چیزهایی در مورد ساز گیتار که تا کنون نمی دانستید

گیتار

صدا در گیتار آکوستیک به صورت اكوستيكی توليد مي شود و منظور از تولید آكوستیكی صدا انتقال ارتعاش سیم ها به هوا است بر خلاف تقويت الكترونيكي. رزونانس امواج صوتی سيم های گيتار آكوستیكی در داخل بدنه گیتار سبب تولید صوت می شوند. كه معمولاً از صفحه صدا و جعبه صدا براي تقويت ارتعاشات سيم ها استفاده مي كنند.

منبع اصلي صدا در يك گیتار آکوستیک سيم است، كه با انگشت يا زخمه پلاك يا مضراب زده مي شود. سيم در يك فركانس لازم مرتعش مي شود و بسياري از هارمونيك ها را در فركانس هاي مختلف توليد مي كند. فركانس هاي توليدي مي تواند به طول سيم، جرم سيم و كشش آن بستگي داشته باشند. سيم سبب ارتعاش صفحه صدا و جعبه صدا مي شود و از آنجا كه اينها رزونانس هاي خودشان را در فركانس هاي معين دارند، آنها برخي هارمونيك هاي سيم را قوي تر از ديگر سيم ها تقويت مي كنند، بنابراين رنگ صداي توليدي توسط ساز را تحت تاثير قرار مي دهند.

تاریخچه گیتار

گیتار را می توان یکی از محبوب ترین سازهای دنیای موسیقی دانست، که در طول تاریخ در تمامی سبک ها و فرهنگ ها به خوبی ایفای نقش کرده است. شاید همین صدای گرم که از گذشته تاکنون در تمامی پهنه ی این سیاره ی سبز شنیده شده و از دستان خدایان و اساطیر گذشته و تا راک استار های عصر مدرن سفر کرده است، دلیلی باشد برای نامعلوم بودن سرگذشت دقیق این صدای محبوب.
ما در اینجا چند تاریخچه را که منبع دقیق علمی داشته و صحت آن بیش تر قابل قبول بوده ذکر کرده ایم. شما انتخاب کنید که گیتارتان از سرزمین زیتون و اساطیر آمده باشد یا تحفه ای باشد از فرهنگ بین النهرین و مشرق زمین و یا از آن نزدیک تر، سازی که بتوان آن را هم وطن صدا زد.
لیر را می توان یکی از قدیم ترین سازهای تاریخ و درواقع از اولین ابزاری دانست که بشر برای تولید صدای موزون از آن استفاده کرده است. سرمنشأ لیر به یونان باز می گردد، این ساز از مجموعه ای از سیم ها با طول مساوی تشکیل شده بود. لیر خود دو نوع لیرا و کیتارا تقسیم بندی می شد. عده ای مبدأ پیدایش گیتار را کیتارای یونانی می دانند. سازی که از یونان به روم برده شد و رومی های عاشق شعر آن را به همه ی دنیا صادر کردند.
ساز عود را می توان یکی از ارزشمندترین، هدایای فرهنگ مشرق زمین به غرب دانست. به گفته ی اینگرید ذهبی، پس از سفر طولانی عود از سرزمین های اعراب و یهود به اروپا، این ساز چنان در فرهنگ غرب رواج پیدا کرد که پس از چند سال، اروپاییان عود را ساز محلی خود می دانستند. همین امر سرمنشأ و عامل پیدایش ساز گیتار بود. البته شکل گیتار ساخته شده در اسپانیا، از گیتارهای امروزی کوچک تر بود و آن را ویولا می نامیدند.
عده ای نیز با توجه به نام این ساز و همچنین شواهد تاریخی، ساز چهارتار را، مادر گیتار کلاسیک دانسته و محل تولد گیتار را ایران می دانند. دایره المعارف آمریکا دراین باره نوشته است: گیتار در قرن ۱۲ میلادی و توسط اعراب از ایران به اسپانیا برده شد.

اجزای گیتار

گونه های مختلف گیتار ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند، یا شکل اجزاء گیتار یا جنس آن ها با هم فرق داشته باشند. اما نهایتاً اجزای موجود در همهٔ انواع گیتارها مطابق شکل زیر می باشد.

