استرس به هر علتی که ایجاد شود روح و روان آدمی را دست خوش آسیب های فراوان خواهد کرد و اگر ادامه یابد آن را به ورطه نابودی خواهد کشاند. روح آدمی همیشه طالب آزادی و رهایی از هر قید و بندی است که او را به اسارت کشیده و زنجیرهای فراوان به بال های لطیف آن میزند. استرس بزرگ ترین سم کشنده است که خراش های جبران ناپذیر بر پیکر روح وارد می آورد و از آنجا که سلطان بدن است ناخواسته جسم را نیز فرسوده نموده و توان و انرژی آدمی را تحلیل می کند. گرچه بیماری های وخیم می تواند به جسم ضربه زده و حتی ادامۀ حیات را برای او غیرممکن نماید اما استرس به عنوان بزرگ ترین عامل بیماری قرن ما نه تنها یک فرد بلکه جامعه ای را از درون متلاشی کرده به گونه ای زخم عفونی آن را نمی توان در برهه های تاریخی مرهمی یافت. حال در این میان استرس های مالی با شدت و بزرگی بیشتر ریشۀ امید را در قلب ها می خشکاند و توان رزمی دوباره برای احیای زندگی را به طورکلی از جامعۀ بشریت قطع می کند.
ازآن روست که روانشناسان همیشه به حل وفصل این معضل بزرگ در اسرع وقت توصیه نموده و مدیریت صحیح و همه جانبه بر روی این نوع استرس را در ضرب العجل ممکن می طلبند. زیرا می دانند فشار عصبی ناشی از چنین استرسی بسیار سخت تر و عواقب آن بسیار تلخ تر و خانمان سوزتر است. در اینجا به ذکر راه کارهایی برای مقابله با استرس مالی پرداخته و شما را برای هدایت صحیح آن یاری می کنیم.
1. داشتن برنامه ریزی و بودجه بندی مالی
شاید اولش فکر کنید که با برنامه ریزی و بودجه بندی مالی بیشتر دچار استرس خواهید شد، اما واقعیتش این است که برنامه ریزی و بودجه بندی مالی به مدیریت بهتر منابع مالی موجود و رفع نگرانی های مالی کمک می کند. به بیان دیگر، اگر منابع مالی موجود را بودجه بندی کنید، راحت تر می توانید درمورد مخارج تان تصمیم گیری کنید. بودجه بندی درواقع نوعی راهنمای مخارج زندگی است و به تحقق اهداف مالی سهولت می بخشد. برنامه ریزی و بودجه بندی، ازجمله راهکارهای پس انداز پول هستند و به شما کمک می کنند بدهی های عقب افتاده تان را هم بپردازید.
برنامه ریزی بودجه در ماه های اول کار بسیار سخت و وقت گیری است. اما وقتی دست تان راه بیفتد، نه تنها سرعت عمل تان بیشتر می شود، بلکه کمتر نگران مسائل مالی خواهید بود، چراکه با مدیریت بهینه ی منابع مالی موجود حتی می توانید وضعیت مالی خود را از این رو به آن رو کنید. برای شروع بهتر است ماه اول را فقط به برنامه ریزی و بودجه بندی مخارج اختصاص بدهید و در ماه های بعد سعی کنید تا با کاهش مخارج غیرضروری و افزایش بودجه ی مربوط به مخارج واجب تر به تعادل مطلوب تری در دخل وخرج تان برسید.
۲. ایجاد پس انداز برای روز مبادا
چقدر خوب است که یک حساب پس انداز داشته باشید تا بتوانید درصورت بروز نیازهای مالی غیرمترقبه از این حساب برداشت کنید. مثلا اگر در یکی از روزهای پایانی ماه، یعنی درست وقتی حقوق ماه قبل تان ته کشیده است، ماشین تان خراب شود، چون خاطرجمع هستید که می توانید خرج تعمیر ماشین را از پس اندازتان برداشت کنید، پس دیگر چندان دچار استرس مالی نخواهید شد. اگر پس انداز روز مبادا داشته باشید و بدانید که درصورت بروز نیازهای مالی غیرمترقبه دست خالی نخواهید ماند، با خیال راحت تری می توانید بودجه ای را که برنامه ریزی کرده اید، خرج کنید. پس انداز، به ویژه اگر تابه حال عادت به این اقدام نداشته اید، کار مشکلی است. اما اگر بتوانید با برنامه ریزی و مدیریت صحیح بودجه به پس انداز ماهیانه تان اضافه کنید، دیگر استرس مالی زیادی نخواهید داشت.
