زمان هایی وجود دارد که بخشیدن و گذشت کردن کار بسیار مشکلی می شود؛ زمانی که به احساس ما صدمه می زنند، عصبانی می شویم و یا در حق ما کار اشتباهی می کنند.
بیشتر مواقع هم کسانی را که نمی توانیم ببخشیم، از نزدیک ترین افراد به ما هستند.
همسر، دوست، والدین و ... کسانی که می دانند چگونه ما را تحریک کنند.
آیا گذشت داشتن، یکی از ویژگی های روزمره شماست و یا موضوعی است که همیشه از شما دور می ماند؟
آزمون زیر را انجام دهید و سپس در ادامه روش های باگذشت شدن را، به صورتی که روابط تان را تحکیم کند و احساس آرامش کنید، بیاموزید.
آزمون
1- منزل شما در یک خیابان شلوغ واقع شده است و یک نفر همیشه خودروی خود را جلوی خانه شما پارک می کند و شما مجبور می شوید، خودرویتان را چند خیابان دورتر از منزل تان پارک کنید. آیا شما:
الف- برای او یادداشت تندی گذاشته و به او اعتراض می کنید و همچنین مقابل خانه تان را طوری مسدود می کنید که دیگر کسی در آنجا نتواند خودروی خود را پارک کند؟
ب- یادداشتی مودبانه گذاشته و از او می خواهید که در مکانی دیگر خودروی خود را پارک کند؟
ج- به این موضوع اهمیتی نمی دهید و بدون هیچ ناراحتی وسایل خریدتان را از درون خودرو که چند خیابان دورتر پارک کرده اید، به خانه می آورید و از پیاده روی هم لذت می برید.
2- پس از یک جرو بحث حسابی با همسرتان، آیا:
الف- گوشی او را در چاه توالت انداخته تا درسی به او داده باشید؟
ب- از خانه بیرون می روید تا کمی پیاده روی کنید و وقتی آرام شدید می توانید مسائل را از زاویه دید همسرتان نیز ببینید؟
ج- با وجود اینکه خشم تان را در اعماق وجودتان مخفی کرده، طوری رفتار می کنید که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است.
3- آیا باور دارید که همه مردم، ارزش فرصتی دوباره را دارند؟
الف_ مسلما خیر
ب- گاهی. به فرد و شرایط موجود بستگی دارد.
ج- همیشه!
4- بهترین دوست تان روز تولدتان با شما تماس نمی گیرد و شما احساس ناراحتی می کنید. سپس:
الف- صبح روز بعد یک پیام تند برای او می فرستید و به دوستی هفت ساله تان پایان می دهید.
ب- از آنجایی که در این هفت سال، روز تولدتان را فراموش نکرده بود، تعجب کرده و با او تماس می گیرید تا ببینید آیا حالش خوب است و مشکلی ندارد.
ج- از اینکه به اندازه کافی دوست خوبی نیستید، خودتان را سرزنش می کنید.
5- یک نفر از آشنایان تان که شما را رنجانده، از طریق ارسال پیام عذرخواهی می کند. شما:
الف- از او می خواهید دیگر با شما تماس نگیرد و برای همیشه او را از ذهن تان بیرون می کنید.
ب- به او می گویید خوب است که از این ماجرا هر دو درس بگیرید و در آینده رفتار بهتری با همدیگر داشته باشید.
ج- به او می گویید که به عذرخواهی نیازی نیست و همچنان به دوستی تان ادامه می دهید.
6- یکی از دوستان خوب تان، برنامه دو نفره تان را برای بار چهارم در این ماه، کنسل می کند. شما:
الف- دیگر به تماس های آینده او جواب نخواهید داد و دوستی با او را تمام می کنید.
ب- شرایط او را می پذیرید اما دیگر برای آینده هیچ برنامه ای نمی گذارید.
ج- ناراحتی تان را به او نشان نمی دهید و تاریخ دیگری برای قرار ملاقات تعیین می کنید.
7- یکی از همکاران تان در جلسه کاری یکی از ایده های شما را به عنوان پیشنهادهای خودش مطرح می کند. شما:
الف- به محض اینکه جلسه تمام شد، با او به تندی برخورد کرده و او را به دزدیدن ایده تان، متهم می کنید.
ب- با او یک جلسه غیررسمی می گذارید و به او توضیح می دهید که در آینده چنین رفتارهایی را دیگر تحمل نکرده و با او برخوردی جدی خواهید داشت.
ج- پیش خود فکر می کنید، شاید او هم عقیده شما را داشته و زودتر بیان کرده است.
نتیجه آزمون
چنانچه اکثر پاسخ هایتان از نوع الف است
شما همیشه برای عدالت می جنگید و هر کس در حق شما خطایی کرد، می خواهید بلافاصله از او انتقام بگیرید.
