روزهای تعطیل و فستیوال های بسیاری سالانه در پاکستان جشن گرفته می شوند. در حالی که پاکستان یک ملت مسلمان است روزهای تعطیل غیر مذهبی نیز در پاکستان وجود دارد. چند فستیوال مهم توسط مسلمان های پاکستانی در طول سال گرامی داشته می شوند که وابسته به تقویم اسلامی است. هندوها، بودایی ها، سیک ها و مسیحیان پاکستان نیز جشن های خودشان را برگزار می کنند. سیک ها از سراسر جهان می آیند تا مکان های مقدسی را در پنجاب مانند مقبره ها گورو ننک مؤسس سیکسیم در حسن عبدلی واقع در ناحیه اتوک و محل تولد او نانکانا صاحب را دیدن کنند. فستیوال های محلی و منطقه ای نیز مانند فستیوال بسنت در پنجاب که شروع بهار را نشان می دهد وبا هوا کردن باد بادک ها همراه است نیز جشن گرفته می شوند.
جشن روز فرهنگ سند
روز فرهنگ سند یک جشنواره فرهنگی محبوب ایالت سند پاکستان است. این جشن با شور و شوق سنتی برای برجسته کردن فرهنگ غنی چند صد ساله این ایالت برگزار می شود. سندی ها این روز را برای نشان دادن هویت صلح آمیز فرهنگ سندی و جلب توجه جهانیان به میراث غنی خود جشن می گیرند. این روز در اولین یکشنبه هر دسامبر جشن گرفته می شود. به همین مناسبت، سازمان های مختلف فرهنگی، دولتی و غیردولتی برنامه های مختلفی همچون سمینارها، گردهمایی ها و کنفرانس هایی را برای برجسته کردن فرهنگ چند صد ساله دره سند برگزار کردند. مردم لباس های سنتی، کلاه مخصوص سندی و شال های سنتی آجرک را برای برجسته کردن فرهنگ غنی خود می پوشند. حتی تعداد زیادی از مردم به مناسبت این روز، کلاه و آجراک سنتی را خریداری می کنند. همچنین خوانندگان معروف سندی، آهنگ های سندی را می خوانند که صلح و پیام عشق سند را به تصویر می کشد. اجرای موسیقی هنرمندان شرکت کنندگان را وادار می کند تا با آهنگ های سندی به رقص و پایکوبی بپردازند.
جشنواره پولو شاندور
یکی از جشنواره های معروف در پاکستان از 5 جشنواره های مهم تابستانی پاکستان جشنواره پولو شاندور است که مردم، هر ساله مشتاقانه منتظر آن هستند. این جشنواره از هفتم تا نهم ژولای هر سال در جاده شاندور در ارتفاعی در حدود 3700 متر از سطح دریا برگزار می شود. رقابت بین دو تیم گیلجیت و چیترال در مسابقه پولو با داشتن هزاران تماشاچی، از ویژگی برجسته این جشنواره می باشد. همچنین به دلیل موقعیت مکانی این جشنواره، حاضرین در آن، می توانند از تماشای مناضر منحصر به فرد مانند کوه برف لادن، گل های کوهستانی و دریاچه های شبیه به کریستال لذت ببرند.
جشنواره کریسمس
همزمان با آغاز جشن های کریسمس در سراسر جهان در روز چهارشنبه، مسیحیان پاکستان نیز تولد عیسی مسیح را با مراسم مختلف جشن می گیرند. خدمات ویژه چراغانی در کلیساهای سراسر کشور برگزار می شود و پیروان این آیین نیز برای پیشرفت و شکوفایی پاکستان دعا می کنند. تدابیر امنیتی نیز در سراسر کشور برای اطمینان از امنیت جامعه مسیحی اتخاذ شده و نیروهایی در خارج از كلیساها برای خنثی كردن هرگونه حادثه غیرقانونی مستقر می شوند. نخست وزیر پاکستان، کریسمس را به شهروندان مسیحی تبریک می گوید. رئیس نیز برای مسیحیان در سرتاسر جهان و پاکستان آرزوی کریسمس مبارکی را داشته و نقل قول عیسی درمورد صلح را در پیام خود می گنجاند.
