سرقت علمی چیست؟
علم در حالت کلی به رشد بشر کمک میکند از این رو بسیار حائز اهمیت میباشد و باید دائما در حال توسعه و پیشرفت باشد. حال اگر تخلف و تقلب در زمینۀ علم رخ بدهد، رسوایی اخلاقی دوچندانی رخ داده است. جامعه برای پیشرفت و تعالی نیاز به افرادی با انگیزه و استعداد دارد که بتوانند با خلاقیت علم و دانش را گسترش دهند هر گونه مسئله غیر اخلاقی اعم از داده بافی، دروغ پردازی، نادرستی در درج نام نویسندگان، دستبرد علمی با ترجمه و سوء رفتار حرفه ای همگی نوعی تقلب و فریبکاری در حوز ه های علم و پژوهش به شمار می روند. و آینده علمی کشور را به خطر می اندازد. از این رو باید با هر گونه مسئله غیر اخلاقی در تدوین و نگارش مقاله پیشگیری شود. بخش عمده ای تخلفات علمی متاسفانه به صورت عمدی و با آگاهی کامل رخ میدهد و بخش کوچکی از آن به صورت نا آگاهانه به هر حال نباید نادیده گرفته شود و باید به سرعت از این رفتار ناشاست پیشگیری شود.
چه مواردی مصداق سرقت علمی می باشد؟
برای درک بیشتر مفهوم سرقت علمی بهتر است ابتدا مفهوم این واژه و مصادیق سرقت علمی را به خوبی بشناسید. همه موارد زیر شامل مصداق سرقت علمی می باشند.
بصورت خاص، سرقت ادبی شامل انواع مختلفی است که می توان آن ها را بدین صورت نام برد:
- سرقت ادبی در سبک نگارش
- سرقت ادبی مستقیم (Copy & Paste)
- سرقت ادبی تغییر و تحریف کلمات و ارجاعات (Word Switch)
- سرقت ادبی از نوع تشبیه و یا استعاره (Metaphor)
- سرقت ادبی ایده(Idea)
- سایه نویسی (Ghostwrite)
همه موارد زیر سرقت علمی محسوب می شوند و در کلیه موارد صاحب اثر می تواند شکایت و پیگیری شکایت انجام دهد. سرقت علمی ممکن است در مقالات و کتاب ها و پایان نامه ها رخ دهد. همه آثار رسمی که قرار است در ژورنال و یا یک حوزه علمی ارائه گردد بهتر است قبل از ارسال برای چاپ از لحاظ میزان سرقت علمی بررسی شود. برای رفع سرقت علمی از مقالات ابتدا نیاز به تشخیص دارید باید در اولین مرحله سرقت علمی را تشخیص دهید و سپس اقدام به رفع آن نمایید.
دلایل ارتکاب به سرقت علمی
با بررسی های متعددی که در سالهای اخیر در مورد این اقدام ناشایست انجام شده است دلایل ارتکاب به سرقت علمی در چندین مورد زیر شناخته شده است:
- گسترش اینترنت و تسهیل در دسترسی سریع و کم هزینه به اطلاعات و نبود فرهنگ حفظ حقوق پدیدآورندگان آثار؛
- بی اطلاعی افراد جوامع از قوانین و اصول موجود و عدم آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه؛
- عدم شناسایی توانایی ها و ظرفیت های علمی و منابع موجود و فشار بر دانشجویان و دانش پژوهان برای انجام پژوهش؛
- توجه به کمیت پژوهش و مقالات و سنجش افراد بر اساس کمیت کار پژوهشی و ارائه امتیازات بر اساس کمیت ها؛
- شهرت طلبی و زیاده طلبی؛
- عدم وجود قوانین و منشورهای اخلاقی مدون؛
- عدم آموزش و نهادینه سازی فرهنگ رعایت مالکیت معنوی؛
- نبود مراکز و نهادهای تدوین، اجرا و ارزیابی قوانین مربوط در کشور؛
- سهم اندک پژوهش از تولید ناخالص ملی در مقایسه با کشورهای توسعه یافته که این شاخص بیش از سه درصد است، موجب تنزل کیفیت پژوهش ها می شود.
