آموزش آداب معاشرت به کودکان چگونه باید باشد
برای آموزش آداب معاشرت به کودکان باید همانند آموزش حروف الفبا و نحوه خواندن آن، اصول اولیه آداب معاشرت را به فرزندان خود بیاموزید، اما در کنار آموزش آداب معاشرت، آموزش رفتارهای اساسی نیز اهمیت دارد.
قوانینی برای آداب و معاشرت وجود دارد که همه باید در کودکی آموزش ببینند، تا این رفتارها در آنها نهادینه شود.
دوران کودکی مهمترین زمانی است که شما می توانید رفتارهای اجتماعی و فردی کودک خود را اصلاح کنید، تا آنها در بزرگسالی به مشکل برخورد نکنند، به همین دلیل نسبت به تربیت و آموزش این نوع رفتارها و قوانین باید در دوران کودکی بسیار توجه کرد.
چگونه به کودکان آداب معاشرت بیاموزیم
فرزندان ما سرمایه های آینده جامعه، کشور، والدین و سرپرستان نسل های آینده هستند. باید در پرورش آنها نهایت دقت، حوصله و آگاهی را به کار برد.والدین موظف هستند به فرزندان خود آداب معاشرت بیاموزند و مواردی را که در ارتباط با دیگران باید رعایت کنند، یاد دهند تا فرزندان مودبی در آینده داشته باشند.
1.کلمات مؤدبانه را از همان ابتدا به او بیاموزید
حتی دو سالگی هم برای اینکه کودک بتواند عباراتی مانند «لطفا» و «متشکرم» را بگوید کافی است. برای آموزش آداب معاشرت به کودکان، از همان موقع شروع کنیم. اگرچه کودک دقیقا متوجه عبارات ذکر شده، نمی شود، ولی می تواند نتیجه بگیرد «لطفا» برای وقتی است که چیزی می خواهد و «متشکرم» در انتهای عمل گفته می شود. حداقل با آموزش این لغات، آن ها را در دایره ی کلمات کودک قرار می دهید. بعدها کودک درک می کند که استفاده از این عبارات باعث ایجاد حس خوبی در فرد کمک کننده می شود. وقتی از کودک خود می خواهید چیزی به شما بدهد با «لطفا» شروع و با «متشکرم» پایان دهید. حتی قبل از این که کودک مفهوم آن ها را درک کند، یاد می گیرد این ها عبارات مهمی هستند که پدر و مادر زیاد استفاده می کنند و در هنگام استفاده حالت خوبی در چهره ی آن ها ایجاد می شود. کودکان هم این عبارات را طوطی وار تکرار می کنند و مفید بودن آن را حتی قبل از درک مفهومش متوجه می شود.
2. الگو و سرمشق باشید
الگوسازی چیزی است که در عمل احتمالاً سخت تر از تئوری و گفتنش خواهد بود. بیایید اول از خودمان بپرسیم، آیا خود ما همیشه و هر جا که لازم است واقعاً تشکر می کنیم؟ مثلاً وقتی همسرمان چیزی را به ما می دهد، وقتی غذا می خوریم یا وقتی از همسرمان چیزی می خواهیم می گوییم لطفاً؟ شاید ساده نگری به نظر برسد، اما بهترین راه برای داشتن بچه های مؤدب، مؤدب بودن خودتان است و در سن دو سالگی، فرزند شما هیچ چیزی را بیشتر از اینکه مثل مامان و بابا باشد ، نمی خواهد!
اگر وقتی می خواهید مثلاً در یک کمد را باز کنید و همسرتان مقابل آن ایستاده است، بگویید: «ببخشید»، فرزند شما به شنیدن گفتار مؤدبانه در خانه عادت می کند و خودش هم درست همان نوع گفتار را استفاده خواهد کرد.
پس یادمان بماند که ما می گوییم و می گذریم، کودکمان می بیند و یاد خواهد گرفت.
3. هدف و انتظار منطقی داشته باشید
چند دقیقه نشستن روی یک صندلی پشت میز غذاخوری یا تمام مدت روی زمین کنار یک سفرهٔ غذا می تواند کار بسیار سختی برای یک کودک خردسال پرجنب وجوش باشد. پس بهتر است اهداف خود را خیلی تدریجی افزایش دهید. به عنوان مثال، شما می توانید از یک تایمر استفاده کنید؛ به این شکل که:
- اول فقط پنج دقیقه برای نشستن تعیین کنید.
