بلوغ اجتماعی چیست؟

به طور کلی بلوغ اجتماعی به عنوان تمایل یک فرد برای بر عهده گرفتن مسئولیت رشد جامعه خود تعریف می شود. همذات پنداری اجتماعی با جوامع گسترده محیطی جزء جدایی ناپذیر از بلوغ اجتماعی است.

بلوغ چیست؟

هر کس در مورد بلوغ به شیوه ای متفاوت فکر می کند. عقل لزوماً با افزایش سن به دست نمی آید. معمولاً فرض بر این است که افراد با افزایش سن بالغ می شوند اما بسیاری از آن ها فقط پیر می شوند و بالغ نمی شوند. هدف اصلی زندگی بلوغ روح انسان است زیرا هر آنچه انسان آرزوی دستیابی به آن را دارد به بلوغ روحی مرتبط است. بلوغ یکی از مهم ترین عناصر در ایجاد هر رابطه شخصی و اجتماعی است. بلوغ هر فردی در چند سطح مختلف شکل می گیرد که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد.
به طور کلی، بلوغ توانایی پاسخ دادن به یک موقعیت به شیوه ای مناسب برای سن است. کودکان بالغ نیستند. وقتی مشاجره بین والدین و کودکان نوپا پیش می آید موقعیت ها به حالت عصبانیت و اشک واکنش برمی انگیزانند. با این حال با افزایش سن افراد بیشتر در مورد نوع واکنش به موقعیت ها می آموزند. در حالی که یک نوجوان همچنان فریاد می زند و درها را به هم می کوبد، بعید است که رشد جسمی او در دوران کودکی باقی مانده باشد زیرا انتظار این است که از آن زمان به بلوغ رسیده باشد. به همین ترتیب یک بزرگسال ممکن است به موقعیت پر از خشم با دور شدن از برخورد یا تلاش برای بیان آن واکنش نشان دهد. علاوه بر این زمانی که فرد بالغ است این توانایی را دارد که به تنهایی تصمیمات خوبی بگیرد بدون اینکه توسط والدین یا بزرگسالان دیگر راهنمایی شود.

انواع بلوغ

وقتی فرد به بلوغ می رسد زمانی است که واقعاً زندگی را شروع می کند. تا قبل از آن زمان با مسایل ساده تری دست و پنجه نرم می کند. وقتی واقعاً بزرگ می شود متوجه می شود که هر یک از انسان ها زندگی خاص خود را برای زندگی کردن داشته اند. نه می توانند زندگی دیگران را داشته باشند و نه آن ها صاحب زندگی او خواهند بود. حتی بهتر از آن اینکه هیچ کس مجبور نیست و قطعاً نیازی هم ندارد به جای دیگران زندگی کند.

1. بلوغ فیزیکی و ذهنی

وقتی صحبت از بلوغ جسمانی می شود منظور روند طبیعی پیری بدن نیست بلکه اشاره به این واقعیت است که اگر فرد یک روز متوجه شود سلامت جسمانی او در بهترین حالت نیست هیچ چیز دیگری در زندگی ارزش زیادی نخواهد داشت. با افزایش سن، بدن شروع به تسلیم شدن در برابر حوادث می کند و از او می خواهد که حتی مجبور شود سرعت خود را کم کند و تمام توجه لازم را به آن اختصاص دهد. لحظه ای که می فهمید باید از بدن خود مراقبت کنید و از آن سوء استفاده نکنید زمانی است که واقعاً از نظر فیزیکی بالغ شده اید. به این نتیجه می رسید که بدون هیچ استثنایی سلامت جسمانی باید در بالای لیست اولویت های شما باشد.
فقط بالغ بودن از نظر جسمی برای یک زندگی کامل کافی نیست. کمی بیشتر از آن مورد نیاز است. منظور از بزرگ شدن ذهنی این نیست که شما باید مصمم، سرسخت و متمرکز و غیره باشید. در حالی که چنین ویژگی هایی برای موفقیت ضروری هستند اما فقط برای همان ساخته شده اند. بلوغ ذهنی در مورد شجاعت است. به طور خاص شجاعت اعتراف به اشتباه و عذرخواهی. شجاعت پذیرفتن عیوب تا برای اصلاح آن ها گام بردارید. شهامت "نه" گفتن به چیزهایی که نمی خواهید انجام دهید و بالاتر از همه شجاعت دنبال کردن رویای خود.

