این روزها گوشی‌های هوشمند حاوی اطلاعات شخصی زیادی می‌باشند. سیستم عامل‌های اپل مانند گوگل در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته اند و می‌توانند از اطلاعات کاربران در برابر نفوذ جاسوسان محافظت کنند. اپل با چند برابر کردن آپدیت‌ها و ویژگی‌های اختصاصی، امنیت کاربران را در اولویت قرار داده است. با این وجود هنوز هیچ سیستم کاملا بدون اشکالی وجود ندارد. در این مطلب به بررسی روش‌های جلوگیری از کنترل اطلاعات تلفن همراه روی گوشی‌های آیفون می‌پردازیم. همراه ما باشید.
پایان یافتن سریع شارژ دستگاه: اگر از دستگاه به طور مدام استفاده نمی کنید ، می توانید تا حد زیادی مطمئن باشید که گوشی تحت کنترل است و بخش های مختلف آن مانیتورینگ میشود. البته به یاد داشته باشید که به پایان رسیدن شارژ دستگاه فراوان است و همچنین از دیگر نشانه ها شارژ شدن دستگاه بیش از حد طولانی شدن معمول همیشگی است.
تمام شدن اعتبار سیم کارت یا بالا رفتن مبلغ قبض: برخی از روش‌های هک گوشی از طریق سیم کارت عمل می‌کنند. در این صورت برای رد و بدل کردن اطلاعات از قابلیت‌هایی استفاده می‌کنند که میزان مصرف سیم کارت شما را افزایش میدهند. در این صورت اگر سیم کارت اعتباری داشته باشید، متوجه خواهید شد که زودتر از همیشه شارژ آن تمام میشود یا این که قبض‌هایی از سیم کارت دائمی‌تان به دست شما می‌‌رسد که مبالغ بی‌سابقه‌ای دارند. اگر این نشانه‌ها را در گوشی خود مشاهده می‌کنید، ابتدا برنامه‌هایی را که روی گوشی خود نصب کرده‌اید، بررسی کنید و مطمئن شوید که هیچ کدام نیاز به مصرف اعتبار ندارند. برای مثال برنامه‌هایی مثل iMessage و FaceTime در گوشی آیفون به صورت خودکار از سیم کارت استفاده می‌کنند؛ اما اگر چنین برنامه‌ای روی گوشی شما نصب نیست، سایر پیگیری‌های لازم را برای خارج کردن گوشی خود از این شرایط به کار گیرید. بد نیست بدانید که علت نخواندن سیم کارت در گوشی، ربطی به هک شدن آن ندارد.
دریافت یا ارسال پیامک‌های ناشناس به صورت خودکار: یکی دیگر از نشانه‌های جدی هک شدن گوشی دریافت و ارسال smsهای عجیب و غریب است. اگر پیامک‌هایی از شماره‌های ناشناس دریافت می‌کنید که متن‌های مبهم و نامفهومی دارند، باید هک شدن سیم کارت خود چک کنید. اگر هم پیامک‌هایی در صندوق پیام‌های ارسالی خود مشاهده می‌کنید که مطمئن هستید خودتان آن‌ها را ارسال نکرده‌اید، باز هم باید این نشانه را جدی بگیرید. چرا که می‌توان گفت به احتمال خیلی زیاد گوشی شما هک شده و باید هرچه زودتر موضوع را پیگیری کنید تا بیش از این مورد سواستفاده قرار نگرفته‌اید.
کاهش عمر باطری: باطری نظیر وسایل دیگر عمر مفید مشخصی دارد که به وسیله عوامل مختلفی کاهش می یابد. اما اگر باطری به صورت نامعمول و بعد از دوره کوتاهی غیرقابل استفاده شود، احتمال جاسوسی دستگاه وجود دارد.
گرم شدن دائمی دستگاه: در صورت استفاده نکردن ابه طور مداوم از دستگاه گاهی گوشی بدون هیچ دلیلی بیش از حد گرم میشود و این ، احتمالا هدف جاسوسی است و باید .دقت شود که گرم شدن نسبی دستگاه بر اثر شارژ شدن طبیعی است.
