یکی از مواردی که در این خصوص بسیار مطرح است شناسنامه یا گزارشGIA است که به ویژه درباره سنگ گران‌بهای الماس، شناسنامه GIA بسیار مشهور است. اگر قصد خرید زیورآلاتی جواهرنشان همچون حلقه ازدواج زنانه یا حلقه نامزدی طلا و غیره دارید و به اصالت آن اهمیت می دهید، در این مقاله به گزارش GIA و نحوه خواندن آن پرداخته خواهد شد.
اولین آزمایشگاه گوهرشناسی GIA در سال 1931 تأسیس شد و استانداردهایی را برای ارزیابی سنگ های قیمتی ایجاد کرد. GIA مخفف “موسسه گوهرشناسی آمریکا” (Gemological Institute of America) است. GIA به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی ، تحقیقات و آموزش گوهرشناسی و جواهرات را همراه با درجه بندی سنگ های قیمتی در سراسر جهان ارائه می دهد.
مرکز GIA در کارلس‌بد کالیفرنیا واقع شده است و در 13 کشور فعال است.موسسه گوهر شناسی آمریکا GIAGIA سیستم درجه بندی 4Cs را ایجاد کرده و همچنین دارای دقیق‌ترین و بی‌نقص‌ترین استانداردهای سیستم درجه بندی الماس نسبت به آزمایشگاه های گوهرشناسی دیگر (آزمایشگاه های دیگر IGI ، AGS ، GSI ، EGL) است. یک آزمایشگاه گوهرشناسی مستقل معتبر مانند GIA شناسنامه یا گزارش یا سرتیفیکیت الماس صادر می کند.
شناسنامه الماس گرید شده توسط GIA شامل درجه بندی وزن ، تراش ، رنگ و پاکی الماس است. این گریدها بر اساس آنچه که گوهرشناس در آزمایشگاه تعیین میکند است. سایر اطلاعات از جمله پولیش ، تقارن ، فلورسانس و تصویری که الماس را نشان می دهد نیز در شناسنامه موجود است.
موسسه گوهرشناسی آمریکا، الماس و سایر سنگ‌های قیمتی را مورد بررسی قرار میدهد و اطلاعات مربوط به مشخصات فیزیکی آن‌ها را ارائه می‌نماید. این اطلاعات مربوط به برش، رنگ، وزن و میزان خالص بودن جواهر است و از آنجا که ابزارهای اندازه‌گیری مورد استفاده در لابراتورهای این موسسه از دقت و کیفیت بالایی برخوردار هستند، مشخصات گزارش‌شده در شناسنامه GIA به عنوان ملاک قیمت‌گذاری جواهر در نظر گرفته می‌شود.
به طور کلی شناسنامه الماس درجه بندی شده توسط GIA را میتوان به چند قسمت تقسیم کرد که هر یک از این بخش ها را شرح میدهیم.
اولین جزئیاتی که باید جستجو شود نام آزمایشگاه صادر کننده است. آزمایشگاه های مشهور این صنعت GIA، AGS ، EGL، IGI و HRD هستند اما همچنین “خدمات ویژه” دیگری نیز وجود دارند که گزارشات را نیز صادر می کنند. سوال مهمتر در اینجا این است که چه کسی از این خدمات تخصصی استفاده می کند و چرا؟ شما ممکن است به طور آشکار با معاملات “ارزان” الماس روبرو شده باشید که با گزارش های درجه بندی مبهم از ارزیابی کنندگان “مستقل” یا گوهر شناسان داخلی ارائه می شود.
حقیقت این است که، در اینجا هیچ معامله ای انجام نمی شود.این الماس های “ارزان” معمولاً همان چیزی هستند که هستند. الماس با کیفیت پایین که ارزش هزینه کردن ارسال آن به آزمایشگاه مناسب برای درجه بندی را ندارد. در عوض ، جواهرسازان غیراخلاقی از استاندارد درجه بندی ارزیابی “مستقل” و گزارش های مغرضانه داخلی برای بهتر جلوه دادن الماس های بی کیفیت روی کاغذ استفاده می کنند.