• سردسته گیتار
• خرک
• گوشی ها (برای کوک کردن ساز گیتار)
• فرت (Fret)
• Truss Rod (پیچی که برای تنظیم انحنای دسته در گیتار به کار می رود)
• Inlays (تزییناتی در گیتار که نقش راهنما را دارند و معمولاً پشت فرت های ۳ ۵ ۷ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۷ ۱۹ ۲۱ ۲۴ قرار می گیرند)
• - دسته گیتار
• پاشنه گیتار (اتصال بدنه گیتار با دسته)
• بدنه گیتار
• پیکاپ ها در گیتار(pickups)
• قسمت های مربوط به مدار الکتریکی (تنظیمات ولوم و تن صدا در گیتار)
• خرک پایینی (Bridge)
• صفحه پیک گارد (گاهی برای مخفی کردن مدارها و گاهی صرفاً برای جلوگیری از خش دار شدن رنگ بدنه گیتار در اثر برخورد پیک به مرور زمان)
• صفحهٔ پشتی گیتار
• صفحهٔ جلویی گیتار
• قسمت های جانبی گیتار
• سوراخ صدا (معمولاً دارای تزییناتی به نام rosset)
• سیم های گیتار
• saddle (تنظیم کننده ارتفاع هر سیم در گیتار)
• فرت بورد (در گیتار چوبی که فرت ها روی آن کوبیده شده اند را فرت بورد گویند)

  

  انواع ساز گیتار

• گیتارهای آکوستیک

ساز گیتار آکوستیک سازی است که وسیله ای جز بدنه آن صدای سیم ها را تقویت نمی کند. صدای سیم ها تنها در بدنهٔ چوبی توخالی آن تقویت می شود و به گوش می رسد. این نوع معمولاً شش سیم فلزی دارند که ضخامت آن ها از زیرترین سیم تا بم ترین سیم به طور معمول بین ۱۳ تا ۵۶ هزارم اینچ می باشد. بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته می شود، که صفحهٔ بالایی معمولاً دارای سوراخ یا سوراخ های بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان می توانند ویژگی های آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.

گونهٔ اسپانیایی گیتار آکوستیک با عنوان گیتار فلامنکو شناخته می شود، که نامش را از سبک زیبای فلامنکو به ارث برده است. این ساز زمانی وارد موسیقی فلامنکو شد که اسپانیایی ها فلامنکو را با سازهای دیگری می نواختند. پس از آن گیتار به شدت بر این موسیقی تأثیر گذاشت و هم اکنون کاملاً به آن وابسته است.

• گیتارهای کلاسیک

اصولاً باید گفت گیتار کلاسیک نوعی گیتار آکوستیک است. چون صدای آن بدون واسطه شنیده می شود. اما این نوع ساز کمی با گیتارهایی که با عنوان گیتار آکوستیک شناخته می شوند تفاوت دارد. بدنه آن کمی کوچکتر بوده و در آن به جای سیم های فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده به دور ابریشم استفاده می شود، که به آن صدای نرم و آرامی می دهد. این ساز نسبت به سازهای دیگر ارکستر و نیز گیتار آکوستیک صدای کمتری دارد و تنها یک سبک مشخص از موسیقی را ارائه می دهد.

گیتار کلاسیک خود از گیتار فلامنکو که اسپانیایی ها آن را به کار می برده اند مشتق گشته است. بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو تفاوت نا چیزی وجود دارد، معمولاً گیتار کلاسیک از چوبهایی که رنگ قهوه ای تیره دارند ساخته می شود و گیتارهای با چوبهای زرد و روشن تر از آن گیتارهای فلامنکو هستند. اسپانیایی ها از ساز گیتار برای نواختن موسیقی خودشان یعنی فلامنکو استفاده می کرده اند که بعدها با شروع دوران کلاسیک در موسیقی اروپا عده ای از این ساز برای نواختن قطعات موسیقی کلاسیک استفاده کردند.

