به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، زمانی که تخمک لقاح یافته به جای اینکه در دیواره رحم لانه گزینی کند، در لوله فالوپ یا حفره شکمی لانه گزینی کرده و شروع به رشد می کند. در این حالت بارداری خارج از رحم اتفاق می افتد. در چنین شرایطی نمی توان تخمک را به درون رحم انتقال داد.
حاملگی خارج رحم چه علائمی دارد؟
علائم حاملگی خارج رحم ممکن است با علائم مشکلات دیگری مثل عفونت ادراری، آپاندیسیت و یا پیچ خوردن تخمدان اشتباه شود. علائم بارداری خارج رحم عبارتند از:
- درد شانه بارداری خارج از رحم
- لکه بینی یا خونریزی
- تهوع
- استفراغ
- درد تیرکشنده در زیر شکم و ناحیه لگنی
- ضعف و سرگیجه
- پریود نشدن (آمنوره) و درد سینه ها
- حساس شدن دهانه رحم به لمس
علائم بارداری خارج رحمی در بین زنان مختلف و متفاوت است. حتی در 10% از زنان حاملگی خارج از رحمی هیچ علامتی نشان نمی دهد.
عوامل افزایش دهندهٔ حاملگی خارج رحم
حاملگی خارج رحم ممکن است برای هر زنی رخ دهد، حتی اگر آنها فاقد عوامل خطرساز شناخته شده برای این عارضه باشند. با این حال، برخی زنان بیشتر در معرض ابتلا هستند. برخی از عواملی که احتمال حاملگی خارج رحم را افزایش می دهد عبارت است از:
جراحی های مشکل لوله های رحم
جراحی های مرتبط با مشکل لوله های رحم یکی از علت های احتمال وقوع حاملگی خارج رحم است.
سابقۀ قبلی حاملگی خارج رحم
پس از تجربۀ حاملگی خارج رحم، احتمال وقوع مجدد آن در بارداری بعدی ۱۰ درصد است. اگر سابقۀ دو یا چند حاملگی خارج رحم داشته باشید، احتمال وقوع مجدد آن حداقل یک به چهار است.
عفونت در دستگاه تناسلی فوقانی
این بیماری به نام التهاب لگن (PID) نامیده می شود و اغلب به دلیل درمان نشدن بیماری های آمیزشی مانند سوزاک یا کلامیدیا ایجاد می شود. با توجه به این که در برخی موارد این بیماری هیچ علامتی ندارد، ابتلا به هر یک از بیماری های آمیزشی می تواند خطر ابتلا به حاملگی خارج رحم را افزایش دهد، حتی اگر شما از وجود بیماری التهابی لگن آگاه نباشید.
مسائل مربوط به باروری
ناباروری در مواردی به دلیل آسیب دیدگی لوله های رحم است. اگر در زمان درمان این نوع ناباروری باردار شوید، احتمال وقوع حاملگی خارج رحم بیشتر از حالت عادی خواهد بود.
ابتلا به آندومتریوز
این بیماری ممکن است باعث ایجاد زخمی شود که بر لوله های رحم تأثیر بگذارد و خطر بروز حاملگی خارج رحم را افزایش دهد.
بارداری بعد از ۳۵ سالگی
افزایش سن، خطر حاملگی خارج رحم را افزایش می دهد. این امر می تواند به دلیل تغییر در نحوۀ عملکرد لوله ها با افزایش سن زنان باشد.
مصرف دخانیات
مصرف سیگار می تواند خطر حاملگی خارج رحم را افزایش دهد. اعتقاد بر این است که مصرف سیگار عملکرد طبیعی لوله های رحم را مختل می کند.
تشخیص بارداری خارج رحمی
معاینه لگن برای تشخیص نواحی درد، تحریک پذیری و یا وجود توده در لوله فالوپ و تخمدان کمک می کند. توجه کنید که پزشک با معاینه قادر به تشخیص بارداری خارج رحمی نیست. برای این کار نیاز به آزمایش خون و سونوگرافی وجود دارد.