دریافت تماس های توام با پارازیت: در صورتی که در طول تماس پارازیت یا نویز می شنوید که قبلا بی سابقه بوده است و شرایط محیطی و فیزیکی نظیر آنتن در آن دخالت ندارد ، می توانید از این که موبایل شما تحت جاسوسی است مطئمن شوید.
به گوش رسیدن نویز در هنگام تماس: یکی از راه‌های تشخیص هک شدن گوشی، دقت به صداهای ضعیف اضافی در هنگام مکالمه است. اگر هکرها برای کنترل تماس‌های شما اقدام به هک گوشی کرده باشند، به مکالمات‌تان گوش میدهند. در این صورت هنگام صحبت با دیگران احتمالا یک نویز خفیف می‌شنوید یا این که صدای شما در همه تماس‌ها و در همه حال دچار انعکاس میشود.
باز شدن خودکار مرورگر گوشی: چگونه بفهمیم گوشی هک شده است؟ یکی از علایم این مشکل، باز شدن خودکار مرورگر موبایل و سایت‌های نامربوطی است که تابه حال هرگز آن‌ها را در دستگاه خود مشاهده نکرده بودید. در بیشتر مواقع نصب بدافزارها موجب بروز این مشکل میشود که امنیت پایینی دارند و هک شدن گوشی شما را آسان‌تر می‌کنند. توصیه می‌کنیم در اولین فرصت اپلیکیشن‌های مشکوک گوشی خود را پاک کنید.
اختلال در عملکرد گوشی: آیا خود به خود تماس‌های شما قطع میشود؟ آیا پیامکی دریافت نمی‌کنید یا پیام‌هایی که ارسال می‌کنید، به دست مخاطب‌تان نمی‌رسد؟ گوشی شما مرتب هنگ میکند یا به طور غیرمنتظره‌ای ریست میشود؟ همۀ این عوامل نشان میدهند که بدافزاری در پس زمینه گوشی شما مشغول به فعالیت است و روی عملکرد آن تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین، اگر هر از گاهی به صورت خودکار و مرتب گوشی شما کاملا روشن و خاموش میشود یا این که تنها صفحه نمایش آن روشن میشود، قضیه مشکوک است. اگر تابه‌حال این مشکل برای گوشی شما اتفاق نیفتاده است و از خراب نبودن قطعات سخت افزاری یا مشکلات نرم افزاری گوشی خود اطمینان دارید، حتما موضوع را پیگیری کنید.
بررسی مصرف دیتا توسط گوشی: در گوشی های هوشمند می توان مصرف اینترنت را تحت عنوان phone’s network usage بررسی کرد. نرم افزارهای جاسوسی که برای اعمال جاسوسی در دستگاه ها نصب میشوند فعالیت خود را به واسطه ارسال و دریافت دیتا انجام میدهند که در واقع همان مصرف اینترنت است. در صورتی که تغییرات چشمگیری را در مصرف اینترنت گوشی خود مشاهده می کنید، احتمال شنود شدن دستگاه شما و جاسوسی اطلاعات آن نیز وجود دارد.
خاموش و روشن شدن های ناگهانی دستگاه: در صورتی که موبایل شما تحت کنترل باشد، خاموش و شدن های ناگهانی و بدون نظم خاص امری دور از انتظار نیست.
دریافت پیام های غیرمعمول: در صورت دریافت پیام های نامرتبط که پیش از این بی سابقه بوده است، مثلا پیام هایی که حاوی تعداد زیادی کاراکتر و عدد باشد، احتمال تحت کنترل بودن است . این پیام ها مشابه کدهایی هستند که جهت ردیابی موقعیت افراد ارسال میشوند. راه دیگر که می تواند از جهت نرم افزاری نشانه های جاسوسی را آشکار کند، برنامه ها و اپ های ضدجاسوسی می باشند. نمونه ای از این اپ ها ، Anti Spy Mobile می باشد آیفون معمولا از اندروید ایمن تر هستند البته اگر Jailbreak یا قفل شکنی نشده باشند بنابراین اگر دستگاه آیفون است می توانید از ایمنی بیشتر آن مطمئن باشید؛ چرا که نصب برنامه های جاسوسی مستلزم تماس فیزیکی با دستگاه است. در صورتی که تقریبا با فردی که به جاسوسی پرداخته است آشنایی دارید، می توانید با یک ترفند ساده برای آن شخص تله بسازید و از ادامه شنود و سرقت اطلاعات گوشی خود جلوگیری کنید. بدین منظور طبق راهنمای زیر عمل کنید:
یک مودم ارزان قیمت تهیه کنید و با استفاده از سیم های LAN مودم جدید را به مودم اصلی متصل کنید. دقت کنید که آدرس ورود به تنظیمات مودم ها با هم متفاوت باشد ؛ مثلا شرکت های سازنده با هم متفاوت باشند. اگر آدرس ورود به تنظیمات مودم فعلی شما 192٫168٫1٫1 است، توجه داشته باشید که آدرس مربوط به مودم جدید 192٫168٫2٫1 باشد.