که سهم هر یک از این دلایل در نمودار زیر قابل رویت میباشد:
نحوه تشخیص سرقت علمی
برای تشخیص سرقت علمی و ادبی موجود در متن مقالات راههای زیادی وجود دارد از جمله نرم افزار ها و سایت های معتبری که برای تشخیص سرقت ادبی و علمی موجود در مقالات به شما کمک می کنند البته قابل ذکر است که محدودیت هایی نیز در استفاده از این ابزار های تشخیص وجود دارد اما چون یک شخص نمی تواند سرقت ادبی موجود در مقاله را بدون ابزار تشخیص دهد به همین دلیل احتیاج به این ابزار ها دارد.از جمله محدودیت هایی که در استفاده از این نرم افزار ها وجود دارد می توان به رایگان بودن برخی از آنها اشاره کرد همانطور که می دانید دسترسی به مقالات برخی از ژورنالها به صورت پولی و با پرداخت هزینه می باشند و چون برخی از این ژورنال ها به صورت رایگان ارائه خدمات می کنند دسترسی به پایگاه داده ژورنال های پولی ندارند و میزان مشابهت ادبی را تنها از بین مقالات رایگان بررسی می کنند به همین دلیل احتمال خطا وجود دارد باید در انتخاب سایت ها و نرم افزار ها دقت و توجه کافی داشته باشید تا با کیفیت ترین آنها را انتخاب کنید که به پایگاه داده تمامی ژورنالها دسترسی داشته باشند.سپس متنی که می خواهید میزان تشابهات ادبی آنرا بررسی کنید را در این قسمت وارد کنید تا بررسی شود.
برخی از سایت های تشخیص سرقت ادبی
- http://www.plagscan.com/
- http://seoabzar.com/plagiarism-checker
- http://www.anticutandpaste.com/
- http://www.copyscape.com/
- http://www.turnitin.com/
- http://smallseotools.com/
- https://academicplagiarism.com/
- http://www.dustball.com/cs/plagiarism.checker
- http://plagiarism-detect.com
- http://www.duplichecker.com
- http://www.scanmyessay.com
- https://www.paperrater.com/plagiarism_checker
- http://www.effectivepapers.com/plagiarism-checker-for-students.html
- http://www.plagiarismsoftware.net/
- https://www.scanmyessay.com/
- http://www.ithenticate.com/
- https://www.diffnow.com/
- https://text-compare.com/
- https://www.diffchecker.com/
برخی از نرم افزار های تشخیص سرقت ادبی
- گرمرلی Grammerly
- کپی لیکس COPYLEAKS
- پلیجریزم چک Plagiarism checke
- پلیجریزما (Plagiarisma)
- داپلی چکر (DupliChecker)
- PlagTracker
- پلیج اسکن (PlagScan)
- کپی اسکیپ (CopyEscape)
- SmallSEOTools
- یونی چک
راههای پیشگیری از سرقت علمی
دپارتمان تحقیقات سلامت آمریکا 28 راهکار برای جلوگیری از وقوع تقلب در آثار پژوهشگران ارائه داده است که این چند راهکار به ترتیب زیر برای شما گرد آوری شده است:
- راهکار اول: یک نویسندۀ اخلاق مدار همیشه به کمکی که از دیگران برای کار خود گرفته اعتراف و قدردانی می کند.
- راهکاردوم: هر تکه از متنی که از منبعی دیگر گرفته شده باید بین دو علامت نقل قول به همراه منبع آن ذکر شود.
- راهکار سوم: زمانیکه کار دیگران را خلاصه می کنیم، ما از کلمات خودمان برای مختصر کردن وانتقال کار دیگران در نسخه ای موجزتر از نسخۀ اصلی استفاده می کنیم.