• گیتارهای الکتروآکوستیک

​​​​​​​از لحاظ شکل نمی توان تفاوت چندانی بین یک ساز الکتروآکوستیک با یک ساز آکوستیک پیدا کرد. اما از لحاظ صوتی گیتار الکتروآکوستیک روند الکتریکی را پیش می گیرد، بدین صورت که صدا توسط پیکاپ به شکل سیگنال الکتریکی درآمده، که بعد از طی کردن مسیرها و برخی ادوات الکتریکی، به وسیله آمپلی فایر تقویت می شود و سرانجام از طریق اسپیکرهای آمپلی فایر به گوش می رسد.

اگر تنظیمات خیلی خاصی برای آمپلی فایر (و افکت یا افکت ها) نداشته باشیم، صدای این نوع با گیتار آکوستیک تفاوتی نخواهد داشت، با این تفاوت که حالا صدا تا حدود زیادی تحت کنترل می باشد. نوازنده بدون آنکه مجبور به تعویض ساز برای پیدا کردن صدای مورد نظرش باشد می تواند از طریق تنظیم اکولایزری که روی آن قرار دارد حالت صدا را تغییر دهد و با صدایی که مورد نظرش است نوازندگی کند.

طرز تولید صدا برای گیتار اکوستیک

صفحه صداي گيتار اكوستيك يا بالاي گيتار اثر قوي روي بلندي صداي گيتار دارد. در اين فرايند هيچ تقويت صدا (امپليفيكيشن) در واقع رخ نمي دهد چرا كه هيچ منبع انرژي خارجي (همانند تقويت كننده الكترونيك) براي افزايش صداي گيتار اضافه نشده است. تمامي انرژي با زخمه زدن به سيم ها بوجود مي آيد. ولي بدون يك صفحه صدا، سيم ها تنها در داخل هوا حركت مي كنند بدون اينكه چندان هوا را به حركت درآورند. صفحه صدا سطح ارتعاشي را در طي فرايندي به نام تطبيق امپدانس مكانيكي (mechanical impedance matching) افزايش مي دهد. صفحه صدا هوا را بسيار آسان تر از سيم به تنهايي به حركت در مي آورد چرا كه صفحه صدا بزرگ و مسطح است. تمام این مسایل، بازده انتقالي انرژي سيستم را افزايش مي دهد و صدايي بسيار بلندتر منتشر مي شود.

تفاوت بین صدای گیتار فلامنکو و گیتار کلاسیک

صدای گیتار کلاسیک در حالت کلی بم،نرم و لطیف است در حالی که صدای گیتار فلامنکو درخشان،متالیک،خشک ،زبر،خشن تیز و زیر تر است.دلیل اصلی این تفاوت ها نوع چوب به کار رفته در هر یک از این ۲ گیتار می باشد.در گیتار کلاسیک چوب به کار رفته در پهلو ها و صفحهٔ زیرین جعبه صدای گیتار معمولا نسبت به گیتار فلامنکومتفاوت بوده و در آن از چوب چگال تری استفاده میشود برای همین گیتار کلاسیک معمولا دارای وزن بیشتری نسبت به گیتار فلامنکو می باشد.

تفاوت بین گیتار آکوستیک و گیتار کلاسیک

در ظاهر گیتار آکوستیک شبیه به گیتار کلاسیک است. اما سیمهای این گیتار فلزی است و کاسه صدای آن بزرگتر از گیتار کلاسیک می باشد.

علاوه بر این، این دو گیتار در برخی تکنیک های نوازندگی با هم تفاوت دارند. دسته گیتار آکوستیک نسبت به گیتار کلاسیک باریکتر است و سیم ها به یکدیگر نزدیک ترند، به همین دلیل گرفتن باره ها راحت تر است ولی بدلیل داشتن سیمهای فلزی در گیتار آکوستیک باید فشار بیشتری نسبت به گیتار کلاسیک بر روی سیمها وارد گردد.

برخی از سبک های اصلی موسیقی و گیتار

• پاپ

• سنتی

• کلاسیک

• راک

• رپ و هیپ هاپ

• ریتم اند بلوز (آر اند بی)

• جاز

• متال

• بلوز

• کانتری (روستایی آمریکایی)

• امپرسیونیسم

• رمانتیک

• باروک

• مینی مال

• سوینگ

• رگتایم

• پانک

• الکترونیکا

• نغمه ای

• رگه و داب

• بوسانوا

• اکسپریمنتالس

  درباره ساز بلز ( گلوکن اشپیل) چه می دانید؟