همه ما ایرانی ها حتی برای یک بار هم که شده نام باغ ایرانی به گوش مان خورده است. خیلی از ما با شنیدن این نام اولین سوالی که به ذهن مان خطور می کند، این است. این باغ کجاست؟ همانطور که می دانید این باغ از جمله آثار تاریخی و بی نظیر ایرانی ها به شمار می رود و سبک معماری و طراحی آن خاص و منحصربه فرد است. شاید در نگاه اول با دیدن یا شنیدن نام باغ یاد باغ فین کاشان، باغ ارم شیراز یا باغ چهلستون اصفهان بیفتید، اما باید بگوییم که در این مطلب قصد داریم به این باغ قدیمی، پنهان در قلب تهران بزرگ را به شما معرفی کنیم.
تهران همیشه آلوده و پر ترافیک جاذبه های گردشگری زیادی دارد که برای فرار از آلودگی هوا و شلوغی شهر حتی برای چند ساعت هم که شده، می تواند حال وهوای شما را کمی عوض کند! در ادامه این مطلب از ساعد نیوز همراه ما باشید تا هر آنچه را که باید درباره بوستان ایرانی تهران بدانید را با شما در میان بگذاریم.
باغ ایرانی
و اما برویم سراغ باغی در شهر تهران، در محله ای که روزگاری از نقاط خوش آب وهوای پایتخت بوده است. بوستان مهندس علی مختاری؛ نامی که شما بر بالای سردر باغ ایرانی ده ونک می بینید و شما را کنجکاو می کند که آیا این باغ متعلق به علی مختاری است؟ اما عجله نکنید! از سردر و ورودی های آجری و مشبک باغ، در حالی که لوسترهای سبز و آبی آن را تماشا می کنید عبور کنید، وارد باغ شوید تا با داستان آن بیشتر آشنا شوید و جواب سؤالتان را پیدا کنید.
باغ ایرانی از باغ های قدیمی محله ونک تهران است؛ این باغ که چهره ی جدیدی به خود گرفته است، با مساحتی حدود ۳٫۴ هکتار بیش از دو هکتار از آن را فضای سبز پوشانده است. دوست دارید بدانید ساکنان قدیمی این باغ چه کسانی هستند؟ درختان ۱۵۰ ساله تا ۲۵۰ که سن عهد قاجاری دارند؛ چنارها، سروها، نارون ها، زبان گنجشک ها، اقاقیا و درخت های چون گردو، توت، انار و خرمالو به همراه یک استخر قدیمی از ساکنان این مکان هستند که حق آب و گل دارند. بقیه چیزهایی که می بینید جدید هستند و عمر زیادی از آن ها نمی گذرد. بی کرانگی، طبیعت، شعر، باغ درون، بهشت یک، بهشت دو، تنهایی، آرامش، دو رنگ، خاطره و اسطوره؛ نام ۱۱ بخش باغ ایرانی است که به دو محور به نام های سروستان و چنارستان، طاق ایرانی، شش آب نما، و گونه های گیاهی دیگر از قبیل برگ نو، برگ بو، زرشک، شیر خشت، مورد، پیراکانتا، انواع رز و نسترن و بوته های فصلی و دائمی به مجموعه ای بی نظیر تبدیل شده اند. یکی از قسمت های دنج این باغ چشم اندازی تماشایی روبه اتوبان نیایش دارد و در سردر غربی قرار دارد.
بوستان ایرانی تهران کجاست؟
این اولین سوالی است که به ذهن هر گردشگری خطور می کند. در پاسخ به این سوال که باید گفت این بوستان تهران در خیابان شیخ بهایی و در قلب محله قدیمی ده ونک تهران جای گرفته است. بوستان باغ ایرانی تهران از ویژگی های عناصر معماری باغ های ایرانی تاریخی برخوردار است و نحوه چیدمان درختان و حوضچه ها و آبراه های به راحتی تداعی گر باغ های ایرانی معروف هستند. برای رسیدن به بوستان ابتدا باید به خیابان شیخ بهایی شمالی بروید . این بوستان در منطقه 3 تهران، ده ونک،۲۰ متری پیروزان، کوچه شهید صابری قرار دارد.
گل های لاله؛ زیبارویان باغ ایرانی
امکانات باغ ایرانی
باغ ایرانی علاوه بر فضاهای مشجر شده و چشم نواز دارای امکاناتی است که عبارت اند از:
- زمین بازی: اگر کودکانتان برای گردش در باغ ایرانی همرا ه شما است، بهتر است بدانید برای سرگرمی آن ها در این باغ بخشی اختصاص داده شده است و آن ها می توانند به بازی و تفریح مشغول باشند.
