در عصر حاضر ديگر وجود كولر در اتومبيل به عنوان يك وسيله لوكس تلقي نمي شود بلكه كولر اتومبيل به عنوان ضرورتي مطرح مي گردد كه ضامن استفاده از اتومبيل توام با امنيت و آرامش خاطر است.
احتياجي به توضيح نيست كه هنگامي كه اتومبيل شما مجهز به كولر باشد، مي توانيد با اعصاب آرامتر و راحت تر به رانندگي بپردازيد. زيرا هرگز گرماي طاقت فرسا، گازهاي خطرناك، گرد و غبار و سر و صدا به داخل اتومبيل شما راه نخواهد يافت.
سيستم كولر اتومبيل در واقع از مجموعه قطعاتي تشكيل شده است كه پس از نصب برروي اتومبيل، براي فضاي داخل كابين توليد برودت دلخواه را مي نمايند. كولر اتومبيل با كاهش حرارت و رطوبت داخل كابين به ما كمك مي نمايد تا رانندگي راحت تري داشته و در طول مسير از آرامش كافي برخوردار باشيم.
در تمامی خودروهای امروزی، از مدل های ارزان گرفته تا مدل های بسیار گران و پیشرفته و لوکس، همه و همه از یک تئوری یک سان برای خنک کردن خودرو استفاده می کنند و تفاوت انواع اتومبیل از نظر سیستم گرمایش و سرمایش در امکانات جانبی و نحوه پیاده سازی آن ها است. برای مثال در بعضی از خودروهای فول آپشن امروزی از کامپیوترهای درون سازی شده برای تنظیم و کنترل بهترین و مناسب ترین وضعیت دمایی استفاده می شود. در طراحی این کولرها و خروجی های آن ها باید به شکل بدنه خودرو، محل قرارگیری سرنشینان و سایر موارد مشابه توجه شود.
کولر خودرو از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به معرفی مختصر هر یک و وظایف آنها می پردازیم:
قسمت های تشکیل دهنده کولر ماشین
کندانسور
کندانسور در جلوی رادیاتور نصب می شود که گاز متراکم شده در کمپرسور با ورود به کندانسور دمای خود را از دست می دهد و به صورت مایع در می آید.
وظیفه ی اصلی کندانسور تبادل حرارت می باشد.
گرمای جذب شده توسط اپراتور از گاز مبرد داخل سیستم به هوای محیط خارج از کابین توسط کندانسور انتقال پیدا می کند.
آواپراتور
آواپراتور یا مخزن انبساط در قسمت جلوی اتاق خودرو نصب می شود و وظیفه آن انتشار برودت به داخل کابین اتومبیل می باشد و قطعه ای است که برای تبخیر آب یا دیگر مایعات به کار گرفته می شود. از وظایف مهم دیگر این قطعه جذب رطوبت داخل کابین است.
ایجاد برودت توسط کویل آواپراتور باعث تقدیر گشته و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می شود.
رسیور
رسیور یا رطوبت گیر سه وظیفه اصلی را بر عهده دارد. یک، جذب رطوبت از ماده سرماساز، دو، جذب ذرات و ناخالصی، سه، ذخیره نمودن ماده سرماساز در حالتی که کولر متوقف باشد.
رسیور کولر ماشین عهده دار خشک کردن گاز و مجاری کولر از هرگونه رطوبت است.
کمپرسور
کپرسور یک پمپ دوار است که وظیفه مکش و فشردن گاز را برعهده دارد و حرکت خود را از تسمه به وسیله موتور می گیرد. کار کمپرسور کولر ماشین مانند یک قلب عمل می کند.
چون که گاز را در همه اجزا به چرخش در می آورد.
کمپرسور فشار و دمای گاز کم فشار خارج شده از آواپراتور را افزایش می دهد و گاز مبرد را از آواپراتور به داخل کندانسور و سپس به کپسول خشک کننده و دوباره به داخل آواپراتور انتقال میدهد.
کمپرسور باید دارای خواصی از قبیل وزن و حجم متناسب با قدرت موتور باشد.
شیر انبساط
شیر انبساط که وظیفه آن کنترل ورود مقدار معینی از ماده به داخل آواپراتور و کم کردن فشار ماده سرما ساز به جهت راندمان بهتر و بیشتر است.
وقتی کمپرسور شروع به کار می کند شیر انبساط باز شده و مایع مبرد با عبور از صافی مربوط به ورودی مایع، به گاز پرفشار تبدیل می شود.
شیر انبساط برقرار کننده تعادل میان بار گرما و خنک کنندگی بهینه آواپراتور می باشد.
ترموستات
ترموستات از یک سمت به شیر انبساط و از طرف دیگر به مخزنی که کنار آواپراتور است نصب می شود تا مانع ورود ماده مبرد از شیر انبساط به آواپراتور و جلوگیری از یخ زدن آن شود.
سوپاپ اطمینان
روی رسیور یک سوپاپ اطمینان وجود دارد تا در صورتی که دمای گاز از ۱۰۵ درجه سانتیگراد تجاوز کند سوپاپ عمل کرده و گاز را تخلیه کند.
کپسول خشک کننده
در کولر اتومبیل کپسول خشک کننده به عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل می نماید.
این کپسول معمولاً یک سوئیچ ایمنی دارد تا در موقعی که گاز از حد معینی کمتر یا بیشتر شود به صورت خودکار جریان برق کمپرسور را قطع کند.
بر روی این کپسول شیشه ای جهت دیدن و رویت گاز وجود دارد تا ما بتوانیم گردش و میزان گاز موجود در سیستم را کنترل کنیم.
فن کولر
وقتی فن الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد می توان آن را روی کندانسور یا روی رادیاتور نصب کنید.
مجموعه لوله ها و شیلنگ ها
در کولر اتومبیل این لوله ها و شیلنگ ها وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف سیستم را بر عهده دارند که باید از استانداردهای خاصی نیز برخوردار باشند.
کلیدها
کلید A/C: این قطعه وظیفه خاموش و روشن کردن کولر را بر عهده دارد و به شکل های مختلفی وجود دارد که یک لامپ ال ای دی حالت روشن یا خاموش بودن آن را مشخص می کند.
هر چند که در بعضی از خودروهای روز دنیا سیستم کولر و تهویه با روشن شدن خودرو فعال شده و در این حالت فقط دما باید تنظیم شود.
کلید کنترل کنترل فشار: مانوستات یا کلید کنترل فشار دارای دو وظیفه مهم است، محافظت از اجزای سیستم در برابر خرابی های ناشی از تغییرات فشار و کنترل تغییرات فشار کندانسور کولر اتومبیل.