چگونه نوشتن حروف را به کودکان آموزش دهیم؟

آموزش خواندن و نوشتن به کودکان توسط ابزارهای آموزشی

به عنوان مثال می توان به گِل بازی و نخ کردن مهره ها یا دانه ها ی تسبیح اشاره کرد. به آنها کمک کنید که بتوانند از قیچی، موچین و یا قطره چکان استفاده نمایند. طرز استفاده بی خطر ازقیچی برای بریدن اشکال مختلف از روزنامه و یا اشکال کتاب ها و مجلات قدیمی را به او بیاموزید. – به کمک کتاب های مخصوص حروف الفبا تشخیص این حروف را به کودکتان بیاموزید.

اسم کودک را روی یک کاغذ بزرگ بنویسید تا هر از چند گاهی به آن نگاه کند. کودکتان را تشویق کنید تا حروف اسم خود را از داخل کتاب حروف الفبا جدا کند. – از کاغذ، مدادرنگی ها و ماژیک های قابل شستشو در منزلتان استفاده کنید. کودکتان را تشویق کنید که به کمک این وسایل نقاشی کند. از او بخواهید درباره آنچه که می بیند یا آنچه انجام داده است داستان کوتاهی بسازد. – به کودکتان کمک کنید تا شکل ها و خطوط مختلفی را رسم کند.

به کمک نقاط متوالی خطوط، شکل ها و حروف دلخواه را رسم کنید و از کودکتان بخواهید که این نقاط را دنبال کند. – در روزها و مناسبت های مختلف از کودکتان بخواهید که کارت های تبریک و یادداشت های کوتاه برای کودکان و بزرگسالان فامیل بنویسد. آموزش خواندن به کودکان آموزش خواندن به کودکان یکی از با ارزش ترین تجربیاتی است که والدین در طول زندگی خود کسب می کنند.

آموزش خواندن و نوشتن به کودکان توسط والدین

بسیاری از والدین علاقه دارند قبل از هر چیز آنچه را که خود دارند بکار گیرند تا خواندن را به کودک شان بیاموزند. اگر خودتان توانایی خواندن دارید در این صورت از این ابزار برای آموزش خواندن به کودکتان استفاده کنید. با کمی صبر و حوصله می توانید بیننده چگونگی گشوده شدن دری تازه به روی کودک تان از طریق بدست آوردن توانایی خواندن نوشته ها باشید.

به کودک تان نشان دهید که نوشتن یک توانایی مهم و جذاب و سرگرم کننده است در ادامه به بیانی روش هایی برای آموزش روش خواندن به کودکان می پردازیم: – هر روز برای کودکتان چیزی را بخوانید. اگر کودکتان اهمیت مطالعه و خواندن را در شما به چشم ببیند آنگاه کودک شما برای این که خودش نیز بتواند نوشته ها را بخواند ترغیب و تشویق خواهد شد.

– مطمئن شوید که کودک شما برای شروع آموختن نحوه خواندن آماده است. آموختن روش خواندن (قرائت) نباید با زور و عجله همراه باشد.

اگر در زمان نامناسب و نابهنگام سعی کنید به یک کودک خواندن را یاد بدهید تلاش شما و فرزندتان بی نتیجه خواهند ماند. در صورتی که کودک شما علاقه ای به آموختن حروف ندارد بهتر است مدت یک ماه یا بیشتر صبر کنید و آنگاه مجدداً سعی کنید. – صدای هر حرف را به کودک تان بیاموزید.

با تکرار چند باره حرف مورد نظر در یک کلمه سعی کنید این کار را بهتر انجام دانش آموز دهید. مثلاً هنگام دیدن یک گل بگویید. من یک گُ گُ گُ گل زیبا می بینم!» صدای حروف بسیار با اهمیت تر از اسم حروف است زیرا کودکان باید صدای حروف را با هم ترکیب کنند تا یک کلمه را بسازند.

