نکات مهم در تشکیل سبد سهام بورس چیست

وقتی شما وارد بازار سهام می شوید و قصد سرمایه گذاری در این بازار را دارید حتما عبارت سبد سهام یا Stock portfolio را به تعداد زیادی خواهید شنید. سبد سهام عبارت است از تخصیص دارایی خود میان چندین سهم، به صورتی که ریسک سرمایه گذاری ما را کاهش دهد. فعالان بازار بورس گاها به جای سبد سهام از عبارت تشکیل پرتفوی نیز استفاده می کنند. همواره در ذهن خود یادآوری کنید که برای تشکیل سبد سهام باید موارد مختلفی را در نظر گرفت. به عبارتی دیگر تشکیل پرتفوی یعنی اینکه سرمایه گذار به جای اینکه سرمایه خود را روی یک سهم سرمایه گذاری کند آن سرمایه را روی چندین سهم متفاوت سرمایه گذاری می کند تا باعث کاهش ریسک و افزایش سود شود زیرا اگر سهمی دچار مشکل شد تمام سرمایه از بین نرود و سهم های دیگری که بر روی آن ها سرمایه گذاری شده اند آن خسارت را پوشش دهند. برای خرید سهام ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کرد تا کد بورسی دریافت کنید.

بورس چیست؟ چگونه در آن سرمایه گذاری کنیم؟

رعایت اصول مهم در تشکیل سبد سهام

تک سهم نشوید

این امر بدیهی است که در بازار بورس سهم های زیادی وجود دارند که در طی یک سال چندین درصد رشد داشته اند. لذا از همین جهت بر اساس اصل تکرار تاریخ، احتمالاً این رشد برای سهم های مشابه نیز اتفاق خواهد افتاد. البته که یک سرمایه گذار برای کسب چنین سودهایی لحظه شماری می کند؛ اما اگر برعکس چیزی که فکر کرده اید اتفاق بیافتد چه می شود؟ به احتمال زیاد، خیلی زود مایوس شده و ترجیح می دهید سرمایه خود را از بازار بورس خارج کنید.

توزیع وزن سرمایه بر روی چند سهم به جای تک سهم شدن، اولین گام استاندارد در امر تشکیل سبد سهام است. البته اگر جزو معامله گران ریسک پذیر هستید و قصد تک سهم شدن رادارید توصیه می کنیمم قید پولتان را هم در بدو شروع سرمایه گذاری بزنید! حتی با تشکیل سبد سهام و متنوع سازی نیز کار به پایان نمی رسد. اگر پرتفوی خود را از درون یک صنعت تشکیل داده باشیم، درواقع در حال کوبیدن آب در هاون هستیم. تشکیل سبد سهام از درون یک صنعت خاص، به اندازه ی عدم تشکیل سبد سهام ریسک دارد. فرض کنیم سبد سهام خود را صرفاً از یک صنعت انتخاب نموده ایم. بر همین اساس چنانچه براثر رویدادهای اقتصادی کل صنعت فوق دچار رکود شود، احتمالاً تمامی سهم ها افت قیمت خواهند داشت و قسمت زیادی از سرمایه شما به ضرر تبدیل خواهد شد.

ایجاد تعادل مجدد به شکلی استراتژیک

بعد از آن که به اهمیت اصل دوم پیبردید و آن را در پرتفوی خود اجرایی کردید، لازم است مشخص کنید کدام دارایی ها را به عنوان جایگزین سهام قبلی باید خریداری کنید. تشخیص خرید سهام مناسب به عنوان جایگزین اهمیت بسیار بالایی دارد. چنانچه توازن لازم را در سبد سهام ایجاد نکنید، می تواند اثرات به مراتب بدتری نسبت به قبل داشته باشد. بنابراین توصیه می کنیم برای خرید سهام، حتما از تحلیل استفاده نمایید.

