کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین و سرسبزترین استان های کشور است و به دلیل جاذبه های طبیعی و تاریخی که در آن وجود دارد سالانه گردشگران و طبیعت گردان زیادی به سمت آن سفر می کنند. این استان با داشتن 280 تفرجگاه طبیعی، حدود 2600 اثر تاریخی، 750 اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی و مواهب طبیعی چشم نواز، مکانی مناسب برای گردشگران و به خصوص طبیعت گردان است. در این مطلب از مجله ی گردشگری ساعد نیوز قصد داریم تا درباره دشت مورپیسه کاکان که یکی از جاذبه های گردشگری این استان به شمار می رود صحبت کنیم. این جاذبه طبیعی در نزدیکی شهر یاسوج و در فصل بهار و ماه اردیبهشت چشم اندازی بی نظیر و رویایی را فراهم می آورد؛ برای این که بیشتر با این دشت مورپیسه کاکان در یاسوج آشنا شوید در ادامه می توانید با ما همراه باشید.
روستای کاکان از توابع بخش مرکزی شهرستان بویراحمد، با مختصات جغرافیایی 51 درجه و 48 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی، در 30 کیلومتری جنوب شرقی یاسوج قرار دارد.این روستا از اطراف به ارتفاعات بلند و سر به فلک کشیده دنا محدود میشود.روستای کاکان از سطح دریا در حدود 1920 متر ارتفاع دارد. آب و هوای این روستا در فصول بهار و تابستان، مطبوع و دلپذیر و در زمستان سرد است.روستای کاکان یکی از روستاهای تاریخی و با قدمت استان کهکیلویه و بویراحمد به شمار میرود.
این روستا در گذشته، ییلاق خوانین بویراحمدی بوده است و متجاوز از 2000 سال قدمت دارد. در قسمتهایی از این روستا، کتیبههای مربوط به دوره هخامنشی کشف شده است.مردم روستای کاکان به زبان لری سخن میگویند. آنها مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
روایت های مختلفی درباره ی این که چرا به این روستا کاکان می گویند نیز وجود دارد. در این مورد، سندی در فارسنامه ناصری موجود است که ضمن بر شمردن خصوصیات طبیعی منطقه کاکان و کمهر گفته است: چند سالی است که این منطقه را قاسم خان کشکولی تصاحب کرده و گویا این منطقه را که دشتی هموار و سرشار از چشمه های آب شیرین و زمینی حاصل خیز است را به زیر کشت گندم می برند. اما عده ی دیگری نیز عقیده دارند که اسم این روستا کان کان بوده و فلسفه ی این نام گذاری دو کلمه ی معدن در معدن یا معدن معدن ها نیز بوده است. علت چنین تعبیری را وجود معادن و کانیهای زیرزمینی است که از جمله آن را می توان گوگرد، نمک، نفت و آهن و… دانست که بیشتر در منطقه تل خالی است. گروهی دیگری نیز بر این عقیده هستند که کاکان و ماکان دو فرزند تیمور لنگ بوده که کاکان در این منطقه به کشت و زرع با زیردستان خوده کرده است و همین خود دلیلی است که این روستا با نام کاکان نیز مطرح باشد. در بین نقل قولهای یاد شده، قول دوم که نامگذاری منطقه کاکان را ناشی از معادن و منابع آن مینامد منطقیتر و با سندتر است.
با توجه به اطلاعات موجود در حال حاضر این منطقه به منظور ایجاد منطقه گردشگری به بخش خصوص واگذار شده است و این اقدام منجر به خرید زمین ها از کشاورزان شده است. روستای کاکان همانطور که اشاره شد منطقه ای بسیار سرسبز و دیدنی است و چشم اندازه طبیعی بسیاری دارد از همین رو برای جذب گردشگری بسیار مناسب می باشد. از جمله دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه به غیر از دشت مورپیسه کاکان نیز عبارت از آبشار شگفت انگیر مارگون است.این آبشار در مرز بین دو استان کهگیلویه و بویر احمد و فارس واعق شده است و از طرف یاسوج در شرق این شهر و از سمت استان فارس در شمال غربی آن نیز واقع شده و چشم انداز منحصربه فرد و تماشایی را فراهم آورده است. در اینجا نوای دلنشین جوش و خروش آب، آبی زلال و خنک، درختانی سرسبز، طبیعتی خیره کننده و کوهستانی باابهت انتظارتان را می کشد. آبشار معجزه ای از طبیعت را به نمایش در آورده و با ویژگی های منحصربفردش به گفته برخی زیباترین آبشار خاورمیانه است در کنار همه زیبایی های آبشار، آب و هوای کوهستانی این ناحیه هم که در روزهای گرم تابستان خنک و مطبوع است انگیزه بازدید از این آبشار می شود. حتما برایتان جالب است که بدانید در اینجا با بزرگ ترین و بلندترین آبشار چشمه ای دنیا طرف هستید و حتی اگر در گرم ترین روزهای سال هم به داخل این آب بروید آب آن سرد و دمایش کمتر از 10 درجه سانتی گراد است.