2. بلوغ عاطفی و معنوی

نقطه اوج بلوغ عاطفی زمانی است که شما عمیقاً اساسی ترین ویژگی شادی ابدی را جذب می کنید و این یعنی من به تنهایی مسئول احساساتم هستم. نه دنیا نه زندگی چیزی به من بدهکار نیست. اگر احساسی که در مورد زندگی، شرایط و افراد اطراف خود دارید را دوست ندارید، این شما هستید که باید برای تغییر تلاش کنید. اگر شما تغییر نکنید زندگی نیز تغییر نخواهد کرد. افکار و احساسات راکد، مسیر بلوغ عاطفی را مسدود می کنند. بدون رشد عاطفی غیرممکن است که متکی به خود و شاد باشید.
در حالی که سه مورد بالا شما را به خوبی از جریان زندگی عبور می دهند بلوغ معنوی چیزی است که به شما کمک می کند همه چیز را در چشم انداز روشنی قرار دهید. یافتن معنا زندگی شما را به ماجرایی تبدیل می کند که ارزش زندگی کردن را داشته باشد. در قلب بلوغ معنوی این درک استوار است که هیچ چیز دائمی نیست. در واقع نه تنها هیچ چیز برای همیشه باقی نخواهد ماند، بلکه هیچ چیز برای همیشه طراحی نشده است. شما باید تغییر را در آغوش بگیرید چرا که هرگز نمی دانید چه زمانی ممکن است ورق زندگی برگردد.

3. بلوغ اجتماعی

بلوغ اجتماعی تعریف سررسید بزرگسالی یا شکلی از هویت و انسجام فرد در جامعه است که به طور کامل رشد یافته باشد. نقطه ای که در آن کاملاً رشد کرده اید نمونه ای از زمانی است که به بلوغ می رسید. نشان دادن عقل سلیم و تصمیم گیری بزرگسالان در موقعیت های بحرانی نمونه ای از بلوغ است. بلوغ اجتماعی یعنی شناخت اعمال و رفتار و اهداف و تلاش برای انجام آن با الگوبرداری از رفتار اجتماعی قابل قبول. بلوغ اجتماعی فرآیندی طولانی است. افراد باید در معرض رفتاری قرار گیرند که از نظر اجتماعی بالغانه باشد تا بتوانند رفتار خود را بر اساس آن طرح ریزی کنند. درجه بالایی از بلوغ اجتماعی با درجه بالایی از مهارت های اجتماعی ارتباط دارد اما این دو لزوما یکسان نیستند.

اهمیت بلوغ اجتماعی

بلوغ اجتماعی در حال حاضر اهمیت بیشتری پیدا می کند زیرا خودپرستی، ثروت جویی، گسترش ضعف اخلاقی و بی وجدانی در جوامع امروزی به نسبت گذشته بیشتر دیده می شوند. یک انسان از طریق ویژگی هایی که از وراثت پذیری ژنتیکی یا محیطی که در آن پرورش می یابد و در آن آموزش می بیند به بلوغ اجتماعی می رسد. یک فرد بالغ اجتماعی باید بتواند در مواجهه با مشکلات و مسائل بحرانی، قضاوت درست، مهارت تصمیم گیری درست و اقدام مناسب انجام دهد. باید بتواند بدون درگیری با دیگران در فعالیت های تعمل گرایانه شرکت کند. ویژگی افراد بالغ:

