درواقع افراد خجالتی در مواجهه با دیگران، اضطراب شان به درجه ای بالاتر از حد متوسط می رسد. سیستم روانی انسان، در مواجهه با پدیده هایی که از نظر روانی آزاردهنده هستند، تغییراتی می کند. درواقع فرد ناخودآگاه برای مواجه نشدن با موضوعی که خیلی آزارش می دهد، با آن مقابله می کند اگرچه این مقابله ها گاهی آزار دهنده هستند و پیامدهایی مانند خجالتی شدن و گریز از روابط اجتماعی را برای فرد به همراه دارند. این که فرد خجالتی در گذشته چه حوادثی را از سر گذرانده یا چه ناامنی هایی را تجربه کرده است، موضوعی مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد.درواقع اضطرابی که فرد در مواجهه با افراد جدید تجربه می کند، برای او تداعی کننده روابط ناکام گذشته در خانواده، مدرسه یا گروه های دوستی است. در چنین حالاتی، افراد موقعیت جدید را خطرناک برآورد می کنند و این از ویژگی های ذاتی انسان است که وقتی موقعیتی را خطرناک تشخیص دهد، از قرار گرفتن در آن موقعیت اجتناب می کند.
شناخت همسر خجالتی
خجالتی ها معمولا گوشه های مجلس و جمع را برای نشستن یا ایستادن انتخاب می کنند و نمی خواهند در دید دیگران باشند تا کمتر معاشرت کنند و کمتر حرف بزنند. کم حرفی شایع ترین علامت در افراد خجالتی و کم رو است؛ کم حرفی آنها همراه با استفاده بسیار کم از دست ها و بدن برای بیان احساسات خود یا پوشاندن صورت و لب ها با دست ها در مواقعی که دچار استرس بالا هستند. این افراد معمولا سر را پایین می آورند و دست را روی پیشانی یا لب های خود حرکت می دهند. خانم ها معمولا دست را روی صورت نمی گذارند و با زیور آلات خود که به گردن یا گوش دارند، بازی می کنند. خوردن اجسام شخصی و جویدن آنها مانند دسته عینک و خودکار از عادت های این افراد است.
افراد کم رو دارای مشخصات ظاهری منحصر به فردی هستند که می توانیم با نگاه دقیق، آنها را از دیگران تشخیص دهیم. افرادی که دچار اعتماد به نفس پایین و کم رویی شدید هستند، معمولا در جمع دوستان و مهمانی ها دچار لرزش لب ها و دست ها می شوند. این لرزش، واکنش غیرارادی مغز در افراد خجالتی است که از ترس و استرس نشات می گیرد.
تفاوت زن ها و مردهای خجالتی
خانم های خجالتی معمولا نگاه های دزدکی و پرتکرار انجام می دهند تا دیگران را مورد بررسی قرار دهند. این کار معمولا به صورت پنهانی و در جایی انجام می شود که فکر و ذهن فرد خجالتی درگیر شخص یا موضوعی خاص است؛ آنها با نگاه کردن به دیگران به صورت کوتاه انتظار دارند دیگران صحبت را شروع کنند. خانم های خجالتی معمولا موقع ایستادن و نشستن کیف خود را بغل و سعی می کنند یک مانع با دیگران ایجاد کنند. این کار را با وسایل دیگر هم انجام می دهند یا هنگام ایستادن سعی می کنند کمی عقب تر از دیگران بایستند.
رفتار با همسر خجالتی
افراد بسیاری پیشنهادهایی برای حل چنین مشکلاتی به افراد خجالتی می دهند. به طور مثال تمرین در آینه با فرد یا افراد خیالی، تمرکز نکردن فرد بر قضاوت دیگران از خودش، حفظ ارتباط چشمی با مخاطب، دوری از تکلف و ساده و بی آلایش وارد روابط اجتماعی شدن، خندیدن هنگام افزایش اضطراب، پیدا کردن موضوعاتی که فرد درباره آن ها تسلط کافی دارد و صحبت درباره آن مسائل در جمع و تمرین مکرر می تواند به افراد خجالتی کمک کند. اگرچه این تکنیک ها ممکن است در کوتاه مدت تاثیر داشته باشد، اما درحقیقت دردی را از فرد دوا نمی کند. شما به عنوان همسر چگونه باید با همسر خجالتی خود رفتار کنید؟در ادامه همراه ما باشید.
انگ زدن ممنوع
برای کمک به همسر خجالتی تان به هیچ عنوان نباید به او برچسب بزنید. اینکه مدام یادآوری کنید او خجالتی است، در جمع دست و پایش گم می شود، نمی تواند روابط را مدیریت کند و … نه تنها کمکی به او نمی کند بلکه باعث می شود او بیشتر از خودش و رفتارش خجالت بکشد. پس به هیچ عنوان با او این کار را نکنید. شما هسمر او هستید و باید کمک حال رفع این مشکلش باشید نه اینکه نمک روی زخم هایش بریزید!
