آشنایی با موزه ملی عراق

موزه ملی عراق کجاست؟

المتحف عراقی یا موزه ملی عراق در شهر بغداد، منطقه علاوی، خیابان نصیر واقع شده است. دسترسی به این موزه به سادگی توسط مترو و قطارهای زمینی شهر بغداد امکان پذیر است کافی است در ایستگاه Global پیاده شوید و حدود ۵۰ قدم پیاده راه بروید تا به موزه برسید. البته اگر وسیله نقلیه دارید، دسترسی به این منطقه از طریق بزرگراه Qadisaya و سپس خیابان ۱۴ تموز ممکن است. همچنین دسترسی به موزه ملی عراق به وسیله حمل و نقل اتوبوس داخل شهری نیز امکان پذیر است کافی است در ایستگاه علاوی شمالی پیاده شده و چند قدم تا موزه را پیاده روی کنید.

ویژگی های موزه ملی عراق

موزه ملی عراق دارای ویژگی های مختلف و متنوعی است که می توانیم این ویژگی ها را به دو دسته تقسیم بندی کنیم. دسته اول تقسیم بندی ها مربوط به ویژگی های ساختمان این موزه و دسته دوم نیز مربوط به آثار و ارزش هایی است که در این موزه وجود دارند. به طور جداگانه به هر دو بخش اشاره خواهیم کرد و سعی می کنیم تا به طور کامل و دقیق این موزه را از هر دو جهت مورد بررسی قرار دهیم.

ویژگی های ساختمان موزه ملی بغداد

ساختمان موزه بغداد از چند جهت دارای ویژگی های خاصی است. این موارد را می توانیم در بخش های مختلف ببینیم. تعداد سالن های این موزه ۱۴ عدد است که هر سالن را به آثار مشخصی اختصاص داده اند و از این طریق سعی کرده اند تا نظم خاصی را به موزه ای این چنین پربار بدهند. این ۱۴ سالن در دو طبقه واقع شده و به طور کلی ۴۵۱ ویترین را در خود جای داده اند.

یکی دیگر از شیوه های سبک بندی در این موزه آن است که در طبقه دوم موزه ملی عراق سعی کرده اند تا آثاری که قدیمی تر است را جای داده و آثار جدیدتر را در طبقه جدید قرار داده اند. در طبقه دوم ۵ سالن وجود دارد، بنابراین کاملا واضح است که ۹ سالن بعدی در طبقه اول جای گرفته اند.

سالن های اول و دومی که در طبقه دوم قرار گرفته اند شامل آثار باستانی می شوند که غالبا مربوط به دوره ماقبل تاریخ هستند. سالن های سوم و چهارم نیز به طور اختصاصی مربوط به دوره سومریان می باشد. سالن پنجم که آخرین سالن در طبقه دوم این موزه است نیز مربوط به دوره اکدی ها و بابلی ها است و آثار مربوط به آن ها را حفظ می کند.

اما در خصوص طبقه اول چه ویژگی هایی وجود دارد که لازم است بدانیم؟ در طبقه اول همان طور که گفته شد ۹ سالن وجود دارد و هر کدام از این ۹ سالن نیز همچون طبقه دوم دارای ویژگی های خاص خودشان هستند.

سالن اول در طبقه اول مربوط به مجسمه هایی است که از دوران آشوریان باقی مانده است. سالن دوم مربوط به آثار مختلف دوره کاسیان است و سالن سوم نیز مربوط به دوره های آشوری و کاستی می شود. در سالن چهارم آثار جذابی را پیدا می کنید که مربوط به دوره نمرود می شود. برای بسیاری از افراد این موضوع تعجب برانگیز است که هنوز هم طلاها و زیورآلات مربوط به دوره نمرود باقی مانده است. سالن پنجم نیز مربوط به دوره کلدانیان می شود و در کنار آن سالم ششم وجود دارد که مربوط به آثار دوره اشکانیان و ایران باستان می شود. سالن هفتم نیز مربوط به دوره ساسانی و سالن هشتم و نهم نیز مربوط به دوره پس از اسلام به صورت جامع و کامل است.

ساختمان موزه ملی عراق از نمای بیرون بسیار جذاب بوده و با نمای عربی و درختان نخلی که دارد، گزینه بسیار مناسبی برای عکسبرداری ها می باشد. در فضای داخلی این موزه نیز می توانید شاهد سقف بلند موزه و دیوارهای سفید و کرم رنگی باشید که علاوه بر خسته کننده نبودن موزه سبب می شود تا گردشگران حس امنیت کامل و کافی و همچنین تمرکز کافی را از بودن در این فضا به دست بیاورند.

موزه ملی عراق چه سالی ساخته شد؟

بعد از جنگ جهانی اول باستان شناسان اروپایی و آمریکایی شروع به حفاری های بسیار در کشور عراق کردند. در پی کشف تعداد زیادی از آثار باستانی در سال ۱۹۲۳ میلادی، نبود موزه ای جهت نگهداری از این اشیاء در عراق به طور کاملا واضحی حس شد. گرترود بل به عنوان باستان شناس زن انگلیسی تمام آثار باستانی عراق را جمع آوری و در بخشی کوچک از ساختمان القشله یا ساختمان سرای حکومتی قرار داد.

