آشنایی با جاذبه های محله تاریخی سورو در بندر عباس!
محله باستانی سورو از جاهای دیدنی بندر عباس در غرب شهر است که در شمال محله سوروی فعلی قرار دارد و در گذشته دارای نخلستانهای وسیعی بوده است. درختان دیگری مانند کنار، کرت، کهور، گز و خرگ نیز در این منطقه میروییدند. از این محله سکههای متعددی مربوط به دوران مختلف، مخصوصا دوران ساسانی، صفویه و قاجاریه به دست آمده است. این سکهها امروزه در موزه بندر عباس نگهداشته میشوند. محققان از این سکههای کشف شده حدس میزنند که ملوک هرمز، حکومتی پادشاهی در خلیج فارس بوده است که از قرن سوم تا قرن دهم هجری در طول تنگه هرمز حکومت میکردند، ضرابخانه داشتند و علاوه بر سکههای مس و نقره، مسکوکات طلا هم ضرب میکردند.
معرفی محله سورو
محله باستانی سورو در بندرعباس و در بخش مرکزی شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان واقع شده و یکی از دیدنی های هرمزگان در ضلع جنوبی ایران است. محله سورو در ضلع غربی بندرعباس قرار دارد. تعداد زیادی سکه از دوران هخامنشی، ساسانی، صفوی و قاجار در این منطقه کشف شده است که هم اکنون در موزه بندرعباس نگهداری می شود. با در نظر گرفتن سکه های کشف شده می توان دریافت که حکام هرمز صاحب ضرابخانه بوده اند و جدا از مس و نقره، سکه های طلا نیز می ساخت.
تعداد 64 سکه طلای ساخته شده توسط ملوک هرمز و جرون در سال 1925 در روستای گودو کشف شد. محله باستانی سورو در قسمت شمالی محله سورو کنونی قرار داشت و در سال های نه چندان دور در گذشته این قسمت دارای باغ های فراوان که شامل هزاران درخت خرما و درختان مختلف دیگری از قبیل درخت سدر، درخت کاج، درخت کهور و درخت گز می شده است، داشت و مردم سه ماه تابستان را در این منطقه می گذراندند.محله تاریخی سورو با 87 هکتار مساحت دومین محله تاریخی بندرعباس است که در سال 1388 توسط شورای عالی برنامه ریزی و معماری به ثبت رسیده است.
سواحل محله سورو
از آنجائی که این منطقه در نزدیکی ساحل خلیج فارس واقع شده است دارای ساحل بسیاری است که به نام سواحل سورو شناخته می شوند. قسمتی از آنها را به صورت اختصاصی برای بانوان قرار داده شده اند. این سواحل یکی از گردشگر پذیر ترین سواحل خلیج فارس هستند و دارای امکانات مختلفی همچون رستوران و کافی شاپ نیز می باشد.
معماری محله سورو
معماری بومی ایران از ویژگی ها و پتانسیل های ارزشمندی برخوردار است که امروزه آن طور که باید، از این ویژگی ها و پتانسیل ها استفاده نمی شود که یکی از دلایل آن ناشناخته بودن ماهیت این معماری و عناصر سازنده آن است. بندرعباس با قرار گرفتن در کنار خلیج فارس شرایط آ ب و هوایی ویژه ای دارد که از آن جمله میتوان به اعتدال هوای زمستان و کوتاهی دوره بارش و گرمای شدید در تابستان نام برد.
دمای بین شب و روز و فصول مختلف به علت نزدیکی به دریا کم است زیرا رطوبت برخواسته مانع از کاهش یا افزایش بیش از حد آن در زمستان و تابستان میشود ولی این رطوبت بیش از اندازه شرجی شرایط زندگی را در این منطقه بسیار سخت میسازد. به نظر میرسد بهترین راه حل در زمانی که هیچ نوع تجهیزاتی برودتی نبوده، استفاده از باد است که میتوان با به جریان انداختن هوا در محل زندگی شرایط بهتری را فراهم کرد. به همین دلیل خانه ها و ساختمان ها به گونه ای ساخته می شدند که بیشترین گردش جریان هوا در آنها وجود داشته باشد.از عناصر معماری بومی در این محل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
معماری با سنگ های مرجانی و رسوبی دریا: به علت نزدیکی به دریا برای ساخت ساختمان ها از این سنگ ها استفاده می شده است. این سنگ ها متخلخل هستند و عایق حرارتی خوبی به شمار می روند.
خانه های حصیری: به علت وجود نخلستان های بسیار در این منطقه، یکی از مصالحی که از آنها برای ساخت و ساز استفاده می شد برگ های نخل بود. که با آنها خانه های حصیری یا کپر می ساختند.
معماری سنگی توام با چوب و سنگ: ساخت خانه هایی با سقف گنبدی شکل در این مناطق مرسوم نبوده است به همین دلیل با استفاده از کاهگل و تیرک های چوبی اقدام به ساخت سقف های مسطح می کردند.
استفاده از شناشیل: نوعی بالکن به سمت بیرون از خانه و بر روی معبر عمومی است که با چوب پوشانده می شده است و پیرامون آن با نرده های مشبک پوشانده می شد. شناشیل کاربرد های گوناگونی داشته است از جمله استفاده به عنوان فضای رابط (ایجاد کننده ارتباط بین فضاهای خانه)، ایجاد دید مناسب و سایه اندازی بر روی معابر.
بادگیر: یکی از مشخصه های اصلی معماری گرم و مرطوب است. در کرانه های خلیج فارس بادگیر به صورت هواکشی خرطوم مانند بر روی پشت بام و پشت به دریا ساخته می شد تا بادهای نسبتا ملایمی که از دریای پر جزر و مد بر می خیزد وارده خانه شده و هوای گرم را به بیرون براند.
خلاصه
محله باستانی سورو واقع در شهر بندرعباس در بخش مرکزی از توابع شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.محله باستانی سورو در غرب شهر بندرعباس قرار دارد . از این محله سکههای متعددی مربوط به دوران مختلف به ویژه دوران ساسانی، صفویه و قاجاریه به دست آمدهاست که اکنون در موزه بندرعباس نگهداری میشود . از سکههای مشکوفه چنین بر میآید که ملوک هرمز صاحب ضرابخانه بودهاند و به غیر از مسکوکات مس و نقره، مسکوکات طلا هم ضرب میکردهاند . درسال 1925، تعداد 64 سکه طلا ضرب ملوک هرمز و جرون در قریه گودو کشف شدهاست .