• خود کفا و مستقل است و قابلیت هدایت اعمالش را دارد.
• متعهد است و از زیر بار مسوولیت شانه خالی نمی کند.
• میانه رو و معتدل است.
• آينده نگر، امیدوار و خوشبین است و هیچوقت در برابر سختی ها و شکست ها و روحیه خود را نمی بازد و در صورت تکرار احتمالی شکست، دوباره و دوباره فعالیت را از سر می گیرد تا به هدف و کمال برسد.
• به زندگی خود معنای واقعی ميدهد.
• نسبت به انسانها حس تکلیف و وظیفه ميکند.
• با گذشت و عفو کننده است و عذر عذرخواهان را می پذیرد.
• تمامی نقاط ضعف و قوت خود را قبول دارد و خود را هم می شناسد.
• هدف های طولانی مدت و جهت دار دارد.
• اهل تعاون و همکاري است
• توجه و تائید سایرین را از طريق درست و اصول برتری و ارتقای شخصیت خود به دست می آورد.
• انتقاد به سایرین را بصورت سازنده، آرام، و ساده و با زبانی ملایم مطرح می نماید و از انتقاد آن ها نسبت بخود عصبانی نمی شود.
• روحیه قدر دانی و تشکر در تمامی زمينه ها در وی وجود دارد .
• ارشاد و راهنمايي افراد دیگر را می پذیرد.
• زندگی را راحت می گیرد.
• صبر و شکیبایی دارد.
• شادمان ، متواضع و خوش اخلاق است.

آداب اجتماعی

هر جامعه دارای زبان مشترک آداب اجتماعی و رابطه اجتماعی باید باشد، واینگونه نیست که ما ایده الهای خود را بر دیگران تحمیل یا صرفا با ظاهر سازی به تحمل همدیگر به پردازیم .اداب اجتماعی دارای بسترهای بیشماری می باشد مانند بستر برخورد، پوشش و تکلم در بستر برخورد مثلا کارهای خاصی از طرف یک جامعه بد یا خوب شناخته می شود و گذاشتن احترام به ان یعنی فراهم ساختن بستر برخورد ، مثلا در هر کشوری برای یک مراسم نهار یا شام دسته جمعی رسومی تعریف می گردد که قبلا در ایران نیز بوده ، برای مثال دقیق تر در بسیاری از کشورهای غربی شروع غذا دسته جمعی بشرط حضور کامل اعضای جمع برگزار می گردد یا در برخی بعداز حضور همه اعضا با نوشیدن اب یا هر نوع نوشیدنی به حالت دسته جمعی احترام خود بهم را نمایان می کنند یا در برخی کشورها تا تمام اعضا دور میز جمع نگردند به نشتن در دور میز اقدام نمی کنند و امثال آن ، حال در برخورد های شخصی نیز این موضوع صادق است ، مثلا حفظ بهداشت شخصی و خوش بو بودن در زمان ظاهر شدن در یک جمع حتی دو نفری ، جدا کردن لباس کار با لباس بیرون و هزاران مثال دیگر از نحوه خوابیدن تا وارد اتاق شدن تا برخورد با مشتری و احترام به ارباب رجوع و مهمان و… همه در بستر آداب برخورد مطرح می باشند که توضیح تک تک آنها از حوصله این مقاله خارج خواهد بود ، لذا باید افراد جامعه با شناخت رسوم دیگر افراد و بویژه شناخت اداب عقلانی و عمومی درست دیگر اقوام نسبت به انجام و احترام به ان اقدام کنند ، مهمترین دلیل فراهم نه امدن این بستر در کشور عدم اشنایی پدران و مادران در نسل گذشته بخاطر مهاجرت از جوامع کوچک به جوامع بزرگتر و یا فراموشی و عدم اموزش ان بوده که مسلما در اموزش ان دولتها نیز نقش بسزایی با توجه به اینکه بحث اموزش بر عهده دولتهاست دارند.

