اگر فرزند شما کم وزن باشد، مطمئنا شما نگران خواهید شد. کم وزنی کودک دلایل مختلفی دارد. خیلی مهم است که بدانیم دلایل کم وزنی چیست و اینکه چطور می توانیم به افزایش وزن او کمک کنیم. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد کم وزنی کودک صحبت کنیم.
دلایل کم وزنی کودک
تفاوت هایی بین کودک کم وزن و کودک لاغر وجود دارد. بنابراین بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا با مشورت او، بهترین تصمیم را درباره کودک خود بگیرید. در ادامه با دلایل کم وزنی کودک بیشتر آشنا می شویم.
۱. ژنتیک عامل کم وزنی کودک
ژنتیک یکی از دلایل کم وزنی کودک است. اگر والدین کودک، لاغر باشند، احتمالا کودک آن ها هم لاغر خواهد بود. این نشان می دهد که کودک کم وزنی خود را از والدینش به ارث برده است، بنابراین پزشک ممکن است درمان خاصی را در نظر نگیرد. البته احتمالا پزشک قبل از اینکه به طور قطعی ژنتیک را عامل کم وزنی کودک بداند، مشورت با سایر متخصصان را به شما توصیه کند.
۲. بیماری های گوارشی عامل کم وزنی کودک
مشکلات گوارشی مانند بیماری های التهابی روده یا رفلاکس معده می تواند یکی از دلایل کم وزنی کودک باشد. اگر کودک، دچار درد معده یا سوزش آن باشد، ممکن است از غذا خوردن خودداری کند. علائمی مانند استفراغ یا اسهال مکرر باید مورد بررسی قرار بگیرد.
۳. بیماری مرتبط با تیروئید عامل کم وزنی کودک
اگر تیروئید کودک بیش از حد فعال و مبتلا به پر کاری تیروئید ( هیپرتیروئیدیسم) باشد، احتمالا با کاهش وزن رو به رو خواهد شد. تحریک پذیری و بی قراری از علائم این بیماری است. تشخیص این بیماری نیاز به انجام آزمایش خون دارد.
۴. اختلالات خوردن عامل کم وزنی کودک
از دیگر دلایل کم وزنی کودک در عصر حاضر، اختلالات خوردن است که روز به روز افزایش پیدا می کند. در صورتی که کودکی مبتلا به اختلال خوردن باشد، احتمالا بعد از صرف یک وعده غذایی استفراغ می کند، یا مصرف غذا را به حد اقل می رساند.
نشانه های کم وزنی کودک
- کاهش وزن
- کم شدن چربی بدن یا کاهش شاخص توده بدنی
- رشد ناکافی
- نوسانات خلق و خو، اضطراب، از دست دادن تمرکز و مشکلات یادگیری
- ساختار استخوانی ضعیف
- درد های استخوانی یا مفصلی
عوارض لاغری کودکان چیست؟
لاغری کودکان اگر درمان نشود، در دراز مدت عوارضی را برای سلامت کودک به همراه خواهد داشت. ثابت شده است ریسک ابتلا به پوکی استخوان در کودکانی که از کم وزنی رنج میبرند بسیار بالاتر است. همچنین در کودکانی که به خاطر کموزنی خود از انجام فعالیتهای ورزشی خودداری می کنند، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی افزایش مییابد و ایمنی بدن آنها پایین می آید که باعث ضعیفی بدن و افزایش ریسک ابتلا به بیماری هایی همچون آنفولانزا می شود.کم وزنی همانطور که گفته شد در سرعت رشد کودک نیز تاثیر دارد و ممکن است باعث تاخیر در رشد و یا حتی توقف رشد شود. به این علت است که به والدین توصیه می شود در زمینه درمان کم وزنی کودک خود در اسرع وقت اقدام کنند.
لاغری کودکان چگونه درمان می شود؟
در صورتی که ابتلا به بیماری های خاصی «همچون پرکاری تیروئید» علت کم وزنی کودک باشد، باید با مراجعه به مختصص نسبت به درمان آن اقدام کرد. اما اگر علل دیگری باعث لاغری کودکان شود، می توان با اصلاح برخی رفتارها و ایجاد تغییرات کوچکی در سبک زندگی کودک، به افزایش وزن او کمک کرد.
مطمئن شوید رژیم غذایی سالم برای کودکان لاغر را رعایت می کنید و کالری کافی و مناسب به بدن او می رساند. مواد غذایی همچون مغزها، روغن گیاهی و آووکادو را به رژیم غذایی کودک بیفزایید. این مواد، منابع خوب چربی هستند که هم در سلامت قلب موثرند و هم کالری مورد نیاز بدن کودک را در اختیار او قرار می دهند. در این مطلب از وبسایت سبک زندگی می توانید درباره تغذیه سالم برای کودکان در مدرسه نیز اطلاعات مفیدی به دست آورید.
بعضی از والدین، برای ترغیب کودکان به غذاخوردن و افزایش تعداد وعده های غذایی روزانه شان، از خوراکی های ناسالم همچون چیپس و پفک استفاده می کنند. اینکار باعث تثبیت عادات بد غذایی در کودک می شود که گاهی تا آخر عمر همراه او خواهد بود و تاثیرات منفی بروی سلامت او خواهد داشت. برای افزایش وزن کودک از موادغذایی سالم استفاده کنید تا علاوه بر درمان کم وزنی، سلامت کودک را نیز بهبود ببخشید.