۳. کمک گرفتن از خدمات آموزش یا مشاوره ی مالی
اگر در مدیریت منابع مالی موجود و مسائل مربوط به مخارج مشکل جدی دارید، چرا از خدمات آموزشی یا مشاوره ای در زمینه ی مدیریت بودجه کمک نمی گیرید؟ مثلا می توانید در کلاس های آموزش مهارت های پایه ای مدیریت منابع مالی و سرمایه گذاری شرکت کنید تا بهتر بتوانید درمورد پولی که در اختیار دارید، تصمیم بگیرید و از لحاظ مالی ترقی کنید. با مراجعه به یک برنامه ریز مالی کاربلد حتی می توانید به یک استراتژی سرمایه گذاری بلندمدت برسید تا خیال تان از بابت دوران بازنشستگی تان نیز راحت باشد.
مهم این است که بدانید مجبور نیستید به تنهایی با مشکلات تان مواجه شوید. در بسیاری مواقع، حرف زدن و مشورت کردن با کسانی که خارج ازگود هستند، می تواند تا حد زیادی کمک تان کند، زیرا موجب می شود که بتوانید از بیرون به قضیه نگاه کنید. اگر هم شخص معتمدی باشد که مخارج و پیشرفت های مالی تان را به او گزارش بدهید، خیلی به نفع تان خواهد بود. همین که بدانید یک نفر هست که باید مخارج و پس اندازتان را به او گزارش بدهید، کمک تان می کند تا از مخارج اضافه بزنید. این شخص می تواند دوست معتمدتان یا یک مشاور مالی باشد.
۴. شناسایی موارد نیازمند تغییر
معمولا مشکلات مالی از قضایای مربوط به درآمد، مخارج یا هر دو آب می خورند. اگر می دانید که درآمدتان کافی نیست، ببینید که چگونه می توانید درآمد بالاتری داشته باشید. شاید با خودتان به این نتیجه برسید که بهتر است تحصیلات تان را ادامه بدهید تا بتوانید برای جایگاه های شغلی پردرآمدتری درخواست همکاری بفرستید. اگر مشکل مخارج دارید، قطعا باید راه حلی پیدا کنید تا اعتیادتان به ول خرجی را کنار بگذارید. بهترین راه حلش این است که نیازهای آنی و زودگذری را که فقط به خالی شدن جیب تان می انجامند، شناسایی و اولویت بندی کنید و از غیرضرورترین هایشان دست بکشید. درهرصورت، اگر برنامه ای داشته باشید که بتوانید به کمک آن وضعیت مالی تان را به ثبات برسانید، آن وقت از استرس مالی تان نیز کاسته خواهد شد.
به طورکلی، تغییر کار آسانی نیست. باید با قدم های کوچک آغاز کنید و به تدریج قدم در راه تغییرات بزرگ تر بگذارید. اگر یک وقتی در برنامه ریزی و مدیریت بودجه به اشکال برخوردید یا به برخی از اهداف مالی تان نرسیدید، به این معنی نیست که دیگر باید از برنامه ریزی و بودجه بندی دست بردارید و به همان بی برنامگی سابق ادامه بدهید. همه ی این درس عبرت ها نشان می دهد که مسیری طولانی در پیش دارید و حتی اگر یک جاهایی به بی راهه بزنید، باز هم می توانید به جاده ی اصلی برگردید و اصلاحات لازم را انجام بدهید.
۵. دیدن نیمه ی پر لیوان
شاید پیش خودتان بگویید که این راه حلش نیست، اما شک نکنید که مقدار زیادی از استرس تان با دیدن نیمه ی پر لیوان برطرف خواهد شد. مثلا همین که بتوانید قدم به قدم پیشرفت تان را به سوی اهداف مالی تعیین شده ببینید، خودش یعنی دیدن نیمه ی پر لیوان. به جنبه های مثبت زندگی تان رو کنید تا از فشارهای مالی دچار استرس نشوید. چقدر خوب است که از راهکارهای کم خرج کاهش استرس کمک بگیرید. فواید ورزش را دست کم نگیرید و ورزش کنید. در کل حواس تان به خودتان باشد تا بهتر بتوانید روی حل مشکلات تمرکز کنید و به پیشرفت برسید. بدانید که می توانید وضعیت مالی تان را تغییر بدهید، اما این تغییر زمانی آسان تر می شود که دائما در نگرانی و استرس نباشید!
توصیه های کاربردی برای رسیدن به اهداف و برنامه های مالی