چگونگی آموزش خواندن و نوشتن به کودکان

چنانچه توجه شما معطوف به اسم حروف باشد کودک شما در گفتن حروف با یک پله جدید مواجه خواهند شد که عبارت است از شناختن ابتدایی تک تک حروف و بعد بازگشت به شناسایی صدای هر حرف. – در هر زمان تنها بر روی یک حرف تمرکز کنید. بجای آنکه در هر بار به کودک تان چندین حرف جدید از الفبا را بیاموزید هر روز یا هر هفته روی یک حرف متمرکز شوید.

این موضوع ضمن آنکه کودک را قادر می سازد که بر صدای هر حرف به خوبی مسلط شود اعتماد به نفس لازم برای ادامه کار و آموختن بقیه حروف را به او می دهد. – در طی آموزش هر حرفی به کودک خود سعی کنید دیدن، شنیدن و لمس کردن را در کودک تان هماهنگ کنید.

برخی کودکان حروف را سریع تر از دیدن یا شنیدن آنها فرا می گیرند در حالی که برخی دیگر با استفاده از حس لامسه خود (دیدن یا دست زدن به حروف) فراگیری بهتری خواهد داشت.

اگر از کودک خود بخواهید که حروف را ابتدا روی یک کاغذ رسم کند و سپس از آنها بخواهید چیزهایی را که اسم شان با این حرف شروع می شود بر روی این کاغذ بچسبانند (مثلاً چسباندن تصویر گل یا گربه روی حرف گ). همچنین می توانید آوازهایی در مورد حرف مورد نظر بخوانید و یا داستان هایی بازگو کنید که حرف مورد نظر مرتبا در کلمات این داستان تکرار شود.

– هر روز با کودک تان به تمرین خواندن بپردازید. کودکان نیازمند تمرین و تکرار بسیاری هستند بنابراین کتاب های متنوع و جذاب مختلفی را برای کودک تان تهیه کنید.

بد نیست بدانید که : کودکتان را به کتاب خواندن مدام، عادت دهید

کسب مهارت در هر کاری، بدون تداوم در انجام آن سخت است. برای اینکه کودک شما به کتاب خواندن علاقه مند شود، باید دائما او را به خواندن وادار کنید. اگر برایتان مقدور است از زمان خردسالی کودک آغاز کنید و تا سن ورود به مدرسه ادامه دهید. کتاب هایی که مناسب سن و در سطح فهم او هست را تهیه کنید و برایش بخوانید (روزی ۳ تا ۴ کتاب).

زمانی که بزرگتر شد و به دبستان رفت، آرام آرام شروع کنید به خواندن کتاب هایی با سطح بالاتر . (سعی کنید داستان هایی را انتخاب کنید که به آن ها علاقه مند باشد). به دنبال کتاب هایی بگردید که شیوه های خواندن متفاوتی دارند. به این منظور که کودک خود را نیز در خواندن کتاب شریک کنید. به طور مثال، کتاب هایی که دارای صفحات لمس کردنی، بازی و یا بو هستند.

چگونه نوشتن الفبا را به فرزندانتان آموزش دهید

اگر راهنمایی وجود نداشته باشد، نوشتن در آن سن کم می تواند بسیار دشوار و غیر قابل فهم باشد. کودکان در سن یادگیری هستند و علاقمندند هر چیزی که می بینند را یاد بگیرند. وادار کردن آنها به نوشتن الفبا نباید سخت گیرانه باشد، اما در مورد ترتیب آموزش حروف دقت به خرج دهید تا از سر در گم شدن آنها در بین بعضی از حروفی که از نظر ظاهر شبیه هم هستند جلوگیری کنید.

• شکل ها را از طریق اشیائی مثل توپ، ماه، فنر، چوب بستنی و غیره توضیح دهید.
• آنها را تشویق کنید تا با نوشتن روی خط حروف را رسم کنند.
• نقطه هایی را به شکل یک حرف کنار هم قرار دهید و از آنها بخواهید که به هم وصلشان کنند.
• حروف را در حالی بنویسید که فرزندتان نوشتنتان را تماشا می کند و سپس با گرفتن دستش در ترسیم حروف به او کمک کنید.
• از آنها بخواهید که روی کاغذ های بزرگ بنویسند و با صحبت کردن بلند در مورد نحوۀ نوشتن حروف به آنها کمک کنید تا طرز نوشتن را به خاطر بسپارند. مثلاً برای نوشتن حرف “م” می توانید اینگونه توضیح دهید، “یک دایرۀ کوچولو می ذاریم، دنباله ش رو با یه خط کوچیک که روی خط دفتر هست ادامه ش می دیم، بعد خط رو به سمت پایین می یاریم.”
• همچنین می توانید برای شکل های حروف اسم بگذارید. (مثلاً اینکه حرف “ھ” مثل دو تا چشم هست، یا “ر” شبیه سرسره ست).

