الگوی کندل چکش در تحلیل تکنیکال، از جمله ابزارها یا علامت هایی که می توان برای خرید یا فروش سهام و ارز روی آن حساب کرد. اگر چه الگوی کندل چکش به تنهایی نمی تواند راهنمای کاملی برای خرید و فروش به موقع سهام و ارز باشد اما به نوبه خود می تواند کمک بزرگی برای خرید و فروش مناسب سهام باشد. اما اگر به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال و سرمایه گذاری شده باشید قطعاً با الگوی کندل چکش آشنا نیستید. اگر دوست دارید که در مورد الگوهای تک کندلی بیشتر بدانید با ما در این مطلب همراه باشید.
الگوی چکش (Hammer) چیست؟
الگوی چکش در واقع یک الگوی کندلی است که در آن قیمت بعد از شروع یک کندل، ریزش می کند ولی در همان کندل، دوباره جهش می کند و در نزدیکی قیمت اولیه (Open)، بسته می شود. با این حرکت، یک کندل شبیه به چکش به وجود می آید که اندازه سایه پایینی آن، حداقل دو برابر اندازه بدنه کندل است. لازم به ذکر است که بدنه یک کندل، نشان دهنده نقاط اولیه و پایانی است، ولی سایه ها نشان دهنده سطح حداکثری و حداقلی در یک کندل هستند.

الگوی چکش زمانی ایجاد می شود که قیمت در یک بازه زمانی واحد، کاهش می یابد و به اصطلاح فروشندگان، تسلیم می شوند؛ ولی در همان بازه زمانی، خریداران شروع به خرید می کنند و یک باره بازگشت قیمتی رخ می دهد. در واقع الگوی Hammer، نشان دهنده یک کف احتمالی است که در آن همزمان با تسلیم فروشندگان، خریداران قدرت می گیرند.
الگوی چکش در کف، زمانی قوی تر می شود که بعد از حداقل 3 کندل نزولی، دیده شود. کندل نزولی، کندلی است که قیمت پایانی آن، پایین تر از قیمت آغازین آن باشد. این الگو، تقریباً باید شبیه به حرف لاتین “T” باشد و تا زمانی که به طور کامل تأیید نشده باشد، نمی توان روی آن حساب کرد.
تأیید الگوی Hammer نیز زمانی رخ می دهد که کندل بعدی، بالای سطح پایانی کندل چکش، بسته شود. در واقع کندل بعد، باید نشان دهنده قدرت بالای خریداران باشد. معامله گران با دیدن کندل تأیید، معمولاً وارد پوزیشن لانگ (خرید) می شوند و یا پوزیشن شورت (فروش) خود را می بندند. اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که پوزیشن لانگ می گیرید، حد ضرر شما باید زیر سایه کندل چکش قرار بگیرد.الگوی چکش، هیچ گاه به صورت تنها استفاده نمی شود. در واقع این الگو و تأیید آن با یک سیگنال از اندیکاتورها یا پرایس اکشن می تواند اعتبار الگو را افزایش دهد.

الگوی Hammer، یک الگوی معاملاتی صعودی است و همراه با تأیید خود، می تواند یکی از علائم ایجاد کف باشد. مخصوصاً اگر شکل آن به حالت استاندارد نزدیک باشد و به وضوح قدرت بالای فروشندگان در ابتدای کندل و سپس جذب آن توسط خریداران و بازگشت نمودار، نمایان باشد.
البته الگوی چکش نزولی که به آن چکش برعکس گفته می شود نیز وجود دارد که شکل آن دقیقاً برعکس الگوی چکش صعودی است. الگوی چکش معکوس به رنگ قرمز و در قله ها ایجاد می شود؛ سایه بالایی چندین برابر بدنه است؛ سایه پایین بسیار کوچک (یا صفر) و کندل بعدی هم نشان دهنده قدرت فروشندگان است.
اجزای نمودار کندل استیک چگونه است؟
کندل استیک ها از دو قسمت اصلی بدنه و سایه تشکیل می شوند:
- بدنه اصلی کندل که نشانگر قیمت آغازی و پایان معامله است.
- بخش سایه که شامل دو خط است و خط بالایی به سایه بالایی و خط پایینی به سایه پایینی معروف است.
