به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، حواس پرتی در مقابل تمرکز حواس قرار می گیرد. در واقع تمرکز حواس به حالت ذهنی و روانی گفته می شود که در آن تمام قوای حسی ،روانی و فکری فرد روی موضوع خاصی متمرکز می شود و یادگیری به صورت کامل می باشد و به گونه ای است که از خطرات احتمالی رها می شود.
حواس پرتی در نقطه مقابل تمرکز حواس وجود دارد و به حالتی گفته می شود که فرد توانایی تمرکز کردن را ندارد و فرد نسبت به محیط اطراف خود واکنش نشان می دهد.
همچنین در حواس پرتی ذهن فرد به گونه ای است بیشتر از چند دقیقه نمی تواند بر روی موضوعی تمرکز کند و ذهن به سمت مسائل دیگر منحرف می شود .
در ابتدای موضوع باید این نکته اشاره کنیم که حواس پرتی سن و جنس نمی شناسد و ممکن است در هر فردی به وجود بیاید ، اما در این مطلب قصد داریم که درباه حواس پرتی کودکان اشاره ای داشته باشیم.
گاهی هم ممکن است برخی حوادث و اتفاقات باعث شود که فضای روانی کودک مختل شود. از جمله این عوامل می توانند مواردی مانند کمبود محبت و نشاط در خانواده، احساس نا امنی کردن، توقعات بیش از ظرفیت ازکودک، مقایسه کودک با همسالان خود باشد.
حواس پرتی در کودکان
حواس پرتی در کودکان موضوعی است که ممکن است در بیشتر آنها مشاهده شود. افزایش تمرکز در کودکان موضوع گسترده تری است.
افزایش تمرکز کودک تنها به یک جنبه از رفتار کودک اشاره نمی کند. در واقع افزایش تمرکز کودک ،به میزان توانائی کودک در انجام یک تکلیف دشوار، انجام یا عدم انجام برخی وظایف از روی عادت، مهارت کودک در مقابله با حواس پرتی ، مشکل ذخیره اطلاعات در حافظه کوتاه مدت ، توجه پراکنده و غیره گفته می شود.
علل حواسپرتی کودکان در مدرسه
درونی و ذهنی : منبع این نوع از حواسپرتی کودکان درونی هستند و محرک های محیطی در ایجاد آن ها کودکان نقش ندارند .
مشغله های ذهنی دانش آموز ، اضطراب و نگرانی ، گرسنگی و تشنگی ، بی علاقگی و بی انگیزگی نسبت به درس ، بیماری ها و ناراحتی های جسمی ، فشارهای روانی و خیالبافی ، خواب کمتر از هفت ساعت در شبانه روز و از همه مهم تر بیش فعالی می تواند از جمله مسائلی باشد که موجب حواسپرتی کودکان در مدرسه شود .
بیرونی و محیطی : گاهی منبع ایجاد حواس پرتی از محیط بیرون سرچشمه می گیرد . سردی و گرمی هوا ، نور شدید و ضعیف ، صداهای آزار دهنده در محیط می تواند محرک بیرونی برای حواسپرتی دانش آموز باشد .
اتفاقات و حوادث جانبی : گاهی منبع حواس پرتی نه به مسائل درونی پیش زمینه ای و نه مربوط به محرک های بیرونی ست ، بلکه دانش آموز به دلیل یک اتفاق و یک مسئله دچار حواس پرتی می شود . انتظارات بیش از حد والدین ، کمبود محبت و نشاط در خانواده ، برخورد نامناسب یک معلم ، مقایسه ی کودک با دیگر همکلاس ها می تواند عاملی برای حواسپرتی باشد .
انجام چند کار باهم : هنگامی که حجم کار زیاد است و دانش آموز مجبور است هم زمان چند کار را با هم انجام دهد طبیعی است که نمی تواند به اندازه ی کیفیت یک کار تمرکز داشته باشد . در این شرایط توجه انتخابی تقسیم می شود و تمرکز را برای دانش آموز سخت می کند .
راه های درمان حواسپرتی کودکان در خانه و مدرسه
۱ – لیست تهیه کردن و یادداشت نوشتن در هر سنی می تواند به افزایش تمرکز کمک کند . حواسپرتی دانش آموزان ابتدایی بیشتر به این دلیل است که آن ها برنامه ریزی ذهنی ندارند و همین امر موجب حواسپرتی بیشتر در آن ها می شود .
۲ – خواب و تغذیه ی دانش آموز دو عنصر اصلی یادگیری موثر هستند . بهتر است همیشه در مورد ساعت خواب و میزان غذایی که می خورد حساس باشید . زیرا کودک خسته و گرسنه همیشه سر کلاس حواسپرت است .
۳ – هرگز بیش تر از انتظار کودک از او توقع نداشته باشید . شما والدین باید بدانید توانایی کودک شما چه قدر است و در همان محدوده ی توانمندی هایش از او انتطار داشته باشید .
۴ – نه تنها از کودک توقع بیش از اندازه نداشته باشید بلکه سعی کنید هیچ وقت او را با دیگران مقایسه نکنید .
۵ – از معلم کودک خود بخواهید برای کاهش میزان حواسپرتی اش ، به او مسئولیت بدهد و در کارهای گروهی او را شرکت دهید .
۶ – اگر اضطراب و افسردگی را از دانش آموز بگیرید ، بسیاری از مشکلات او را حل خواهید کرد . دانش آموزی که مدام نگران است و خلق پایین دارد به راحتی دچار حواسپرتی می شود . پس ایجاد اعتماد به نفس در رفع حواسپرتی کودکان بسیار موثر است .
۷ – اگر بخواهید رفتاری را در دانش آموزان ایجاد کنید باید بتوانید آن رفتار را تقویت کنید . پس هنگامی که کودک با دقت به مطالب گوش می دهد حتما از معلم بخواهید او را تشویق کند .
۸ – هرگز کودک حواسپرت را به جهت عدم توجه و تمرکز سرزنش و تنبیه نکنید بلکه او را کمک کنید تا بتواند میزان توجه انتخابی خود را بیشتر کند .
۹ – روش تدریس معلم در حواسپرتی کودکان بسیار موثر است . اگر معلم مطالب درسی را همراه با شکل و تصویر رنگی یا مثلا شعر و داستان و یا حتی موسیقی همراه کند ، دانش آموز جذب مطالب می شود و کمتر تمرکز خود را از دست می دهد .
۱۰ – نحوه ی نشستن دانش آموز یکی از عوامل مهم حواسپرتی در کلاس درس است . دانش آموزی که مدام سرش روی میز است یا پاهایش را دراز می کند و با حالت خوابیده درس گوش می دهد ، تمرکز کمتری نسبت به بقیه دانش آموزان دارد .
۱۱ – غالبا کودکانی که تصور منفی از خود دارند و به نوعی خودپنداره ی شکل گرفته ی آن ها “من نمی توانم” است بیشتر از دانش آموزان دیگر دچار حواسپرتی می شوند .
۱۲ – بعضی از بازی ها مانند ماز ، پازل و استفاده از دو شکلی که تفاوت های جزیی در آن ها وجود دارد و کودک باید این تفاوت ها را پیدا کند می تواند نقش مهمی در افزایش توجه و تمرکز دانش آموزان داشته باشد .