ابتدا موبایل خود را به وای فای جدید وصل کنید و سپس لپ تاپ یا کامپیوترتان را نیز به مودم جدید متصل نمایید.
یکی از ابزار پکت اسنیفر که داده های رد و بدل شده کامپیوتر را آنالیز میکند را از اینترنت با جستجو عباراتی “Open source packet sniffer” مثل دانلود کنید
بعد از نصب packet sniffer ، آن را فعال کنید و یک ایمیل ارسال کنید.
بعد از ارسال انبوهی از اطلاعات نمایش داده میشود. به آدرس های اینترنتی توجه بیشتری نشان دهید. در صورتی که تحت جاسوسی قرار گرفته باشید، از ایمیلی که ارسال کرده اید نسخه های زیادی به آی پی های مختلف که با آی پی سرویس دهنده اینترنت شما متفاوت است ارسال میشود. می توانید عبارت IP lookup را در اینترنت سرچ کنید تا آی پی مربوط به ISP خود را از سایر آی پی ها تشخیص دهید.
توجه داشته باشید که برخی از نرم افزارهای جاسوسی، اطلاعات را به صورت دوره ای ارسال می کنند و تمام نسخه ها را به یک باره نمی فرستند. بنابراین بهتر است دستگاه را به مدت 24 ساعت به کامپیوتر متصل و تا از ایمنی مطمئن شد. در مدت اتصال دستگاه به کامپیوتر نمی توان از آن استفاده کرد ؛ چرا که سبب ایجاد بسته های اطلاعاتی میشود و نتیجه کار را با خطا رو به رو می کند.
در صورتی که با وجود نشانه های معرفی شده از تحت کنترل بودن دستگاه اطمینان ایجاد شد ، با استفاده از ترفند های زیر می توان ایمنی دستگاه را بالا برد و از سرقت اطلاعات و خسارات احتمالی پیشگری کرد.
همان طور که گفته شد آیفون در صورتی که قفل شکسته نباشند ایمنی بیشتری دارند. همچنین استفاده از اندروید روت شده، به منزله صدور مجوز برای دسترسی هکر ها به کدهای دستگاه و تغییر آن است. بدین منظور می توانید با استفاده از راه های حذف روت اندروید بهره ببرید.
نصب آنتی ویروسهای رایگان و به ویژه آنتی ویروسهای پولی از نفوذ بدافزارها دردستگاهها جلوگیری می کند.رمزگذاری دستگاه نیز میتواند تا حدی مانع بزرگی برای جاسوسی دستگاه باشد که البته این مورد برای جلوگیری از دسترسی ساده به گوشی برای نصب برنامه های مخرب کاربرد دارد.
راه اندازی مجدد دستگاه شما مبنایی برای ناپدید شدن برخی از مشکلات است. جیلبریک (jailbreak) فرآیندی در دستگاه‌های آیفون است که به کاربر این امکان را می‌دهد تا نسبت به نصب اپلیکیشن‌های غیر رسمی و خارج از اپ استور اقدام نمایند. این ویژگی که نسبتا مشابه با روت کردن دستگاه‌های اندرویدی است، میتواند عملکرد iOS را عمیقاً تغییر دهد و به نصب keylogger توسط هکرها روی گوشی کاربران کمک کند. یک ریستارت ساده میتواند جیلبریک را در iPhone یا iPad غیرفعال کند.