در نتیجه ، مصرف کنندگان تحصیل نکرده غالباً در دام این قلاب ها می افتند.انگشترهای الماس با شناسنامه GIAالبته این بدین معنی نیست که تمامی این شناسنامه های داخلی و یا خارجی نامعتبرند. نکته درباره تاریخ صدور شناسنامه الماس: سعی کنید تاریخ را بررسی کرده چون که ممکن است از تاریخی که گواهی صادر شده باشد تا به امروز سنگ آسیب دیده باشد و از ارزش آن کم شده باشد. شما ترجیحا باید الماس را با گزارش هایی که توسط یک آزمایشگاه مستقل گوهرشناسی مانند GIA یا IGI و AGS صادر شده است ، خریداری کنید. در حقیقت ، اکثر موسسه‌های گوهرشناسی نسخه مشابهی از سیستم درجه بندی GIA را اتخاذ می کنند. به عبارت دیگر ، اگر بتوانید گزارش GIA را بخوانید ، در درک درجه‌بندی گزارشات از موسسه‌های دیگر مانند AGS یا HRD یا IGI مشکلی نخواهید داشت. تفاوت اصلی بین این گزارشات درجه بندی آزمایشگاهی در اصطلاحات مختلف و طبقه بندی مورد استفاده است.
شماره ریپورت الماس GIAجزئیات بعدی که متوجه خواهید شد شماره ریپورت (گزارش) یا شماره شناسنامه است که یک سری منحصر به فرد از ارقام برای نگهداری این اطلاعات است. اکثر آزمایشگاه‌های گوهر شناسی این شماره را در پایگاه داده سرور خود نگهداری می کنند. از همه مهمتر، این شماره همچنین به شما امکان می دهد تا از طریق وب سایت آزمایشگاه گوهرشناسی مربوطه مستقیماً شناسنامه را تأیید و استعلام آنلاین کنید. به عنوان مثال برای پیگیری شماره ریپورت GIA کافیست به آدرس زیر کلیک کرده و شماره جلو Report Number را در محلی که میبینید وارد کنید.
در ادامه ، می توانید اطلاعات مربوط به مشخصات الماس را که به ترتیب ذکر شده اند ، بیابید: ، شکل و سبک تراش (Shape and Cutting Style) و اندازه‌ها (Measurements). ویژگی اول شکل سنگ و نوع تراش آن را توصیف می کند ، مانند تراش گرد برلیانی و… پس از آن ، می توانید اطلاعاتی را در مورد ابعاد فیزیکی الماس اندازه گیری شده در حد صدم میلی متر مشاهده کنید. هر الماس در هر شکلی که باشد باید کاملا اندازه گیری شده باشد تا برای شناسایی سنگ مورد استفاده قرار می گیرد . اندازه گیری دقیق ابعاد به شما کمک می کند که مطمئن شوید سنگی که در گواهی ذکر می شود همان سنگی است که در دست شماست حتی ممکن است برای رفع صدمات احتمالی سنگ دوباره تراش خورده باشد .
نحوه خواندن اصطلاحات 4CS GIAبخش بعدی ، وزن (carat weight) بر اساس قیراط است که وزن سنگ اندازه گیری شده تا صدم قیراط را شرح می دهد. این بخش به شدت روی قیمت الماس اثر گذار است. بخش بعدی درجه رنگ (color grade) بر اساس ارزیابی این است که چقدر الماس ما بی رنگ است. درجه های رنگ از D تا Z و بعد از آن سیستم درجه بندی فنسی کالر اعمال می شود. بیشتر اوقات تفاوت این درجه بندی رنگها با چشم مشکل است که تفاوت زیادی نیز در قیمت الماس دارد.
درجه پاکی (clarity grade) توسط یک متخصص گوهر شناس تعیین می شود که سنگ را با بزرگنمایی 10 برابر بررسی می کند تا از نظر وجود اینکلوژنها و عیوب داخل سنگ درجه بندی شود. این درجه بندی شامل:انواع درجه پاکی الماس بی رنگ
FL – Flawless : بدون نقص داخلی و خارجی. به شدت کمیاب.
IF – Internally Flawless : هیچ عیب و نقص داخلی وجود ندارد ، اما مقداری در سطح خود نقص دارد. الماس از درون و بیرون پاک است و بسیار کم یاب.
VVS1-VVS2 – Very Very Slightly Included (دو گرید): تشخیص مقدار خیلی خیلی کمی از اینکلوژنهای ریز تحت بزرگنمایی 10 برابر توسط یک متخصص گوهر شناسی آموزش دیده بسیار دشوار است.
VS1-VS2 – Very Slightly Included (دو گرید): مقدار بسیار کمی از اینکلوژنهای بسیار ریز فقط با بزرگنمایی 10 برابر و به سختی مشاهده می شوند.
SI1-SI2 – Slightly Included (دو گرید): مقدار کمی از اینکلوژنها با بزرگنمایی 10 برابر به راحتی تشخیص می دهید.
I1-I2-I3 – Included (سه گرید): اینکلوژنها با بزرگنمایی 10 برابر و همچنین برای چشم انسان قابل مشاهده است. در این حالت الماس میتواند بسیار ناپاک باشد.
