آشنایی با جاذبه های حمام امیر سلطان احمد کاشان! 

حمام سلطان امیر احمد در بافت تاریخی شهر کاشان در خیابان علوی و کوچه مسجد سلطان امیراحمد واقع شده است. این جاذبه گردشگری مشهور در نزدیکی بناهای تاریخی بسیاری چون خانه بروجردی‌ها، خانه عباسیان و خانه طباطبایی‌ها قرار دارد و به همین دلیل می‌توانید بعد یا قبل از بازدید از آن، با پای پیاده به سراغ دیگر جاهای دیدنی کاشان بروید.

فاصله حمام سلطان امیر احمد تا تهران، 250 کیلومتر (دو ساعت و 40 دقیقه) و تا مرکز شهر کاشان، 4٫6 کیلومتر (هشت دقیقه) است. این حمام با اصفهان حدود 200 کیلومتر (دو ساعت و 10 دقیقه) فاصله دارد. فاصله حمام سلطان امیر احمد تا باغ فین کاشان نیز 11 کیلومتر (16 دقیقه) است.

چرا بازدید از حمام سلطان امیر احمد پیشنهاد می‌شود؟

• از زیباترین حمام های تاریخی ایران است.

• در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

• در نزدیکی بسیاری از جاذبه های تاریخی کاشان قرار دارد.

معماری حمام تاریخی سلطان امیر احمد

حمام سلطان امیر احمد در زمینی به مساحت 1000 متر مربع ساخته شده است و از زیباترین حمام های جهان است. آهک بری، گچ بری، کاشی کاری و سقف طاقی از تزئینات حمام و نمونه‌ای از معماری باشکوه ایرانی است. این حمام مانند بسیاری از حمام های تاریخی به دلیل حفظ گرمای بنا کمی پایین‌تر از سطح زمین ساخته شده است.

تاریخچه حمام سلطان امیر احمد

به باور برخی، حمام سلطان امیر احمد فعلی روی ویرانه‌های حمامی قدیمی‌تر در دوره قاجار ساخته شده استحمام سلطان امیر احمد نام خود را از امامزاده مجاور خود، نوه امام جواد (ع)، گرفته است. شواهد و آثار به‌دست‌آمده از این حمام پس از زلزله ویرانگر سال 1150 شمسی، نشان می‌دهند که پیشینه آن به دوران سلجوقیان بازمی‌گردد؛ اما سربینه حمام، به دوره قاجار تعلق دارد. البته برخی بر این باورند که حمامی که امروز در کاشان می‌بینیم، در زمان قاجار و در سال 1292 هجری قمری (حدود 1254 شمسی) روی خرابه‌های حمام قدیمی ساخته و حمام کوچکی به مجموعه‌ آن اضافه شده است.

جالب است بدانید در گذشته هر شهر دارای پنج عنصر اصلی شامل مسجد، بازار، خانه، حمام و آب‌انبار بود؛ به همین دلیل می‌توان حمام سلطان امیراحمد را در زمره یکی از عناصر مهم شهری به شمار آورد. با توجه به اسناد باقی‌مانده از دوران مختلف تاریخی، در تمام دوره‌‌های اسلامی، حمام‌های عمومی بسیاری در شهرها وجود داشتند؛ به‌طوری که از نظر تعداد و اهمیت با مساجد مقایسه می‌شدند.

حمام سلطان امیر احمد در تاریخ 11 اسفند سال 1355 با شماره ثبت 1351 در فهرست آثار ملی ایران قرار به ثبت رسید. این بنا از زمان ساخت تا به امروز چندین بار مرمت و بازسازی شده است و وجود 17 لایه مرمتی، حکایت از قدمت آن دارند. حمام سلطان امیر احمد در سال 1375 شمسی با کمک‌های هیئت امنای مرمت و بازسازی بناهای تاریخی کاشان و مهندس محلوجی، وزیر وقت صنایع و معادن، بنا توسط شهرداری کاشان خریداری و پروژه باسازی و مرمت آن به سرپرستی جناب آقای مهندس مهدی هوشمندی نژاد و همکاری استاد سید علی اکبر حلی و مرحوم دکتر افسری آغاز شد تا این بنای منحصربه فرد تخریب نشود.

