ضرب المثل چاه ویل
«مثل» یا «ضرب المثل» گفتاری کوتاه و شایع است که معمولاٌ در قالب بیانی کلیشه ای مطرح شده به دلیل ایجاز کلام و غنی بودن مفهوم آن، با استقبال عامه مواجه می شود و مردم در گفتگوها، مجادله ها و اندرزهایشان از آن استفاده می کنند، مانند: «بادآورده را باد می برد». منشاء ایجاد مثل، توده مردم است. مثل حکمت که بوسیله توده مردم ایجاد می شود. بعضی از امثال ریشه قرآنی دارند و ضرب المثل چاه ویل جزو این امثال است. لغت ویل در اصل به دو معنا ذکر شده است؛ معنای اول که در بعضی از احادیث و روایات آمده اسم چاهی در پست ترین منطقه از جهنم است و روز قیامت ظالم ترین و جنایتکارترین افراد را داخل آن می اندازند. معنای دوم ویل (در لغت نامه ی فارسی کلمه ی وای گفته می شود) افسوس خوردن به حال برخی از انسان ها است که کارهای بد انجام داده اند.روایت داریم که چاه وَیل آن قدر عمیق و بزرگ است که هنگامی که فرد گناهکار را داخل آن رها می کنند، حدود ۴۰ سال زمان می برد تا به انتهای آن برسد. رنج وزجر وشکنجه و عذاب در چاه ویل به قدری شدید ودردناک است که اگرساکنان چاه ویل را به درکه دیگری از درکات جهنم انتقال دهند آنجا را برای خود آسایشگاهی می پندارند . بعید نیست که چاه مزبور را از آن جهت که وحشتناک و هراس انگیزاست به چاه ویل یعنی چاه عذاب و رنج و سختی و شور و فغان تعبیر و تسمیه کرده باشند .
ای علی؛ جبرئیل نزد من آمد و به من اطلاع داد که یک روزی اهل امتم پس از مرگم از تو نافرمانی می کنند و عهد بین من و خودشان را می شکنند. پس ویل، ویل، ویل برای این افراد خبیث و ظالم.
سپس حضرت علی از پیامبر اکرم (ص) می پرسند که ویل به چه معنا است؟
پیامبر می فرمایند:
ویل اسم چاهی در قعر جهنم است و افرادی را که در آن می اندازند، همانانی هستند که با تو بیعت می شکنند و فرزندان تو را می کشند.
جهنم درجات و طبقات مختلفی دارد و افراد گناهکار بر اساس بار گناهانشان به این طبقات فرستاده می شوند تا به سزای اعمالشان برسند.می گویند چاه ویل برای آن دسته از گناهکاران در نظر گرفته شده است که به مال و منال صغار و ایتام بی پناه و بدون سرپرست ، دست تجاوز و تعدی دراز کرده اند و یا جنایتکارانی که خون مظلومان و بی گناهان را ریخته باشند . از مختصات چاه ویل این است که هر قدر از دوزخیان را در روز حشر و رستاخیز درآن بریزند مانند دیگ طمع آزمندان مطلقا پر نشود و زیاده طلبی کند به همین جهت است که در افواه عامه در ارتباط با آزمندان زیاده طلب که شب و روز چون شتر بگرد مطلوب مجهول و یا بهتر بگوییم مجهول مطلق می گردند و میچرخند و شاهد مقصود را به دست نمی آورند مورد استناد و تمثیل قرار گرفته است و اصطلاحا می گویند: چاه ویل است هر چه بریزند پرنمی شود وهل من مزید می گوید . در روز قیامت افراد مختلفی از جمله آن هایی که خون شخص بیگناهی را ریخته اند یا این که مال یتمان را خورده اند، به این چاه فرستاده می شوند.در قرآن ویل به مشرکان، کم فروشان، تحریف کنندگانِ کتاب های آسمانی، کافران، کسانی که خیلی دروغ می گویند و تکذیب کنندگان تعبیر می شود.این واقعیت رفته رفته به صورت ضرب المثل بر سر زبان ها افتاد و اشاره به افرادی دارد که برای به دست آوردن مال دنیا حرص می زنند و طمعشان تمامی ندارد.
کاربرد ضرب المثل چاه ویل
مثل بالا درمورد افراد بخیل و حریص به کار می رود چه همانطور که در چاه ویل هر چه بریزند پر نمی شود چاه بی پایان حرص و آزآزمندان هم هرگزپر نخواهد شد . باید بمیرند تا خود از شرو زحمت طمع و ولع و دیگران از لوث وجود چنان آزمندانی خلاصی یابند . همچنین چاه ویل به افراد طمعکاران و حریص هم تشبیه شده است.
آشنایی با ضرب المثل چوبکاری نفرمایید
