رنگ صدا یا تیمبر، کیفیت حاصل از ویژگی های امواج صوتی است. رنگ صوت، مؤلفه منحصر به فردی است که به صدای شما شخصیتی یکتا می دهد، به طوری که از سایر صداها قابل تشخیص باشد.
هر صدایی رنگ مخصوص به خودش را دارد. خوانندگان و به خصوص خواندگان آموزش دیده، توانایی دارند تا متناسب با قطعه ای که می خوانند روی رنگ صدای خود تغییر ایجاد کنند. توانایی تشخیص راه هایی که خوانندگان حرفه ای با بهره گیری از آن ها می توانند، این تغییرات را در صدای خود به نفع تاثیرگذاری خوانندگی شان، به وجود بیاورند به شما کمک می کند تا بتوانید به عنوان یک خواننده بیشترین استفاده را از امکانات صوتی خود بکنید.
صدای زنان و مردان در موسیقی
صدای زنان و صدای مردان از مواردی هستند که در موسیقی دارای ویژگی های کاملا خاص خود می باشند و همین خصوصیت های ویژه نیز تفاوت های بین آن ها را به وجود آورده است، اما آنچه که در زمینه ی صداهای مردان و زنان وجود دارد، بودن اصطلاحاتی است که با شناخت آن ها آواز خوانی می تواند به شکلی بسیار اصولی تر و ریشه ای تر آموخته شود. دو نوع از این اصطلاحات عبارت از موارد زیر می باشند:
چپ کوک بودن صدا
خصوصیت این نوع صداها داشتن فرکانس زیر و همچنین دارا بودن تنالیته ی زیر می باشد که این نوع صدا، صدای خانم ها را شامل می شود.
راست کوک بودن صدا
صداهایی که بم باشد را شامل می شود و صدای آقایان در این دسته بندی از صداها قرار می گیرد.
تقسیم بندی گونه های صدا
در گونه های آوازی تقسیم بندی بسیاری وجود دارد که می توان آنها را به هفت نوع اصلی تقسیم بندی کرد که سه نوع آن متعلق به زنان (سوپرانو، متزوسوپرانو، کنترآلتو) و چهار نوع آن (کنترتنور، تنور، باریتون، باس) متعلق به مردان است. در این تقسیم بندی می توان صدای پسران و دختران نابالغ را هم اضافه کرد و زیر شاخه های بسیاری وجود دارد که بستگی به نوع صدا، حجم، رنگ و توانایی یک خواننده است. محدوده صوتی صدای انسانی از بم ترین صدا تا زیرترین آن از نت «دو» (C2) تا «سل» (G6) است.
دسته بندی صدای زنان
صدای سوپرانو
زیرترین جنس صدا در میان زنان سوپرانو نام دارد.بالاترین فرکانس در میان صدای انسان، سوپرانو است. این بازه صدایی که بین C۴ و C۶ قرار دارد، اهمیت زیادی در اپرا و موسیقی کلاسیک دارد. سوپرانو خود دارای چند زیرساخه و دسته بندی است که از لحاظ گستره ی صدایی با یکدیگر متفاوت هستند. در خوانندگان زن ایرانی دریا دادور، حمیرا و پری زنگنه دارای صدای سوپرانو هستند.
صدای متزو سوپرانو
صدای متسو سوپرانو نوع صدای میان برد برای زنان است که هم در دامنه آلتو و هم در سوپرانو همپوشانی دارد. دامنه معمول این صدا بین A۳ و A۵ است. بسیاری از اوقات ، میزانسن سوپرانو همان قسمت صوتی را به عنوان سوپرانو می خوانند تا زمانی که بین سوپرانو ، mezzos و altos تقسیم شود.
