زمینه اموال و مالکیت ، جرم سرقت یا دزدی می باشد که از قضا حجم وسیعی از جرایم ارتکابی در جامعه را نیز به خود اختصاص داده و به شیوه های مختلفی از کیف قاپی گرفته تا سرقت های بزرگ تر را شامل می شود . اما گاهی علی رغم دستگیری و شناسایی متهمان به جرم سرقت و شکایت از آنها، در بررسی های بعدی مشخص می شود که سرقت توسط شخص متهم صورت نگرفته است و در واقع ، متهم از اتهام سرقت تبرئه می شود. در چنین فرضی لازم است که بر اساس موازین شرعی و قانونی ، متهم بتواند از خود به نحو مناسبی دفاع نموده و بی گناهی خود در جرم سرقت یا دزدی را اثبات نماید . به همین خاطر گاهی این سوال مطرح می شود که اولا روش های اثبات بی گناهی در سرقت به چه صورتی است و ثانیا پس از اثبات بی گناهی، چگونه می توان اقدام به اعاده حیثیت از اتهام دزدی نمود ؟ برای پاسخ دادن به این سوالات ابتدا به توضیح این سوال می پردازیم که اثبات بی گناهی در سرقت چه طور است و پس از بررسی دلایل اثبات بی گناهی در سرقت ، نمونه دفاعیه اثبات بی گناهی در سرقت را ارائه خواهیم نمود .

انواع سرقت

سرقت از جمله جرایم مربوط به اموال میباشد که به صورت عمدی تحقق پیدا می کند و مجازات آن بسته به شرایط متفاوت است. براساس قانون مجازات، سرقت به دو نوع حدی و تعزیری تقسیم شده است که هر کدام دارای جرم های مختلف هستند که در ادامه توسط وکیل کیفری غرب تهران به شما عزیزان به صورت کامل توضیح داده می شود.

سرقت حدی

به سرقتی که مجازات آن توسط شارع و طبق موازین شرعی تعیین شده و از نوع مجازات حدی است، سرقت حدی بیان می شود. شروط اتفاق سرقت و اینگونه نوع مجازات، فرق بین سرقت از نوع حدی و تعزیری را رقم می زند. وکیل سرقت مجرب بر اصل نوع سرقت رخ داده، به اثبات بی گناهی در سرقت می پردازد.

مجازات سرقت حدی

همه ی این شروط زمانی رخ می دهد که به سبب فقدان دفاع مناسب از پرونده، اثبات بی گناهی در سرقت رخ ندهد. اگر اثبات بی گناهی در سرقت صورت نگیرد و ثابت شود که دزدی به صورت سرقت حدی بوده است مجازات او بدین شرح می باشد :

• مجازات سرقت برای بار اول، قطع از پایان چهار انگشت دست راست سارق وجود دارد.
• مجازات سرقت حدی برای دومین بار، قطع پای چپ از پایین برآمدگی است.
• مجازات سرقت در بار سوم، حبس ابد وجود دارد.
• در بار چهارم سرقت حدی، مجازات خطاکار اعدام وجود دارد.

سرقت تعزیری

اگر سرقتی ار نوع حدی نباشد، سرقت تعزیری می شود که مجازات آن با حدی کمی متفاوت است و مجازات آن تعزیری می باشد. در این نوع سرقت، نوع مجازات و شروط آن نسبت به سرقت حدی متفاوت است و برای هر حالت گوناگون سرقت تعزیری، بر اصل شروط سرقت مجازات خاصی در عقیده گرفته شده است.

مجازات سرقت تعزیری

در دفاع از موکل خود برای اثبات بی گناهی در سرقت تعزیری، همیشه همراه داشتن این نکته بسیار مهم است که مجازات شخص سارق بر حسب نوع سرقت تعزیری انجام شده متفاوت است و وکیل سرقت تعزیری با اتکا به شاهد ها و اسناد به دفاع از موکل می پردازد تا اثبات بی گناهی در سرقت او را اجرا دهد.

