آشنایی با نوروز در افغانستان؛ آیین «جهنده بالا» در ولایت بلخ

شهر مزار شریف ولایت بلخ را آذین بسته اند؛ دیوار ها و دوکان ها را رنگ آمیزی نموده تکه ها و درفش های تزئینی در همه جا آویخته اند؛ جاده ها و خیابان ها را چراغان کرده اند و هزاران پولیس تازه نفس را به تامین امنیت این شهر گماشته اند تو گویی این شهر را که روزی به مادر شهرها مسمی بود یکبار دیگر عروس می سازند.

سوالی که ذهن هر بیننده را به خود مشغول می دارد اینستکه جشن سال نو در سرتا سرافغانستان و اکثر کشور های شرق برگزار می شود و اما چرا درشهر مزارشریف برای روز آغاز سال نو این همه مراسم ویژه گرفته می شود؟

در شهر مزارشریف نسبت به نقاط دیگرکشور جشن سال نو(نوروز) با مراسم باشکوه بر گزار می گردد و جشن نوروز با افراشتن جهنده منسوب به حضرت علی(ع) آغازمی شود، دراین جشن که چهل روز ادامه می یابد ازسر تا سر کشور و حتی ممالک خارج به ویژه همسایگان افغانستان افراد جهت سپری کردن نوروز حضور می یابند .

جشن نوروز و تجلیل از جهنده بالا برای مردم افغانستان در حقیقت بهانه ای برای تجدید برادری و برابری، تمثیل وحدت ملی و اخوت اسلامی، تحکیم پیوندهای پایدار ایمانی و اعتقادی، تجلیل از زندگی و آزادگی و بهانه ای برای تمدید زیبایی و زیبانگری است.

علم زیارت سخی در مراسم آیینی و ملی جهنده بالا با حضور مسئولین و مقامات عالی رتبه لشکری و کشوری، روحانیون، فرهنگیان، بزرگان قومی و دیپلمات های کشورهای همسایه با مشارکت چند ده هزار نفری آحاد مردم سراسر افغانستان برافراشته می شود.

شلیک 21 گلوله توپ آغاز مراسم جهنده بالا را به مردم و اطرافیان خبر می دهد و با به پرواز در آمدن بال گردهایی در آسمان مزارشریف پیام تبریک گوش نواز اهالی شهر می شود.

مراسم با قرائت آیاتی چند از کلام الله مجید آغاز شده و در ادامه آن والی شهر به سخنرانی می پردازد.

در ادامه مراسم مذهبی و ملی جهنده بالا در شهر مزارشریف، علم زیارت حضرت سخی شکوهمندانه با نوای سرود ملی افغانستان و سردادن ندای تکبیر، با موج جوش و خروش چند ده هزار نفری مردم این کشور به اهتزاز در می آید.

رها شدن بادکنک های آبی رنگ به نشانه صلح و پایداری در فضای زیارت سخی (س) نیز زیبایی خاصی به برگزاری مراسم جهنده بالا بخشیده بود.

در مراسم امروز 60 نفر از نمایندگان مردم افغانستان در پارلمان و مجلس سنای این کشور و دیپلمات ها و مقامات عالی رتبه کشور های خارجی نیز حضور داشتند.

«عطا محمد نور» والی ولایت بلخ و رئیس اجرایی حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز امروز در مراسم آیینی جهنده بالا مشارکت ورزیده بود.

همچنین «عبدالرشید دوستم» معاون اول رئیس جمهور افغانستان نیز در رأس یک هیئت عالی رتبه پس از 15 سال برای اولین بار در این مراسم حضور یافت.

والی بلخ ساعاتی پیش از ورود به سال 1394 شمسی، اطمینان داده بود که جشن ملی نوروز در فضایی امن و با آسایش کامل برگزار خواهد شد.

افزایش ایست بازرسی ها در بیرون شهر، گشت های امنیتی شبانه روزی، جابجایی نیروهای ارتش افغانستان در بیرون شهر از جمله تدابیر امنیتی می باشد که عطامحمد نور والی بلخ برای هرچه بهتر بگزار شدن جشن ملی نوروز اتخاذ کرده است.

شایان ذکر است که موقعیت مذهبی و جشن گل سرخ (میله گل سرخ)، اهالی مزارشریف را همه ساله بر این وا داشته تا در آغاز سال نو شمسی، برای پذیرایی میهمانانی از سراسر افغانستان و دیگر ملل جهان آماده باشند.

عید نوروز در افغانستان و مراسم مذهبی و ملی جهنده بالا به عنوان یک فرهنگ ملی تبدیل به یک جاذبه گردشگری نیز شده و همه ساله خیل کثیری از مردم اقصی نقاط جهان را برای حضور در این حرکت آیینی فرا می خواند.

نوروز با شرایط کرونایی چگونه برگزار شد؟

عتیق الله انصاری، مسئول زیارتگاه منسوب به حضرت علی در شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان اعلام کرد: به دنبال لغو تجلیل از جشن نوروز امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا در افغانستان پرچم «جهنده بالا» در تاریکی و خلوت برافراشته شد.

وی افزود: دروازه های این زیارتگاه تا رفع خطر کرونا همچنان مسدود خواهد ماند. امیدوار است تا چهل روزی که جهنده برافراشته خواهند ماند، این محدودیت ها رفع و مردم بتوانند برای پایین آوردن جهنده به این زیارتگاه بیایند.

گفتنی است جشن نوروز و تجلیل از آیین «جهنده بالا» در افغانستان در اولین روز بهار و سر ساعت 9 صبح در صحن غربی زیارتگاه «سخی» در شهر مزار شریف آغاز می شود و این پرچم برفراشته شده و تا 40 روز در این صحن به اهتزاز در می آید. این آئین بهانه ای برای تجدید برادری و برابری و تجلیل از زندگی برای مردم افغانستان محسوب می شود.

وحیدالله مایار، سخنگوی وزارت بهداشت عمومی افغانستان «صحت عامه» امروز جمعه اعلام کرد: با ثبت دو مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا در ولایت هرات که به تازگی از ایران بازگشته بودند، آمار مبتلایان به 24 نفر رسید.

دولت افغانستان پیش از این از تاخیر یک ماه بازگشایی مدارس، دانشگاه ها و مراکز آموزشی خبر داده و مراسم رسمی نوروز و مسابقات ورزشی را لغو کرده و از مردم خواسته بود از شرکت در تجمعات بپرهیزند.

تصاویری از برگزاری مراسم ملی و آیینی جهنده بالا را در زیارت حضرت سخی (س) منسوب به حضرت علی (ع) در شهر مزارشریف ولایت بلخ ملاحظه می کنید:

آشنایی با آداب و رسوم برداشت محصولات کشاورزی قزوین