مقیاس بلوغ اجتماعی

مقیاسی که درجه ای از پختگی و رشد رفتاری یک فرد را متناسب با سن می سنجد. این گونه رفتارها در درجه اول مربوط به عملکرد در خانواده و جامعه است و گاهی اوقات همراه با معیارهای اختلال فکری برای نشان دادن علائم عقب ماندگی اجتماعی در نظر گرفته می شود. ناپختگی اجتماعی یا نابالغی اجتماعی در بزرگسالان هم یک مشکل اجتماعی و هم یک مشکل شخصی برای افراد آسیب دیده، خانواده و جوامع محسوب می شود. ناپختگی اجتماعی یا خود به عنوان عامل موثر و مهم در حفظ و ایجاد اختلالات روانی متعدد نقش دارد و یا در واقع همان چیزی است که آن اختلالات را تعریف می کند.

عوامل موثر بر بلوغ اجتماعی

خانه اولین محیط اجتماعی کودک است. محیط مناسب خانه تأثیر مثبت در رشد اجتماعی کودک دارد. بنابراین تأثیر خانواده در روند رشد اجتماعی نقشی حیاتی خواهد بود. یک خانواده شاد، راضی و مستحکم به پیشبرد سازگاری اجتماعی و بلوغ روزافزون اجتماعی افراد کمک می کند.

1. وضعیت اجتماعی و اقتصادی خانواده

فردی که از نظر مالی به خانواده و پدرش وابستگی شدید دارد و برای کسب درآمد، تلاش و اقدامی نمی­کند، هنوز به بلوغ اقتصادی نرسیده است و آمادگی ازدواج ندارد. اعضای خانواده با موقعیت اقتصادی-اجتماعی بالا این امکان را دارند که در دایره بالاتر و وسیع تری از جامعه حرکت کنند. آن ها مکرراً با تعداد زیادی از افراد مختلف وارد مراوده می شوند که به طور طبیعی به آن ها در اجتماعی شدن کمک بیشتری می کند.

2. عشق و محبت در بلوغ اجتماعی

عشق و محبت نیازهای اساسی روانی کودکان است. اگر با کودک با محبت رفتار شود احساس امنیت می کند و در نتیجه اعتماد به نفس کافی در او ایجاد می شود. اعتماد به نفس به او جرات لازم برای ورود به روابط اجتماعی خارج از خانواده را می دهد. اگر فرزندان در خانه از ابراز عشق و محبت برخوردار باشند طبیعتاً از دیگران نیز انتظار محبت و محبت خواهند داشت. دریافت محبت باعث ایجاد نگرش مثبت آن ها نسبت به زندگی و سایر افراد می شود که به آن ها در بلوغ اجتماعی کمک می کند.

3. مشارکت در سازمان های اجتماعی

سازمان های اجتماعی انواع مختلفی دارند. مشارکت در این گونه سازمان ها حوزه ارتباطات اجتماعی کودک را گسترده تر کرده و درک اجتماعی او را افزایش می دهد. ویژگی های رهبری، همکاری و بردباری را آموخته و آن در خود محوری با آگاهی اجتماعی جایگزین می شود که به طور فزاینده ای گسترش می یابد. این امر باعث بلوغ اجتماعی کودک می شود.

4. برنامه های مدرسه

مدرسه یکی دیگر از عوامل موثر در بلوغ اجتماعی کودک است. در مدرسه، کودک فرصتی برای اختلاط با تعداد زیادی دانش آموز و در نتیجه کسب انواع مختلف تجربیات اجتماعی پیدا می کند. علاوه بر این ها، تجربیات مدرسه در قالب انواع برنامه ها و فعالیت های مدرسه، فرصت های ارتباط اجتماعی سالم و راهنمایی معلمان تا حد زیادی مهارت ها و نگرش های اجتماعی و همچنین عادت هایی را که کودک می آموزد تعیین می کند. مدارس همچنین برخی از نگرش های اجتماعی اولیه و اصول رفتار خوب را آموزش می دهند. بنابراین برنامه های مدرسه به رشد اجتماعی کودکان کمک شایانی می کند.