حتی ممکن است از او به شدت کینه به دل بگیرید. عدم سازش با دیگران می تواند آسایش شما را برهم زند و انتقام، آرامش را از شما دور کند.
در روزهای سخت به خودتان یادآور شوید که بخشیدن دیگری برای وجودتان صلح و آرامش درونی به همراه دارد.
با شرکت در کلاس های مدیتیشن می توانید مهربانی و عشق ورزیدن را بیاموزید و حتی افرادی را که با شما درگیر می شوند، ببخشید.
چنانچه اکثر پاسخ هایتان از نوع ب است
وقتی متقاعد می شوید که با شما منصفانه رفتار نشده است، می توانید آرامش خود را حفظ کنید و با واکنش های سریع، وضعیت موجود را بدتر نکنید.
غالب اوقات انتخاب عاقلانه ای کرده و موضوعی را که پیش آمده هضم کرده و سعی می کنید از موقعیت پیش آمده استفاده کرده و تجربه ای کسب کنید.
هرگز به دلیل این وضعیت دست به غرولند نزده و پرخاشگرانه رفتار نمی کنید.
چنانچه اکثر پاسخ هایتان از نوع ج است
در طبیعت شما اثری از خشونت و خشم وجود ندارد و به دادن فرصت دوباره به دیگران اعتقاد دارید.
اما گاهی اوقات این حد از بخشندگی می تواند به شما صدمه بزند.
شما به جای اینکه در مورد مشکل پیش آمده صحبت کنید، ترجیح می دهید از نظر احساسی صدمه ببینید، اما چیزی نگویید.
این روش دیگران را متوجه رفتارهای غیرمنصفانه شان با شما نمی کند و یک چرخه منفی همچنان در زندگی تان به وجود خواهد آمد.
گذشت ویژگی خوبی است اما با آرامش و مهربانی مراتب دلخوری تان را اعلام کنید.
روش های باگذشت بودن
بخشیدن دیگران برای رشد روحی و سلامت روان شما اهمیت زیادی دارد. تجربه ی شما از کسی آسیب زده است ، هرچه قدر هم که دردناک بوده، حالا تنها فکر و احساسی است که با خود همراه دارید. فکر به رنجش، عصبانیت، یا تنفر از دیگران انرژی ما را گرفته و در صورت ادامه داشتن افکار و پر شدن ذهنتان از ان ها قدرت خود را از دست خواهید داد. اگر بتوانید این احساسات را آزاد سازید می توانید به آرامش بیشتری برسید.
به سراغ کار بعدی بروید.
گذشته ی شما و آسیب هایی که قبلا دیده اید دیگر هیچ یک در حقیقت فیزیکی وجود ندارند. اجازه ندهید آن ها در ذهن شما نیز باشند زیرا لحظات فعلی تان را خراب خواهند کرد. زندگی شما مانند یک بازی با چندین حرکت است. برخی از شخصیت هایی که وارد زندگی شما می شوند نقش های کوتاهی را ایفا می کنند و برخی دیگر نقش های طولانی تر. برخی از آن ها نقش هایی شیطانی داشته و برخی افراد خوبی هستند. اما وجود همه ی آن ها لازم است، در غیر این صورت این بازی کامل نخواهد بود. همه ی ان ها را فراموش کرده و به سراغ کارهای بعدی بروید.
با روحیه ی خود ارتباط جدیدی برقرار کنید.
با خودتان قرارداد جدیدی ببندید به این ترتیب که همیشه با روح و روان خود در ارتباط باشید حتی زمانی که این کار برای شما سخت ترین کار به نظر می رسد. با این کار اجازه می دهید هر مقدار از تعادل که برای بدن خود نیاز دارید را بتوان بدست آورید.
این توافق جدید که در آن وضعیت فیزیکی خود و وضع روحی تان با هم ترکیب می شوند می توانند به سرعت عشق را در وجود شما ایجاد کند. حالا هرجایی که بروید دیگران نیز این درخشش شما را تجربه می کنند و تمام مشکلاتی که تجربه کرده اید در زمان حال شما نمودار نخواهند شد.
در مورد چیزی که باعث عصبانیت شما شده است فکر کنید.
باید بپذیرید این اتفاق افتاده است. قبول کنید این اتفاق چه احساسی در شما ایجاد کرده و باعث چه واکنشی شده است. برای بخشیدن باید حقیقت اتفاقی که افتاده است و چگونگی تاثیر آن روی خودتان را بدانید.
گذشتن از آسیب های وارد شده بر خودتان اغلب یک تجربه ی یک شبه نیست. این کار نیاز به زمان دارد زیرا زمانی که برای بخشیدن دیگران کار می کنید ارزش تلاش کردن را دارد.