دامنه نوسانات سهم در دوره های زمانی معاملات توسط سایه ها مشخص می شود. در واقع اگر قیمت باز شدن کندل کمتر از قیمت بسته شدن آن باشد یا به عبارت دیگر با افزایش قیمت همراه شده باشد، کندل تو خالی و به رنگ سفید و یا سبز است.اگر قیمت باز شدن کندل بیشتر از قیمت بسته شدن باشد، کندل آن تو پر و با رنگ های مشکی یا قرمز دیده می شود. به قسمتی از کندل که خارج از محدوده قیمت های باز و بسته شدن قرار می گیرد، سایه (shadow( گفته می شود.
چه نشانه هایی اعتبار الگوی چکش را افزایش می دهد؟
در تحلیل تکنیکال باید به دنبال راه هایی برای بررسی میزان اعتبار نتایج به دست آمده بود. الگوی چکش زمانی از اعتبار بالایی برخوردار است که چند نشانه به وقوع بپیوندد که عبارت اند از:
- انتهای دم الگو نشان دهنده محدوده حمایتی قیمت دارایی است. توجه به این نکته ضروری است که هرچه طول این دم بالاتر باشد، بدون شک اعتبار این الگو بیشتر خواهد بود.
- یکی دیگر از نشانه هایی که موجب افزایش اعتبار الگوی چکش است، شکل گیری 3 کندل نزولی پیش از چکش است. منظور از کندل نزولی، آن است که سطح قیمتی کندل پایین تر از کندل قبلی خود باشد.
- مهر تأیید بر کندل چکش زمانی می خورد که کندل های بعد از آن کاملاً حالت صعودی به خود بگیرند.
با وجود سه نکته ای که در بالا اشاره شد، نمی توان با الگوی چکش به تنهایی برای خرید و فروش سهام استفاده کرد و باید به کمک سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال نسبت به صحت و اعتبار نتایج اعتماد بیشتری حاصل نمود.
رنگ الگوی چکش
اگر الگوی Hammer صعودی به رنگ سبز باشد، نسبت به یک الگوی قرمز (نزولی)، علامت بازگشتی قوی تری است؛ زیرا نشان دهنده آن است که خریداران توانسته اند حتی در همان تایم فریم هم قیمت پایانی را بالاتر از قیمت اولیه ببرند.الگوی چکش قرمز هم یک علامت صعودی است؛ زیرا به هر حال، خبر از قدرت بالای خریداران برای بازگشت قیمت و ایجاد سایه پایینی را می دهد. تنها تفاوت آن با نوع سبز این است که خریداران نتوانستند در همان دوره زمانی، قیمت پایانی را از قیمت اولیه عبور دهند.
مفهوم کندل چکش در نمودارها چیست؟
به طور کلی هنگامی که الگوی چکش در نمودارها شکل می گیرد به معنای این است که قدرت فروشندگان در بازار کاهش پیدا کرده است. در واقع آن ها تلاش کرده اند که قیمت ها را پایین بیاورند اما در آخر نتوانسته اند قدرت خریداران را کاهش دهند و بر آن ها غلبه کنند. هرچه سایه کندل چکش بلندتر باشد، نشان دهنده این است که حجم معاملات در این قسمت بسیار بالا بوده اما نهایتاً قدرت خریداران بر قدرت فروشندگان در بازار غلبه کرده است.
در روندهای نزولی، تشکیل کندل چکش به معنای پایان روند نزولی و یا ضعف این روند است. البته در صورتی که سایر ابزارها تأیید کنند این کندل می تواند نشانه آغاز روند صعودی در بازار باشد. البته این وضعیت نموداری زمانی دقت و قدرت بیشتری پیدا می کند که کندل چکش در نواحی نقاط حمایتی تشکیل شود.
الگوی کندل چکش معکوس
الگوی چکش معکوس مانند چکش، الگویی بازگشتی است. در واقع قبل از الگوی چکش معکوس، روند نمودار نزولی است. زمانی که الگوی چکش معکوس شکل می گیرد، قیمت در محلی پایین تر از کندل قبل باز شده ولی روندی صعودی در پیش خواهد گرفت و از کندل اول بالاتر می رود. در نهایت قیمت سهم در نقطه ای پایین تر از صعودش بسته می شود.