حمام سلطان امیر احمد برای مدتی به‌ سفره‌خانه و قهوه‌خانه سنتی تغییر کاربری داد؛ اما امروزه به‌عنوان موزه تحت پوشش سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری کاشان فعال است.

بخش های مختلف حمام تاریخی سلطان امیر احمد

حمام سلطان امیر احمد از دو بخش اصلی کوچک و بزرگ تشکیل شده که هرکدام دارای قسمت های مختلفی هستند:

• ورودی: اولین فضای حمام سلطان امیر احمد جلوخان است، این فضا به سردر می‌رسد. سردر یکی از قسمت های مهم در معماری حمام است. این قسمت حمام به کاشی کاری، گچ کاری و مقرنس کاری های ظریف آراسته شده است. پس از سردر یک فضای هشتی شکل قرار دارد که با یک راهروی پر پیچ و خم مراجعه کنندگان را به سمت سربینه راهنمایی می‌کند.

• سربینه: سربینه در حقیقت همان رختکن امروزی است. بیشترین تزئینات حمام های سنتی در قسمت سربینه به کار برده می‌شود. گچ بری های زیبای این حمام بسیار چشم‌نواز هستند.
  این قسمت حمام سلطان امیر احمد به شکل یک هشت ضلعی است که حوضی بزرگ در وسط آن قرار دارد. سکوهایی دورتادور حوض برای استراحت مراجعه‌ کنندگان قرار گرفته است.

• گرم خانه: گرم خانه اصلی‌ترین بخش حمام و محل استحمام است. این بخش ساده‌تر از بخش های دیگر است. گرم خانه به وسیله 4 ستون به 3 بخش تقسیم شده است. بخش مرکزی به خزینه منتهی می‌شود و دو بخش کناری برای استحمام هستند و حوضی در مرکز خود دارند. یک گرم خانه کوچک‌تر در کنار خزینه قرار دارد که مورد استفاده اشراف بوده است.

• بام حمام: جذاب‌ترین بخش حمام سلطان امیر احمد، بام آن است. گنبدهای روی بام آراسته به شیشه هایی از عدسی ‌های محدب هستند. این شیشه ها نور مورد نیاز حمام را تامین کرده و از طرفی مانع دید داخل می‌شوند. پشت بام چشم‌انداز جذابی از کاشان دارد و اگر به عکاسی علاقمند باشید این مکان شما را شیفته خود می‌کند.

مسیر دسترسی حمام سلطان امیر احمد

برای دسترسی به کاشان از تهران دو مسیر وجود دارد که هر دوی آن‌ها از شهر قم به بعد مشترک هستند. در مسیر اول و سریع‌تر شما از طریق آزادراه تهران قم به‌سمت کاشان می‌روید. مسیر دوم که کمی طولانی‌تر است (270 کیلومتر)، شما را از طریق اتوبان تهران ورامین و آزادراه قم گرمسار شما را راهی کاشان می‌کند؛ مسیری که حدود سه ساعت و 20 دقیقه است.

برای دسترسی به حمام سلطان امیر احمد در بزرگراه امیر کبیر (قم کاشان)، پس از عبور از عوارضی کاشان قم در سمت راست جاده از خروجی سمت راست خارج و وارد بلوار امام رضا شوید. مسیر را در این بلوار ادامه دهید و دو میدان اول را مستقیم بروید تا به میدان سوم (میدان امام حسن) برسید. از خروجی اول میدان خارج و وارد بلوار شهیدان ستوده شوید. مسیر را در این بلوار ادامه دهید و دو میدان اول را مستقیم بروید تا به میدان سوم (میدان قاضی اسدالله) برسید. میدان را به‌سمت چپ بپیچید و وارد خیابان فاضل نراقی شوید. این خیابان را امتداد دهید تا در سمت راست خود کوچه علوی را ببینید. در این کوچه حدود 400 متر (دو دقیقه) مسیر را ادامه دهید تا به کوچه سلطان امیر احمد در سمت راست خود برسید. حمام در این کوچه قرار دارد.

• تلفن:‌ 55220038 031

• آدرس: اصفهان، شهر کاشان، خیابان علوی، کوچه سلطان امیراحمد