همه ما می دانیم چقدر در بازار کار توانایی تحلیل داده ها، کد نویسی یا صحبت روان به انگلیسی مهم و ارزشمند است. ولی آیا می دانید توانایی های دیگری مثل توانایی خوب گوش کردن، مدیریت زمان و مدیریت یک جلسه تیمی هم بسیار مهم است. با آن که ارزیابی و کمیت گذاری این مهارت ها یعنی مهارت های نرم سخت است ولی مانند چسبی هستند که اجزای یک محیط کار را در کنار یکدیگر قرار می دهند. این مقاله یک مطلب راهنما برای توسعه مهارت های نرم است تا در حرفه خود پیشرفت کنید.
توانایی شناسایی مهارت های نرم و مثال زدن در مورد آن ها یک بخش مهم از هر فرآیند مصاحبه شغلی است. بسیاری از افراد تصمیم به ایجاد فهرستی از مهارت های نرم در رزومه شغلی خود می گیرند. اگر در شناسایی مهارت های نرم خود مشکل دارید یا می دانید چه مهارت هایی دارید ولی می خواهید آن ها را بیشتر توسعه دهید، باید تا انتهای این مطلب همراه تست و تایپ باشید. این مطلب راهنما به شما کمک خواهد کرد مهارت های نرم خود را شناسایی و توسعه دهید که نتیجه آن موفقیت بیشتر در مصاحبه های شغلی و محیط کار است.
تعریف مهارت های نرم
مهارت های نرم ویژگی شخصیتی، صفات شخصی و سایر توانمندی های غیر فنی هستند که به شما در محیط کار و برقراری ارتباط با سایر افراد کمک می کنند. برای بعضی از مهارت های نرم ممکن است مجبور به تحقیق و یادگیری شوید و سایرین ممکن است به صورت ذاتی در شما وجود داشته باشند. گوش دادن، ارتباط و محول کردن وظایف به سایرین یا همان تفویض اختیار همگی نمونه هایی از مهارت های نرم هستند. در سوی دیگر این مهارت ها، مهارت های سخت قرار می گیرند که عبارتند از قابلیت های فنی مانند کدنویسی به زبان جاوا، کشیدن یک نمودار در اکسل یا صحبت به یک زبان خارجی. با آن که تعریف و ارزشیابی مهارت های سخت می تواند به مراتب ساده تر باشد، ولی سنجش مهارت های نرم سخت تر است. اما الزاما این گفته به معنای اهمیت کمتر آن ها نیست، در واقع اگر نتوانید خوب ارتباط برقرار کنید، حتی نمی توانید با موفقیت از مصاحبه شغلی اول سربلند بیرون بیایید!
آنیش ماجومدار یک نویسنده حرفه ای رزومه شغلی می گوید «مهارت های نرم نقش مهمی در استخدام ایفا می کنند. کارفرمایان به ربات هایی که بتوانند وظایف فهرست شده در توصیف شغلی را انجام دهند، نیاز ندارند. آن ها به انسان هایی نیاز دارند که بتوانند روی فرهنگ شرکت تاثیر مثبت بگذارند و نگاه عمیقی به افراد داشته باشند. (امتیاز کاملا مثبتی برای مدیران.) مهارت های نرم راهی برای رسیدگی به این مسائل هستند.» همه کارمندان برای انجام وظایفشان باید به دانش و مهارت های خاص شغل خود مسلط باشند، اما برای آنکه توانمندی شان را به دیگران نشان بدهند به ویژگی هایی دیگر هم نیاز دارند از جمله:
- برقرارکردن ارتباط مؤثر؛
- انجام کار گروهی؛
- توانایی حل مسئله؛
- تفکر انتقادی؛
- مدیریت زمان.
ویژگی هایی که نام بردیم چند نمونه از مهارت های نرم هستند. این مهارت ها منحصر به شغلی خاص نیستند و به همه کارمندان کمک می کنند موفق تر باشند و رشد کنند.
چرا مهارت های نرم اهمیت دارند؟
درک این موضوع دشوار نیست که چرا کارفرمایان به دنبال اشخاص دارای مهارت های نرم می گردند، اما در هر حال داشتن تخصص ویژه در رشته کاری نیز مهم است؛ مثلا نجار باید در نجاری مهارت داشته باشد؛ اما در هر شغلی کارکنان نیاز دارند که به سایر افراد تیم نیز نزدیک شوند و با آنان در کار تعامل داشته باشند. نکته دیگری که در این بحث حائز اهمیت است این است که مهارت های نرم، قابلیت انتقال را دارند و شخص، فارغ از شغل خود، این مهارت ها را به کار می گیرد؛ بنابراین، در محیط کار نیز چنین شخصی می تواند سازگارتر باشد. مهارت های نرم، به خصوص در آن دسته از محیط های کاری که دارای ارباب رجوع هستند، بیشتر اهمیت پیدا می کند. کارمندان این مشاغل در تماس مستقیم با مشتریان هستند. توانایی گوش دادن فعال به مشتری و آماده کردن خدمات موردنیاز او به شکل مؤدبانه و درست، لازمه داشتن مهارت های نرم است.
