هرگاه حرف تعطیلات و سفر است، فکر گردشگران به سمت شمال ایران میرود، غافل از آنکه دیدنیهای بسیاری در مناطق دیگر ایران وجود دارد که پای بسیاری از ایرانیها به آنجا نرسیده است. جنگل حرا نیز یکی از همین دیدنیها است که تاکنون از چشم بسیاری از مردم ایران پنهان مانده است. از جنگل حرا بهعنوان زیباترین جاذبه گردشگری چابهار یاد شده است. جنگل حرا تیس چابهار در استان سیستان و بلوچستان، و در 120 کیلومتری شهر چابهار، در نزدیکی خلیج گواتر چابهار قرار گرفته است. جایی در نزدیکی نقطه مرزی ایران و پاکستان که شما را با مردم بلوچ این منطقه هم آشنا میکند.
نام جنگل حرا از درختچهای به نام حرّا گرفته شده که در مردابهای مناطق گرمسیری جنوب ایران، عربستان و مصر میروید.
جنگل حرا به جنگل مانگرو نیز معروف است و 350 هکتار از مرز ایران و پاکستان را اشغال کرده است. جنگل حرا در دریا و بر بستر آب شور قرار گرفته است. درختان حرا درختانی همیشهسبز هستند که برگهایی بیضیشکل و به طول حدود پنج سانتیمتر دارند. درختچههای حرا در آب شور رشد میکنند و به آنها درختان شورهزی گفته میشود. نکته جالب این است که سطح روی برگها بهرنگ سبز و سطح زیرین آنها خاکستری رنگ است. گل درخت حرا ریز و شکوفهمانند، و بهرنگ طلایی است و بویی شیرین دارد که زنبورهای عسل را به خود جذب میکند. عسل این منطقه نیز بسیار خوشمزه و خوش بو است.
دیدن جنگل حرا تیس چابهار پر از شگفتیهای بسیاری است که به چند نمونه آن اشاره میشود
دیدن مرغهای ماهیخوار، فلامینگوها، پلیکانها و عقابهایی که بر روی درختان جنگل حرا تیس چابهار لانه کردهاند، تجربهای است که شاید قابل تکرار نباشد.
دیدن درختی که با روش زنده زایی زیاد میشود هم یکی دیگر از شگفتیهای طبیعت است که در جای دیگری نمونه آن را نمیتوانید ببینید.
اگر درفصل مرداد به این نقطه مرزی سفر کنید، بوی گلهای درختچههای حرا آنچنان فضا را معطر میکند، که از آن سرمست میشوید. بویی خاص، ملایم و ناشناخته که در هیچ جای دیگری آن را تجربه نخواهید کرد.
قایقسواری در جنگل و دیدن درختان حرا از نزدیک، و همچنین دیدن آبزیان آن نیز لذت دیگر سفر به این جنگل زیبا است.
اگر هنگام قایقسواری دلفینها را که بین دریای عمان و خلیج فارس شنا میکنند را هم دیدید، تعجب نکنید. دیدن دلفینها هم یکی دیگر از جاذبههای گردشگری جنگل حرا تیس چابهار است.
عکاسی از جنگل، درختان حرا، پرندگان مختلف، دلفینها، و طلوع و غروب آفتاب هم بسیاری از عکاسان حرفهای را به این نقطه مرزی میکشاند.
یکی از زیباترین ویژگیهای طبیعی جنگل حرا تیس چابهار درختچههای حرا است که آنها را در هیچ جای دیگری در ایران نمیتوانید ببینید. درخت حرا گیاهی اسطورهای است که بهگفتۀ اساطیر از اشک چشم آدم روئیده است. حرا گونهای آفتابپسند است که بلندی آن به پنج تا ده متر میرسد. گلهای حرا شبیه گلهای شاهپسند است و میوه آن شبیه کپسول تخم مرغی یا بادام است که درون آن یک دانه وجود دارد. زمان گلدهی درخت حرا نیمه نخست مردادماه است و گلهای زردرنگ و کوچکی دارد که عطر آنها همهجا را فرامیگیرد. نکته جالب درباره رویش درخت حرا، زندهزایی آن است. ابتدا دانه حرا روی درخت مادر رشد میکند و پس از آن که جوانه زد، از مادر جدا شده و به درون آب میافتد.
