لبنان، در غرب آسیا قرار دارد و به دلیل موقعیت جغرافیایی اش (در نقطه تلاقی مدیترانه و جهان عرب) از تاریخ غنی و تنوع دینی، نژادی و فرهنگی برخوردار است. فرهنگ جاری در لبنان تبلوری از فرهنگ چند هزار ساله فینیقی ها، یونانی ها، آشوری ها، ایرانی ها، رومی ها، اعراب و ترک های عثمانی بوده و طی چند دهه اخیر فرهنگ فرانسوی نیز به این مجموعه اضافه شده است.
۹۵ درصد مردم این کشور را عرب ها، ۴ درصد را ارمنی ها و ۱ درصد را سایر ملیت ها تشکیل می دهند. در جامعه ی لبنان نوعی رقابت و اختلاف نظر تمامیت خواهانه بین مسلمانان و مسیحیان وجود دارد و به رسمیت شناختن هر یک از این ادیان عواقب سیاسی ناخوشایندی برای پیروان دین دیگر در پی دارد. در ادامه توضیحات بیشتری از آداب و رسوم مردم لبنان به شما خواهیم داد.
زبان مردم لبنان:
مردم این کشور به سه زبان کشورهای مختلف صحبت میکنند. زبان اصلی مردم لبنانی عربی می باشد و ممکن است شما هنگام صحبت کردن با یک فرد لبنانی با زبان فرانسوی یا انگلیسی نیز روبرو شوید. زمانی که شما با یک لبنانی برخورد میکنید آنها با لبخند و فشردن دست و گفتن مرحبا مراسم احوالپرسی را انجام میدهند، همچنین جویا شدن سلامت و حال خانواده برای مردم لبنان اهمیت بسیار بالایی دارد.
فرهنگ در لبنان:
امروزه فرهنگ و هنر این ملت در آثار موسیقی آن تبلور یافته و بر دیگر ملل عرب نیز تاثیر گذاشته است. خوانندگان مطرح جهان عرب اغلب اهل لبنان هستند. این کشور برای هزاران سال محل عبور تمدن های مختلف بوده است و جای تعجب ندارد که دارای فرهنگی فوق العاده غنی و زنده باشد. وجود گونه های بسیار قومی و مذهبی به رسوم پربار موسیقی، آشپزی و جشن های لبنان کمک زیادی کرده است، به خصوص در بیروت که در طول سال شاهد برپایی نمایش ها، نمایشگاه ها، شوهای مد و کنسرت های زیادی در نگارخانه ها، موزه ها، تئاترها و اماکن عمومی است.
جامعه لبنان مدرن، تحصیل کرده و شاید قابل مقایسه با جوامع اروپایی مدیترانه باشد. اکثر لبنانی ها دو زبانه هستند و عربی و فرانسه صحبت می کنند. به همین دلیل لبنان عضو سازمان بین المللی کشورهای فرانسوی زبان است. با این حال زبان انگلیسی مخصوصا بین دانشجویان لبنانی رواج دارد. این کشور نه تنها محل تلاقی مسیحیت با اسلام، بلکه دروازه ای است که جهان عرب را به اروپا متصل می کند.
حق و حقوق زنان لبنانی تقریبا به اندازه ی مردان لبنانی بوده و فرصت حضور در شغل های سیاسی و تجاری برای آن ها مهیا است. در ضمن از دیدگاه مذهبی انتظار می رود که زنان بخش اعظمی از امور خانه را انجام دهند.
نشست در جمع مردم لبنان:
هنگامی که به مهمانی دعوت شده اید یا در جمع دوستانه ای نشسته اید حواستان باشد پایتان را روی پای دیگر به طوری که کف پایتان (یا کفشتان) روبروی صورت فردی دیگر باشد نیندازید زیرا مردم لبنان این حرکت را یک بی احترامی بزرگ به خود میدانند.
هدیه دادن به مردم لبنان:
هدیه دادن در لبنان ارزش معنوی زیادی دارد نه مادی. مردم لبنان زمانی که به مهمانی دعوت میشوند یک دسته گل هدیه میبرند، و هدیه خود را دودست یا با دست راست به میزبان تقدیم میکنند. جالب است بدانید. اگر دعوت شما به شام باشد بهتر است شیرینی هم ببرید.
نوشیدن قهوه و کشیدن سیگار با یک دست:
افراد سیگاری در لبنان صبح زود با یک دست مقداری قهوه میخورند و یک پک سیگار میکشند.
شب نشینی مردم لبنان:
لبنانی ها نیز مانند کشورهای اروپایی روز یکشنبه تعطیل میباشند، پس برای شب یکشنبه خود برنامه های مختلفی مانند نشستن با خانواده یا دوستان خود تا نزدیکی صبح و تعریف خاطرات، بحث، خوردن قهوه و … دارند.
آداب و رسوم ازدواج در لبنان:
مراسم خواستگاری توسط بزرگترها انجام میشود و پس از اعلام رضایت جوانان طبق رسومات هرقبیله مراسم انجام میشود. مهریه دختران در لبنان به دوصورت معجل و مؤجل میباشد، اگر مهریه معجل باشد هرزمان که دختر خواست میتواند آنرا بگیرد اما مهریه مؤجل یک زمان مشخص برای آن تعیین شده و زودتر از آن پرداخت نمیشود، تهیه لوازم خانه و مسکن نیز برعهده داماد میباشد.