بررسی چگونگی اثبات بی گناهی در سرقت

در قسمت قبل به این سوال پاسخ دادیم که اثبات بی گناهی در سرقت چه طور است . همانطور که اشاره شد ، اثبات بی گناهی در جرم دزدی و اعاده حیثیت از سرقت منوط به اثبات عدم سوء نیت و یا عدم ربودن مال متعلق به دیگری است ؛ اما ممکن است این سوال مطرح شود که دلایل اثبات بی گناهی در سرقت چیست ؟ به عبارت دیگر ، اگر شخصی قصد داشته باشد به دلیل پاپوش ، بی گناهی خود در جرم سرقت یا دزدی را اثبات نماید به چه دلایلی می تواند استناد کند و به چه روشی اقدام نماید ؟ قبل از بررسی دلایل اثبات بی گناهی جرم دزدی لازم است این نکته را ذکر کرد که برای اثبات جرم سرقت یا دزدی ، مانند همه جرایم دیگر ، این شاکی یا مدعی است که باید در دادگاه ادعای خود را اثبات کند و در واقع با آوردن دلایل کافی ، جرم دزدی را ثابت نماید ؛ چرا که اصل بر برائت یا بی گناهی اشخاص است ؛ مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. این قاعده حقوقی مهم را در اصطلاح تحت عنوان " قاعده البینه علی المدعی " نامگذاری می کنند که به موجب آن ، آوردن دلیل و بینه به عهده مدعی است و اگر مدعی یا شاکی دلیل موجهی برای اثبات جرم ارائه نکند و نتواند ادعای خود را ثابت کند ممکن است که متهم به سرقت پس از رفع اتهام از خود ، از وی به جرم افترا شکایت کرده و علیه او اعاده حیثیت نماید. مهم ترین دلایلی که شاکی یا مدعی برای اثبات جرم سرقت می تواند به دادگاه ارائه دهد ، استناد به شهادت شهود ، استناد به اقرار خود مرتکب و یا ارائه امارات و شواهدی همچون فیلم دوربین مدار بسته به دادگاه جهت حصول علم قاضی و صدور حکم توسط اوست. به همین خاطر ، اگر دلایل و مدارک فوق توسط شاکی ارائه شد که با استناد به آنها جرم سرقت اثبات می شد ، لازم است که متهم نیز در مقام دفاع از خود بر آمده و با استفاده از دلایلی بی گناهی خود را اثبات کند . دلایل اثبات بی گناهی در سرقت می تواند به دو صورت به دادگاه ارائه شود :

• حالت اول ، اگر شخصی بخواهد بی گناهی خود را در جرم سرقت اثبات نماید ، باید با استفاده از دلایل قانونی همچون شهادت شهود ، مثلا ثابت کند که در زمان وقوع دزدی در محل دیگری حضور داشته است و یا هر گونه دلایل و قرائن دیگری که به اثبات بی گناهی یا عدم مشارکت وی در سرقت کمک کند به دادگاه ارائه نماید ؛ مثل اینکه فاکتور خرید جنس مسروقه را ارائه دهد .
• حالت دوم ، می توان دلایل و مدارک ارائه شده برای اثبات سرقت که توسط شاکی ارائه شده است را به چالش کشید . به عنوان مثال شرایط شهادت شهود و عادل نبودن آنها را متذکر شد ؛ یا اینکه اصلا شهود در آن لحظه حضور نداشته اند و ربودن مال توسط متهم را مشاهده نکرده اند و صرفا از روی خصومت شخصی شهادت دروغ داده اند . یا اینکه شخصی که در فیلم دوربین مداربسته اقدام به دزدی می کند ، شخص متهم نبوده است .

به یاد داشته باشید که اقرار به سرقت نزد قاضی اثبات سرقت را به آسانی امکان پذیر می کند ؛ پس در صورتی که واقعا جرم سرقت یا دزدی را انجام نداده اید نباید در دادگاه اقرار به سرقت نمایید. همچنین گفتنی است که سایر ادله اثبات دعوا همچون قسامه و سوگند در اثبات سرقت یا عدم اثبات آن تاثیری ندارند و نمی توان به آنها استناد نمود .

ارکان جرم سرقت

سرقت یا دزدی در قانون مجازات اسلامی تحت عنوان جرم شناسایی شده است ؛ به این صورت که بر اساس ماده 265 قانون مجازات اسلامی جرم سرقت به عنوان ربودن مال متعلق به غیر تعریف شده است . البته سرقت انواع و اقسام متفاوتی دارد و در اشکال مختلفی بروز و ظهور می یابد و در نتیجه ، مجازات آن نیز متفاوت می شود . به همین لحاظ ، بر اساس قانون مجازات اسلامی می توان سرقت حدی یا تعزیری را شناسایی کرد. اما وجه مشترک تمام انواع سرقت آن است که برای اثبات جرم سرقت ، ابتدا باید وجود سه رکن قانونی ، مادی و معنوی را اثبات نمود تا بتوان متهم را مجازات کرد . در واقع برای اینکه متهم را به جرم سرقت مجازات کرد باید سه رکن زیر به صورت هم زمان وجود داشته باشند که ارکان جرم سرقت عبارتند از :

• رکن قانونی همان تعریف جرم سرقت است ؛ یعنی ربودن مال دیگری بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود . طبعا وجود این رکن محقق است .
• رکن مادی سرقت عبارت است از ربودن مال دیگری که اگر بتوان با استفاده از ادله و شواهد و مدارک کافی ، ربودن مال را اثبات کرد ، می توان به مجازات سارق یا دزد امیدوار بود .
• رکن معنوی یا روانی جرم سرقت این است که دزد یا سارق قصد و نیت لازم برای ارتکاب جرم سرقت را داشته باشد و از روی غفلت یا مستی اقدام به ربودن مال دیگری نکرده باشد .

