دلایل یبوست در سگ و روش های درمان
یبوست به معنای عدم تولید و دفع مدفوع به صورت نرمال و طبیعی در مدت زمان معین است. یک سگ باید به طور معمولی یک یا دو بار در طول روز دفع مدفوع داشته باشد. بنابراین ممکن است به دلایل مختلفی یبوست در سگ ها ایجاد شود. در موارد مزمن یبوست ممکن است سگ مدفوع سخت و خشک خود را در دستگاه گوارشش نگه دارد. این اتفاق همان چیزی است که به عنوان یبوست در سگ شناخته میشود. در این موارد حجم مدفوع در روده سگ آنقدر زیاد است که فشرده میشود و سگ قادر به دفع آن نیست. بنابراین ما برای مراقبت بهتر از سگ دوست داشتنی خود باید با نکات مهم در ارتباط با علت یبوست در سگ، علائم یبوست در سگ ها و همچنین درمان یبوست در سگ ها و درمان خانگی یبوست در سگ آشنا شویم.
علائم یبوست در سگ ها
- عدم مدفوع در سگ برای چند روز.
- مدفوع سفت و خشک که اگر آن را لمس کنیم مانند سنگ ریزه بنظر برسد.
- تنسموس؛ به معنای تلاش برای مدفوع کردن که بدون نتیجه باشد.
- دفع مقدار کمی مدفوع که همراه با مایع خونی باشد.
- دیسکزی؛ به معنای خروج و دفع مدفوع در سگ به صورت دردناک و دشوار.
دلایل ایجاد یبوست در سگ ها
در حالت عادی مواد دفعی از لوله گوارش عبور میکند و در نهایت به روده بزرگ میرسد. در روده آب و الکترولیت های اضافی آن جذب میشود. در واقع جذب مجدد آب عملکرد اصلی روده بزرگ است. مواد مدفوع در طول روده بزرگ از طریق فرآیندی موسوم به امواج پریستالتیک منتقل میشود. اگر روند طبیعی عبور مواد دفعی در روده بزرگ مختل شود، عبور و حرکت مدفوع در روده متوقف میشود. یبوست در اثر عوامل، بیماری و شرایط متعددی ایجاد می شود.
خوردن اجسام خارجی
حیوانی که بیش ازاندازه استخوان، مواد گیاهی، زباله، سنگ و مو و … می خورند در یکجا جمع شده و باعث خشکی و سفتی توده مدفوع شده و یبوست ایجاد می کنند.
عوامل محیطی
عوامل محیطی متعدد در سگ می تواند منجر به یبوست شود. وقتی سگ شما از شرایط طبیعی خود خارج می شود و به مدت طولانی در محیطی مثل کلینیک و سگ دانی قرار می گیرد، در اثر استرس عملکرد طبیعی روده دشوار می شود.
درد
تعداد متعددی از شرایط درمانی و ارتوپدی که بسیار دردناک هستند می توانند باعث یبوست در حیوان شوند. بیماری های مقعدی-رکتومی (Anorectal) مثل خالی نشدن غدد مقعدی و یا آبسه غدد مقعدی عبور مدفوع را به دلیل ایجاد درد سخت می کنند. موارد ارتوپدی مثل التهاب مفصل رانی و یا مفصل زانو وضعیت قرارگیری برای دفع مدفوع حیوان را دردناک کرده و سگ نسبت به دفع مدفوع بی میل می شود.
انسداد (Obstruction)
ممکن است انسداد کولونی مقعدی (Anal Colonic) دچار شود که از عبور طبیعی مدفوع جلوگیری کرده و منجر به یبوست در سگ می شود. اجسام خارجی، برخی از تومورها نیز می تواند در عبور طبیعی مدفوع اختلال ایجاد کنند. فتق پرینه (Perineal Hernia) و یا بزرگ شدن غده پروستات، می تواند یکی دیگر از عوامل ایجاد انسداد در مسیر عبور مدفوع باشند. همچنین بعد از درمان شکستگی های لگنی که خروجی لگن باریک می شود نیز با اثر بر کولون در عبور مدفوع اختلال ایجاد می کند. گاهی نیز در اثر چسبیدن مدفوع به موهای اطراف مقعد دهانه مقعد بسته شده و ایجاد یبوست می کند.