آزمایش حاملگی
برای تایید حاملگی آزمایش خون آزمایش BhcG یا همان گنادوتروپین جفتی انسان (human chorionic gonadotropin (HCG)) تجویز می شود . این هورمون در دوران بارداری در خون افزایش پیدا می کند. آزمایش خون ممکن است تا زمانی که سونوگرافی خارج رحمی را تایید کند، هر چندین روز یکبار تکرار شود . معمولاً ۵ تا ۶ هفته بعد از لقاح سونوگرافی انجام می شود
سونوگرافی
سونوگرافی از طریق واژن یا سونوگرافی ترانس واژینال (transvaginal ultrasound) به پزشک اجازه می دهد که مکان دقیق بارداری را مشاهده کند. برای انجام این نوع از سونوگرافی یک وسیله ی چوب دستی مانند داخل واژن قرار می گیرد. این وسیله از امواج صوتی برای تولید تصاویر دقیقی از رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ استفاده کرده و بعد تصاویر را به یک مانیتور می فرستد.
در سونوگرافی شکمی، پروب روی شکم فرد حرکت داده می شود. از این روش برای تایید بارداری و یا ارزیابی خونریزی داخلی استفاده می شود.
دیگر آزمایش های خون
یک آزمایش خون کامل، برای بررسی کم خونی و یا دیگر علائم از دست دادن خون گرفته می شود. اگر بارداری خارج رحمی فرد تایید شده باشد، لازم است که نوع گروه خونی فرد هم مشخص شود، چرا گاهی در این شرایط فرد نیاز به پیوند خون خواهد داشت.
درمان حاملگی خارج از رحم
بارداری نابه جا یا خارج رحمی از مهم ترین شرایط اورژانسی حاملگی به حساب می آید که تشخیص هر چه سریعتر آن باعث نجات مادر و حفظ باروری دوباره او می گردد، شیوه درمان ( دارویی یا جراحی) به زمان تشخیص، میزان قطعی بودن تشخیص، اندازه جنین و همینطور به تکنیک های دردسترس بستگی دارد و مقصود پزشک خارج کردن جنین و حفظ توانایی باروری است.
درمان دارویی:حفظ قدرت باروری برای آینده
در مواردی که حاملگی خارج از رحم زود تشخیص داده شود، چنانچه اندازه جنین هنوز کوچک و حاملگی به طور واضح در خارج از رحم باشد، میتوان از درمان دارویی استفاده کرد. درمان غیر جراحی یک حاملگی خارج رحمی بدون پارگی، استفاده از نوعی داروی ضد سرطان به نام متوترکسات است که داخل مجرای فالوپ تزریق می شود و مولکول های آن رشد سلولی تخمک را متوقف می کنند و سلول های موجود را از بین می برند.
این دارو که به گونه تزریق داخل وریدی در بیمارستان یا درمانگاه بیماران سرپایی، تجویز می شود میتواند با بی حسی عمومی بدن انجام شود ولی نیازی به بستری شدن نیست. مریض همان روز میتواند بیمارستان را ترک کند ولی باید حدود پانزده روز بعد، دوباره برای معاینه مراجعه کند.
در صورتی که سطح HCG بعد از این شیوه درمانی کاهش یابد، علامت به پایان رسیدن حاملگی است و بعد از آن علائم هم بهبود می یابند. با این حال ممکن است پس از استفاده از دارو هم نهایتا احتیاج به جراحی وجود داشته باشد.
این درمان قدرت باروری در آینده را از بین نمی برد و شخص میتواند چند ماه پس از این درمان، باردار شود.
درمان جراحی:محافظت کننده
جراحی میتواند به صورت لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی( باز کردن شکم) صورت گیرد. درصورتی که بتوان این نوع بارداری را در مرحله های نخست تشخیص داد و اندازه آن زیر 4 سانتیمتر باشد، میتوان از جراحی لاپاراسکوپی استفاده کرد.
بعد از جراحی میزان HCG خون تا زمان به صفر رسیدن یعنی 21 هفته بعد اندازه گیری می شود