آشنایی با مراسم قند شکنی 

تزئین کله قند عروس به زیبایی هدایای عروس خانم کمک می کند. کله قند یکی از هدایایی است که از طرف خانواده داماد برای عروس خانم آورده می شود که در پشت آن فلسفه ای نهفته است. در این مقاله از ساعد نیوز در مورد فلسفه کله قند عروس و مراسم قند شکنی در برخی شهرها صحبت خواهیم کرد.

فلسفه کله قند عروس

در گذشته از کله قند به جای شیرینی استفاده می کردند. خانواده داماد بعد از گرفتن بله از عروس خانم، کله قند را شکسته و به واسطه ی آن دهان خود را شیرین می نمودند! حتی امروزه این رسم در برخی از شهر های ایران هنوز پا برجاست و در مجلس بله برون و عقد کنان صورت می پذیرد. توجه کنید که کله قندی که در مراسم بله برون استفاده می شود به صورت تک و تزئین شده است و کله قندی که در مراسم عقد کنان از آن استفاده می شود، به صورت جفت خواهد بود. از این جفت کله قند برای ساییدن آن دو به هم بر روی پارچه ای روی سر آقا داماد و عروس خانم استفاده می کنند که از گذشته این کار مبنی بر این بوده که شیطان از عروس و داماد دور بماند.

تزئین کله قند عروس

برای تزئین کله قند عروس از مواد مختلفی می توانید استفاده کنید. گاهاً حتی خلاقیت شما می تواند به زیبایی کله قند بیفزاید. در ادامه ما به توضیح تزئین کله قند عروس با مواد مختلف خواهیم پرداخت.

تزئین کله قند عروس با مروارید، تور و روبان

تزئین کله قند عروس با مروارید زیبایی منحصر به فردی به آن می بخشد. از مروارید می توانید در قسمت بالای کله قند یا قسمت پایین آن بیشترین استفاده را داشته باشید. برخی از مروارید برای تزئین تمام کله قند استفاده می کنند که این خود زیبایی خودش را دارد. بهترین چیزی که با مراورید می توانید برای تزئین کله قند استفاده کنید، تور و روبان است. تور و روبان در کنار یک دیگر می توانند جلوه ای زیبا داشته باشند. شما می توانید از هر یک از آنها به صورت جداگانه برای تزئینات استفاده کنید. تور را می توانید در قسمت بالای کله قند بپیچانید یا با به وجود آوردن اشکال زیبا با تور، آن را به قسمتی از کله قند بچسبانید. از روبان بیشتر برای تزئین قسمت بالای کله قند استفاده می شود. روبان را می توانید به صورت پاپیون در بیاورید و در این قسمت استفاده کنید. در این زمان می توانید مراورید ها را در یک نخ قرار دهید که به مانند تسبیح شوند و سپس در تزئین روبان از آنها استفاده نمایید.

تزئین کله قند عروس با پارچه های گله دوزی شده

پارچه های گله دوزی شده نیز یک گزینه مناسب برای تزئینات کله قند هستند. می توانید کله قند را داخل این پارچه کرده و سپس سر پارچه را با روبان به شکلی زیبا گره بزنید. توجه کنید که از آنجا که قرار است از این پارچه برای تزئینات قند شکن هم استفاده نمایید، پس باید به اندازه کافی از آن موجود داشته باشید.

تزئین کله قند عروس با پلاستیک یا سلفون ضخیم

اگر می خواهید کله قند در بین تزئینات دیده شود و طوری وانمود شود که انگار روی کله قند گله دوزی ها و کارهای تزئیناتی دیگر را انجام داده اید، می توانید از یک پلاستیک یا سلفون ضخیم استفاده کنید و ابتدا روی آن گل دوزی ها را انجام دهید و سپس کله قند را درون آن ها قرار دهید. این بهترین شیوه برای تزئین کله قند می باشد و اگر به دنبال تزئین کله قند جدید و شیک هستید، ما به شما این شیوه را پیشنهاد می دهیم.

تزئین کله قند به شکل عروس و داماد

این مورد کاملا به سلیقه شخصی خودتان باز می گردد! شما می توانید با مقوا یا پارچه، لباس های کوچکی از عروس و داماد را بدوزید و سپس کله قند را داخل آنها قرار دهید. در این مدل تزئینات بهتر است که از مقوا یا کاغذ استفاده کنید! از آنجا که برای لباس داماد از پارچه مشکی می خواهید استفاده کنید، در برخورد با کله قند ممکن است لکه دار شود و این جلوه خوبی نخواهد داشت. در این نوع تزئینات حتی می توانید از مراورید ها و مواد اکلیلی برای تزئین کله قندی که لباس عروس برای آن دوخته اید، استفاده کنید و به زیبایی آن بیفزایید.

تزئین کله قند عروس با گل

گل یکی دیگر از مواد تزئیناتی است که به زیبایی کله قند کمک می کند. می تواند از گل های کوچک که به صورت غنچه هستند، دور تا دور کله قند را تزئین نمایید یا در قسمت سر کله قند از شکوفه های بزرگ یا گل هایی مانند رز و .. استفاده کنید. اصولاً از گل ها برای تزئینات هر چیزی می توان استفاده کرد! پس اگر می خواهید برای تزئینات زیاد در دردسر نیفتید، ما به شما استفاده از گل ها را پیشنهاد می کنیم. اگر رسم شکستن قند را دارید، تزئینات باید به گونه ای باشند که خیلی زود از روی کله قند برداشته شوند و روی آن نمانند.