ریشه این گونه گیاهی از یک ریشه عمودی کوتاه و تعداد زیادی ریشه کناری مایل تشکیل شده است. هنگام بالا آمدن آب دریا تاج درختان حرا از آب بیرون میماند و چشمانداز بسیار زیبا و نایابی را به نمایش میگذارد. بسیاری از گردشگران در سفر به این منطقه با قایق به گشتوگذاری در میان آبها میپردازند و از دیدنیهای شگفتانگیز این جنگل لذت میبرند. از جالبترین دانستنیها درباره درختان حرا این نکته است که آنها در آب شور میرویند، اما آن را تصفیه و تبدیل به آب شیرین میکنند. نکته جالب دیگر درباره درخت حرا، خاصیت درمانی شیره درخت حرا و تاثیر آن بر باسیل بهوجود آورنده بیماری جذام است که در منطقه هرمزگان شیوع دارد.
نزدیک ترین مکان دیدنی نزدیک به جنگل حرا تیس چابهار، بندر گواتر است. بندر گواتر در فاصله یک کیلومتری این جنگل زیبا قرار دارد و برای رفتن به آن راهی طولانی در پیش ندارید. بندر گواتر یکی از زیباترین مناطق حفاظت شده ایران است که گونههای مختلف جانوری در آن به چشم میخورد.
برای بازدید از جنگل حرا بهتر است که نقشه و موقعیت دقیق مکانی را داشته باشید؛ هرچند که بهترین راهنمای شما برای بازدید از این جنگلها مردم محلی منطقه هستند. برای بازید از جنگلهای حرا محدودیت زمانی نخواهید داشت؛ اما بهتر است طلوع و غروب را از دست ندهید؛ چراکه نور و جزر و مد شما را با چشماندازی بهغایت زیبا روبهرو خواهد کرد. اگر برنامه دارید که در میان جنگلهای حرا قایقسواری کنید حتما کلاه، کرم ضدآفتاب و کمی آب و خوراکی بههمراه داشته باشید. جنگلهای حرا گواتر در نقطه مرزی قرار دارند؛ به همین جهت دسترسی به امکانات و خوراکی در آنجا محدود است.
حدود 80 درصد آبزیان خلیج فارس دوران تخمریزی خود را در جنگلهای حرا سپری میکنند یکی از تفریحات جنگلهای حرا قایق سواری از میان این درختان کوتاه قامت و تماشای گلهای زیبای شاهپسند و میوههای بادامی این درختان است. در فصل تابستان و مرداد ماه بوی گلهای این درختان تمام فضای تالابی را پر میکند.
در فصل بهار و تابستان به خاطر وجود همین گلهای خوش بو و خیرهکننده زنبورهای وحشی از میان این درختان عبور میکنند و در لابهلای شاخههای این درختان برای خود کندوهایی میسازند. علاوه بر این، جنگلهای حرا پناهگاه امنی برای پرندگان است که اگر سکوت حکمفرما باشد میتوانید به تماشای زیباییهای آنها بنشینید.
شما در جنگلهای حرا با تصاویر خیرهکنندهای روبهرو خواهید شد؛ پس دوربین خود را فراموش نکنید تا بتوانید عکسهای زیبایی از جنگل و درختان، طلوع، غروب و پرندگان مهمان در آن به ثبت برسانید. از دیدن دلفینها تعجب نکنید، چون به زادگاه آنها آمدهاید؛ دلفینها همواره در میان دریای عمان و خلیج فارس شنا میکنند.