توزیع مناسب وزن های سبد اوراق بهادار در پرتفوی بورسی

پس از انتخاب موارد لازم برای تشکیل سبد اوراق بهادار، باید آن را به صورت دوره ای تحلیل کنید و تعادل آن را دوباره به وجود آورید؛ زیرا حرکات بازار می تواند وزن دهی اولیه شما را تغییر دهد. برای تخصیص دارایی واقعی سبد اوراق بهادار شما باید سرمایه گذاری ها را به صورت کمّی دسته بندی کنید و نسبت ارزش هر کدام از آن ها را نسبت به کل سبد بسنجید. سایر عواملی که طی زمان تغییر می کنند عبارتند از: وضعیت مالی فعلی شرکت، نیازهای آینده شما و تحمل نوسان ریسک از جانب شما.

اگر چنین تغییراتی وجود داشته باشد، باید پرتفوی خود را نیز به نسبت آن ها تغییر دهید. اگر تحمل ریسک شما کمتر شده باشد، باید میزان سهام سبد خود را کاهش دهید. شاید هم ریسک پذیری شما افزایش یابد. در این صورت باید در تخصیص دارایی های خود بخش کوچکی را به سهام های پرریسک تر اختصاص دهید. اساسا برای ایجاد تعادل مجدد باید تعیین کنید که در وزن دهی موقعیت خود، به کدام طبقه از دارایی ها وزن کمتری داده و به کدام وزن بیشتری داده اید.

سبد هم وزن

ساختار این سبد ساده است چرا که وزن تمام سهم ها در سبد با یکدیگر برابر است؛ بدون توجه به اینکه ارزش بازار شرکت های مربوطه چقدر است.تصویر 1: سبد مبتنی بر ارزش بازار. ارزش بازار شرکت A دوبرابر شرکت B است و به همین دلیل وزن سهام شرکت A نیز دو برابر وزن سهام شرکت B در نظر گرفته شده است.

مثلا، فرض کنید که شما ۴۰ درصد از دارایی خود را به سهام شرکت های کوچک تخصیص داده اید، در حالی که داده های شما می گوید که باید تنها ۱۰ درصد از دارایی های خود را به این طبقه اختصاص دهید. در این صورت ایجاد تعادل مجدد شامل تعیین مقدار نیاز کاهش این موضع از جانب شما و تخصیص آن به سایر طبقات خواهد بود.

تصویر2: سبد هم وزن. وزن سهام هر ده شرکت در سبد معادل 10% در نظر گرفته شده است.

سبد مبتنی بر ارزش بازار

در این سبد، وزن سهام هر شرکت در سبد با توجه به ارزش بازار آن شرکت در مقایسه با دیگر سهم های سبد تعیین می شود. برای مثال، اگر 10 سهم با بیشترین ارزش بازار انتخاب شده و ارزش بازار سهم اول نسبت به سهم دوم 15 درصد بیشتر باشد، وزن سهم اول در سبد هم باید 15 درصد بیشتر از وزن سهم دوم باشد.ارزش بازار شرکت برابر تعداد کل سهام شرکت ضرب در قیمت آن سهم است. وزن هر سهم در سبد هم با توجه به نسبت ارزش خرید آن سهم به کل ارزش سبد مشخص می شود.

برای نمونه فرض کنید یک میلیون تومان برای خرید ده سهم جهت تشکیل یک سبد در نظر گرفته شده است. در این صورت اگر 1000 سهم یک شرکت به قیمت 200 تومان خریداری شود ارزش خرید آن سهم 200هزار تومان و وزن آن سهم در سبد معادل 20 درصد است (200هزار تومان تقسیم بر یک میلیون تومان).برای اینکه این سبد یک سبد مبتنی بر وزن بازار باشد می بایست نسبت وزن سهم ها در سبد با نسبت ارزش بازارهای شرکت های مربوط به هر سهم موجود در سبد مطابقت داشته باشد.