سپس دوباره به علت کمبود جا در سال ۱۹۲۶ به منظور تجمیع تعداد زیادی از آثار باستانی موزه ملی عراق در خیابان مامون بغداد افتتاح شد و همه آثار باستانی به این مکان جدید منتقل شدند. گرترود به عنوان مدیر اول این ساختمان موزه منسوب شد ولی در سال ۱۹۶۶ یکبار دیگر به علت کمبود فضا دولت عراق تصمیم به ساخت موزه ای بزرگ با استانداردها و ویژگی های جهانی گرفت. بدین ترتیب ساختمان جدید و امروزی موزه در منطقه علاوی به طراحی ورنر مارش (Werner March) معمار برجسته آلمانی، توسط شرکتی لبنانی و تحت نظر مهندسان عراقی در دو طبقه به مساحت ۴۵ هزار متر مربع احداث شد.

این موزه که در ابتدا موزه باستان شناسی بغداد نام داشت، بعد از احداث ساختمان جدید و اصلی موزه ملی عراق نام گرفت. موزه ملی عراق در سال ۱۹۹۰ طی بمباران بعضی از ساختمان های مقابلش بسته شد و سپس در سال ۲۰۰۰ میلادی بازگشایی شد. این موزه در سال ۲۰۰۳ به دلیل جنگ عراق و آمریکا دوباره بسته شد و در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵ با مجهز شدن به سیستم امنیتی کامل و پیشرفته توسط نخست وزیر عراق، حیدر العبادی پس از تعطیلی طولانی مدت مجددا و به طور رسمی بازگشایی شد و مورد استفاده عموم قرار گرفت.

خسارات ناشی از جنگ ۲۰۰۳ روی موزه ملی عراق

جنگی که در عراق اتفاق افتاد در واقع با حمله ائتلاف بین المللی به ایالات متحده و بریتانیا طی یک عملیات نظامی آغاز شد. نیرو های لهستان، پادشاهی متحد بریتانیا و ایالات متحده آمریکا و ۲۹ کشور دیگر به عراق حمله کرده و تاثیر بسزایی در زندگی مردم کشور عراق و آثار باستانی و جاذبه های شهر عراق داشتند. در آوریل سال ۲۰۰۳ عراق مورد حمله آمریکا قرار گرفت و موزه حیاتی ملی عراق مورد سرقت دزدان قرار گرفت.

این غارت در حالی اتفاق افتاد که در همان سال عده ای از افراد شورای سیاست گذاری آمریکا و افراد خاورشناسی دانشگاه شیکاگو خواستار موزه های عراق و مناطق باستانی کشور عراق در جنگ شده بودند. غارت موزه ملی عراق در بغداد به گزارش استنفورد از قبل پیش بینی شده بود و این در حالی بود که وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده بود که منطقه های باستانی و موزه های عراق نباید آسیب ببینند.

در ۸ آوریل همان سال نیروهای عراقی به جای کارکنان و نگهبانان موزه قرار گرفتند و دو روز در برابر نیرو های آمریکایی از موزه محافظت کردند. بعد از دو روز، کلنل اریک شوارتس فرمانده آمریکایی به افراد خود دستور داد تا از موزه دور شوند، تا آسیبی به آن نرسد. اولین دزدی دقیقا در همین زمان گزارش شد. در طی این غارت ها علاوه بر آثار باستانی موزه، اموال دیگری مثل دوربین ها، رایانه ها، مبلمان و تلفن ها هم ربوده شدند.

بعد از غارت موزه، کشور عراق به کمک کشور های ایتالیا، آمریکا و پلیس بین الملل تلاش کردند تا آثار دزدیده شده را بیابند و به موزه برگردانند. حتی در این راستا دولت عراق برای افرادی که این آثار ربوده شده را تحویل بدهند، عفو عمومی اعلام کرد و در اثر این طرح فوق العاده ۲۰۰۰ اثر به سرعت به موزه تحویل داده شدند. عراق تا به حال حدود ۶ هزار اثر باستانی از ۱۵ هزار آثار باستانی دزدیده شده را باز پس گرفته است و در صدد بازگرداندن تعداد دیگری از این اشیاء از خارج کشور است.

از ‏دیگر دیدنی های عراق در بغداد می توان به ایوان مدائن، مرقد سید رضی، آرامگاه خواجه نصیرالدین طوسی، ‏کاخ فاو، باغ وحش بغداد، مسجد الرحمن، یادمان الشهید، مسجد ام القرا و کلیسای لاتین اشاره کرد که هرکدام ‏داستان های خود را برایتان روایت می کنند. در طول سفرتان می توانید سری به بازارهای محلی بغداد نیز بزنید ‏و با خرید عود و دستگاه بخور، انواع چرم و جا شمعی با چمدانی پر از هدایای نفیس به منزل برگردید و ‏عزیزانتان را خوشحال کنید.