سرقت ادبی چیست؟
دستبرد فکری یا همان سرقت ادبی به تشابهات ادبی گفته میشود که در مقالات وجود داشته باشد وجود یک جمله تکراری هر چند بسیار کوتاه در متن یک مقاله باعث میشود که سرقت ادبی حساب شود و عموما مقالاتی که دارای چند درصد از تشابهات باشند سرقت ادبی محسوب میشوند و در مجلات معتبر چاپ نخواهند شد و بهتر است که قبل از سابمیت مقاله به مجلات معتبر حتما ابتدا ویرایش شود و سپس به مجله مورد نظر سابمیت شود. این که بخواهیم بدون کسب اجازه و اطلاع یک نویسنده از مطالب موجود در مقاله وی استفاده کنیم این کار سرقت ادبی به حساب می آید و هم از لحاظ فرهنگی و هم از لحاظ علمی یک کار واقعا اشتباهی است. شخصی که برای نوشتن یک مقاله سالها عمر خود را صرف تحقیق و پژوهش میکند با فردی که سالها برای جمع کردن ثروت تلاش میکند هیچ فرقی ندارد و دستبردن بدون اجازه به اندوخته مالی یا علمی هر فرد جرم محسوب میشود و باید با کسی که این کار را کرده است به شدت برخودر شود.بر همین اساس مقالاتی که دارای سرقت ادبی باشند حتما ریجکت خواهد شد و نویسنده مقاله نیز اعتبار قبلی را نخواهد داشت پس برای جلوگیری از این اتفاقات حتما سعی کنید که قبل از هرگونه اقدامی نسبت به چاپ مقاله ابتدا اقدام به تشخیص و رفع مشابهات ادبی کنید هرچند که ممکن است این تشابهات ادبی کاملا نا خواسته اتفاق بیفتد و اصلا نویسنده متوجه نشود اما بعد از سابمیت مقاله نمیتوانید اثبات کنید.
افراد شباهت های ظاهری و افکاری بسیاری با هم دارند و مثلا ممکن است در حین انجام یک پژوهش همان جمله که به ذهن شما رسیده است در تحقیقات یک نویسنده دیگر نیز ثبت شده باشد در این صورت آن شخص قبل از شما صاحب این جمله و متن شده است و شما اگر دوباره همان جمله و مطلب را در مقاله خود تکرار کنید سرقت محسوب میشود.از طرفی هیچ فردی دوست ندارد که یک مطلب تکراری مطالعه کند و اگر مقاله شما درصد تکرار و تشابهات زیادی داشته باشد باعث میشود که خواننده نیز از مطالعه خسته شود. ناب بودن و به روز بودن مطالب هم در جلب نظر داوران مجلات تاثیر به سزایی دارد و هم در جذب خوانندگان و استناد کنندگان بیشتر توصیه ما به شما عزیزان این است که قبل از سابمیت مقاله رفع سرقت ادبی را بر هر اقدام دیگری مقدم تر در نظر بگیرید.
انواع سرقت ادبی
پلیجریزم دارای شکل های متفاوتی است؛ می تواند در حوزه های ادبیات، هنر، پژوهش های دانشگاهی و رسانه رخ بدهد. هر یک از این موارد نام برده به ترتیب سرقت ادبی، هنری، علمی و رسانه ای نامیده می شود. سرقت علمی از هر نوع آن، مشکلات زیادی برای فعالان آن حوزه به وجود می آورد. مشکلاتی که باعث می شود خالق اثر، بهره کمتری از کار خویش ببرد و ارزش کار افت کند. بنابراین چندین روش تشخیص سرقت علمی و سرقت ادبی وجود دارد تا خروجی آثار دچار پلیجریزم نباشد. به طور کلی، برای بیان انواع سرقت فکری و محتوایی از اصطلاح سرقت ادبی استفاده می شود.