ارزیابی مهارت های نرم چه فوایدی برای کارفرما دارد؟
- شناسایی کارمندانی که عملکردی فراتر از عملکرد معمول دارند: مثلا کارمندی که به خوبی زمان را مدیریت می کند و می داند چطور کارها را اولویت بندی کند که به موقع و قبل از پایان مهلت مقرر انجام شوند.
- انتخاب راحت تر از بین داوطلبانی که دانش و مهارت تخصصی یکسانی دارند: مثلا وقتی ۲ داوطلب سوابق و تخصص های یکسانی دارند، کارفرما ترجیح می دهد شخصی را استخدام کند که سازگارتر است.
- انتخاب داوطلبی که پتانسیل پیشرفت دارد نه فقط دانش: منطقی است که کارفرما ترجیح بدهد برای جایگاه های شغلی ساده به جای استخدام فردی حرفه ای، دنبال داوطلبی باشد که «تمایل به یادگیری» و «شخصیت سازگار» داشته باشد.
- فرصت انتخابی همه جانبه: مثلا کارفرما برای استخدام فروشنده می خواهد فردی را پیدا کند که نه تنها تجربه فروش داشته باشد، بلکه بداند چطور مذاکره کند و به مهارت های ارتباط کلامی کاملا مسلط باشد.
- درنظرگرفتن فرهنگ سازمانی: اگر مسئولیت پذیری جزو ارزش های سازمانی باشد و کارفرما کارمندانی بخواهد که سریع مسئولیت ها را بر عهده بگیرند و به پیشرفت سازمان کمک کنند، باید دنبال داوطلبانی باشد که حاضرند برای پیشرفت سازمان پا را از مسئولیت های خود فراتر بگذارند و به مهارت حل مسئله مسلط باشند.
کدام مهارت های نرم از طرف کارفرمایان بیش ترین تقاضا را دارند؟
معمولا کارفرمایان به طور مستقیم درباره مهارت های نرم سؤال نمی کنند، بلکه برای ارزیابی مهارت های نرم در وجود شما موقعیتی را تشریح می کنند و از شما می پرسند که در چنین موقعیتی چه کاری انجام خواهید داد. در نظرسنجی اخیری از ۱۰۰۰ مدیر استخدام خواسته ایم که مهم ترین ویژگی های بهترین مدیران شرکت خود را لیست کنند. ۵ ویژگی برتری که نام بردند، به ترتیب زیر است:
- حل مسئله؛
- مهارت های برقراری ارتباط موثر؛
- مدیریت فردی؛
- انگیزه؛
- سازگاری/ انعطاف پذیری.
مهارت های نرم محبوب دیگر عبارت اند از:
- روحیه ی کار گروهی؛
- مدیریت زمان؛
- اعتماد سازی؛
- تطبیق پذیری؛
- سازگاری شغلی؛
- حل تعارض؛
- رهبری؛
- پژوهش؛
- تفکر خلاق؛
- تفکر انتقادی؛
- اخلاق کاری؛
- درست کاری.
مهارت های نرم مهم همراه با مثال
مهارت های نرم شامل ویژگی های ذاتی شخصیت و نیز توانایی هایی آموختنی هستند. در ادامه مهارت های نرم اصلی و چگونگی مؤثر بودن آن ها را هنگام جست وجوی کار آورده ایم.
۱. ارتباطات
مهارت های ارتباطی مؤثر از طریق روند مصاحبه و به طور کلی در حرفه ی شما مفید خواهند بود. توانایی برقراری ارتباط شامل دانستن چگونگی صحبت با دیگران در موقعیت ها یا شرایط مختلف است. به عنوان مثال، ممکن است هنگام کار با یک تیم در پروژه، به برقراری ارتباط نیاز داشته باشید تا عقیده ی خود را درمورد ایده یا فرایندی بگویید که فکر می کنید بی اثر است. یافتن راهی برای مخالفت مدبرانه و ماهرانه با دیگران در کار که به تضاد و تعارض منجر نشود، مهارت مهمی است که کارفرمایان برای آن ارزش قائل اند. مهارت های ارتباطی مرتبط:
- گوش دادن فعال؛
- اعتماد به نفس؛
- حل تعارض؛
- مهارت مذاکره؛
- مهارت سخنرانی در جمع؛
- مهارت نوشتن؛
- ارتباط غیر کلامی؛
- همدلی.