جشن نوروز
در پاکستان نوروز را «عالم افروز» به معنای روز تازه رسیده هم می گویند که با ورودش جهان را روشن و درخشان می کند. در میان مردم این سرزمین تقویم و روز شمار یا سالنمای نوروز از اهمیت خاصی برخوردار است. بدین جهت گروه ها و دسته های مختلف دینی و اجتماعی در صفحات اول تقویم های خود به تفسیر و توضیح نوروز و ارزش و اهمیت آن می پردازند و این تقویم را در پاکستان (جنتری) می نامند. از آداب و رسوم عید نوروز در میان مردم پاکستان می توان به خانه تکانی یا به عبارتی پاکیزه کردن خانه و کاشانه و پوشیدن لباس و تهیه نمودن انواع شیرینی مثل (لدو) گلاب حامن، رس ملائی، کیک، برفی، شکرپاره، کریم رول، سوهان حلوا، و همچنین پختن غذاهای معروف این ایام و عیدی دادن و گرفتن و دید و بازدید اقوام اشاره نمود. در ایام نوروز مردم پاکستان از گفتار نامناسب پرهیز نموده و با نواختن و نوازش یکدیگر با احترام و اخلاص یکدیگر را نام می برند. همچنین سرودن اشعار نوروزی به زبان های اردو، دری و عربی در این ایام مرسوم است که بیشتر در قالب قصیده و غزل بیان می شود. پاکستانی ها بر این باورند که مقصد نوروز، امیدواری و در امن و صلح و آشتی نگهداشتن جهان اسلام و عالم انسانیت است تا آنجا که آزادی و آزادگی، خوشبختی و کامیابی، محبت و دوستی و برادری و برابری همچون بوی خوش گل های بهاری در دل و جان مردمان جایگزین می گردد.
ماه رمضان
کشور پاکستان با مسلمانان مقید و وابسته به سنت های مذهبی، هرساله یکی از پرشورترین رمضان ها را برگزار می کند و رؤیت ماه رمضان و آغاز این ماه مبارک یکی از لحظات شاد و ارزشمند در پاکستان محسوب می شود. نهادی ملی به نام ستاد رؤیت هلال ماه در پاکستان پس از یقین حاصل کردن از رویت هلال ماه، آغاز ماه مبارک رمضان در این کشور و همچنین زمان عید فطر را اعلام می کند. به محض دیدن ماه، مردم پاکستان بهترین آرزوها را برای عزیزان خود می کنند و یک حس شادی معنوی همراه با سعادت برای آنان ایجاد می گردد. در پاکستان، ماه رمضان به ویژه با انجام نمازهای مستحبی، تلاوت روزانه قرآن و سنت های مختلف برگزار می گردد. مردان مسلمان به طور خاص تمایل دارند که هر روزه برای اقامه نماز جماعت در مسجد حضور یابند و پس از آن سر سفره های افطاری جمع شوند، این در حالی است که زنان نماز را در خانه اقامه می کنند. از آنجا که پاکستان یک کشور مسلمان است، زمان کار و فعالیت رسمی در ماه مبارک رمضان تغییر می کند، دفاتر مانند بانک ها و ادارات دولتی معمولاً زودتر از حد معمول یعنی ۸ صبح یا ۸:۳۰ و در بعد از ظهرها نزدیک ساعت ۲:۳۰ یا ۳ باز می شوند. به همین ترتیب، بازارها دیر باز می شوند و معمولاً زمان افطاری و نماز مغرب تعطیل بوده و پس از آن تا ساعت ۱۰ شب و یا حتی نیمه شب باز خواهند بود. زنان غذاهای ویژه ای تهیه می کنند که مخصوص این ماه مقدس و سفره های افطاری است. تهیه نوشیدنی های مخصوص با رایحه لیمو، گلاب و انواع مختلفی از غذاهای سرخ شده که سرشار از مواد مغذی برای انرژی بخشیدن به مردم برای روزه داری طولانی هستند. پاراتا، چای، چای سبز، حلوای پوری، پوری چانی (چولای) و ماست بعضی از خوردنی های معروف سحری در پاکستان محسوب می شوند.
عید فطر
مردم پاکستان عید فطر را به نام «عید کوچک» یا عید شیرین می خوانند. چراکه این روزها، کوچک و بزرگ برای برگزاری جشن آماده می شوند. مردم از چند روز قبل با رفتن به بازار می روند و برای کودکان و دیگر افراد خانواده لباس نو تهیه می کنند. به نحوی که در روزهای پایانی ماه رمضان، بازارهای پاکستان تا قبل از سحر مملو از جمعیت در حال خرید هستند. در بسیاری از خانه ها، در روز عید فطر در پاکستان غذاهای سنتی تهیه می شود و نماز عید نیز به مناسبت این روز فرخنده برگزار و دعاهای ویژه ای برای ثبات و شکوفایی کشور خوانده می شود.
