ضرب المثل آن را كه گفتي اسمش را نبر و بردار بيار
داستان ضرب المثل
مي گويند در مزرعه اي به نام زير پل كه در ده كيلومتري شمال قلعه «سه» واقع شده و متعلق به چند نفر ارباب آبادي بوده است چند نفر كشاورز سكونت داشته اند. اين مزرعه قلعه اي دارد محكم با ديوارهاي بلند. هوايش بسيار سرد است به طوري كه سرماي آن ناحيه ضرب المثل است.
در يكي از شب هاي پاييزي يك نفر از ارباب ها يا به اصطلاح محل يكي از نواب ها به آنجا مي رود و چون پاسي از شب مي گذرد و هنگام خواب فرا مي رسد ارباب خطاب به برزگر ميزبان مي گويد: «خب بايد خوابيد.
براي خوابيدن يك دست لحاف و تشك تميز بيار» دهقان در جواب مي گويد: «ارباب، لحاف و تشكي كه ندارم. فقط چند تكه جل اسب دارم!»
نواب كه از شنيدن اين جواب و رختخوابي كه دهقانش براي او تجويز كرده خيلي ناراحت مي شود با اوقات تلخي مي گويد: «مردكه فلان فلان شده، من زير جل اسب بخوابم؟»
رعيت مي گويد: «خب ارباب در خانه هرچه هست و ميهمان هركه هست».
نواب به حالت اعتراض بلند مي شود و به يكي از اتاق هاي ديگر قلعه مي رود و دستور مي دهد مقداري هيزم مي آورند و آتش روشن مي كنند كه به حساب خودش بي نياز از لحاظ و جل اسب، شب را به روز برساند.
همين كار را هم مي كند اما وسط شب سرما شدت مي كند و نواب بيچاره از شدت سرما ناراحت و مستأصل مي شود و از اتاق بيرون مي آيد و همان كشاورز را به نام صدا مي كند: «آهاي عبدالله!»
عبدالله جواب مي دهد: «بله ارباب! چه فرمايشي داريد؟» ارباب مي گويد: «اونيد كه بوات اسمش نبه وآرگير بوره» يعني آن را كه گفتي اسمش را نبر و بردار و بيار.
لغات
توضیح بیشتر
ستیز میان مالک و کشاورز بر سر تصاحب زمین و آب مصرفی؛
فشارهایی که از جانب اربابان بر پیکره نظام تولیدی وارد می شد؛
ایجاد و گسترش شهرها و رشد مبادلات تجاری و بازرگانی؛
ظهور دولتهای مرکزی مطلقه به جای کلیسای قرون وسطایی؛
و ایجاد جنبش حصارکشی و گسترش شهرها است.
در اروپای غربی این نظام از قرن ۵ تا قرون ۱۷ و ۱۸، و در روسیه و شرق اروپا از قرن ۹ میلادی تا نیمه دوم قرن ۱۹ را در بر می گیرد. فئودالیسم در توصیف دورهٔ معینی از تاریخ اروپا از قرن نهم تا سیزدهم میلادی اشاره دارد که در آن قدرت سیاسی میان زمینداران بزرگ تقسیم شده است و هر زمیندار یا ارباب دارای جماعتی رعیت یا دست نشانده است که در ازای خدمات سپاهی یا سایر خدمات، حق تملک زمین یا استفاده از زمین را از ارباب بدست می آورند.
یکی از مهم ترین ویژگی های تمدّن قرون وسطا، فئودالیسم بود. فئودالیسم، یا نظام فئودالی، ساختار اقتصادی و سیاسی این دوره بود.
نظام فئودالی طرح ریزی نشده بود، بلکه در واکنش به آشفتگی اجتماعی پیامد سقوط امپراتوری روم رشد و نمو پیدا کرد و گسترش یافت. نظام فئودالی نظم تازه ای برقرار کرد و زنجیرهٔ فرمانروایی تازه ای را به وجود آورد که جایگزین زنجیره ای شد که از امپراتور و سنا تا ایالات، شهرها و شهرک ها هم تداوم داشت.