تقریبا هیچ کسی در دنیا وجود ندارد که طعم تلخ طرد شدن را نچشیده باشد؛ از زندگی خانوادگی و روابط عاطفی گرفته تا ارتباط های شغلی و اجتماعی، همه ما دست کم یک بار مورد بی توجهی و نادیده گرفته شدن قرار گرفته ایم و این مساله به شدت قلبمان را آزرده است.تقریبا همه انسان ها از همان سال های اولیه زندگی طرد شدن را تجربه می کنند. همین سبب می شود تا به تدریج بیاموزند قرار نیست همیشه مورد توجه و محبت بقیه باشند و ممکن است گاهی در جمع دوستان، خانواده یا محیط کاری طرد شوند. اما این پذیرفتن در واکنش های ناخودآگاه فرد در برابر این بی مهری بی تاثیر نیست زیرا مغز و حتی جسم انسان این شرایط را دوست ندارد و دچار تغییرات منفی می شوند.
ترس از طرد شدن یک ترس قوی است که معمولا اثرات گسترده ای بر روی زندگی ما دارد. اغلب افراد وقتی خود را در موقعیتی تصور می کنند که ممکن است طرد شوند، کمی استرس تجربه می کنند، ولی برای برخی افراد این ترس ، فلج کننده می شود ترس از طرد شدنِ درمان نشده ، به مرور زمان بدتر می شود و کم کم عملا کل زندگی فرد را در بر می گیرد.
ترس از طرد شدن و رهاشدگی چیست؟
ترس از طرد شدن و رهاشدگی یک نوع اختلال اضطرابی است. در این اختلال فرد ترسی شدید، افراطی و مداوم از طرد شدن و رهاشدگی دارد. این نوع ترس تاثیر زیادی در زندگی فرد می گذارد و باعث می شود که در هنگام قرار گرفتن در این موقعیت ها ترس و اضطراب زیادی را تجربه کند.
باید دانست تقریبا هیچ فردی در دنیا وجود ندارد که طعم تلخ طرد شدن را تجربه نکرده باشد. همه افراد حداقل یک بار مورد بی توجهی و نادیده گرفته شدن قرار گرفته اند و این موضوع به شدت آن ها را آزرده خاطر کرده است.شایان ذکر است که چون همه افراد از همان سال های اولیه زندگی طرد شدن را تجربه می کنند، به مرور یاد می گیرند که قرار نیست همیشه مورد توجه و محبت سایرین باشند بلکه ممکن است گاهی در جمع دوستان، خانواده یا محیط کاری طرد شوند.
در واقع طرد شدن به معنای محرومیت از عاطفه و توجه افرادی است که برای فرد قابل اهمیت هستند.در این حالت با آنکه هنوز طردی اتفاق نیفتاده، اما فرد مبتلا به این مسئله در حال انتظار و رنج کشیدن از طرد شدن است. لازم به ذکر است، افرادی که ترس از طرد شدن را به صورت گسترده در زندگی خود احساس می کنند با مسئله دلبستگی درگیر خواهند بود.
در پژوهش ها آمده است افرادی که عزت نفس کمتری دارند، در مقابله با طرد شدن آسیب پذیرتر هستند و به زمانی بیشتر برای مقابله با این مسئله نیاز دارند. معمولا این قبیل افراد از حضور در موقعیت هایی که ممکن است به تجربه تلخ طرد و رهاشدگی منتهی شود، پرهیز می کنند گه مسلما نتیجه این حرکت تنهایی، انزوا و جدا ماندن از دیگران است.
دلایل ترس از طرد شدن
چه می شود که طرد می شویم؟ چه مقدار از این طرد از طرف دیگران اتفاق می افتد و چه مقدار از آن از طرف ما رخ می دهد. در ادامه به بررسی دلایل این نوع ترس می پردازیم.