به همان اندازه که اثبات این ارکان برای مجازات کردن سارق ضروری و الزامی است ، اگر متهم به سرقت یا دزدی نیز بخواهد اقدام به اثبات بی گناهی در سرقت نماید ، باید تلاش کند که وجود این ارکان را نفی نماید . مثلا بگوید که با اجازه خود شخص و با رضایت قبلی ، مال را برداشته ام یا مال ، در دست من امانت بوده است . یا اینکه مثلا برای اثبات بی گناهی خود در سرقت بگوید که اطلاع نداشته که این اموال متعلق به دیگری است و تصور می کرده اموال متعلق به خودش است . پس در پاسخ به این سوال که اثبات بی گناهی در سرقت چه طور است ، باید گفت که ابتدایی ترین راهکار برای اثبات بی گناهی در جرم سرقت این است که با استفاده از شواهد و مدارک متقن و کافی ثابت کنیم که عنصر مادی ( ربایش مال ) و عنصر معنوی ( قصد و نیت دزدی ) در شخص وجود نداشته است و پس از آن ، اعاده حیثیت در جرم سرقت را انجام دهیم .

نحوه اثبات بی گناهی در سرقت

همیشه در اثبات مجرم بودن سارق در دادسرا، شخص شکایت کننده باید ادله ها خود را به قاضی عرضه کند و قاضی با رسیدگی به این ادله، حکم مربوط به سارق را صادر می کند. این قانون که به قاعده البینه علی المدعی مشهور است، در اثبات بی گناهی در سرقت اینگونه نقشی مهم را ایفا می کند. بدین معنی است که از دیدگاه قاضی شخص بی گناه است مگر خلاف آن اثبات شود. برای اثبات بی گناهی در سرقت، ادله در قالب لایحه دفاعیه توسط مشاوره حقوقی سرقت به دادسرا عرضه می شود و قاضی با بررسی این لایحه، حکم دادگاه خود را صادر می کند. حال اگر حاکم پس از شنیدن ادله شخص شکایت کننده و دفاع وکیل دادگستری از موکل خود، حکم دادگاه به اثبات بی گناهی در سرقت شخص بدهد، وی می تواند عمل به شکوائیه از شاکی نماید و به اعاده حیثیت در دادسرا بپردازد.

نقش وکیل در اثبات بی گناهی سرقت

از آنجایی که پرونده های مرتبط به سرقت بسیار پیچیده و حساس می باشند و همواره در فرم اثبات گناهکار بودن شخص، مجازات های شدیدی برای شخص خطاکار وجود دارد، داشتن یک وکیل اثبات بی گناهی در سرقت، امری بسیار حیاتی است. وکیل اثبات بی گناهی در سرقت با رسیدگی کامل شواهد و اسناد موجود در پرونده و با عرضه و صحبت قوی خود، کار دفاع را به بهترین وجه محتمل اجرا می دهد. این نکته را به یاد داشته باشید که شما با داشتن یک وکیل خوب می توانید اثبات بی گناهی در سرقت را به بهترین نحوه ممکن جلو ببرید.

شروط اثبات بی گناهی در سرقت

اثبات بی گناهی فرد با هر دلیلی قابل اثبات است البته باید بدانیم اصل بر برائت و بی گناهی افراد است و اگر کسی مدعی باشد که فلان شخص سارق اموال اوست باید دلیل بیاورد و آن را ثابت کند حال اگر طرف دلیلی ارائه کرد طرف مقابل هم میتواند دلیل بر ضد آن ارائه کند برای مثال ثابت کند در آن موقع اصلا جایی دیگر بوده یا در مسافرت بوده و…در این زمینه به توضیح موارد با اهمیت در اثبات بی گناهی در سرقت می پردازیم:

• شهادت شهود: یکی از بهترین روش های اثبات بی گناهی در سرقت، شهادت شهود به نفع شخص متهم وجود دارد. در این حالت، خوانده می تواند با اتکا به شاهدان وی، بی گناهی خود را اثبات کند.

• رد شواهد شاکی: راه دومی که در اثبات بی گناهی در سرقت موثر است، اثبات این مسئله است که ادله ها و شواهد عرضه شده به دادسرا توسط شخص شکایت کننده از شروط مناسب برخوردار وجود دارد یا عدالت را پیش روگیری نمی کند.

