امام موسی کاظم (ع) کیست؟
امام موسی کاظم (ع)، ملقب به کاظم و باب الحوائج در سال ۱۲۸ قمری، همزمان با انتقال قدرت از امویان به عباسیان متولد شد و در سال ۱۴۸ قمری پس از شهادت پدرش، امام صادق (ع)، به امامت رسید. دوران ۳۵ ساله امامت او با خلافت منصور، هادی، مهدی و هارون عباسی همزمان بود. با شهادت امام موسی کاظم (ع) امامت به فرزندش علی بن موسی الرضا (ع) منتقل شد.
ولادت امام موسی کاظم (ع)
امام موسی کاظم در سال 128 یا 129 هجری قمری در سفر بازگشت امام صادق (ع) و همسر ایشان حمیده از حج، در منطقه ابواء (جایی میان مکه و مدینه) چشم بر جهان گشودند. در برخی از روایات محل تولد ایشان را مدینه ذکر کرده اند. در مورد روز ولادت ایشان نیز اختلاف نظر وجود دارد؛ طبری ولادت این امام معصوم را در 20 ذی الحجه و طبرسی آن را در 7 صفر می داند.
همسران امام موسی کاظم (ع)
۱- فاطمه بنت علی.
۲- نجمه.
نجمه، مادر امام رضا (علیه السّلام) و از زنان مومنه، پارسا، نجیب و پاکیزه بود. حمیده، همسر امام صادق (علیه السّلام)، او را که کنیزی از اهالی مغرب بود، خرید و به منزل برد. نجمه در خانه امام صادق (علیه السّلام)، حمیده خاتون را بسیار احترام می کرد و به خاطر جلال و عظمت او، هیچ گاه نزدش نمی نشست!
روزی حمیده در عالم رویا، رسول اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) را دید که به او فرمودند: ای حمیده! نـجمه را به ازدواج فرزند خود موسی درآور زیرا از او فرزندی به دنیا خواهد آمد که بهترین فرد روی زمین باشد. پس از این پیام، حمیده به فرزندش امام کاظم (علیه السّلام) فرمود: پسرم!. نـجمه بانویی است که من هرگز بهتر از او را ندیده ام، زیرا در زیرکی و محاسن اخلاق، مانندی ندارد. من او را به تو می بخشم، تو نیز در حق او نیکی کن. ثـمـره ازدواج امام مـوسی بن جعفر (علیه السّلام) و نجمه، نوری شد که در شکم مادر به تسبیح و تهلیل مـشـغـول بـود و مـادر از آن، احـسـاس سنگینی نمی کرد و چون به دنیا آمد، دست ها را بر زمین گذاشت، سر را به سوی آسمان بلند کرد و لب های مبارکش را به حرکت درآورد: گویا با خدایش راز و نیاز می کرد. پس از تولد امام هشتم (علیه السّلام)، این بانو، ارزشی فراتر یافت.
ویژگی و فضائل علمی امام موسی کاظم (ع)
امام موسی بن جعفر علیه السلام در علم و دانش سرآمد همه مردم بودند، هنوز کودکی بیش نبودند که فقهای مشهور آن زمان از جمله ابوحنیفه از ایشان مسئله می پرسیدند و کسب علم می کردند. ایشان از همان کودکی در مجلس درس پدرشان که مؤسس و رئیس دانشگاه جعفری بودند شرکت می کردند، روح و جانشان را از سرچشمه علوم و معارف اصیل اسلامی سیراب می کردند. حضرت امام کاظم علیه السلام در بحث های علمی حضور داشتند و اهل بحث و منطق و قادر به اثبات مباحث دشوار و معضلات علمی بودند، این مسئله موجب محبوبیت آن بزرگوار نزد پدرشان حضرت امام صادق علیه السلام شده بود و همه اصحاب از این همه عظمت مبهوت می شدند. یادگار های علمی و فکری امام کاظم علیه السلام در کتاب های حدیث، فقه، کلام و تفسیر ثبت شده که یکی از بهترین و غنی ترین میراث های علمی است و اصول زندگی مؤمنین شمرده می شود. حضرت امام کاظم علیه السلام السلام پیرامون سبک زندگی و پیرامون معارف اسلامی و علوم ماوراءالطبیعه نکات بسیار ارزنده ای را بیان فرمودند و اسرار آفرینش را با عالی ترین بیان توضیح دادند که امروز با توجه به پیشرفت و ترقی علم می بینیم هنوز از سخنان آن بزرگوار نتوانسته اند گامی فراتر بگذارند.
در باب باب الحوائج بودن امام موسی کاظم (ع)
حضرت موسی بن جعفر معروف به باب الحوائج هستند به خاطر این که هر کسی که درب خانه حضرت مراجعه می کرد، محال بود که خواسته خودش را به حضرت بگوید و امام موسی کاظم (ع) بابت رفع گرفتاری او اقدامی نکند. اغلب خانه ها یک درب دارند، ولی حضرت موسی بن جعفر علیه السلام منزلشان را به شکلی درست کرده بودند که منزل ایشان دو درب داشت و یک درب اختصاص داشت به مردمی که از آن جا وارد خانه ی حضرت می شدند و درباره مشکلات خودشان با حضرت صحبت می کردند، محال بود که کسی از آن درب وارد شود و ناامید برگردد، لذا ازاین جهت که آن درب خاصی که هر کسی گرفتار بود از آن وارد می شد، به حضرت می گفتند باب الحوائج، این دربی است که حاجت ها برآورده می شود، حضرت موسی بن جعفر علیه السلام باب الحوائج الی الله بود و از طرف خدا مشکلات مردم را حل می کرد.
شهادت امام موسی کاظم (ع)
در مورد شهادت حضرت موسی بن جعفر روایت شده: حضرت وقتی که بغداد بودند پیوسته از یک زندان به زندان دیگر منتقل می شد تااینکه هارون الرشید حضرت موسی بن جعفر را به زندان مخوف و تاریک سندی بن شاهک یهودی منتقل کرد. او سخت امام موسی کاظم (ع) را تحت شکنجه اذیت و تازیانه قرار داد و بعد هم طبق دستوری که به او رسیده بود ، خرمای مسمومی را در اختیار امام موسی کاظم (ع) قرار داد و حضرت را مجبور کردند که آن خرما را بخورد. حضرت سه روز مسموم بودند و بعد از سه روز شهید شدند. سندی بن شاهک برای ظاهر سازی چند نفر را فرستاد تا حضرت را ببینند و گواهی بدهند که حضرت حالشان بد نیست یک قاضی و چند نفر دیگر که از افراد مورد وثوق و افراد عادل بودند برای گواهی آمدند که بگویند موسی بن جعفر مشکل و مریضی خاصی ندارد تا امام متوجه این موضوع شد، فرمودند که ای مردم گواهی ندهید که من سالم هستم من سه روز است که توسط این ها مسموم شده ام و بر اثر همین سم هم از دار دنیا می روم نقل شده که بعد از سه روز امام موسی کاظم (ع) شهید شدند.
آشنایی با زنذگینامه امام جعفر صادق (ع) از تولد تا شهادت
