به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، کاغذها و اسکناس های داخل کیف پول شما در واقع پول نیستند، بلکه ارز هستند. ارزها تنها تکه کاغذهایی هستند که ارزش خود را از دولت ها می گیرند (و در واقع بی ارزش اند؛ چون به هر تعدادی توسط دولت قابل چاپ اند) و شهروندان به طور قراردادی می پذیرند که این کاغذها دارای ارزش اند و می توان با آن مبادله انجام داد. به عبارتی اسکناس ها یا درواقع ارزها، دارای ارزش ذاتی نیستند اما به دلیل توافقات دولتی، می توانند به عنوان ابزار ذخیره ارزش به کار روند.
در گذشته، هر اسکناسی که چاپ می شد، با پشتوانه ی طلای مالیاتی ذخیره شده در بانک بود. به همین دلیل دولت نمی توانست به میزان دلخواه پول چاپ کند؛ اما در سال 1971 ریچارد نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا، اعلام کرد که دیگر ارز کشور آمریکا، دلار، با پشتوانه طلا نیست و به اصطلاح پول بی پشتوانه یا ارز فیاتاست. در نتیجه به هر میزانی در هر زمان قابل چاپ توسط دولت است. اساسا با کمی تفکر می توانیم متوجه شویم که هر ارز فیاتی هر لحظه ممکن است به طور کل ارزش خود را از دست بدهد. همانطور که یکی از به اصطلاح معتبرترین ارزهای جهانی، دلار، طی 100 سال گذشته بیش از 95 درصد ارزش خود را از دست داده است؛ بخش اعظم این کاهش ارزش به تلاش دولت در فراهم آوردن تورم لازم برای آنکه بتواند بیش از مقدار مالیاتی که جمع آوری می کند، خرج کند، مربوط می شود. به همین دلیل است که ساختارهای متمرکز، عموما ساختارهای سالمی نیستند.
نظام ارزی ثابت
وضعیتی است که در آن نیروهای بازار کاملاً فعال هستند، اما بانک مرکزی بسته به ملاحظات و ضرورت های موجود، نرخ ارز معینی را به عنوان نرخ ارز هدف تعیین می کند و با مداخله در بازار و از طریق ساز و کار ذخایر خود، از آن نرخ هدف حمایت می کند.
مثلاً اگر نرخ ارز تمایل داشته باشد که از نرخ هدف بالاتر رود بانک مرکزی با عرضهٔ دخایر ارزی خود به بازار از افزایش نرخ ارز جلوگیری می کند و همچنین اگر نرخ ارز تمایل داشته باشد از نرخ هدف کاهش یابد بانک مرکزی مذکور با خرید ارز از بازار و افزایش ذخایر خود از این کار جلوگیری می کند.
مزایا و معایب انتخاب نرخ ارز ثابت:
انتخاب نظام ارزی ثابت باعث می شود که مردم و بنگاهها بتوانند، مادامی که نرخ ارز ثابت نگه داشته شده است بدون نگرانی در مورد نوسانات نرخ ارز برای آینده برنامه ریزی کنند. در این صورت در سطح خرد ثبات وجود دارد، اما از آن جا که نوسانات ارز به بخش عرضهٔ پول منتقل می شود، ممکن است بی ثباتی به بخش کلان اقتصاد منتقل شود.
نظام ارزی شناور
به ترتیباتی از بازار گفته می شود که در آن نرخ ارز بر اساس تعامل نیروهای عرضه و تقاضا ارز بدون مداخلهٔ مقامات پولی و به صورت آزاد تعیین می شود.
مزایا و معایب انتخاب نرخ ارز شناور:
انتخاب نظام شناور باعث می شود نرخ ارز متغیر باشد ولی در نهایت ثبات اقتصاد کلان، به معنای ثبات در حجم پول و تثبیت نرخ تورم، در بلند مدت حاصل می گردد.
سیاست های پولی و مالی در نظام های ارزی ثابت و شناور
سیاست مالی در نرخ ارزثابت
سیاست های مالی در نبود نرخ ارز و حساب سرمایه بر سطح تقاضای کل و درآمد کل تأثیری ندارد و به خاطر بالا رفتن نرخ بهره و کاهش سرمایه گذاری تنها ترکیب محصول تغییر می کند، حجم پول در جریان نیز کاهش یافته ذخایر ارزی بانک مرکزی هم کاهش می یابد.
سیاست پولی در نظام نرخ ارزثابت
این سیاست ها در چنین شرایطی بی اثر است و به طور موقت موجب کاهش نرخ بهره می شود؛ و شاید اندکی ترکیب محصول را تغییر دهد.
سیاست های مالی در نظام نرخ ارزشناور
سطح درآمد کل تعادلی به طور مثبت تحت تأثیر قرارمیگیرد و افزایش می یابد.
سیاست پولی در نرخ ارزشناور
سیاست پولی در سطح درآمد تأثیر مثبت دارد، اما اثر آن بر نرخ بهره به طور دقیق مشخص نیست. ممکن است نرخ بهره در تعادل جدید نسبت به قبل کاهش یابد یا افزایش پیدا کند یا بدون تغییر بماند.
انواع ارز
ارزدولتی
ارزدولتی، ارزی است که دولت از طریق بانک های مجاور و به نرخ دولتی فروشد.
ارز رقابتی
ارز رقابتی، ارزی است که از سوی دولت در رقابت با بازار آزاد، عرضه می شود.
ارز دانشجویی
ارز دانشجویی، ارزی است که دولت برای تأمین مخارج دانشجویان خارج از کشور در نظر می گیرد و به دانشجویان برای ادامه تحصیل می دهد.
ارز تهاتری
ارز تهاتری، ارزی است که در قرار دادهای پایاپا مبنای محاسبه قرار می گیرد.
ارز مبادله ای
ارز مبادله ای، ارزی است که در مرکز مبادلات ارزی برای برخی گروه از کالاها جهت واردات در نظر گرفته می شود.
ارز وزانس
ارز وزانس، ارزی است که پس از دریافت کالا حواله می شود.
ارزشناور
ارز شناور، ارزی است که بهای آن ثابت نیست و بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود.
ارز صادراتی
ارز صادراتی، ارزی است که از راه فروش کالای صادراتی تأمین می شود.