افزایش وزن در کودکان
نوزادان و کودکان ممکن است به دلایل مختلفی برای افزایش وزن دست و پنجه نرم کنند. . برخی از نگرانی ها در مورد افزایش وزن ناکافی مربوط به مسائل مربوط به تغذیه یا خوردن است که گذرا هستند و خود به خود یا با کمی تشویق والدین و کمک یک متخصص تغذیه و یا متخصص اطفال حل می شوند. با این حال مواقعی وجود دارد که وزن کودک کاهش می یابد یا افزایش نمی یابد. موارد زیر در کاهش وزن کودک مهم است:
- فیبروز کیستیک می تواند افزایش یا حفظ وزن را دشوار کند
- بیماری سلیاک می تواند باعث کاهش وزن و کوتاهی قد در بچه ها شود
- اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی
بسته به علت زمینه ای ممکن است به یک پزشک متخصص و همچنین یک متخصص تغذیه برای کمک به ایجاد یک برنامه غذایی مناسب با شرایط یا ارائه نکاتی در مورد افزایش انرژی رژیم غذایی (یعنی کالری) نیاز داشته باشید. به ندرت راه حلی برای همه وجود دارد. برنامه های درمانی بسته به کودک و علت اصلی ممکن است متفاوت به نظر برسند. بسیاری از چیز ها از جمله دسترسی به غذا و محیط غذا خوردن نقش دارند.
توصیه هایی برای رشد کودک
معمولا نیازی نیست کودک لاغری را که با سرعت ثابتی رشد کرده و به نقاط رشدی دست می یابد «چاق و چله» کرد. اما اگر نگران غذای کودک تان هستید یا صرفا می خواهید عادات غذایی بهتری داشته باشد، این توصیه های تخصصی می توانند مفید واقع شوند.
۱. نبردهای غذایی را فراموش کنید
آنجلا لموند (Angela Lemond)، متخصص تغذیه می گوید: «کار والدین این است که به طور مرتب غذا و خوراکی های مغذی فراهم کنند. خوردن یا نخوردن آنها به اختیار کودک است.»
۲. هله وهوله را محدود کنید
آیا می خواهید دریافت کالری فرزند خود را با میلک شیک و سیب زمینی سرخ کرده افزایش دهید؟ عادت دادن او به خوراکی های شیرین و شور می تواند خطر بیماری هایی همچون دیابت و فشار خون بالا را به همراه داشته باشد. لموند که سخن گوی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی آمریکا هم هست، می گوید: «ارزش غذایی غذاها برای کودکان لاغر مهم است، شاید حتی بیشتر از بقیه، چون آنها غذای کمی می خورند.» آیا نمی خواهید فرزندتان با شکم خالی به رخت خواب برود؟ در هر وعده، آن غذایی را تهیه کنید که او دوست دارد. اگر کودک سخت گیرتان فقط غذاهای ناسالم می خورد، سعی کنید این عادت او را با تهیه ی نسخه های سالمی از آن غذاها ازبین ببرید.
۳. به دنبال غذاهایی با کالری بالا و دربردارنده ی انواع مواد مغذی باشید
به جای محصولات لبنی کم چرب، از محصولات پرچرب استفاده کنید؛ روی سبزیجات، پاستا و گوشت، از روغن و پنیر و سس های مغذی استفاده کنید؛ غذاهایی تهیه کنید که حاوی چربی های سالم هستند، مانند مغزها و آووکادو؛ و بالاخره اینکه به جای سوپ های آبکی، از سوپ های خامه ای استفاده کنید.
۴. همه ی خانواده در کنار هم غذا بخورید
حتی اگر فرزندتان مدام با غذایش بازی می کند، باز هم باید دور سفره، کنار دیگران بنشیند. با کمی شانس، او بالاخره تمایل پیدا می کند آنچه شما می خورید را امتحان کند. تلویزیون و ابزار دیجیتالی را هم هنگام غذا کنار بگذارید.
۵. برای میان وعده ها برنامه ی مشخصی داشته باشید
لموند می گوید: «هر روز سر زمان مشخصی به کودک تان میان وعده بدهید.» شاید وسوسه شوید که هر زمان فرزندتان دلش خواست برایش میان وعده آماده کنید، اما بهتر است بگذارید اشتهایش آماده ی وعده ی غذایی اصلی شود.
۶. مایعات را کاهش دهید
همراه وعده های غذایی، یک لیوان کامل شیر یا آب بیاورید و مراقب مایعاتی که بین وعده ها می نوشد هم باشید. آب میوه را کم کنید، چون سیرکننده است.
۷. او را تشویق به ورزش کنید
تحرک علاوه بر اینکه به فرزندتان کمک می کند اشتهای بیشتری پیدا کند، می تواند استخوان هایش را تقویت کند، عضلاتش را بسازد، به سلامت قلبش کمک کند، خواب بهتری فراهم کند و قدرت ذهنی اش را افزایش دهد.
۸. با پزشک تان مشورت کنید
اگر فرزندتان سردرد، خستگی یا سرگیجه دارد، یا اگر صرفا نگران وزن او هستید، با پزشک تان صحبت کنید. او می تواند شما را به متخصص مربوط ارجاع دهد. می توانید با متخصص تغذیه هم درباره ی تنوع بیشتری از غذاها، و افزایش کالری و مواد مغذی در وعده های غذایی کودک تان مشورت کنید.