بیماری های عصبی-عضلانی
در بیماری های دیسک های بین مهره ای و یا بدشکلی های طناب نخاعی در ناحیه کمری-خاجی دفع مدفوع دچار مشکل می شود.
بیماری های متابولیک
بیماری های پرکاری تیروئید و یا ازکارافتادن کلیه ها با ایجاد عدم تعادل در مایعات و الکترولیت های بدن مثل کاهش پتاسیم خون و افزایش کلسیم خون، می توانند در ایجاد Constipation نقش داشته باشند. این شرایط باعث کم آبی و کاهش انقباضات کولون و سفتی مدفوع و باقی ماندن مدفوع در کولون و یبوست می شوند.
درمان
برخی از درمان ها می توانند یبست ایجاد کنند. مسکن هایی چون مورفین می تواند باعث Constipation در سگ شود.
تشخیص یبوست سگ
تشخیص یبوست سگ با آزمایشات مقعدی و معاینه شکم آغاز می شود.دامپزشک از شما درباره تمامی غذاهایی که سگ خورده سوال می کند.
شما باید به دامپزشک بگویید که سگ آخرین بار چه زمانی مدفوع کرده است.
آیا سگ هیچ چیز غیر عادی نخورده است؟
از دیگر مسائلی که باید به دامپزشک اطلاع دهید این است که آیا سگ شما به تازگی جراحی کرده است؟
آیا سگ شما بیماری های لگنی دارد؟
آیا سگ تحت اشعه درمانی است؟
سونوگرافی شکمی،استفاده از اشعه ایکس و آزمایش خون از دیگر راه های تشخیص علت یبوست سگ است.
دامپزشک ممکن است از سرم برای هیدراته کردن دوباره بدن سگ استفاده کند.
از دیگر اقدامات دامپزشک هنگام مواجهه با یبوست انجام تنقیه است.
اگر سگ نر به دلیل مشکلات پروستات یبوست گرفته باشد دامپزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که سگ را عقیم کنید.
اقدامات لازم هنگام یبوست سگها
یک دستکش تمیز لاتکس بپوشید و به بررسی جزئیات بپردازید.دمای بدن سگ را از طریق دماسنج مقعدی اندازه بگیرید.اگر دمای بدن سگ خیلی بالا بود یا اثراتی از خون روی دماسنج مشاهده کردید سریعا به نزدیکترین کلینیک دامپزشکی مراجعه کنید.اگر چیزی شبیه به نخ یا رشته چسبناک داخل مدفوع و مقعد مشاهده کردید هرگز آن را بیرون نکشید.این کار ممکن است به بدن سگ آسیب برساند.اگر داخل مقعد چمن مشاهده کردید آن را به آرامی خارج کنید.اگر مدفوع دور مقعد چسبیده شده آن را به آرامی جدا کنید.سپس ناحیه مقعد را با آب گرم و کمی شامپوی مخصوص سگ شستشو دهید.شما می توانید برای کاهش التهابات مقعد پس از شستشو کمی لوبریکانت ساده ی محلول در آب دور ناحیه مقعد بمالید.البته بهتر است برای این کار از دامپزشک اجازه بگیرید.سگ های مو بلند مثل یورکشایر ممکن است در این مراحل سختی بیشتری تحمل کنند.قبل از جدا کردن مدفوع های چسبیده به مقعد حتماً سگ را داخل یک ظرف آب ولرم بنشانید تا روند کار راحت تر شود.
