ضرب المثل آب حیات نوشید
آب حیوان ، آب بقا ، آب خضر ، آب زندگانی یا آب اسکندر چشمه ای خیالی ست که در داستان ها و افسانه های نقاط مختلف جهان، بسیار درباره ی آن سخن گفته شده است، در این داستان ها آمده که اگر کسی از این چشمه آب بنوشد همیشه جوان می ماند و هیچ وقت پیر نمی شود.نام این چشمه در نوشته های هرودوت (پنج سده پیش از میلاد) و اسکندرنامه ها و داستان های جنگ های صلیبی نیز دیده می شود و طبق گفته ها اسکندر و خضر به دنبال این چشمه رفتند که حضرت خضر از آن آب نوشید و عمر جاودان یافت. این داستان به صورت ضرب المثل آب حیات نوشید در ادبیات ما وجود دارد.
ریشه تاریخی ضرب المثل آب حیات نوشید
اسکند مقدونی کشورگشایی ها و فتوحات زیادی انجام داد و نام و آوازه اش همه جای دنیا را فرا گرفته بود.روزی فردی نزد اسکندر مقدونی آمد و به او گفت در شمال چشمه ای وجود دارد و هنگامی که آفتاب غروب کند و روز جای خود را به تاریکی و ظلمت شب بدهد، آن چشمه نمایان می شود که به آب حیات شهرت دارد. اگر کسی بدن خود را با آب آن چشمه بشوید، خداوند گناهانش را نادیده می گیرد و خوردن کمی از آن باعث می شود هیچوقت از دنیا نرود.
اسکندر مقدونی پس از اینکه سخنان آن مرد را شنید، فردای آن روز ارتش خود را آماده و به سمت شمال حرکت کرد. بعد از مدتی به دره ای رسیدند. اسکندر به اطراف نگاهی انداخت و دستور دارد تا به آن طرف دره پلی بزنند. بعد از اجرای فرمان او، ارتش اسکندر خود را به آن طرف دره رساندند و به راه خود ادامه دادند. چند روزی گذشت و آن ها به منطقه ای کاملا تاریک رسیدند. اسکند مقدونی به سپاه خود فرمان داد که در همینجا اردو بزنند. سپس به همراه تعدادی از افرادش به راه افتاد. تاریکی آنجا به حدی بود که چشم چشم نمی دید.
خلاصه بعد از مدت ۱۸ روز چشمه ای را یافتند که بسیار زلال و زیبا بود. اسکندر خیلی گرسنه بود و به آشپز خود گفت برایش غذایی آماده کند. سپس آشپز یک عدد ماهی را از خورجین اسبش برداشت و برای اینکه آن را بشوید کنار چشمه رفت. هنگامی که ماهی را داخل برد، ناگهان زنده شد و به اعماق چشمه رفت. آشپز خیلی متعجب شد و از ترسش حرفی به کسی نزد. بعد کمی از آب چشمه میل کرد و مشک خود را از آب پر کرد. او آن شب برای اسکندر غذایی درست کرد.
اسکندر بعد از خوردن غذا به ارتش خود فرمان داد که آماده ی حرکت شوند و اگر سر راه به چوب یا سنگی برخورد کردند با خود بردارند. عده ای فرمان اسکندر را اطاعت کرده هر آنچه که بر سر راه خود اعم از سنگ و چوب، با خود برداشتند و بعضی از همراهاناش زیر لب خندید و گفتند که اسکندر خل و دیوانه شده است. خلاصه بعد از چند روز از تاریکی و ظلمت آن سرزمین، رهایی پیدا کرده و به روشنایی رسیدند.
افرادی که فرمان اسکندر را اطاعت کرده بودند متوجه شدند که آن چیزهایی که برداشته اند طلا، مروارید و ُزمرد است. بسیار خوشحال و شادمان شدند و آن دسته از یاران اسکندر که او را مسخره کرده و دستورش را اطاعت نکردند، بسیار پشیمان بودند.
آشپز جریان زنده شدن ماهی را برای اسکندر تعریف کرد و او بسیار ناراحت شد و گفت چرا همان موقع داستان را برایش تعریف نکرده است تا از آب آن چشمه بنوشد و برای همیشه زنده بماند؟! بعد به جلادانش دستور داد آشپز را به سنگ بزرگی ببندند و به دریا بیندازند تا عمر طولانیش را به بدبختی و بیچارگی بگذراند.رفته رفته این داستان به صورت ضرب المثل در بین مردم رواج پیدا کرد.
کاربرد ضرب المثل آب حیات نوشید
درباره کسانی که عمر طولانی کنند و روزگاری دراز در این جهان بسر برند ، از باب تمثیل یا مطایبه می گویند فلانی آب حیات نوشیده . ولی این عبارت مثلی بیشتر در رابطه با بزرگان و دانشمندان و خدمتگزاران عالم بشریت و انسانیت که نام نیک از خود به یادگار گذاشته. زنده جاوید مانده اند. به کار می رود. این ضرب المثل به صور و اشکال آب حیوان و آب بقا و آب خضر و آب زندگانی و آب اسکندر نیز به کار رفته، شعرا و نویسندگان هر یک به شکلی در آثار خویش آورده اند.
آشنایی با ضرب المثل بوقش را زدند