• دانش قاضی: در اثبات بی گناهی در سرقت، اگر که قاضی پس از رسیدگی به شواهد و اسناد عرضه شده توسط شخص شکایت کننده و سارق به این نتیجه رسید که شخص سارق بی گناه است، حکم دادگاه به اثبات بی گناهی در سرقت را برای شخص صادر می کند.

دلایل اثبات بی گناهی در سرقت

در بخش قبلی به این پرسش جواب دادیم که ثابت کردن بی گناهی در سرقت چگونه است . همانگونه که بیان کردیم ، ثابت کردن بی گناهی در جرم سرقت و اعاده حیثیت از دزدی به شرط اثبات عدم سوء نیت و یا عدم ربودن مال متعلق به دیگری میباشد ؛ اما امکان دارد این پرسش به وجود آید که دلایل ثابت کردن بی گناهی در سرقت چیست ؟ به عبارت دیگر، چنانچه فردی تصمیم داشته باشد به جهت پاپوش ، بی گناهی خویش در جرم سرقت یا دزدی را ثابت کند به چه دلایلی می تواند استناد نماید و به چه طریقی اقدام کند؟ پیش از ارزیابی دلایل ثابت کردن بی گناهی جرم سرقت لازم میباشد این نکته را بیان کنیم که جهت ثابت کردن جرم سرقت یا دزدی ، مانند تمام جرایم دیگر ، این شاکی یا مدعی میباشد که بایستی در دادگاه ادعای خویش را اثبات نماید و در حقیقت با آوردن دلایل کافی، جرم سرقت را ثابت کند؛ چرا که اصل بر برائت یا بی گناهی افراد میباشد ؛ مگر آنکه خلاف آن ثابت گردد. این قاعده حقوقی مهم را در اصطلاح تحت عنوان ” قاعده البینه علی المدعی ” نامگذاری می کنند که به موجب آن ، آوردن دلیل و بینه به عهده مدعی میباشد و چنانچه مدعی یا شاکی دلیل قابل قبولی برای ثابت کردن جرم ارائه ندهد و نتواند ادعای خویش را ثابت کند امکان دارد که متهم بعد از رفع اتهام از خویش ، از وی به جرم افترا شکایت نماید و علیه او اعاده حیثیت کند . مهم ترین دلایلی که شاکی یا مدعی برای اثبات جرم سرقت می تواند به دادگاه ارائه دهد ، استناد به شهادت شهود ، استناد به اقرار خود مرتکب و یا ارائه امارات و شواهدی همچون فیلم دوربین مدار بسته به دادگاه جهت حصول علم قاضی و صدور حکم توسط اوست. به همین خاطر ، اگر دلایل و مدارک فوق توسط شاکی ارائه شد که با استناد به آنها جرم سرقت اثبات می شد ، لازم است که متهم نیز در مقام دفاع از خود بر آمده و با استفاده از دلایلی بی گناهی خود را اثبات کند . دلایل اثبات بی گناهی در سرقت می تواند به دو صورت به دادگاه ارائه شود :

1. – در حالت اول ،چنانچه فردی بخواهد بی گناهی خویش را در جرم سرقت ثابت کند ، بایستی با به کارگیری دلایل قانونی همانند شهادت شهود ، به عنوان مثال ثابت نماید که در هنگام وقوع سرقت در محل دیگری حضور داشته است و یا هر گونه دلایل و قرائن دیگری که به ثابت کردن بی گناهی یا عدم مشارکت وی در دزدی یاری کند به دادگاه ارائه نماید ؛ مثل اینکه فاکتور خرید مال مسروقه را ارائه دهد .
2. در حالت دوم ، می توان دلایل و مدارک ارائه شده جهت ثابت کردن دزدی که توسط شاکی ارائه گردیده است را به چالش کشید . برای مثال شرایط شهادت شهود و عادل نبودن آنها را متذکر شد؛ یا اینکه اصلا شهود در آن لحظه حضور نداشته اند و ربودن مال توسط متهم را مشاهده نکرده اند و صرفا از روی خصومت شخصی شهادت دروغ داده اند . یا آنکه فردی که در فیلم دوربین مداربسته اقدام به دزدی می کند ، شخص متهم نبوده است .

به خاطر داشته باشید که اعتراف به دزدی نزد قاضی ثابت کردن سرقت را به آسانی امکان پذیر می کند ؛ بنابراین چنانچه واقعا جرم سرقت یا دزدی را انجام نداده اید نباید در دادگاه اعتراف به زدی نمایید. به علاوه گفتنی است که دیگر ادله اثبات دعوا همچون قسامه و سوگند در اثبات سرقت یا عدم اثبات آن تاثیری ندارند و نمی توان به آنها استناد نمود .

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

چگونگی اثبات جرم کاهبرداری