- عده ای را می بینیم که همیشه ترس از کنار گذاشته شدن دارند. آن ها همواره در روابط عاطفی خود، شریک عاطفی شان را چک می کنند و دائم نگرانی از این را دارند که مبادا شریکشان آن ها را فراموش کند یا به آن ها خیانت کند.
- دسته ای دیگر از افراد در روابطی هستند که در موقعیت طرد شده قرار می گیرند و به آن ادامه می دهند. زنی را تصور کنید که با مردی خیانت کار در رابطه است و با این که می بیند مرد به او خیانت می کند اما باز هم به ارتباط با او ادامه می دهد.
- دسته ای دیگر برای طرد نشدن افراد را طرد می کنند. بدین صورت که آن ها زمانی که صمیمی می شوند احساس ترس می کنند. این ترس، ترس از طرد شدن است و باعث می شود که آن ها نتوانند این حالت پریشانی را تحمل کنند و یکباره رابطه ای در ظاهر بی نقص را بهم بزنند.
علائم ترس از طرد شدن
افرادی که از طرد شدن می ترسند همیشه اضطراب دارند. آن ها سعی می کنند با تایید گرفتن از سایرین، خودشان را آرام کنند، اما هیچ تاییدی از سمت اطرافیان نمی تواند ناآرامی و ناامیدی درون آن ها را کم کند.به همین دلیل می توان گفت اضطراب این دسته از افراد پایانی ندارد و به مرور نیز بیشتر می شود. این روند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن نیز شده و باعث فرسودگی روحی و جسمی و در آخر افسردگی فرد می شود.متاسفانه این افراد به مرور به همه چیز بی علاقه می شوند و احساس ناتوانی می کنند و دیگر تمایلی به انجام هیچ کاری ندارند و روابط آنها با دیگران کمرنگ تر از قبل می شود.
-
بروز خشم و پرخاشگری
نادیده گرفته شدن از طرف شخصی که نسبت به او وابستگی روحی وجود دارد، باعث بروز خشم و عصبانیت می شود. این شخص می تواند حتی یک دوست عادی باشد ولی همین مسئله باعث می شود که خشم و پرخاشگری فرد دامان همه اطرافیان از جمله اعضای خانواده یا دوستان صمیمی دیگر را نیز بگیرد. شایان ذکر است که این واکنش ها معمولا چند ساعت پس از طرد شدن نمایان می شود و به همین دلیل احتمالا فرد خودش متوجه این موضوع و علت برخورد توام با خشم خود با اطرافیانش نیست.
-
آسیب به حس تعلق داشتن
همه افراد دوست دارند به شخصی، مکانی یا گروهی تعلق داشته باشند. در هنگام طرد شدن این حس لطمه زیادی می بیند و باعث رنجش و ناراحتی فراوان در فرد می شود زیرا چنینی چیزی را متصور نبوده است.
-
مقصر دانستن خود
یکی از متداول ترین واکنش هایی که بیشتر افراد پس از طرد شدن انجام می دهند، انداختن همه تقصیرها بر گردن خود است. در این حالت فرد سعی می کند تمامی کمبودها و کاستی های خود را برشمارد که این مسئله باعث می شود فرد اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.
-
تخریب قدرت تفکر صحیح
دردهای روحی همانند دردهای جسمی می توانند توان تفکر و تصمیم گیری درست را از انسان بگیرند. تحقیقات علمی ثابت کرده است که در هنگام ایجاد حس طرد شدگی، فرد توانایی تصمیم گیری خود را به طور موقتی از دست داده و حافظه کوتاه مدت او نیز از کار می افتد. بنابراین در این قبیل موارد توصیه می شود فرد مدتی را دور از دیگران سپری کرده تا آرامش خود را به دست بیاورد.
-
تعمیم موضوع به همه افراد و مسایل موجود
وقتی فردی طرد می شود به طور ناخودآگاه تمامی حواسش معطوف به این نکته می شود که نکند سایرین هم این کار را نسبت به من انجام دهند. تعمیم این مسئله باعث ایجاد ترس زیاد در فرد شده و سبب می شود تا او با دوری کردن از اطرافیان، تنها شود.