چگونه به فرزندانتان کمک کنید تا اعدادد را بنویسند

کار کردن با اعدادد هم تا حد زیادی شبیه الفبا است. آنها هم قوانین و سردرگمی های خودشان را دارند. اگر داستان هایی را در مورد یک کودک پیش دبستانی بخوانید چگونه می تواند اعدادد را بنویسد، کارتان راحت تر می شود. یادتان باشد که هر چیزی که کمی خاص تر باشد بیشتر توجه کودکتان را جلب می کند.

اعداد هم باید مثل الفبا آموزش داده شوند

• شکل های پایه را توضیح دهید، مثلاً “2” یک دندانه و یک خط و “3” دو دندانه و یک خط. چه فاسی و چه انگلیسی
• آهسته و با خط درشت کار کنید. اعدادد بزرگ بنویسید، ترجیحا این کار را روی ماسه یا چیزهای مشابهی که قبلا به آنها اشاره شد انجام دهید. این کار شما می تواند آنها را در فعالیت دخالت بدهد. به تدریج به محیط های کوچک تر نقل مکان کنید. انتظار نداشته باشید که فرزندتان شکل اعدادد را به بهترین نحو بنویسد.
• برای اعداددی مثل “5” فارسی ابتدا کشیدن خط منحنی را نشانش بدهید و سپس از او بخواهید عدد را بنویسد.
• برای اعداددی مثل “6” فارسی هر دو شکل را به او آموزش دهید و بگذارید خودش یکی از آنها که راحت تر است را برای نوشتن انتخاب کند.
• تفاوت بین اعداد را به زبان خودشان برایشان توضیح دهید. مثلا در مورد “7”و “8” بگویید: « “8” نوک تیزش به سمت بالاست ولی “7” نوک تیزش به سمت پایینه». یا در مورد “2” و “3 “بگویید: «2 یه دندونه داره ولی 3 دو تا دندونه داره».
• به آنها در درک ابتدایی اعداد کمک کنید و مانند حروف الفبا در حین نوشتن اعداد آنها را بلند بخوانید و طرز نوشتنشان را توضیح دهید.

چگونه به کودک پیش دبستانی تان گرفتن مداد در دست را یاد بدهید

• در دست گرفتن مداد بر اساس سهولت نوشتن برای کودک، در بین کودکان متفاوت است. با این حال آموزش گرفتن مداد به یک کودک نوپا نه تنها در خوانا نوشتن او، بلکه در نگه داشتن مداد بدون اعمال فشار به او کمک می کند، مثلا اینکه بگویید “مداد رو بین انگشت شست و انگشت اشاره نگه دار، و انگشت اشاره ات روی انگشت وسط باشه.”
• برای شروع از مدادهای کوتاه تر استفاده کنید. این کار گرفتن مداد را تقویت می کند و نوشتن را راحت تر می کند. در این زمان خوانایی نوشته نباید مورد توجه قرار بگیرد.
• در ابتدا به او یاد بدهید که مداد را فقط با دو انگشت بگیرد. در این زمان دست خطش خوب نخواهد بود اما یاد می گیرد که مداد را خوب نگه دارد.
• پس از اینکه این کار را برای چند روز تمرین کردید جسم کوچکی مثل پاک کن یا مداد تراش را به او بدهید تا در حین نوشتن با انگشت کوچک و انگشت کناری اش نگه دارد.

اگر کودک پیش دبستانی تان به نوشتن بی میل بود چه کنید؟

کودکان در این سن به دلایل مختلفی مشکل نوشتن دارند. بیش فعالی، آماده نبودن بخش حرکتی مغز، و متمرکز نبودن توجه آنها تنها بخشی از این مسائل است. بفهمید مشکل از کجاست تا بتوانید آنها را به مسیر عادی نوشتن برگردانید.