انواع کندل چکش
کندل چکش به 2 دسته نزولی و صعودی تقسیم می شود که در ادامه با این دو حالت آشنا می شوید:
کندل چکش نزولی
این کندل زمانی شکل می گیرد که فروشندگان می خواهند قیمت را پایین بیاورند اما خریداران با قدرت کامل وارد میدان شده اند و اجازه کاهش یا پایین آوردن قیمت را نمی دهند، اما نهایتاً قیمت بسته شدن کمتر از قیمت باز شدن خواهد شد. در نتیجه این الگو کندل چکشی نزولی می شود.
کندل چکش صعودی
این کندل زمانی شکل می گیرد که فروشندگان می خواهند قیمت را پایین بیاورند اما خریداران با قدرت در میدان وارد شده اند و نه تنها قیمت های فروشندگان را کنترل کرده اند بلکه حتی نتوانستند قیمت بسته شدن را بالاتر از قیمت بازشدن نگه دارند.تشکیل کندل چکش نزولی در یک روند صعودی به چه معناست؟ هنگامی که در نقطه ای مشخص فروشندگان تلاش می کنند تا قیمت ها به اندازه مورد نظر خود پایین بکشند اما خریداران به یکباره وارد میدان شده و قیمت ها و طرح فروشندگان را خنثی کرده اند و قیمت ها را مجدداً افزایش داده اند، کندل چکش نزولی در روند صعودی شکل می گیرد.در واقع تشکیل کندل چکش نزولی در روندی صعودی به این معناست که فروشندگان وارد بازی شده اند و قصد دارند معادله بازی را تغییر دهند.
استفاده از الگوی چکش در تحلیل تکنیکال
آنچه تا اینجا در مطالعه این مقاله روشن شد، این است که الگوی چکش در تحلیل تکنیکال، یک الگوی امیدوارکننده و به نوعی نشانه رشد بازار است که در انتهای یک روند نزولی به وجود می آید. البته یک معامله گر حرفه ای با مشاهده این الگو در نمودار قیمت دارایی بلافاصله اقدام به خرید نمی کند؛ بلکه آن را به عنوان نشانه ای برای بررسی سایر عوامل مؤثر قلمداد می کند.به عنوان مثال می توان با بررسی اندیکاتور rsi مشخص نمود که آیا سهم در منطقه اشباع فروش قرار دارد یا خیر. اگر این اندیکاتور عدد کمتر از 30 را به نمایش گذاشت، اعتبار کندل چکش افزایش پیدا می کند.
نکته مهم دیگر آن است که شاید الگوی چکش نشانه آغاز یک روند صعودی باشد، اما به هیچ عنوان مشخص نمی کند که این افزایش قیمت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؛ بنابراین اینجا اهمیت استفاده از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال برای رسیدن به یک دید جامع در خرید سهام بسیار مؤثر و مهم است.
محدودیت های الگوی Hammer
هنگام استفاده از این الگو، باید این نکته را در نظر داشته باشیم که حتی بعد از دیدن کندل تأیید هم هیچ تضمینی برای حرکت صعودی نمودار، وجود ندارد. البته رنگ کندل، اندازه سایه پایینی و شکل گیری آن در سطوح حمایتی، می تواند به قدرت این الگو بیفزاید؛ ولی در هر حال، این الگو به تنهایی قدرت چندانی ندارد.نکته بعدی این است که الگوی چکش و تأیید آن، می تواند باعث شود که نقطه ورود از حد ضرر، فاصله زیادی داشته باشد و این مورد، تأثیر منفی روی فرمول ریسک به ریوارد، بگذارد.
همچنین باید بگوییم که الگوی Hammer هیچ هدف قیمتی را تعیین نمی کند؛ بنابراین محاسبه پاداش و مقایسه با آن ریسک می تواند برای معامله گر چالش برانگیز باشد. به همین دلیل است که استفاده از الگوی چکش به صورت تنها توصیه نمی شود؛ زیرا حداقل برای نقطه خروج، باید از الگوی نمودار یا تحلیل دیگری استفاده کرد.
سخن پایانی
به طور کلی، بهتر است الگوهای کندلی، برای تأیید یک ستاپ معاملاتی در کنار دیگر ابزارها همچون اندیکاتورها یا الگوهای کلاسیک، مورد استفاده قرار بگیرد. الگوی چکش، مهم ترین و پرکاربردترین الگوی کندلی است که می توان آن را در سبک های مختلف معاملات، مشاهده کرد. مشاهده الگوی چکش در سطح حمایت یا چکش معکوس در سطوح مقاومتی، می تواند یک نشانه خوب برای ورود به پوزیشن باشد.