پیست اسکی کاکان در 18 کیلومتری یاسوج و نزدیک به روستای کاکان، در ارتفاع 2600 متری قرار گرفته و سه بالابر بشقابی برای اسکی بازان تعبیه شده. این پیست حدود 600 متر طول مفید دارد و از مزایای آن نزدیکی به شهرهای مرکزی و جنوبی است، بعه همین جهت در تعطیلات فصل های برفی، عده ی زیادی از فارس، اصفهان و خوزستان برای اسکی و تیوپ بازی به این منطقه سفر می کنند.
این پیست در سال 1373 تاسیس شد که هزار و پانصد متر طول و 600 متر عرض دارد و علاقمندان به اسکی در شهرهای جنوبی و مرکزی ایام برفی خود را به آنجا میروند. زمستان و اوایل بهار بهترین فصل برای استفاده از این پیست است. پیست اسکی دنا از استانداردترین نوع پیست های اسکی موجود در کشور است که گاهی ارتفاع برف در آن به سه متر نیز میرسد. تا الان تعداد دستگاههای بیشتری برای استفاده سنین مختلف و همچنین افراد مبتدی و حرفه ای در این پیست نصب شده است.
بعد از فصل اسکی و آب شدن برف ها، گلهای رنگارنگ و لاله واژگون دامنه این کوه را میپوشاند و خانوادهها و مسافران زیادی برای بازدید و استراحت به این منطقه میروند. نزدیکی این پیست به استان های فارس، خوزستان و بوشهر، حجم ورودی آن را در فصل اسکی تا حدود 3 هزار نفر در روز بالا میبرد. امکانات این پیست نیز برای اسکی بازار و بازدیدکنندگان بسیار مناسب است. رستوران و اقامتگاه از سالهای گذشته احداث شده و با خریداری ماشینهای برف کوب قصد گسترش این منطقه را دارند تا بازدیدکنندگان بتوانند از آبشار یاسوج هم دیدن کنند. وجود مربیان هم از عوامل دیگر برای حضور افراد در این پیست است.
لاله واژگون از منحصر بفردترین گونه گلها و گیاهان بومی و وحشی مناطق کوهستانی ایران است که به عقیده گیاهشناسان به سرعت در حال انقراض بوده و زیستگاه و تعداد این گونه گیاهی بسیار کاهش یافته است. عمر این گیاه بسیار کوتاه است و گلدهی آن از اوایل اردیبهشت آغاز شده و در فصل بارش پایان مییابد. لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار و چندساله است که تاکنون 15 گونه آن در ایران شناسایی شده است. تاکنون 60 گونه از این گیاه شناخته شده است. پیاز آن به صورت یک غده متورم، گوشتدار بوده و دارای مقدار زیادی نشاسته و چندین عامل دارویی است و اگر تازه باشد، سمی بوده و قابل خوردن نیست. این گونه که مقاومت زیادی در برابر سرما و سازگاری ویژه ای با دامنه های سنگلاخی و صخره ای دارد، هرساله به دلیل برداشت غیرقابل کنترل گل و پیاز از رویشگاه های طبیعی، بیش از پیش در معرض نابودی قرار دارد.
کاکان، دهستانی از توابع بخش مرکزی شهرستان بویراحمد در استان کهگیلویه و بویراحمد ایران است. مرکز دهستان کاکان روستای منصورخانی است. روستایی بسیار سرد و دیدنی که درختان سیب و گردو هر چهار طرف روستا را احاطه کردهاست و بین دو رودخانه فصلی قرار دارد. منصورخانی یکی از روستاهای مهم و پرجمعیت دهستان کاکان محسوب میشود که عنوان مرکزیت را به خود اختصاص دادهاست. نام دیگر این روستا پاسدران میباشد.