- راهکار چهارم: زمانی که کار دیگران را تأویل می کنیم، باید از کلمات و ساختارهای نحوی خودمان استفاده کنیم.
- راهکار پنجم: ما چه متن اصلی را تأویل و چه خلاصه کنیم باید همیشه منبع اطلاعاتمان را مشخص کنیم.
- راهکار ششم: زمانی که کار دیگران را تأویل و یا خلاصه می کنیم، باید بدانیم که ما به بازتولید معنای دقیق ایده ها و حقایق نویسندۀ دیگری می پردازیم و این کار را با کلمات و ساختارهای جدید جملات خودمان انجام می دهیم.
- راهکار هفتم: به منظور قادر بودن در ایجاد اصلاحات اساسی در متن اصلی که منجر به تأویلی مناسب از آن شود، محقق باید دانش کافی در زبان و فهم خوبی از ایده ها و اصطلاحات مورد استفاده داشته باشد.
- راهکار هشتم: زمانی که مطمئن نیستید آیا یک مفهوم یا حقیقت، مفهومی رایج هست یا نه، منبع را ذکر کنید.
- راهکار نهم: نویسندگان تحقیقات پیچیده باید به راهکارهایی که قبلاً توسط آنجل و رلمن (1989) ارائه شده گوش دهند. اگر نتایج یک تحقیق پیچیده به صورت یک کل منسجم بهتر ارائه خواهد شد، نباید آن نتایج را در هر مقاله تکه تکه ذکر کرد. علاوه براین، اگر شک و تردیدی وجود داشته باشد که آیا مقاله ای که برای چاپ تحویل داده شده اطلاعات ناقصی (اطلاعات را نه به صورت یک کل منسجم) را ارائه می دهد، نویسنگان باید مقالات دیگر(انتشار یافته و انتشار نیافته) را ضمیمه کنند، مقالاتی که ممکن است بخشی از مقالۀ در حال بررسی باشند.
- راهکار دهم: نویسندگانی که متنی را برای چاپ ارائه می هند و آن متن حاوی اطلاعت ازپیش منتشر شده، بررسی ها، نتیجه گیری ها و... است باید آشکارا به ویراستاران و خوانندگان چاپ قبلی اشاره کنند. منشاء اصلی اطلاعات هرگز نباید زیر سایۀ شک و تردید باشد.
- راهکار یازدهم: درحالیکه در بعضی موقعیت ها استفادۀ مجدد از یک متن کاری قابل قبول است، در بعضی دیگر این کار قابل قبول نیست. از نویسندگان درخواست می شود که به روح نویسندگی اخلاق مدارانه پایبند باشند و از استفادۀ مجدد از متونی که قبلاً انتشار یافته اند خودداری کنند؛ مگر آنکه این کار به نحوی انجام شود که خوانندگان را دربارۀ استفادۀ مجدد مطلع گرداند، کاری که با اصول استاندارد تحقیق سازگار است (برای مثال، با استفاده از نقل قول ها و تأویل های مناسب).
- راهکار دوازدهم: نویسندگان در حوزۀ کنفرانس ها و ارائه های سمعی بصری مشابه، باید اصول شفافیت را در مقابل مخاطبان خود رعایت کنند.
- راهکار سیزدهم: علاوه بر اعمالِ استانداردهای پژوهشی اخلاقی، نویسندگان باید به انتظارات خوانندگان، مسائل کاربردی مربوط به حقوق محتوای فکری (حق کپی رایت) و به ویژه، نیاز به شفاف بودن در کارهایمان هنگام استفادۀ مجدد از مواد حوزه های متفاوت نشر توجه داشته باشند.
- راهکار چهاردهم: از آنجایی که بعضی از نمونه های سرقت ادبی، سرقت ادبی ازخود، و حتی بعضی از تمرین های نوشتاری که ممکن است قابل قبول باشند (برای مثال؛ تأویل گسترده یا نقل قول عناصر کلیدی یک کتاب) می توانند منجربه نقض قانون کپی رایت شوند؛ نویسندگان را به شدت تشویق می کنند که با عناصر اساسی قانون کپی رایت آشنا شوند.