بیماری های روانی همراه ترس از طرد شدن
افرادی که از طرد شدن می ترسند دائما مضطرب هستند. اضطراب آن ها با هرچیزی زیادتر می شود. آن ها سعی می کنند با تایید گرفتن از بیرون، خودشان را آرام سازند اما هیچ توجیه و تاییدی از بیرون نمی تواند ناآرامی و ناامیدی درون آن ها را ساکت کند. در نتیجه اضطراب آن ها تمامی ندارد و بیشتر می شود. آن ها درگیر بیماری هایی شبیه به وسواس یا اضطراب فراگیر می شوند و بدون دلیل خاصی نگران هستند. پس از مدتی سیستم ایمنی آن ها تضعیف می شود و آن ها در سنین جوانی احساس فرسودگی می کنند.
این احساس فرسودگی نشان دهنده افسردگی در درون آن ها است و آن ها رفته رفته به همه چیز بی علاقه می شوند. روزبه روز احساس ناتوانی می کنند و دیگر تمایلی به انجام هیچ کاری ندارند. روابط آن ها کمتر و بدتر می شود. حال چون این الگوی تخریبگر درون آن ها پیروز شده است، آن ها را به این فکر سوق می دهد که تو خواستنی نیستی پس وابسته به دیگران باش.
درمان ترس از طرد شدن
ترس از رهاشدگی یکی از مشکلات رایج در جلسات روان درمانی است. درمان فوبیا با شرکت در جلسات مشاوره کنترل استرس به صورت منظم صورت می گیرد. حل کردن این مشکل برای درمانگران و مراجعان همواره یکی از جذاب ترین کارهاست. اما باید به خاطر داشت که نمی توانیم توقع داشته باشیم این مسئله با یک جلسه حل شود. حل کردن این مشکل برای درمان گر و مراجع شبیه به سفر کردن به گذشته بیمار است. آن ها مجدد با هم بزرگ شده و هر جلسه بر روی مسائل پایه ای بیمار کار می کنند.
مهارت های مورد نیاز برای مقابله با احساس طرد شدن
- شناخت از خود و دانستن محاسن و ویژگی های مثبت و یادآوری آن ها در زمان های حساس به خود فرد
- عدم ترس در مقابل نقطه ضعف ها و قبول این نکته که همه افراد حتی قدرتمندترین آن ها نیز کامل نبوده و ضعف ها و ناتوانی هایی دارند.
- خود را در جمع های مناسب دوستی و اجتماعی قرار دادن و تلاش در جهت تعامل با اطرافیان و نشان دادن مهارت ها و توانایی ها در انجام امور گروهی و حتی شخصی.
- پذیرش تنهایی فرد با دانستن این نکته که همه انسان های روی کره زمین تنها هستند و باید کاری کرد که نیازمند هر جمع و فرصتی برای بودن در کنار دیگران نباشیم. باید پذیرفت که هیچ کسی نمی تواند در تمام لحظه هایی که ما نیاز به دوست داشته شدن داریم، دوستمان داشته باشد.
- سقف انتظارمان را باید از دیگران نه تنها پایین بیاوریم، بلکه می بایست آن را از بین ببریم. باید دانست که داشتن انتظار به معنی طلب کار بودن است، اگر فرد از کسی انتظاری داشته باشد و آن انتظار برآورده نشود، در ذهنش به فردی طلب کار بدل می شود و باعث آسیب روحی در فردی که انتظار از طرف مقابلش داشته است، می شود. اگر این انتظار به صفر برسد، از آسیب به فرد جلوگیری می کند زیرا دیگر آن شخص احساس نادیده گرفته شدن نخواهد کرد.
چرا زندگی سخت و طاقت فرسا شده است؟