- زمین ورزش: در ضلع غربی باغ بخشی وجود دارد که برای فعالیت های ورزشی خانواده ها در نظر گرفته شده است.
- آلاچیق ها: وجود آلاچیق های متعدد و سکوهای نشستن مکانی مناسب برای یک دورهمی خانوادگی و گل گفتن و گل شنیدن است. پس در بازدیدتان از این باغ زیرانداز را فراموش نکنید.
- نمازخانه و سرویس بهداشتی: که به سرویس بهداشتی ویژه افراد توان یاب نیز مجهز است.
- نیمکت و سکوهایی برای نشستن
- کتابخانه برای خانم ها و آقایان
- سطوح شیب دار
- وسایل بدنسازی
- آب آشامیدنی
چرا نام این بوستان باغ ایرانی است؟
دلیل ساده ای دارد. چون تمام نکات معماری و اصول ساخت باغ های ایرانی در آن رعایت شده. اینجا کمی بیشتر درباره باغ ایرانی و مشخصاتش حرف می زنیم.
باغ های ایرانی به سبک خاصی ساخته می شوند. ساختار هندسی و محل قرارگیری درخت ها، ساختار باغ ایرانی را شکل می دهند. دور تا دور باغ ایرانی معمولا با دیوار پوشیده شده. باغ های ایرانی معمولا کمی شیب دارند و گل سرخ در آنها زیاد دیده می شود.در هر باغ ایرانی می شود جاری بودن آب را دید. هیچ باغ ایرانی را نمی شود پیدا کرد که آب از دل آن عبور نکند.باغ های ایرانی معمولا کنار قنات ها ساخته شده اند. برای همین هم قنات ها و باغ های ایرانی تقریبا در یک دوران شکل گرفته اند.می گویند کوروش هخامنشی اولین کسی بوده که باغ های ایرانی را ساخته و آثارش را می شود در پاسارگاد شیراز دید.این چیزها در بوستان باغ ایرانی ده ونک رعایت شده و اسم ایرانی هم برای همین رویش گذاشته اند.
بخش های مختلف باغ ایرانی
لفظ باغ ایرانی در ابتدا توسط جهانگردان اروپایی ابراز گردید. پرشین گاردن عنوانی بوده است که جهانگردان غرب بعد از تماشای عمارت هایی که دارای جوی آب بوده اند و دور تا دور باغ را حصارهایی بلند گرفته بود بکار می رفت. امروزه از این سه مشخصه برای معرفی باغ های ایرانی استفاده می گردد و باغ ایرانی تهران نیز به همین دلیل به عنوان یکی از اصیل ترین سازه های ایرانی شناخته می شود.وجود تقارن در المان های بکار رفته، سردرهای طاقی شکل، فواره ها و حوض های بزرگ و کوچک، استفاده از آجر در ساخت بنا و بکارگیری پنجره ها و نماهای مشبکی شکل از دیگر ویژگی های بناهای ایرانی است که به صورت کامل در این باغ مشاهده می شوند. بوستان باغ ایرانی ده ونک تهران متشکل از بخش های مختلفی است که به ترتیب زیر هستند:
حوض ها و فواره ها
حوض ها، آبراه ها و فواره های آن از المان های اصلی باغ به شمار می روند. هنگام ورود به حوض ها، آبراهه های آبی رنگ که در سرتاسر باغ امتداد یافته اند و فواره های میان آن به سرعت نظر شما به خود جلب می کنند. این آبراهه ها به حوض مربعی شکل میانی می رسند و منظره ای فوق العاده در بوستان ایجاد کرده اند. بزرگ ترین حوض باغ در مقابل کوشک اصلی قرار گرفته است. در مجموع تمام باغ های ایرانی شامل ویژگی هایی از قبیل ساختار هندسی، جوی آب، درختان بلند و کوشک میانی هستند که همه این ها را می توانید در بوستان باغ ایرانی ده ونک تهران ببینید.
کوشک اصلی
در این بوستان می توانید کوشک باغ یا عمارت اصلی را در بخش شمالی آن مشاهده کنید. در ابتدا این کوشک کاربری کافه و رستوران داشت؛ اما بعد از تغییر کاربری، امروزه این کوشک به کتابخانه ای دنج برای آقایان تبدیل شده است. البته کتابخانه ای دیگر نیز در این باغ وجود دارد که به خانم ها اختصاص داده شده است. بخش دیگری از کوشک اصلی هم برای امور اداری باغ در نظر گرفته شده است. همچنین می توانید بزرگ ترین حوض این باغ را که آبراهه ها به آن می رسند، در مقابل کوشک اصلی ببینید.