- بعد که کودکتان با آن کنار آمد، چند دقیقهٔ دیگر اضافه کنید.
- وقتی غذا را در خانهٔ دوست و آشنا میل می کنید، از قبل به کودک بگویید که این فرصتی برای نشان دادن مهارت یا کار جدیدش برای پشت میز نشستن است.
- وقتی موفق به این کار می شود، تلاش های او را تحسین کنید، اما نه به اندازه ای که احساس کند کاری بالاتر و فراتر از آنچه طبیعی است انجام می دهد!
- به یاد داشته باشید که ما در مورد یک کودک دو ساله صحبت می کنیم، پس انتظار پسرفت را هم داشته باشید و سعی کنید با مهربانی و روی خوش با این موارد برخورد کنید.
4. مشارکت و سازش را تمرین کنید
اولین مشاجره های کودکان نوپا معمولاً سر به اشتراک گذاشتن اسباب بازی هاست، چون این مورد از دیدگاه آنها خواستهٔ ظالمانه ای است. پس انتظار نداشته باشید که کودکتان یک آدم منطقی باشد، اما خوب است اگر از همین حالا ولی آرام و آهسته به او یاد بدهید که وقتی بچه های دیگری در اطرافش هستند، چه در خانه و چه در مهدکودک یا پیش دبستانی، او نمی تواند همهٔ اسباب بازی ها را برای خودش بردارد. البته لحن و شکل گفتار شما در این مورد بسیار مهم است و باز هم تأکید می کنیم که هرگز کودک را مجبور به این کار نکنید.
5. به او یاد بدهید تا مثبت فکر کند
به بچه های خود عادت ها و روش های افراد مثبت اندیش را بیاموزید. به آنها یاد دهید که درمقابل دیگران منفی صحبت نکنند، به جنبه روشن موضوعات نگاه کنند و به پیرامون و اطرافیان خود بیشتر بپردازند.
داشتن تفکر مثبت و مثبت اندیشی باعث می شود، بچه ها در بزرگسالی درک عمیق تری نسبت به اطرافیان خود داشته باشند.
6. برای تقاضای انجام کاری، لطفا بگوید
کودک معمولا نمی داند زمانی که تقاضای انجام کار یا عدم انجام آن را دارند، در ابتدای جملات خود از لطفا استفاده کند. به عنوان والدین از لطفا در ارتباط با دیگران استفاده کنید. کودک رفتار مودبانه را از شما می آموزد.
7. در صورت قرار گرفتن مورد لطف شخصی، تشکر کند
به کودک بیاموزید اگر شخصی برای آنها کاری انجام داده است یا هدیه ای تقدیمشان کرد، سپاسگزاری کند. کودکان معمولا به صحبت های افراد بزرگسال توجه می کنند، اگر این رفتار مودبانه را در شما مشاهده کنند، حتما یاد می گیرند.
8. صحبت بزرگتر ها را قطع نکند
به کودک بیاموزید زمانی که افراد بزرگسال یا شما و همسرتان مشغول صحبت با یکدیگر هستید، صحبت های شما را قطع نکند؛ مگر اینکه کار ضروری داشته باشند. به آنها بگویید در صورت تمام شدن صحبتتان، به حرف های آنها گوش خواهید داد.
9. با گفتن ببخشید در ابتدای کلام، دیگران را خطاب کند
به کودک بگویید، در صورتی که می خواهد شخصی را با رفتار مودبانه متوجه حضورش کند، در ابتدای کلامش واژه ببخشید را به کار ببرد.
10. اصول اولیه بهداشت را رعایت کند
بسیاری از عادت های بد وجود دارند، که بسیار آزار دهنده می باشند. این عادات بد شامل عطسه و سرفه بدون پوشاندن دهان است. آموزش آداب و معاشرت به کودکان در این زمینه باعث رعایت بیشتر رفتارهای درست بچه ها می شود.
همچنین تأکید بر شستشوی منظم دست، استحمام و مسواک زدن نیز مهم است. البته این به این معنا نیست که بچه ها باید همیشه مرتب و آراسته باشند، اما تمیزی و نظافت یکی از مهمترین مواردی است که هنگام برخورد و معاشرت با دیگران به بهتر نشان دادن رفتار و شخصیت افراد کمک می کند.