آدرس: سیستان و بلوچستان، چابهار، روستای تیس، جنگل حرا چابهار
آدرس: سیستان و بلوچستان، چابهار، بعد از بندر بریس، روستای گواتر، جنگل حرا گواتر
بخشهایی از جنگل حرا چابهار در استان سیستان و بلوچستان و در فاصله 15٫6 کیلومتری (22 دقیقه) شهر چابهار قرار گرفته است. این جنگلهای زیبا که در میان آب و در مجاورت خلیج چابهار روییدهاند، در فاصله 9٫2 کیلومتری (14 دقیقه) روستای تاریخی تیس قرار دارند و شما میتوانید در کمتر از 10 دقیقه با طی 7٫3 کیلومتر از قلعه مشهور پرتغالیها خود را به جنگلهای حرا تیس برسانید.
علاوه بر این بخش، در نزدیکی خلیج گواتر نیز میتوانید به تماشای جنگلهای حرا بروید. این بخش از این جنگلها در فاصله 120 کیلومتری شهر چابهار و در مرز بین ایران و پاکستان قرار گرفته است؛ اما بیشک از طی این مسافت پشیمان نخواهید شد. خلیج گواتر در کنار جنگلهای حرا بهتنهایی شما را مهمان زیباییهای بسیار زیادی خواهد کرد.
برای سفر به چابهار میتوانید بلیط هواپیما رزرو کنید؛ هرچند که خود چابهار فرودگاه ندارد و باید از فرودگاه کنارک استفاده کنید. کافی است خود را با پرواز به فرودگاه کنارک در شهری به همین نام برسانید. شما از فرودگاه کنارک در حدود 49٫9 کیلومتر ( 49 دقیقه) تا چابهار فاصله دارید. البته اگر محل اقامت شما در چابهار نباشد، برای رفتن به جنگل حرا تیس باید مسافت کمتری در حدود 34٫5 کیلومتر ( 29 دقیقه) را با ماشین طی کنید. برای بازدید از جنگلهای حرا گواتر از فرودگاه کنارک در حدود 144 کیلومتر مسافت (دو ساعت و 10 دقیقه) در پیش روی شما خواهد بود.
بندر چابهار ایستگاه راهآهن ندارد و اگر قصد دارید زمینی سفر کنید، باید از ماشین شخصی یا اتوبوس استفاده کنید. از اکثر شهرهای بزرگ ایران بهسمت چابهار اتوبوس وجود دارد. اگر خواستید بهسمت جنگلهای حرای خلیج گواتر بروید بهتر است از سمت شرق به چابهار وارد شوید و مسیر خود را بهسمت روستای گواتر و خلیج آن منحرف کنید؛ اما برای بازدید از جنگلهای حرا تیس باید بهسمت روستای تیس چابهار بروید.
هتلها و اقامتگاههای مختلفی در بندر گواتر در نزدیکی جنگل حرا تیس چابهار هستند که میتوانید در آنها اقامت کنید. هتل مرجان، هتل صدف ریزورت، خانه ساحلی گوست، و هتل آسکانی در نزدیکی بندر گواتر هستند و دسترسی از این منطقه هم به آنها آسان است. استان سیستان و بلوچستان آبوهوای گرمی دارد و اگر گرمای هوا شما را آزرده میکند، بهار و زمستان بهترین زمان برای سفر شما به این جنگل است. اگر ساکن تهران هستید و مایل به دیدن جنگل حرا تیس چابهار هستید، نیازی نیست تا زمان خود را در رانندگی به سمت چابهار هدر دهید. خوشبختانه شهر چابهار دارای فرودگاه است .
جنگلهای حرا در هشت منطقه حفاظتشده در سواحل جنوبی ایران در محدوده خیلج فارس و دریای عمان دیده میشوند که از جمله آنها میتوان به کنارههای شمالی و جنوبی جزیره قشم، جنگل نایبند استان بوشهر و بخشهایی از چابهار در استان سیستان و بلوچستان نیز اشاره کرد. این جنگلهای شگفتانگیز زیستگاه پرندگان و جانوران دریایی متعددی هستند.