- راهکار پانزدهم: از نویسندگان به کرات درخواست می شود که ذکرمنابع را باری دیگر بررسی کنند. مخصوصاً نویسندگان باید همیشه اطمینان حاصل کنند که (متن) هر ارجاعی که در متن اصلی آمده با ارجاع صحیحی که در لیست ارجاعات(پایانی) آمده مطابقت دارد و برعکس؛ یعنی اینکه هر منبعی که در بخش ارجاعات(پایانی) آمده، درجایی در متن اصلی ذکر شده باشد. علاوه براین، نویسندگان باید اطمینان حاصل کنند که تمام عناصرموجود در یک منبع (برای مثال؛ املای نام نویسندگان، شمارۀ جلد ژورنال، شمارۀ صفحات) مستقیماً برخاسته از مقالۀ اصلی باشند، نه اینکه از یک منبع دسته دوم باشند.
- راهکار شانزدهم: منابعی که در یک مقاله استفاده می شوند باید منابعی باشند که با محتوای مقالۀ اصلی ارتباط داشته باشند. اضافه کردن تعمدی منابعی که ارتباطشان با موضوع اصلی در شک و تردید قرار دارد با اهدافی مانند دستکاری ضریب تأثیر یک ژورنال یا مقاله و همچنین افزایش شانس پذیرش یک مقاله، عملی غیرقابل قبول به حساب می آید.
- راهکار هفدهم: همیشه کار(منبع) اصلی که از آن کمک گرفته اید را ذکر کنید. هنگامی که به مقالۀ چاپ شده دسترسی ندارید، نسخۀ ویژۀ مواد مورد استفاده را –چه ارائۀ یک کنفرانس، چکیده یا یک متن چاپ نشده باشد –ذکر کنید. اطمینان حاصل کنید که کار مذکور متعاقباً تصحیح نشده و تغییر نکرده باشد.
- راهکار هجدهم: عموماً هنگامی که کار دیگران را شرح می دهید، اگر شما تنها به خلاصۀ دست دوم یک مقاله اعتماد کرده اید، به کار اصلی ارجاع ندهید. چنین کاری اقدامی فریبکارانه به شمار می رود و نشانگر استانداردهای ضعیف پژوهشی است و می تواند منجر به شرحی اشتباه از کار تشریح شده شود.
- راهکار نوزدهم: اگر نویسنده ای باید به یک منبع دست دوم اعتماد کند (برای مثال؛ یک کتاب درسی) تا محتوای یک منبع اصلی را شرح دهد (برای مثال؛ یک مقالۀ ژورنال تجربی)، محقق باید از "کُتُب کمک آموزشی نوشتن" که در رشته اش استفاده می شود، استفاده کند تا از قوانین درست انجام کار آگاهی یابد. مهمتر از همه اینکه، همیشه منبع اصلی اطلاعاتی که از آن گزارش می دهید را به خواننده معرفی کنید.
- راهکار بیستم: زمانیکه منبعی زیاد مورد استفاده قرار می گیرد، نویسندگان باید متن خود را به نحوی بنویسند که خوانندگان بدانند کدام ایده ها و اطلاعات متعلق به نویسنده و کدام برگرفته از منابع هستند.
- راهکار بیست و یکم: در زمان مناسب، نویسندگان این مسئولیت اخلاقی را برعهده دارند که اسنادی که خلاف دیدگاه خودشان است را ارائه دهند. علاوه براین، اسنادی که ما برای حمایت از موضع خودمان ارائه می دهیم باید از نظر متدولوژیکی صحیح باشند. زمانیکه تحقیقات حمایت کننده ای را ذکر می کنیم که دارای ضعف های متدولوژیکی، آماری و دیگر ضعف ها می باشد، اینگونه ضعف ها را باید به خواننده نشان دهیم.