پیشنهاداتی برای رشد و بلوغ اجتماعی

به طور کلی بلوغ اجتماعی به عنوان تمایل یک فرد برای بر عهده گرفتن مسئولیت رشد جامعه خود تعریف می شود. دوران کودکی زمان مهمی برای رشد اجتماعی است. کودکان در دوران کودکی مهارت های اجتماعی اولیه مانند آداب معاشرت، همدلی و مهارت های گفتگو را یاد می گیرند. راه های مختلفی وجود دارد که می توانید به بلوغ اجتماعی فرزند کمک کنید.

1. آموزش همدلی برای بلوغ اجتماعی

همدلی یکی از مهم ترین مهارت هایی است که کودک باید آن را ایجاد کند. مهارت همدلی نشان دهنده بلوغ اجتماعی است زیرا مستلزم قرار دادن خود به جای دیگری است که اغلب برای یک کودک خردسال کاری دشوار است. در طول زندگی روزمره خود به دنبال فرصت هایی برای آموزش همدلی به فرزندان باشید. او را تشویق کنید تا مسائل را از دیدگاه شخص دیگری در نظر بگیرد. وقتی اتفاقی می افتد از کودک بپرسید که در مورد آن چه احساسی دارد.
مثلاً بگویید فکر می کنی فردی که الان اتوبوس را در راه رفتن به محل کارش از دست داده است چه احساسی دارد؟ اگر این اتفاق برای تو بیفتد چه احساسی خواهی داشت؟ همچنین می توانید از فرزند بخواهید هنگام تماشای تلویزیون یا در حین مطالعه خود را به جای یک شخصیت قرار دهد. او را تشویق کنید که بایستد و به احساس آن شخصیت فکر کند. اگر شخصیتی رفتار منفی دارد از فرزند بپرسید که چرا ممکن است یک شخص بد رفتار کند.

2. آموزش آداب اولیه

آداب اولیه برای بلوغ اجتماعی مهم است. همانطور که کودک بزرگ می شود آداب معاشرت را به او آموزش دهید. برای الگوبرداری از رفتار خوب با آن ها محترمانه و مؤدبانه صحبت کنید. اینکه کودک چه آدابی را باید بیاموزد بر حسب سن متفاوت است. برای کودکان خردسال بین ۲ تا ۳ سال آن ها را تشویق کنید تا با گفتن "سلام" با دیگران وارد ارتباط شوند اما آن ها را مجبور نکنید. سپس هنگام خروج از آن ها بخواهید خداحافظی کنند. همچنین در صورت لزوم ارتباط چشمی و لبخند زدن را تشویق کنید. کودکان بین ۳ تا ۴ سال باید بتوانند در طول بازی ها نوبت را رعایت کنند و شروع به گفتگو با دیگران بکنند.

3. آموزش مهارت های اجتماعی همراه با بازی

کودکان اغلب می توانند از طریق بازی با مهارت های اجتماعی آشنا شوند. شما می توانید با ایجاد فرصت برای یادگیری از طریق بازی، آداب همکاری و سایر مهارت های حیاتی زندگی را به کودکان آموزش دهید. با انجام بازی های ساده ای که نیاز به نوبت گرفتن دارند به بچه ها یاد دهید که چگونه کاری را نوبتی انجام دهند. همچنین می توانید بازی هایی را با دستورالعمل های ساده یا بازی هایی که نیاز به کار گروهی دارند انجام دهید تا اشتراک گذاری و تقسیم کردن را نیز بیاموزند. کودکان را تشویق کنید داشته های خود را در طول بازی با کودکان دیگر به اشتراک بگذارند. اگر چند فرزند دارید از آن ها بخواهید اسباب بازی های خود را ابتدا بین خود و خواهر و برادرها اشتراک گذاری کنند.