بخش comment سرتیفیکت الماس giaاین قسمت به توضیح این موضوع می‌پردازد که الماس شما از کجا استخراج شده است.
معنی PROPORTIONS در شناسنامه الماسدر مرحله بعد ، نسبتهای (proportions) مهم سنگ را که در نمای عمودی (profile view) نشان داده شده است ، خواهید یافت. شکل تناسبات برای افرادی که مایل به تجزیه و تحلیل الماس بر اساس اعدادی مانند درصد Table ، درصد عمق ، زاویه تاج ، زاویه پاویلیون و ضخامت کمربند (gridle) هستند ، مفید است. توجه: شکل تناسبات داده شده برای اشکال فنسی معمولاً مقادیر زاویه تاج و پاویلیون را حذف می کند و کیفیت تراش فنسی بر اساس نسبت طول به عرض تشخیص داده شود. به طور کلی شامل سه قسمت مهم:
Table الماس با تقسیم عرض Table (سطح رویه) به عرض (قطر) سنگ محاسبه می شود. اگر عرض فست 4 میلی متر و عرض الماس 5 میلی متر باشد ،٪ تیبل 80٪ است.
عرض الماس طول انتهای کمربند (قطر در وسیع ترین نقطه آن) تا انتهای دیگر آن است. عرض هنگام تعیین نسبت طول به عرض اهمیت بیشتری دارد ، که نشان می دهد نسبت الماس متناسب است.
در دیاگرام تناسبات ، وجود کیولت و ضخامت کمربند الماس نیز نشان داده شده است. درصد عمق به ارتفاع الماس از کیولت تا بالاترین نقطه Table اشاره دارد. درصد عمق با تقسیم عمق به عرض محاسبه می شود و بر حسب میلی متر و درصد اندازه گیری می شود. به عنوان مثال ، اگر یک الماس عمق 4 میلی متر و عرض 4.5 میلی متر داشته باشد ، درصد عمق 88.8 درصد است. عمق کمتر در دو الماس با وزن برابر معمولاً به دلیل افزایش عرض بزرگتر به نظر می رسد. اگر درصد عمق خیلی کم باشد ، می تواند ظاهر تیره تری ایجاد کند زیرا الماس نیز نور را منعکس نمی کند. از نگاه کارشناسی کیولت خود فستی دیگر است. هرگونه آسیب به کیولت تاثیر جدی روی قیمت دارد . برای تراشهای های برلیانی مدرن ، فقدان کیولت (None) ترجیح داده می شود زیرا یک کیولت بزرگ می تواند باعث شود جذابیت معمول ظاهر الماس کم کند. برای ضخامت کمربند (Gridle) ، محدوده ای بین نازک – کمی ضخیم (thin – slightly thick) ترجیح داده می شود تا فست‌های الماس از نظر اندازه آن بزرگتر باشد.
هر الماس از نظر خصوصیات پاکی منحصر به فرد است. مانند اثر انگشتان ما ، پلات پاکی یک نمایش گرافیکی از “خال مادرزادی” الماس است. هنگام مشاهده نمادها و شناسایی انواع نقص ها ، باید بیشتر به آنچه می بینید توجه کنید. لکه های کوچک (خارجی) یا Blemishes با رنگ سبز مشخص می شوند در حالی که اینکلوژنها (داخلی) با قرمز مشخص می شوند.
مقیاس های گرید بندی الماساین قسمت صرفا بخشی آموزشی و نمایشی از مقیاس‌های درجه بندی رنگ در ستون اول سمت چپ، گرید بندی پاکی الماس در وسط و درجه تراش را در سمت راست تصویر را نشان میدهد.
در قسمت آخر این برگه، باید به دنبال ویژگی های امنیتی باشید زیرا این ویژگی ها می توانند صحت شناسنامه الماس را ثابت کنند. به طور معمول ، این علائم امنیتی به صورت یک هولوگرام ، یک کد محصول جهانی یا یک مهر برجسته در می آیند. برای آرامش خاطر ، اکثر آزمایشگاه ها سرویس تأیید آنلاین را ارائه می دهند که در آن می توانید یک تأیید فوری انجام دهید.
بسیاری از کالاها این قابلیت را دارند که تاییدیه‌های مربوط به کیفیت یا گزارشی درباره مشخصات خود را از سازمان‌ها یا موسسه‌های ذی‌ربط دریافت کنند. جواهراتی مانند الماس نیز یکی از کالاهای ارزشمندی هستند که گزارشی تحت عنوان شناسنامه GIA از سوی موسسه گوهرشناسی آمریکا برای آن‌ها صادر می‌شود.