طاق میانی
درست رو به روی کوشک اصلی و در کنار حوض های میانی باغ، یک سازه طاقی شکل به چشم می خورد که نمای متفاوتی به باغ ایرانی افزوده است. طاق میانی باغ نیز با سبک و سیاق معماری سنتی ایرانی احداث شده و تنها با یک نگاه طاق های تاریخی ایرانی را به یاد بیننده می اندازد. طاق میانی باغ زیبا ترین جلوه معماری ایرانی است که از جمله منظره های مورد علاقه بازدیدکنندگان برای عکاسی محسوب می شود.
کتابخانه
بوستان ایرانی ده ونک تهران یا بوستان مهندس علی محمد مختاری از دو کتابخانه برخوردار است که یکی از آن ها در کوشک اصلی باغ قرار دارد و به آقایان اختصاص داده شده است و کتابخانه خانم ها در محوطه باغ قرار گرفته است. کتابخانه باغ ایرانی جمعه ها و در ایام تعطیلات رسمی تعطیل است؛ اما در روزهای عادی هفته از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 صبح تا 8 شب و پنجشنبه ها از ساعت 8 صبح تا 6 بعد از ظهر باز است.
تفریح در باغ زیبای ایرانی
این باغ دارای تفریحات متنوعی است و فعالیت ها و تفریحاتی که می توانید در این باغ از آن لذت ببرید از قبیل زیر هستند:
- عکاسی
- پیک نیک
- فعالیت های ورزشی
- تماشای پرنده ها و گیاهان
- جشنواره لاله ها در فصل بهار
- خواندن کتاب در کتابخانه باغ
- قدم زدن در زیر سایه درختان و در کنار آبنماها
- امکانات بوستان باغ ایرانی
گونه های گیاهی باغ
گرچه شکل امروزی باغ تهران باز سازی شده، اما در طراحی و ساخت فضای سبز این بوستان از درختان قدیمی باغ محافظت شده است. در میان گونه های گیاهی باغ ایرانی گیاهانی از قبیل برگ نو، برگ بو، زرشک، شیر خشت، مورد، پیراکانتا، انواع گل های رز، نسترن، گل های لاله بهاری، درختان قدیمی سر ه فلک کشیده، بوته های فصلی و همیشگی به چشم می خورند.
دیدنی های اطراف بوستان باغ ایرانی
- نمایشگاه بین المللی تهران 5.4 کیلومتر
- سینمای اریکه ایرانیان 5.1 کیلومتر
- پارک آب و آتش 5.7 کیلومتر
- پارک ملت 4.6 کیلومتر
- برج میلاد 6.8 کیلومتر
- و….
از چه مسیرهایی می توانیم به باغ ایرانی برویم؟
برای رفتن به بوستان ایرانی ده ونک مسیرهای مختلفی وجود دارد. با هر وسیله نقلیه ای که می خواهید به بوستان باغ ایرانی بروید، بهتر است که اول خود را به میدان ونک برسانید. نزدیک ترین ایستگاه های مترو به میدان ونک ایستگاه مترو مصلی امام خمینی یا ایستگاه حقانی هستند. اگر می خواهید با اتوبوس های بی. آر. تی. تا میدان ونک بروید، می توانید به خیابان ولیعصر رفته و در آنجا سوار اتوبوس های بی. آر. تی. های میدان ونک شوید. مسیر دیگر برای رفتن به باغ ایرانی ایستگاه مترو توحید است؛ از آنجا باید سوار خط 104 یا پایانه جنوب به پایانه شهید افشار اتوبوس های بی. آر. تی. توحید شوید و بعد از 5 ایستگاه در ایستگاه پل مدیریت پیاده شوید و با تاکسی به باغ ایرانی ده ونک تهران بروید.
نکاتی که در مورد باغ ایرانی بهتر است بدانید
- اگر جزو افراد توان یاب هستید، برای بازدید از باغ ایرانی خیالتان راحت باشد چون مسیرهای رفت وآمد این باغ به گونه ای طراحی شده که بتوانید از آن عبور کنید.
- اگر با کودکان و فرزندان دلبند تان به این مکان می روید مراقب آن ها باشید چون که حوض ها و آب راه ها، حفاظی ندارند.
- گل های لاله ی این باغ به شما زیبایی را هدیه می دهند و برای شما را برای تماشای زیبایی شان دعوت کرده اند؛ پس از چیدن آن ها یا وارد شدن به باغچه ها جداً خودداری کنید