4. آموزش جسارت و ابراز وجود

به کودکان بیاموزید خود را به طور موثر بیان کنند. ابراز وجود برای کودکان می تواند دشوار باشد. در اوایل کودکی، کودکان گریه می کنند یا از آن به عنوان وسیله ای برای بیان رفتار استفاده می کنند. سعی کنید زمانی که از ابزارهای منفی برای ابراز وجود استفاده می کنند جایگزین مناسبی برای آن پیدا کنید. فرزند خود را تشویق کنید تا آنچه را که احساس می کند به شیوه ای سالم و مستقیم بیان کند. اگر کودک با عصبانیت یک اسباب بازی را از دست برادر بزرگترش می رباید به او بگویید که نباید این کار را می کرد. درعوض او را تشویق کنید به شکلی کلامی خواسته های خود را مطرح کند. اگر کودکی گریه می کند یا عصبانی می شود روی آرام کردن کودک کار کنید. وقتی فرزند آرام شد از او بخواهید با آرامش توضیح دهد که چه چیزی اسباب ناراحتی شده است. به او اطمینان بدهید در آینده اگر مشکلی پیش آمد می تواند به جای استفاده ار ابزارهای ناکارآمد مساله را با شما در میان بگذارد.

5. توجه به لحن صدا

کودکان اغلب نمی توانند تشخیص دهند که لحن آن ها برای دیگران چگونه به نظر می رسد. بخش مهمی از رشد اجتماعی این است که به کودکان یاد دهیم چگونه به شیوه ای مناسب برای یک موقعیت خاص صحبت کنند. از ضبط صوت استفاده کنید و صحبت کردن خود را با احساسات مختلف ضبط کنید. صدا را برای فرزندان پخش کنید و از آن ها بخواهید احساسات را از روی لحن صدا حدس بزنند. می تواند به کودک کمک کند تا ببینند چگونه لحن آن ها بر تعامل با دیگران تأثیر می گذارد. همچنین می توانید از کودکان بخواهید هنگام تماشای تلویزیون به لحن صدا توجه کنند. آن ها را تشویق کنید تا به صدای یک شخصیت در هنگام عصبانیت، غمگینی و شادی و غیره توجه کنند.

6. توجه به نشانه های تاخیر اجتماعی

اگر به کودک فشار می آورید تا رفتارهای اجتماعی را رعایت کند و به نظر می رسد که کارساز نیست، ممکن است از نظر اجتماعی به تأخیر بیفتد. تأخیرهای اجتماعی می تواند نشانه ای از ناتوانی هایی مانند اوتیسم باشد. کودکان مبتلا به ناپختگی اجتماعی از ارتباط چشمی اجتناب می کند. از لمس شدن یا در آغوش گرفتن خوشش نمی آید. به سؤالات در مورد اینکه چه احساسی دارند یا چه کاری انجام می دهند پاسخ نمی دهند. اگر فرزند از نظر اجتماعی به تأخیر افتاده باشد با ابراز وجود اولیه خود دست و پنجه نرم می کند. یک کودک با تاخیر اجتماعی حتی احساساتی مانند گرسنگی یا درد نیز را ابراز نکرده و دستورالعمل ها را دنبال نمی کنند.

جدای از بلوغ جسمانی که افراد کنترل چندانی بر آن ندارند و بلوغ فکری که در محیط های آموزشی اعم از خانه و مدرسه رشد داده می شود بلوغ اجتماعی بیشتر از طریق تعامل با دیگران به ویژه اگر فردی انعکاسی هستید با تغییر فعالانه رفتارهای دردسرساز ایجاد می شود. اگر احساس می کنید بلوغ اجتماعی کافی ندارید و ضعف های خود را شناخته اید بهتر است در مسیر یادگیری رفتارهای بالغانه گام بردارید. ایجاد عادت جدید سخت است به خصوص زمانی که شامل تغییرات ذهنی شما باشد اما با تغییر رفتارها برای تعامل درست با دیگران ارزش سختی را دارد.

آشنایی با ویژگی های زنان آلفا