غر زدن چاره کار نیست
ما به عنوان یک روانشاس درک می کنیم که چقدر شرایط می تواند برای شما به عنوان یک همسر یک فرد خجالتی سخت باشد و درک می کنیم که چنین زندگی می تواند برای شما همراه با چالش و حتی تنش باشد، اما باز هم به عنوان روانشناس تاکید می کنیم که غر زدن چاره کار نیست! فرد خجالتی خودش بر این ویژگی آگاه است و می داند این مساله مشکل ساز است بنابراین نیاز به یادآوری ندارد نیاز به همراهی و کمک دارد. به جای غر زدن به او یادآوری کنید کنارش هستید تا این مشکل برطرف شود.
جار زدن این مساله ممنوع
لزومی ندارد خواهر و مادر و همسایه و دوست و آشنا از اینکه همسرتان خجالتی است با خبر باشند! شما باید راز نگه دار نقاط ضعف همسرتان باشید، متاسفانه برخی افراد برای توجیه کم حرفی و دوری گزینی همسرشان از جمع شروع به توصیف میزان خجالتی بودن او می کنند! به هیچ عنوان برای جلب رضایت دیگران نقاط ضعف همسرتان را بازگو نکنید! این مشکل را با برطرف کردن خجالتی بودن همسرتان حل کنید نه جار زدنش!
اجبار و تحمیل و ممنوع
برخی افراد فکر می کنند اگر همسرشان را در جمع قرار دهند و به زور دور و اطرافش را شلوغ کنند خجالتش می ریزد! این کار فقط اضطراب او را بیشتر می کند و وقتی اضطرابش بیشتر شود خجالتش بیشتر می شود و او را گرفتار یک چرخه معیوب می کند که بیرون آمدنش را از آن سخت تر می کند! هرگز ورود به جمع، صحبت و برقراری ارتباط را به او تحمیل نکنید، به او پیشنهاد دهید و فرصت دهید خودش انتخاب کند. اگر مخالفت کرد می توانید برایش توضیح دهید که مجبور نیست انتخاب کند اما از احساس خودتان هم بگویید و یادآوری کنید کنارش هستید.
مقایسه ممنوع
هرگز همسر خجالتی تن را با دیگران مقایسه نکنید! نفس مقایسه کردن در رابطه کلا مردود است و نباید به هیچ عنوان آن را انجام دهید اما در مورد خجالتی بودنش موضوع را چندین برابر با اهمیت تر می کند چون خجالت همسرتان چند برابرتر می شود و تصوراتش از وجود ناتوانی در برقراری ارتباط را برایش به واقعیت تبدیل می کنید و او را از جمع فراری تر می کنید! از طرفی وقتی یک مرد بداند قهرمان شما نیست یا یک زن بداند دیگران برای شما جذاب تر هستند به تدریج احساس صمیمیتش را با شما از دست خواهد داد و از یکدیگر دور می شوید.
در جمع کنارش باشید
همسر خجالتی تان را در جمع تنها نگذاید! منظورمان این نیست که به او بچسبید و مانند یک بچه تر و خشکش کنید اما در موقعیت هایی که می دانید می تواند برایش اضطراب آمیز باشد تنهایش نگذاید، مثلا هنگام ورود به مجلس و سلام و احوال پرسی های اولیه سعی کنید کنارش باشید چون همان طور که گفتیم شروع رابطه برای آن ها سخت است. البته قرار نیست این شرایط دائمی باشد و شما باید برای درمان و مدیریت این موضوع قدم بردارید.
مشاوره را جدی بگیرید
خجالتی بودن ریشه دارد و این ریشه باید کشف و برطرف شود! اگر توجه کرده باشید راه کارهایی که به شما اراائه دادیم بیشتر طرز برخورد با همسر خجالتی بود تا درمانش! چرا که هر فردی به دلیل خاص و منحصر به فردی تبدیل به یک شخص خجالتی شده است و باید درمان منحصر به فرد خودش را داشته باشد و این کار تنها از عهده یک مشاور خبره بر می آید. هرگر برای یک فرد خجالتی خود درمانی و نسخه های از پیش تعیین شده تجویز نکنید، چرا که اگر شکست بخورد عزت نفسش در از بین بردن این شرم و خجالت دو چندان آسیب می بیند! پس در کنارش باشید و تشویقش کنید کمک تخصصی بگیرد!
با همسر مغرور خود چگونه رفتار کنیم؟