۲. حل مسئله
کارفرمایان برای افرادی که می توانند به سرعت و به طور مؤثر مسائل را حل کنند، ارزش بسیاری قائل اند. ممکن است نیل به این هدف نیازمند به کارگیری دانش تخصصی برای حل سریع یک مسئله یا اختصاص وقت خود برای تحقیق و مشورت با همکاران به منظور یافتن راه حلی توسعه پذیر و طولانی مدت باشد. مهارت های مربوط به حل مسئله:
- خلاقیت؛
- پژوهش؛
- مدیریت ریسک؛
- کار گروهی؛
- تفکر انتقادی؛
- تحلیل و بررسی؛
- تصمیم گیری؛
- تدبیر؛
- عیب یابی.
۳. خلاقیت
خلاقیت توانایی گسترده ای است که شامل چندین مهارت مختلف (سایر مهارت های نرم و همچنین مهارت های فنی) است. کارکنان خلاق می توانند روش های جدیدی را برای انجام وظایف، بهبود فرایندها یا حتی کشف راه های جدید و هیجان انگیز برای کسب و کار مربوط پیدا کنند. از خلاقیت می توان در هر نقشی و هر سطحی استفاده کرد. مهارت های مربوط به خلاقیت:
- کنجکاوی؛
- یادگیری از دیگران؛
- ذهنیت باز؛
- پذیرفتن ریسک های حساب شده؛
- نوآوری؛
- آزمایش گری.
۴. تطبیق پذیری
تا چه اندازه به راحتی با تغییرات سازگار می شوید؟ اگر در یک زمینه یا استارت آپ مبتنی بر فناوری فعالیت می کنید، سازگاری به طور ویژه تری مهم است. تغییر در فرایندها، ابزارها یا مشتریانی که با آن ها کار می کنید، می تواند به سرعت اتفاق بیفتد. کارکنانی که توانایی سازگاری با شرایط جدید و روش های نوین را دارند، در بسیاری از مشاغل و صنایع باارزش هستند. مهارت های تطبیق پذیری مرتبط:
- ثبات؛
- سازمان مندی؛
- خوش بینی؛
- انعطاف پذیری؛
- اشتیاق؛
- مشارکت؛
- صبر؛
- داشتن ذهنیت رشد.
۵. اخلاق کاری
اخلاق کاری توانایی انجام به موقع و با کیفیت مطلوب وظایف و امور است. اخلاق کاری قوی به شما کمک می کند تا رابطه ی مثبتی را با کارفرما و همکارانتان برقرار کنید، حتی زمانی که هنوز در شغلتان تازه کار، و در حال توسعه ی مهارت های فنی خود هستید. بسیاری از کارفرمایان ترجیح می دهند با شخصی که اخلاق کاری قوی دارد و برای یادگیری مشتاق است، کار کنند تا کارمندی ماهر اما بی انگیزه. مهارت های مربوط به اخلاق کاری:
- توجه به جزئیات؛
- درست کاری؛
- استمرار؛
- مدیریت زمان؛
- سازماندهی؛
- قابل اعتماد بودن؛
- انگیزه؛
- پشتکار؛
- نتیجه گرایی.
چگونه می توان مهارت های نرم را ارتقا داد؟
برخلاف مهارت های سخت که آموختنی هستند، مهارت های نرم بیشتر درونی اند و یادگیری آنها بسیار دشوار است؛ علاوه بر آن، ارزیابی و اندازه گیری آنها نیز دشوارتر است. در ادامه چند راه کار برای تقویت مهارت های نرم بیان می کنیم:
۱. مهارتی را که می خواهید کسب کنید، برگزینید و آن را به طور مداوم تمرین کنید
شما می توانید هر مهارت نرمی را با تمرین کردن بهبود بخشید. بیش تر مهارت های نرم موضوعی روتین هستند. به عنوان مثال، شما می توانید با بهبود وقت شناسی خود در محل کار و در خانه (به موقع حاضر شدن در محل کار یا مراسم ها) و شروع و اتمام زودتر از موعد پروژه ها در محل کار، قابلیت مورد اطمینان بودن خود را بهبود ببخشید.