11. به حریم خصوصی دیگران احترام بگذارد
بچه ها عاشق این هستند که به سمت افراد بدوند و هرچه خواستند، بپرسند. یادگیری احترام به حریم خصوصی، مرزها و فضای شخصی دیگران به بچه ها بسیار مهم است.
اطمینان حاصل کنید که آنها قبل از ورود به اتاق می دانند که باید درب بزنند و منتظر جواب باشند و بدانند که در واقع چه سوالات بی ادبی است و نباید آن را بپرسند.
12. از میزبان بابت پذیرایی اش تشکر کند
در صورتی که قرار است کودک به تنهایی یا همراه شما شب را در خانه دوستش بگذراند، هنگام خداحافظی بابت گذراندن یک شب عالی و خاطره انگیز در منزل آنها، از میزبان تشکر کند.
13. قبل از ورود به مکان یا خانه ای در بزند
به کودکان بیاموزید در صورتی که پشت در بسته اتاق، خانه یا هر مکان دیگری قرار گرفته اند، قبل از ورود در بزنند و تا زمانی که شخصی اجازه ورود نداده است، وارد آن مکان نشوند.
14. هنگام تماس تلفنی خودشان را معرفی کنند
به کودکان بگویید زمانی که با فردی تماس می گیرند، ابتدا خودشان را معرفی کنند و از طرف مقابل بپرسند که امکان صحبت کردن دارد یا نه.
15. افراد را با نام های تحقیر کننده خطاب نکند
خوب است که کودک بیاموزد افراد دیگر را با نام های غیر مودبانه و زننده خطاب نکند.
16. دیگران را مسخره نکند
کودک باید یاد بگیرد که به هیچ عنوان کسی را مسخره نکند. دست انداختن کسی به این معناست که آنها ضعیف هستند و باعث بر انگیختن خشم دیگران می شود.
17. از تبلت یا گوشی سر میز شام یا هنگام حضور دیگران استفاده نکند
استفاده از دستگاه های الکترونیکی در روی میز شام یا در هنگام حضور دیگران کار اشتباهی است که بزرگسالان نیز گاهی آن را انجام می دهند.
عادت های خوب را در سنین پایین به کودکان خود القا کنید و به آنها بیاموزید که بدون اینکه دائماً توسط این وسایل منحرف شوند، در هنگام خوردن غذا، سالن سینما یا در سایر موقعیت های اجتماعی، آرام بنشینند و از این وسایل استفاده نکند.
به آنها بیاموزید که هنگام صحبت کردن با دیگران توجه کافی را نسبت به آنها داشته باشند. این یکی از برترین قوانین آداب و معاشرت است که کودکان باید بیاموزند.
این نکته را فراموش نکنید که آموزش آداب معاشرت به کودکان باید با حوصله و به مرور انجام شود. شما نباید از کودکان انتظار داشته باشید که مانند بزرگسالان رفتار کنند. شما باید تلاشتان در جهت آموزش و اصلاح رفتارهای اشتباه باشد.
بنابراین در این مورد سختگیری نکنید. نکته مهم دیگر نوع رفتار بزرگسالان است. در واقع کودکان از رفتار بزرگسالان الگو می گیرند و مانند آنها عمل می کنند. بنابراین بزرگسالان قبل از آموزش آداب و رفتارهای صحیح اجتماعی باید نوع رفتار خود را اصلاح نمایند.
18. موقع سرفه و عطسه، جلوی دهانش را بگیرد
کودک باید یاد بگیرد که موقع سرفه کردن یا عطسه زدن جلوی دهانش را بگیرد و جلوی جمع بینی اش را نگیرد.
19. در را برای فرد پشت سری، باز نگاه دارد
یک رفتار مودبانه که کودک حتما باید یاد بگیرد، این است که در را برای فردی که می خواهد پشت سرش وارد شود، باز نگاه دارد.
20. در صورت تنه زدن به شخصی، معذرت خواهی کند
به کودک آنها بیاموزید در صورتی که ناگهان به شخصی تنه زده اند، بلافاصله عذر خواهی کردن، یک رفتار مودبانه است.