سرقت ادبی شامل انواع مختلفی است که می توان آن ها را بدین صورت نام برد:
- سرقت ادبی منبع محور؛
- سرقت ادبی با بازنویسی؛
- سرقت ادبی جهانی؛
- سرقت ادبی مستقیم؛
- سرقت ادبی موزاییکی؛
- سرقت ادبی ایده؛
- سرقت ادبی تصادفی؛
- سایه نویسی.
مجازات سرقت ادبی
در ایران طبق ماده ۲۳ قانون حمایت از حقوق مؤلفان ، اگر فردی تمام یا قسمتی از اثر دیگران را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدید آورنده (بی اجازه) منتشر و عرضه کند به حبس تأدیبی از شش ماه تا ۳ سال محکوم خواهد شد. در برخی از دانشگاه ها درصورتی که اساتید و پژوهشگران مرتکب سرقت علمی شوند، فارغ از اینکه اعتبار خویش را از دست خواهند داد، مجازات هایی از تعلیق تا اخراج نیز در انتظارشان خواهد بود.
عواقب دیگر سرقت ادبی
در بخش های مختلف این مقاله به عواقب مختلف سرقت ادبی اشاره کردیم. به طور خلاصه، بار دیگر اشاره ای به این عواقب خواهیم داشت:
- تنزل اعتبار و وجهه علمی افراد؛
- جریمه شدن دانشجو، ردشدن در یک واحد درسی؛
- مجبورشدن به پرداخت جریمه برای نقض کپی رایت؛
- جریمه ای مانند تعلیق و برکناری از پُست استادی یا اخراج دانشجویان.
نحوه تشخیص سرقت ادبی
چند نمونه از سایت ها و نرم افزار ها برای تشخیص سرقت ادبی
- http://smallseotools.com/plagiarism-checker
- http://www.dustball.com/cs/plagiarism.checker
- http://plagiarism-detect.com
- http://www.duplichecker.com
- Http://Www.Dustball.Com
- http://www.scanmyessay.com
به غیر از این وب سایت ها نرم افزار های دیگری نیز وجود دارند که کار تشخیص سرقت ادبی در مقالات را بر عهده دارند از جمله این نرم افزار ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- گرمرلی Grammerly
- کپی لیکس COPYLEAKS
- پلیجریزم چک Plagiarism checke
- پلیجریزما (Plagiarisma)
- داپلی چکر (DupliChecker)
- PlagTracker
- پلیج اسکن (PlagScan)
- کپی اسکیپ (CopyEscape)
- SmallSEOTools
- یونی چک
البته قابل ذکر است که اعتماد به این نرم افزار ها و سایت ها چندان هم قابل اعتماد نمیباشد زیرا برخی از این سایت ها رایگان هستند و چون رایگان هستند دسترسی زیادی به پایگاه داده های مجلات معتبر خارجی که با پرداخت هزینه میباشد ندارد البته برخی از سایت ها و نرم افزار ها برای ارائه خدمات از مشتریان هزینه و یا حق اشتراک دریافت میکنند که در این صورت به پایگاه داده مجلات پولی نیز دسترسی دارند اما سایت ها و نرم افزار هایی که به صورت رایگان خدمات تشخیص سرقت ادبی ارائه میدهند دسترسی ندارند.
چرا نرم افزارهای بررسی سرقت ادبی رایگان استفاده نکنیم؟
- نرم افزارهای رایگان بررسی سرقت ادبی معمولا دیتابیس ضعیفی دارند. بنابراین درصد کشف سرقت علمی پایینی دارند.
- نرم افزار های رایگان بررسی سرقت علمی به فول تکست مجلات و مقالات علمی دسترسی ندارند.
- نرم افزاری های رایگان بررسی سرقت ادبی، فایل مقاله شما را ذخیره سازی می کنند. احتمال سرقت مقاله شما نیز وجود دارد.
شما برای تشخیص سرقت علمی از مقاله خود میتوانید از خدمات کاملا تضمینی موسسه اشراق استفاده کنید تشخیص و رفع سرقت علمی از مقالات به صورت کاملا تضمینی در این مجموعه انجام میشود.
راههای جلوگیری از سرقت علمی