۲. مهارت های نرم مثبتی را که در دیگران تشخیص می دهید، ببینید و تقلید کنید
به احتمال زیاد، در اطرافیانتان افرادی حرفه ای هستند که در مهارت های نرم مختلفی قوی هستند. می توانید با مشاهده ی روش کار دیگران و قرار دادن آن در برنامه ی روزانه ی خود، مهارت های نرم یک پارچه ای را در خود به وجود آورید. برای مثال، ممکن است دریابید افرادی که مهارت های ارتباطی مؤثر دارند، حین جلسات از صحبت های دیگران یادداشت برداری می کنند. اغلب اوقات، این امر به آن ها کمک می کند تا افکار خود را سازمان دهی کنند؛ بنابراین، آماده هستند تا سؤالات مهمی را مطرح کنند و به آن ها پاسخ دهند؛ علاوه بر این، این کار می تواند تمرینی برای گوش دادن فعال باشد که استفاده از آن به عنوان بخشی از کارتان مؤثر است.
۳. اهداف مهمی را برای بهبود مهارت های نرم تعیین کنید
با مطالعه ی دقیق و بررسی عملکرد خود در محل کار یا درخواست انتقاد سازنده از دوستان و همکاران معتمدتان، اهداف قابل اندازه گیری و مشخصی را تعیین کنید. این امر می تواند به شما کمک کند تا زمینه های اصلی قابل بهبود برای تعیین اهداف و هم چنین حوزه هایی را که باید در رزومه و مصاحبه ها برجسته کنید، مشخص کنید. شما می توانید بر اساس مهارت هایی که برای به دست آوردن یک شغل یا پیشرفت در آن نیاز دارید، کار بر مهارت های نرم را در اولویت قرار دهید.
۴. منابعی را برای کمک به یادگیری خود پیدا کنید
منابع مختلفی مانند کتاب، پادکست یا کلاس آنلاین وجود دارند که می توانند در بهبود مهارت های خاص به شما کمک کنند. در حالی که برخی از آن ها به پرداخت هزینه نیاز دارند، بسیاری از آن ها همواره رایگان و در دسترس هستند. ممکن است لازم باشد چند منبع مختلف را امتحان کنید تا ببینید که کدام یک برای سبک یادگیری شما بهتر است. بسیاری از کارفرمایان برای مهارت های نرم قوی، بیش از مهارت های فنی ارزش قائل اند؛ زیرا اغلب این مهارت ها ویژگی های شخصیتی ای هستند که در طول زندگی شکل گرفته اند و آموزش آن ها دشوار است. به عنوان مثال، ممکن است دریابید که یک کارفرما به دنبال فردی ماهر در زمینه ی حل اختلاف است. اگرچه شما به طور طبیعی در برقراری ارتباط مؤثر مهارت دارید، تمرین از طریق حل تعارضات می تواند کمک چشم گیری کند. هنگام جست وجو در آگهی های شغلی، توجه داشته باشید که چه مهارت های نرمی به طور مداوم نشان داده می شوند تا بدانید که به توسعه ی کدام مهارت های خود نیاز دارید.
مهارت های نرم خود را نشان دهید
وقتی برای شغل جدیدی درخواست می دهید، مهارت های نرم خود را نیز مانند سایر تخصص هایتان نشان دهید. ابتدا از این مهارت ها، که با شغل موردنظرتان مرتبط است، یک لیست بنویسید و آن را با لیست ملزومات شغل مورد درخواستتان مقایسه کنید. می توانید این مهارت های نرم را در بخش مهارت ها در رزومه خود اضافه کنید و اگر می توانید، مدرک و مثالی را در رابطه با آن بیان کنید. در نهایت، می توانید این مهارت ها را در مصاحبه شغلی نیز نام ببرید و حتی می توانید با رفتار دوستانه و صمیمی خود بر داشتن این مهارت ها مهر تأیید بزنید. اگر در طول مصاحبه با دقت به صحبت های مصاحبه کننده گوش کنید، بر داشتن مهارت های شنیداری صحه گذاشته اید.
جمع بندی در مورد مهارت های نرم
مهارت های نرم مهارت های غیرتکنیکی و غیرفنی هستند که نحوه انجام دادن کار شما در محیط کاری تحت تأثیر آنهاست؛به احتمال قوی، تجربه مهارت های نرم در کارهای پیشین یا دوران تحصیل شما وجود داشته است؛ می توانید مهارت های نرم را در خود تقویت کنید، در مدرسه، در کار، در تجربیات داوطلبانه و برنامه های آموزش شغلی؛ در رزومه خود حتما به مهارت های نرم اشاره کنید؛ در مصاحبه شغلی مهارت های نرم خود را نشان دهید.