مفهوم و ریشه ضرب المثل
آسیاب آبی، معمولاً توربینی داشت که خارج از کارخانه نصب بود و بوسیله آب می چرخید؛ بسته به موقعیت مکانی آسیاب و میزان تسلط آب، ممکن بود آب جوی یا رود از زیر توربین بگذرد، یا آنکه از بالا روی آن بریزد و آنرا بچرخش در آورد. و آن توربین توسط شافتی، چرخش را به سنگ آسیاب منتقل می ساخت و سنگ می چرخید.
ناگفته نماند که هر آسیابی دو سنگ داشت، یکی سنگ زیرین (که ثابت بود) و دوم سنگ زبرین که روی سنگ زیرین می چرخید و گندم را آرد می کرد. بنابراین، تمامی فشارها به سنگ زیرین وارد می آمد، لذا می بایستی از جنسی سخت تر از سنگ زبرین تهیه می شد، و به همین سبب گفته اند:
مرد باید که در کشاکش دهر سنگ زیرین آسیا باشد
یعنی مرد باید مانند سنگ زیرین آسیاب سخت باشد و بتواند در برابر فشارها، تنگناها و دشواری های زندگی تاب بیاورد. در هرصورت تا وقتی آب در آن جوی جریان داشت، آسیاب نیز برقرار بود؛ و هرگاه از چرخش باز می ماند، آسیابان می گفت «آب از آسیاب افتاد» و این لفظ، از تکیه کلام آسیابانان بجای مانده است.
معنی ضرب المثل آب ها از آسیاب افتادن
۱- جار و جنجال ها تمام شد و آرامش برقرار گردید.
۲- در زمانی بکار می رود که غائله (چنانکه انتظار می رفت) ختم شود و آرامش برقرار گردد.
۳- معمولاً (از قبل) انتظار ختم مسئله هست فقط دیر یا زود آن مشخص نیست؛ یعنی معلوم نیست که کی آبها از آسیاب می افتند.
۴- آرامشی برقرار شد- سرو صدا خاموش شد.
شعر کامل سعدی:
هو الحقّ
«اَللّهُمَّ شَرِّفنا بِشِرافَتِ القُرآنَ و العِتره» «درد دلِ تمدّن ها!»
به رَغمِ مدّعیانی که منع عشق کنند جمالِ چهره ی تو حجّتِ موجّهِ ماست«حا فظ»
گر چَشمِ دل بر آن مَهِ آیینه رو کُنی سیرِ جهان در آینه ی رویِ او کُنی
خاک سیه مباش که کس بر نگیردَت آیینه شو که خدمتِ آن ماهرو کُنی «سایه»
راستی کن که راستان رستند در جهان راستان قوی دستند «اوحدی مراغه ای»
شکرِ نعمت ، نعمتت افزون کند کُـفر نعمت از کـفَت بیرون کـند
لطـف حـق بـا تـو مـداراهـا کنـد چونکـه از حـد بگـذرد رسـوا کند
نصــرُ مِـنَ الله و فتـحٌ قـریب چشماتو باز کن ندهندت فریب
مرد آن است که در کشاکش دهر
سنگ زیرین آسیا باشد!
عوامل اساسی برای عاقبت بخیر شدن
برای عاقبت بخیری از قرآن و اهل بیت جدا نشوید
اگر انسان بخواهد عاقبت به خیر بشود همانگونه که هر روز در نماز از خداوند می خواهیم که ما را هدایت کند و از راه کسانی که غضب کرده است بر آنها نجات دهد، باید اول به ولایت و ریسمان الهی متمسک شود که پیامبر در حدیث ثقلین فرمودند: «انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله وعترتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی: من در میان شما دو امانت نفیس و گرانبها می گذارم یکی کتاب خدا قرآن و دیگری عترت و اهل بیت خودم. مادام که شما به این دو دست بیازید هرگز گمراه نخواهید شد.»
عاقبت بخیری تحت لوای چند دعا، ذکر لفظی و عملی
- دعای تمجید از جمله ادعیه ای است که در مفاتیح الجنان از آن نام برده شده و از امام صادق(علیه السلام) نقل است که کسی که این دعا را بخواند اهل شقاوت نمی شود و عاقبت بخیر می شود.
- زیاد بگویید: بسم الله الرحمن الرحیم لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم
- مرحوم شیخ عباس قمی در کتاب منازل الآخرة خواندن دعای ۱۲ صحیفه سجادیه را عاملی برای عاقبت بخیری معرفی می کنند.
- خواندن سوره زلزال در نماز
- پیامبر صلی الله و علیه وآله فرمودند: کسی که سوره مؤمنون را در روزهای جمعه بخواند نتیجه کارش بهشت است.
- بر اوقات نماز توجه داشته باشید، دغدغه داشتن برای خواندن نمازها در اول وقت در روایات عامل مهمی برای عاقبت بخیر شدن است.
آشنایی با ضرب المثل حرف مرد یكی است