صدای آلتو
آلتو کمترین نوع صدای زن است. دامنه آلتو معمولی بین F۳ تا F۵ قرار دارد ، اگرچه کسانی هستند که می توانند بالاتر یا کمتر از این محدوده آواز بخوانند. کسانی که می توانند زیر آواز بخوانند اغلب “contralto” نامیده می شوند و معمولاً می توانند در محدوده ای شبیه به تنور آواز بخوانند. اگرچه altos دامنه بسیار مشابه میزانسن است ، اما صدای آنها معمولاً در ثبات پایین تر از mezzos است. باز هم ، همه چیز در مورد صدایی است که به راحتی از حنجره ی شما خارج شود. نه به سختی
دسته بندی صدای مردان
تنور
تنور بالاترین نوع صدای مردانه است که معمولاً بین C۳ تا C۵ راحت است. تنورها به طور کلی کنترل بیشتری بر جعل صدای خود دارند (صدای سر) ، به آنها این امکان را می دهد که به خوبی به یادداشت های زنانه برسند. معمولاً به کسانی که می توانند آواز بالاتر از میانگین تنور را بخوانند ، عنوان “ضد فشار” داده می شود.
باریتون
باریتون را صدای میانه برای مردان میدانند. باریتون دومین محدوده آواز است ، و هم با باس و هم با تنور همپوشانی دارد. دامنه باریتون معمولاً از A۲ تا A۴ است و ممکن است تا F۲ یا تا C۵ گسترش یابد. نوع صدای باریتون رایج ترین نوع صدای مردانه است.
باس
باس کمترین میزان آواز است و معمولاً بین E۲ تا E۴ قرار دارد. در قسمت های پایینی و فوقانی صدای باس ، برخی از باس ها می توانند از C۲ تا G۴ آواز بخوانند.
صدای کودکان چه نوع از گونه صدایی است؟
صدای کودکان محدود و ثابت است و نسبت به صدای بزرگسالان، تنوع کمتری دارد. در این گونه از صدا بدلیل اینکه حنجره ها و تمبرهای صوتی به هم شبیه هستند و تفاوت آن چنانی در آن ها دیده نمی شود، صدای یکسانی احساس می شود. اما با پا گذاشتن فرد به دوران بلوغ، تغییر صدا بصورت تدریجی بوده و در نهایت صدای فرد در رده صداهای بزرگسالان قرار می گیرد. در رابطه با صدای پیران و دختران نابالغ باید بدانید که صدای آن ها در رده گونه های صدایی زنان قرار می گیرد. این قرار دادن صدای آن ها در گونه صدایی بانوان با حجم و طنین صدای مختلف می باشد.
مراحلی که به شما در پیدا کردن صدای خوانندگی تان کمک می کنند
دامنۀ صدای خود را پیدا کنید
محدودۀ صدای شما عضلۀ موسیقی شما را تعریف می کند. محدودۀ صدا، محدودۀ اکتاوهایی است که می توانید آن ها را از پایین ترین تا بالاترین، اجرا کنید. شما می توانید محدودۀ صدای خود را با خواندن یک نت پایین شروع کنید و به تدریج بالا بروید تا به بالاترین نت ممکن خود برسید.
طیف راحتی خود را پیدا کنید
نت هایی که اجرای آن ها برایتان راحت تر است، طیف راحتی یا tessitura شما را تشکیل می دهد. برای پیدا کردن نوع صدای خود، باید طیف راحتی خود را در نظر بگیرید که بخشی از محدودۀ صدای شما است. محدودۀ صدای شما می تواند از طیف راحتی شما فراتر رود، اما کشف نقطه ای که با قدرت بیشتری در آن می خوانید مطمئنا به شما کمک می کند تا خوانندۀ بهتری باشید. لازم نیست خودتان را محدود کنید. شما همیشه می توانید طیف نت هایی که با قدرت بیشتر اجرا می کنید را با تمرین و آزمودن دائمی توانایی صدای خود، گسترش دهید. ترانه هایی که از خواندن آن ها بیشتر لذت می برید می تواند نشانه ای از طیف راحتی شما باشد. این احتمال وجود دارد که آن چه از خواندنش لذت می برید، همان چیزی باشد که بهتر و با قدرت تر می خوانید.