مراسم شکستن کله قند

پس از این که خانواده عروس بله را دادند، یک شب بزرگان خانواده پسر برای مشخص کردن مبلغ مهریه و دیگر مسائل به خانه دختر میرفتند. در خانه عروس خانم پس از صحبت های بسیار درمورد مهرریه و صحبت های دیگر با ثابت شدن قول و قرار ها با صلوات و کف زدن صحبت ها را تمام می کردند و به رسم محلی، کله قندی را که خانواده پسر به دنبال خود آورده اند از سوی یکی از نزدیکان داماد می شکند. البته این شکستن با تشریفات خاصی همراه است و با تفریح و بگو و بخند بسیاری همراه می باشد. این قند کله ای که به زیبایی تزیین شده است با چکش قند شکنی که آن هم تزئین شده است کله قند با یک ضربه محکم جدا میشود و با گرفتن انعام به مادر دختر داده میشود که پس در مراسم عقد روی پارچه سفیدی که به وسیله دونفر روی عروس خانم گرفته میشود ساییده می شود. در این مراسم پس از شکستن کله قند به همه چای شیرین می دهند و به خانواده پسر چای شیرین دورنگ میدهند که در مقابل مبلغی به عنوان انعام پس از خوردن چای دورنگ داخل استکانها گذاشته میشود.

مراسم قند شکنی در کرج

شکستن کله قند در شب شیرینی خوران دو جوان پس از رضایت پدر و مادر عروس به وسیله یک جوان مجرد و اگر نبود جوان ترین عضو حاضر در مراسم از سوی عروس صورت میگیرد که مسؤل قند شکستن هست با گفتن قند شکن کند است و قند را نمیشکند ، کلی پول از فامیل های عروس و داماد که در مراسم هستند جمع میکند و پس از گرفتن این شاباش ها قند را می شکند. این کله قند که شکست ، باید بماند و مادر عروس آن را خرد میکند و در ظرف قند عروس میریزد و زمان بردن جهیزیه به عروس و داماد می دهند تا استفاده کنند.

اره سری یا قند شکنی در سوادکوه

یکی دو شب پس از خواستگاری مراسم اره سری برپا می شد به نحوی که یک قواره پارچه به عنوان علامت در مجمه ای می گذاشتند و به خانه عروس می بردند. کله قند شکستن پای تقریبا ثابت همه ی اره سری ها بود. در شب اره سری از سوی خانواده داماد یک نفر شیخ یا پا منبری خوان برای جاری کردن صیغه ی محرمیت دعوت می شد و بعد از خواندن دعای مخصوص با چکش کله قند را می شکست.

مادر عروس در سینی ای که اغلب با یک بقچه ی زیبا تزیین شده بود یک قواره پارچه پیراهنی و یا دستمال و جوراب مردانه می گذاشت و به مجلس می برد که این کادو مال کسی بود که کله قند را شکست. تکه های کله قند را به مادر عروس می دادند تا عروس خانم آن را با خود به خانه ببرد و با داماد نوش جان کند.

مراسم قند سیندیرما در چهاربرج

مراسم “قند سیندیرما” (قند سینما) یکی از مراسماتی است که از دوران قدیم در شهر چهاربرج مرسوم است. این مراسم پس از خواستگاری و بله گرفتن از عروس و خانواده اش انجام می گیرد. برای اجرای مراسم قند سیندیرما هر دو خانواده فامیل و دوست آشنا را به همراه ریش سفیدان شهر به منزل پدر عروس دعوت می کنند. در آنجا خانواده عروس و داماد با همکاری و مساعدت ریش سفیدان مقدار مهریه و شیربها را معین می کنند و به رسم سنت در کاغذی نوشته و آن را امضا می کنند. آنگاه قند را بر روی یک سینی که پارچه قرمز رنگی روی آن کشیده شده قرار داده و با تزئیناتی مخصوص به همراه قند شکن به مجلس می آورند. به رسم ادب، قند را جلوی مسن ترین شخص حاضر در مجلس می گذارند تا وی بشکند. معمولا این شخص هم قند را به افراد و ریش سفیدان دیگر تعارف می کند تا آنها بشکند. پس از چند دقیقه، اقوامِ جوان و نوجوان خانواده داماد جلوی فردی که می خواهد قند را بشکند جمع می شوند تا کلّه ی قند را مال خود کنند. ریش سفید مورد نظر، قند را در دستانش گرفته و برای خوشبختی زوجین دعا می کند و صلوات می فرستد. آنگاه یک ضربه از قسمت کلّه ی قند زده و آن را می شکند. کلّه ی بر زمین افتاده قند را یکی از جوانان که زرنگ تر است بر می دارد.

پس از چند روز مادر عروس به همراه یک هدیه به خانه ی فردی که کلّه قند را برداشته، می رود. با دادن آن کادو که بیشتر یک پیراهن و یا پارچه ی پیراهن است، کلّه قند را از آنها می گیرد و به همراه مراسمی به نام “قند باشی” به خانه ی داماد می برد. مراسم قند باشی شامل بردن انواع کادو از سوی خانواده عروس به خانواده داماد می باشد.

مراسم قند سیندیرما در بین اهالی چهاربرج و حومه از چنان جایگاه عُرفی و اجتماعی برخوردار است که اگر قند یک دختر و پسر شکسته شود دیگر آن دختر مال آن پسر است و ارزشی همانند سند ازدواج دارد. با انجام مراسم قند سیندیرما، درست است که زوجین به صورت رسمی زن و شوهر نمی شوند ولی از نظر عرف جامعه ی چهاربرج، آن دو رسما زن و شوهرند. قند سیندیرما یک نوع اعلام است به ایل و جامعه که دختر و پسری باهم قند زندگی شان را شکسته و مابین همه تقسیم می کنند.