جشنواره بین المللی غذا
جشنواره بین المللی غذا، آداب و رسوم و صنایع دستی کشورهای جهان همه ساله به همت دانشگاه دفاع ملی پاکستان (NDU) با همکاری سفارتخانه کشورها در محوطه نمایشگاهی این دانشگاه برگزار می شود. در این جشنواره معمولا کشور های زیادی از جمله : «جمهوری اسلامی ایران، چین، لبنان، عربستان سعودی، استرالیا، اندونزی، مصر، اردن، بنگلادش، برزیل، زیمبابوه، آمریکا، انگلستان و امارات متحده عربی » شرکت می کنند. ایالت های پاکستان و «ترکمنستان، ترکیه، سریلانکا، فلسطین، عمان، نپال، نیجریه، مالزی، میانمار و لیبی» از دیگر کشورهای شرکت کننده در این جشنواره بین المللی هستند.
جشنواره کومرات
جشن کومرات در تاریخ 24 تا 26 آگوست 2019 توسط دولت خیبر پختونخوا (KPK) برگزار می شود. در جشن کومرات ایالت خیبرپختونخوا میراث و فرهنگ محلی به نمایش گذاشته می شود. آتش بازی، غرفه های غذا و جشن موسیقی شبانه نیز ترتیب داده شده است. گردشگران محلی و بین المللی از سراسر جهان دعوت می شوند تا بیایند و بخشی از این جشنواره بزرگ باشند. جشن کومرات در منطقه Upper Dir برای تبلیغ این منطقه غیر مشهور و نشان دادن ظرفیت های مثبت پاکستان به جهان است. کومرات مکان جدید توریستی است و هم اکنون بسیاری از گردشگران از این مکان بازدید می کنند. علاوه بر این جشنواره ها، مسابقات کریکت، فوتبال، والیبال، کاباددی و بازی سنتی “Sakhay” نیز در دره کومرات برگزار می شود. از طریق این جشنواره ها، پاکستان گردشگری را در سطح ملی و بین المللی ترویج می دهد.
جشنواره Chaumos
این رویداد زمستانی که به جشنواره Chaumos معروف است، در واقع آخرین مناسبت فرهنگی مذهبی در هر سال میلادی است که توسط مردم قبیله برگزار می شود. جشنواره Chaumos پایان سال جاری را نشان می دهد و مردم در آن از آغاز یک سال جدید استقبال می کنند. این جشنواره فرهنگی و مذهبی 15 روزه با آواز، رقص، بازی و مراسم مختلف دیگر همراه است. بخشی از جشن های این دو هفته شامل مراسم ازدواج تعداد زیادی زوج نیز است. صبح روز یکشنبه، مراسم مذهبی “لواک بایاک” پس از شکار روباه در منطقه دره باتریک برگزار می شود. اگر روباهی پس از یک جستجوی طولانی کشف شود، با استقبال همگان روبرو می شود و این نشانه خوشبختی برای سال آینده است. آخرین مراسم این جشنواره در باران برگزار می شود که در آن در سالن اجتماعات مردم دایره ای را تشکیل دادند و بازوهای یکدیگر را گرفته و همراه با موسیقی عامیانه محلی منطقه می رقصند و آواز می خوانند. مسابقات آهنگ بین گروه های زن و مرد نیز جو را سرگرم و سرزنده نگه می دارد. در همین حال، بزرگان داستان های شجاعت قبایل را برای نسل جوان روایت می کنند.
روز استقلال پاکستان
برگزاری آئین گرامیداشت روز ملی پاکستان با شلیک ۳۱ گلوله در شهر اسلام آباد (پایتخت فدرال) و شلیک ۲۱ گلوله توپ در چهار ایالت این کشور در مراسمی نمادین برای ادای احترام به شهدای جنبش آزادی پاکستان و افرادی که جان خود را در طول مبارزه علیه تروریسم در این کشور از دست دادند- آغاز شد. مردم پاکستان مانند سال های گذشته برای برگزاری جشن استقلال این کشور به خیابان ها می آیند. همچنین شرکت کنندگان در این جشن جنایات هند در کشمیر را نیز محکوم کرده و از مجامع جهانی می خواهند، برای حمایت از مردم مظلوم کشمیر به صورت جدی اقدام کنند. آنها ضمن سر دادن شعارهایی مسئله کشمیر را مهم ترین موضوع روز جهان اعلام می کنند.
سخن آخر
پاکستان دارای فرهنگ منحصربه فرد و غنی است که سنت های خود را در طول تاریخ حفظ کرده است، اتفاقات مختلف در طول تاریخ نتوانسته اند خللی به این فرهنگ وارد نمایند. واقعیت پیش از ورود اسلام بسیاری از پنجابی ها و سندی ها، هندو و بودایی بودند؛ اما این روند در طول دوره توسعه اسلام، توسط حاکمان اموی، محمد بن قاسم، سلطان محمود غزنوی و دیگران تغییر یافت.