ژانر و سبک خود را پیدا کنید
یک خوانندۀ خوب کسی است که انتخاب صحیحی در مورد نوع موسیقی که بهتر می تواند آن را اجرا کند، انجام دهد. ممکن است شما صدای بسیار خوبی داشته باشید و بهترین ملودی های شهر را بسازید، اما هنوز به جایی که می خواهید نرسیده باشید. بسیاری از خوانندگان به وضوح خارج از ژانرهای خود می خوانند و این می تواند به فعالیت حرفه ای آن ها ضربه بزند. به عنوان مثال، خواننده ای که صدای تو دماغی دارد، کاملا مناسب برای خواندن در ژانر کانتری است اما اگر آهنگ های آر.اند.بی یا هیپ هاپ را بخواند، وحشتناک به گوش می رسد. ممکن است شما عاشق یک ژانر خاص باشید، ولی این لزوما به معنای این نیست که می توانید در آن ژانر، به خوبی بخوانید. بیشتر خوانندگان جوان می خواهند ژانرهایی را بخوانند که از کودکی از خواندن آنها لذت می برده اند، اما صدای آن ها برای ژانر دیگری مناسب است. در چنین شرایطی، اگر می خواهید به موفقیت برسید، صدای خود را دنبال کنید.
آزمایش و تجربه کنید
از آن جا که شما از قبل در خوانندگی تمرین داشته اید، احتمال دارد دسته بندی صدای خود را تا الان تشخیص داده باشید اما صبر کنید چون کار ما هنوز تمام نشده است. باید روش های مختلف خواندن را امتحان کنید تا در مورد نوع صدای خود به نتیجه برسید. شما باید روی تقویت مهارت های خوانندگی خود از جنبه های مختلف متمرکز شوید و سازگاری صدایتان را با آن ها مشاهده کنید
صدای ایده آل خوانندگی خود را تعیین کنید و آن را بهبود بخشید
بسیاری از افراد بر اجرای گام ها تاکید دارند، اما فراموش می کنند که ملودی و جریان کلی آهنگ بسیار مهم است. شما باید از توانایی های خود نهایت استفاده را بکنید تا بهترین آن ها را پیدا کنید. اگر می توانید نت های گام را برای مدت طولانی نگه دارید، پس حداکثر استفاده را از این توانایی بکنید و اگر می خواهید آن ها را سریع بخوانید، تا زمانی که بتوانید این کار را به خوبی انجام دهید، مشکلی نیست. فهمیدن این که چه کاری می توانید روی گام ها انجا دهید تا به ملودیِ آهنگ جذابیت بیشتری بدهید، به شما درانتخاب ژانری که برایتان بهترین است کمک خواهد کرد.
بهترین key را پیدا کنید
بسیاری از افراد بر اجرای key ها تاکید دارند، اما فراموش می کنند که ملودی و جریان کلی آهنگ بسیار مهم است. شما باید از توانایی های خود نهایت استفاده را کنید تا بهترین آن ها را پیدا کنید. اگر می توانید key ها را را برای مدت طولانی نگه دارید، پس حداکثر استفاده را از این توانایی کنید و اگر می خواهید آن ها را سریع بخوانید، تا زمانی که بتوانید این کار را به خوبی انجام دهید، مشکلی نیست. فهمیدن این که چه کاری می توانید روی key ها انجا دهید تا به ملودیِ آهنگ جذابیت بیشتری بدهید، به شما درانتخاب ژانری که برایتان بهترین است کمک خواهد کرد.
با صدای اشتباه نخوانید
اگر برای خواندن یک ترانۀ خاص تقلا می کنید، پس آن ترانه مناسب صدای شما نیست. اگر در انتهای یک خط، نفس کم می آورید (با دهان باز نفس می کشید)، یا برای خواندنِ صدایی خاص، به صدایتان فشار می آورید، بدانید که هنوز جای کار دارید. شما باید با تلاش و پشتکار در صداسازی، بتوانید صدای خوانندگی خود را پیدا کنید.