هماهنگی مناسبی بین دست و چشم ایجاد کنید

• بازی کردن با یک راکت و توپ یا بازی کردن با مهره های رنگی می تواند زمان واکنش فرزندتان را تقویت کند.
• از او بخواهید مسیر حرکت انگشتتان را دنبال کند یا دایره ای بکشید و انگشتتان را به داخل و بیرون آن حرکت دهید.
• این هم به بهبود هماهنگی چشم-دست کمک می کند.

انگشتان را تمرین دهید:

• یک توپ استرس(stress ball) به کودکتان بدهید و از او بخواهید آن را فشار دهد.
• تشویقش کنید تا با شما دست بدهد.
• او را در کارهای خانه مثل پهن کردن لباس ها یا زدن گیره به لباس ها شرکت دهید.
• می توانید از او بخواهید مشتش را چندین بار باز و بسته کند یا حتی دست هایش را به اطراف بچرخاند.
• این فعالیت ها به تقویت ماهیچه و بهتر گرفتن مداد کمک می کند.

هم بنویسید و هم بکشید

• کودکتان را تشویق کنید تا هم بنویسد و هم نقاشی بکشد. می تواند با کشیدن چیزهایی که اطرافش هست شروع کند.
• این نقاشی ها می توانند شکل های پایه مثل آدمک های خطی باشند. ایدۀ پشت این فعالیت این است که او را در ساختن شکل ها درگیر کنید.

تمرین پازل

• تمرین پازل می تواند راه خوبی برای تشویق او برای نوشتن باشد.
• می توانید حروف را قیچی کنید و جدا از هم بگذارید.
• از او بخواهید حروف را کنار هم قرار دهد و یک اسم درست کند.
• ابتدا اسم می تواند تصادفی و کوتاه باشد. اما بعد بگذارید به تدریج به کلمات سه حرفی یا بیشتر برسد.

جایزه بدهید

می توانید برای کودکتان برچسب، ماشین، یا اسباب بازی بخرید. بگذارید با جایزه ها و هدیه هایش پیش دوستانش خود نمایی کند. این کار او را تشویق به نوشتن می کند.

آموزش الفبا قبل از دبستان خوب است یا بد؟

پاسخی که روانشناسان به این سوال داده اند این است که آموزش الفبا قبل از دبستان به کودک امری صحیح نیست ولی چه دلایلی وجود دارد که روانشناسان خانواده ها را از این مسئله نهی می کنند؟

• دوران پیش از دبستان دوران بازی است: دوران قبل از دبستان زمانی است که کودک باید زمانش را صرف بازی های کودکانه کند نه یادگیری مباحث درسی.
• دلزدگی و خستگی کودکان از مطالب تکراری: این آموزش ها قبل از دوران ابتدایی موجب می شود که با آغاز دوران مدرسه به دلیل جلو بودن کودک از سایر همکلاسی هایش از درس و کلاس زده شود و به علت تکراری بودن مطالب آموزشی، سعی در سرگرم کردن خود با روش های دیگری مثل شوخی کردن با دوستانش باشد.
• تفاوت در شیوه آموزشی و ایجاد سردرگمی: به دلیل متفاوت بودن شیوه ی آموزشی قبل از مدرسه با نحوه آموزش های زمان مدرسه، کودک دچار سردرگمی می شود.
• کافی بودن آموزش های مراکز پیش دبستانی: آموزش های مرسوم کودک در مراکز پیش دبستانی برای کودک کافی است؛ بنابراین نیازی به شروع روند آموزش کودک قبل از مدرسه نیست.
• ایجاد مزاحمت در زمان تدریس معلم: کودکانی که حروف الفبا را پیش از ورود به مدرسه یاد گرفته اند در زمان تدریس معلم سعی در حدس کلمات دارند و می خواهند اطلاعات خود را به سایر دوستانشان نشان دهند. این موضوع باعث ایجاد اختلال در روند آموزش آموزگار می شود.
  آموزش روش تدریس فارسی اول ابتدایی+نمونه سوالات آموزشی