اپل این مزیت را دارد که گوشی‌های هوشمند خود را به مدت طولانی پیگیری میکند. حتی اگر آیفون 13 ندارید، احتمالا همچنان به‌روزرسانی‌های منظم iOS را دریافت می‌کنید. بهترین راه برای جلوگیری از به خطر افتادن دستگاهتان، نصب آخرین نسخه سیستم عامل و همچنین به روز رسانی برنامه‌ها از طریق اپ استور است.
یکی دیگر از راه‌های موثر برای جلوگیری از جاسوسی در تلفن همراه، تغییر کدهای دسترسی است. این لایه امنیتی میتواند به محافظت از اطلاعات تلفن همراه شما کمک کند. هنگام انتخاب پسورد، بهتر است از انتخاب تاریخ تولد و سایر اطلاعات شخصی جلوگیری نمایید. شبکه‌های اجتماعی ممکن است حاوی داده‌های شخصی باشند و توسط هکرها مورد سواستفاده قرار گیرند. برای تغییر کد دسترسی به Settings و سپس Face ID and code بروید. پسورد قبلی خود را تایپ کرده و برای تنظیم کد جدید گزینه Change code را انتخاب نمایید.
یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از جاسوسی در تلفن همراه، بررسی اطلاعات بیومتریک است. از قسمت settings دستگاه، میتوانید بررسی کنید که چه چهره‌هایی در Face ID و چه اثر انگشت‌هایی در Touch ID دستگاه شما ذخیره شده اند. اگر مورد مشکوکی پیدا کردید، میتوانید همه آن‌ها را حذف کرده و مجدد تصویر و اثر انگشت خود را اضافه کنید.
با امانت دادن تلفن همراه خود به دیگران، امکان دسترسی به اطلاعات شخصی خود را برای آن‌ها فراهم خواهید کرد. روش‌های ذکر شده مانند کد دسترسی، Face ID یا Touch ID می‌توانند به شما در محافظت بهتر از گوشی هوشمند اپل کمک کنند.
از iOS 14.5 به بعد امکان فعال کردن عملکرد Tracking Transparency بوجود آمده است. با استفاده از این ویژگی میتوانید مشخص کنید که فعالیت‌های شما با چه کسانی به اشتراک گذاشته شود. میتوانید هنگام راه‌اندازی برنامه را بپذیرید یا رد کنید، سپس این مجوز‌ها را از تنظیمات حریم خصوصی آیفون مدیریت کنید. این ویژگی در بسیاری از دستگاه‌های برند اپل وجود دارد. همچنین میتواند ردیابی‌های تبلیغاتی را نیز غیرفعال کند.
اگرچه اپل قوانین نسبتاً سختی را بر اپ استور اعمال میکند؛ اما مهم است که پیش از نصب، برنامه را در گوشی خود بررسی کنید و مطمئن شوید که آیا ناشر آن قابل اعتماد است یا خیر و مجوز‌های اعطا شده به برنامه را نیز بررسی نمایید. لیست مجوز‌های هر برنامه را میتوانید از قسمت settings و سپس Privacy بررسی کنید.
این مرحله که اغلب نادیده گرفته میشود، پیش از فروش، انتقال یا مبادله گوشی آیفون ضروری است. مراقب باشید که پس از انتقال اطلاعات شخصی خود به دستگاه جدید، تمام محتوای دستگاه خود را پاک کنید. اپل در سایت خود روش‌های انتقال ایمن اطلاعات را معرفی کرده است.
بنابراین در این مقاله چند روش تشخیص هک شدن گوشی را معرفی کردیم و توضیحاتی در مورد هر کدام از آن‌ها ارائه دادیم. اگر با بررسی این نشانه‌ها از امن و امان بودن اوضاع مطمئن شدید، فراموش نکنید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، پس حتما با ترفندهای جلوگیری از هک شدن گوشی آشنا شوید؛ اما اگر بیشتر این نشانه‌ها را در گوشی خود می‌بینید و تقریبا از هک شدن آن مطمئن شدید، میتوانید اپلیکیشن‌های مشکوک خود را حذف کنید. توصیه ما این است که از اطلاعات مهم خود در سیستم دیگری کپی بگیرد و سپس گوشی خود را کاملا ریست فکتوری کنید. در این صورت اگرچه تمام برنامه ها و اطلاعات شما از دست می‌روند؛ اما آسوده خاطر خواهید شد که دست هکر را از گوشی خود کوتاه کرده‌اید. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