از رشدی که در نتیجه ی این اتفاق داشته اید اگاه شوید.
این اتفاق باعث شده است چیز جدیدی در مورد خودتان یا نیازها و محدودیت هایتان متوجه شوید؟ شما نه تنها از این آسیب عبور کرده اید بلکه شاید به نوعی باعث رشد شما شده باشد.
بخشیدن دیگران برای شما بسیار ساده تر خواهد بود اگر لذت بخشیده شدن برای کاری که انجام داده اید را تجربه کرده باشید. با فکر کردن به بخشش بالای خدا، ما می توانیم دیگران را ببخشیم حتی اگر زخم های عمیقی بر ما وارد کرده باشند. این کار نیاز به زمان و تلاش دارد اما ارزشش را خواهد داشت.
حالا در مورد فرد مقابل فکر کنید.
او اشتباه کرده است همانطور که همه ی انسان ها اشتباه می کنند. همه ی ما گاه کارهایی را به دلیل باورها و اطلاعات محدودی که داریم انجام می دهیم. وقتی شما آسیب دیدید شاید او به فکر برآورده کردن نیازی در خود بوده است. فکر می کنید این نیاز چه بوده و چرا او به این شکل سعی در برآورده کردن ان داشته است؟
در نهایت تصمیمی بگیرید می خواهید فردی که در حق شما بدی کرده است را ببخشید یا نه.
با بخشش از قضاوت ها و شکایت ها رها شده و به خودتان اجازه می دهد بهبود یابید. شاید در صحبت این کار خوب به نظر برسد اما تمرین بخشش گاه می تواند غیرممکن به نظر برسد.اگر تصمیم گرفتید بخشیدن او را مستقیما برایش توضیح ندهید آن را به هر روشی که خودتان می خواهید انجام دهید. اگر خواستید بگویید می توانید بیان کنید که " من تو را بخشیده ام " و بعد هر زمان حس کردید شایستگی کافی دارد توضیحاتی را در این مورد به او بدهید.
آثار و فوائد عفو و بخشش
متنفر شدن از آدمها خیلی آسان تر از بخشیدن کسانی است که به شما بدی کرده اند. البته بخشش هم چیزی نیست که بتوان راحت آن را خرج کرد. بخشش همه اراده فرد را می گیرد وفرد در روند آن مجبور خواهد شد بخشی از آنکه هست را هم بدهد.
بخشیدن دیگران آن هم بعد از آن که دل فرد را شکسته شود ، کار آسانی نیست . درواقع هم باید با دردی که برای فرد ایجاد شده کنار بیاید و هم باید عواقب کارها را به جان بخرد، ولی با نگه داشتن کینه آن فرد در دل احساس بدتری خواهد داشت. این حس بد ، هم روح و هم جسم فرد را درگیر می کند.درنتیجه بهتر است که بدی های دیگران ا فراموش کرد و آنها را بخشید.
زمانی که احساسات منفی فرد برانگیخته شود، فشار خون فرد بالا رفته و استرس در او ایجاد می کند. بخشش دیگران باعث می شود که رنج های عاطفی التیام پیدا کند وفرد گامی در جهت رشد و پیشرفت خود بردارد.
بخشش و گذشت دیگران هم در این دنیا و هم در آخرت آثار معنوی فراوانی برای فرد دارد . در ادامه برخی از آثار دنیوی بخشش و عفو را بیان می کنیم:
- تقوا:یکی از آثار بخشش، نزدیک بودن بخشش به تقوا می باشد.
- موجب عزت: عفو و گذشت موجب عزت می باشد؛ چرا که در نظر مردم نشانه بزرگواری، شخصیت و سعه صدر است، در حالی که انتقام جویی در مسائل شخصی نشانه عدم تسلط بر نفس است.
- سلامت روح و آرام جان: عفو و گذشت سبب سلامت روح و آرامش جان و در نتیجه، سبب طول عمر می شود.
- از بین رفتن کینه توزی: انتقام جویی باعث زیاد شدن کینه در دلها می شود ، و طرف مقابل را به انتقامی خشن تر وا می دارد و آن انتقام موجب خشونت بیشتری شده، گاهی هم منجر به جنگ در میان طوائف و قبائل بزرگ تبدیل می شود. عفو و گذشت جلوی این ناهنجاریها، کینه ورزیها، خشونتها و جنایتها را میگیرد و آن را از بین می برد.
- پیروزی:یکی دیگر از اثار دنیوی بخشش و گذشت دیگران ، پیروزی انسان باگذشت می باشد. امام رضا(ع) می فرمایند: «هرگز دو گروه با هم رویاروی نشدند، مگر اینکه باگذشت ترین آنها پیروز شد.