مراسم محرمیت با حضور دوشاهد عقد انجام و محرمیتشان را در شریعه جعفریه به ثبت میرسانند، همچنین پذیرایی و برگزاری مراسم عروسی با توجه به موقعیت مالی داماد برگزار میشود. در شب های عروسی لبنانی ها صدای شلیک گلوله، موسیقی محلی و آتش بازی در تمامی خانواده ها(فقیر و پولدار) برگزار میشود.
ازدواج لبنانی ها با هم مذهب یا هم طایفه خود انجام میشود در غیر اینصورت ممکن است پیامد های منفی مانند طردشدن از خانواده و… را به همراه داشته باشد.
آداب و رسوم ماه رمضان در لبنان:
در ماه رمضان شب ها مردم به حسینیه یا مساجد رفته و مراسم خواندن قرآن، حفظ قرآن و یا به صحبت درباره مسایل دینی، سیاسی و اجتماعی میپردازند. هنگام سحر گروهی به نام مسحراتی ها در کوچه ها طبل میزنند و مردم را برای سحری بیدار میکنند .کبه و فطایر دو غذای مخصوص لبنانی ها هنگام افطار است. مردم لبنان عید سعید فطر را با آتش بازی و عیدی دادن به کودکان، پوشیدن لباس نو و شادی سپری میکنند.
استفاده از کلمات مؤدبانه به هنگام بحث و جدل:
اگر با یک فرد عرب دوست باشید، احتمالاً با کلمه ی «حبیبی» به معنای «عزیزم» آشنا هستید. این کلمه علی رغم معنی آن، در بسیاری از دعواها و بحث های مردم محلی با یکدیگر شنیده می شود.
کلماتی چون حبیبی و عیونی (به معنی چشمان من)، گاهی دارای کاربرد اختصاصی و معنی معکوس به هنگام عصبانیت و دعوا هستند. اما از طرفی دیگر، دوستان نزدیک هم گاهی از واژه های ناسزا برای نشان دادن علاقه ی خود به طرف مقابلشان استفاده می کنند!
کلمه انشاالله:
کلمه انشاالله به معنی «اگر خدا بخواهد» می تواند معانی گسترده ای در زبان لبنانی داشته باشد. شما ممکن است خواهشی از فردی داشته باشید و اگر آن فرد با جدیت بگوید «انشاالله»، بعداً خواهش موردنظر شما را اجابت خواهد کرد.
بااین حال، اگر لحن گویش فرد ضعیف باشد و فرد انشاالله را با حالتی طعنه آمیز بگوید، احتمالاً پاسخ وی می تواند طیف گسترده ای از جواب ها، از شاید گرفته تا هرگز، را شامل شود. این موضوع تماماً بستگی به لحن فرد مقابل دارد. گفته می شود که اگر بچه ها در لبنان از مادر خود چیزی بخواهند و وی بگوید انشاالله، به این معنی است که آن چیز هرگز اتفاق نخواهد افتاد!
آداب کسب و کار در لبنان:
تجار لبنانی، تا حدودی در معاملات تجاری خود رسمی هستند و در عین حال از مهمان نوازی غافل نمی شوند. در جلسه های معارفه ی تجاری بهتر است هیچ گونه عجله ای نداشته باشید زیرا احوالپرسی های رایج در آغاز جلسات، برای لبنانی ها اهمیت زیادی دارد. بهتر است جلسه را با فشردن دست و نگاه مستقیم به چشمان طرف قرارداد آغاز کنید. مسلمانان خیلی مذهبی شاید با طرف مقابل دست ندهند، در چنین مواقعی سر خود را به نشانه ی خوش آمدگویی تکان می دهند.
اگر در حین جلسه، شخصی با عنوان رسمی و یا حرفه ای اش به شما معرفی شد، در موقع احوال پرسی او را با همان عنوان خطاب قرار دهید. در ضمن یادتان باشد که ردوبدل کردن کارت ویزیت در چنین جلساتی مرسوم است که باید با هر دو دست یا دست راست تقدیم شود. ترجیحا یک طرف کارت را به زبان عربی یا فرانسوی باشد که با اینکه الزامی در این کار نیست، تاثیر خوبی برطرف مقابل دارد.
تاجران لبنانی در جلسات تجاری به زبان های فرانسه، عربی یا انگلیسی صحبت می کنند و به همین دلیل قبل از حضور در جلسه بهتر است از زبان مورداستفاده در آن آگاه باشید و در صورت نیاز یک مترجم استخدام کنید. حتما سر وقت در جلسه تجاری حاضر شوید چراکه اهمیت زیادی برای طرف مقابل دارد.
جرای رقص سنتی دبکه:
رقص سنتی دبکه در لبنان یک مهارت به حساب می آید که معمولا در تمامی جشن و پایکوبی ها برگزار میشود.موارد بالا بخشی از فرهنگ و رسوم کشور لبنان است که برای شما گفته شد، اگر شما قصد سفر به لبنان را دارید حتما باید موارد زیر را در نظر بگیرید
جا به جایی داروهای ممنوعه جرایم سنگینی برای شما به همراه دارد. در فروشگاه ها، هتل یا مکنهای تفریحی بهتر است پول نقد همراه خود داشته باشید.(برخی از آنها کارت اعتباری قبول نمیکنند). کشور لبنان هیچ محدودیتی برای نوع لباس شما مشخص نمیکند.