- راهکار بیست ودوم: نویسندگان این مسئولیت اخلاقی را بر عهده دارند تا تمام جنبه های تحقیق را که ممکن است روی تکرارپذیری تحقیقشان توسط دیگر محققین مستقل تأثیرگذار باشد را گزارش دهند.
- راهکار بیست سوم: محققین مسئولیتی اخلاقی برعهده دارند تا نتایج تحقیقاتشان را بر اساس طرح های پیشین خود گزارش دهند. هرگونه دستکاری بعد از تحقیق که ممکن است نتایج بدست آمدۀ اولیه را تغییر دهد، مانند حذف نتایج متفاوت یا استفاده از تکنیک های آماری جایگزین، باید آشکارا با منطقی قابل قبول برای استفاده از چنین تکنیک هایی شرح داده شوند.
- راهکار بیست وچهارم: تعیین نویسنده باید قبل از شروع همکاری پژوهش مورد بحث قرار گیرد و براساس دستورالعمل های تعیین شده باشد.
- راهکار بیست وپنجم: تنها افرادی که سهم قابل توجه ای در انجام یک پروژه داشته اند شایستگی نویسندگی یک تحقیق را دارند.
- راهکار بیست وششم: همکاری های اعضای هیئت علمی و دانشجویان باید معیاری مشابه(معیاری مشابه معیاری که در راهکار25 ذکر شده) در تعیین نویسنده باشد. اساتید باید به شدت مراقب باشند تا نویسندگی مقالۀ را به دانشجویانی که همکاری لازم را نداشته و شایستگی آن را ندارند اعطا نکنند، همچنین نویسندگی و اعتبارشایستۀ کار دانشجویان را انکار نکنند.
- راهکار بیست وهفتم: خرید تحقیق(کتاب یا پژوهش) حرفه ای یا آکادمیک از دیگران در علوم، از نظر اخلاقی غیرقابل قبول است.
- راهکار بیست وهشتم: نویسندگان باید از تضاد منافع ممکن در تحقیقات خودشان آگاه شوند و تمام تلاششان را در جهت نشان دادن چنین موقعیت های انجام دهند (برای مثال؛ مالکیت سهام، توافق های مشورتی با سازمان حمایت کننده) که ممکن است تضاد منافع واقعی یا بالقوه را ایجاد کند.
نحوه رفع سرقت علمی
بعد از تشخیص سرقت علمی باید شروع به روش های رفع سرقت علمی کنید. سه روش قطعی برای رفع سرقت علمی از مقالات وجود دارد که به ترتیب زیر می باشد:
روش اول:
جایگذاری کلمات مترادف و هم معنی در یک جمله می تواند به شما کمک کند تا جمله مشابه را بازسازی کنید و تا حد امکان آنرا ناب و جدید تر کنید. اگر بازه لغات گسترده تری داشته باشید حتما خواهید توانست کلمات مترادف و هم معنی خوبی جایگزین کلمات این جملات کنید.
روش دوم:
می توانید ترتیب قرار گیری جملات را تغییر دهید که نسبتا جمله جدیدی در اختیار داشته باشید جابه جایی کلمات در صورتی که آسیبی به مفهوم جمله وارد نشود یکی از کاربردی ترین روش های رفع سرقت ادبی در پایان نامه ها می باشد.
روش سوم:
می توانید افعال موجود در جمله را تغییر دهید و یا ویرایش و بازسازی کنید که همه روش ها برای این است که تا حد امکان جمله ناب و جدید شود.
برای تشخیص و رفع سرقت علمی از مقالات علمی خود میتوانید هم اکنون با کارشناسان مجوعه آرمان تماس حاصل فرمایید کلیه خدمات تشخیص و رفع سرقت علمی در این مجموعه به صورت کاملا تضمینی و با کمترین هزینه میباشد. از این لینک میتوانید هم اکنون سفارش خود را ثبت نمایید.
جرائم سرقت علمی و راههای رفع اتهام سرقت علمی