درمان یبوست در سگ های خانگی چیست؟
اکثر موارد، این حالت با درمان های خفیف مانند تقویت مایعات و فیبرهای غذایی یا ورزش بیشتر برطرف می شوند. شیاف و ملین ممکن است مفید باشد، اما فقط باید با راهنمایی دامپزشک استفاده شود، خصوصاً اگر حیوان خانگی به مصرف طولانی مدت نیاز داشته باشد. موارد شدیدتر یبوست در سگ ها نیاز به مداخلات پزشکی دارد.
برخی از گزینه های درمانی برای یبوست در سگ ها، عبارتند از:
- حذف مدفوع به صورت دستی
- دارو برای فعال کردن عملکرد طبیعی روده بزرگ یا جلوگیری از تولید آنزیم های خاص
- جراحی که ممکن است در موارد بسیار نادر، معمولاً برای مگاکولون، به جراحی نیاز باشد. یک روش جراحی به عنوان کولکتومی شناخته می شود که در آن بخش هایی از روده بزرگ برداشته می شود.
برای بیشتر سگ ها، یبوست یک مشکل نادر است که از طریق یک رژیم غذایی متعادل، دسترسی به آب شیرین و ورزش منظم تحت کنترل قرار می گیرد.
درمان خانگی یبوست در سگ ها
اگر مشکل یبوست در سگ شما به تازگی رخ داده و یکی دو روز بیشتر نیست که سگ شما دفع نداشته میتوانید با چند راه حل ساده در خانه مشکل یبوست سگ خود را حل کنید. البته لازم به ذکر است که همه راه حل ها برای همه سگ ها جواب نمیدهد. اما بهتر است با درمان خانگی یبوست در سگ آشنا شوید.
- کدو تنبل : طرز عجیبی استفاده از کدو تنبل در رژیم غذایی سگ میتوان به رفع یبوست و ایجاد اسهال در حیوان کمک کند. کدو تنبل دارای فیبر و رطوبت بالایی است. سگ ها هم اغلب طعم و مزه آن را دوست دارند. دستور العمل های زیادی برای پخت غذاهای خوشمزه با کدو برای سگ وجود دارد. اگرچه برای تنظیم عملکرد بهتر دستگاه گوارش بهتر است کدو را مستقیم و بدون مواد افزودنی به سگ بدهید.
- غذای کنسروی مرطوب : غذاهایی کنسروی که به صورت مرطوب برای سگ ها در بازار وجود دارند میتوانند به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک کنند.
- پودر های مکمل فیبر دار
- غذا و گیاهانی مانند : زنجبیل، سبوس گندم و روغن زیتون میتواند در درمان خانگی یبوست در سگ موثر باشد. طی مطالعاتی که در سال 2011 با بررسی روش های درمانی یبوست در انسان انجام شد. با بررسی گروهی از سگ های نژاد Beagle مشخص شد رب انجیر برای درمان یبوست سگ ها موثر است. غذاهایی که برای درمان یبوست در انسان مفید است میتواند برای سگ نیز مفید باشد ولی در این زمینه با دامپزشک حتما مشورت کنید.
- هیدراتاسیون : حتما اطمینان حاصل کنید که میزان مصرف آب آشامیدنی در سگ شما به اندازه کافی باشد.
کدام سگ ها مستعد یبوست هستند؟
همه سگ ها ممکن است به یبوست دچار شوند؛ اما این شرایط بیشتر در سگ های سالخورده و مسن دیده می شود.
عوارض یبوست در سگ ها چیست؟
این حالت می تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی شود. اختلال بیش از حد در دستگاه گوارشی سگ می تواند منجر به بی حالی، از دست دادن اشتها و حتی استفراغ شود.
تسکین یبوست سگ
موارد زیر می تواند به تسکین یبوست دوست پشمالو کمک کند.
- نرم کننده مدفوع و ملین (برای استفاده کوتاه مدت)
- درمان دارویی برای از بین بردن عوامل به وجود آورنده یبوست
- افزودن فیبر بیشتر به غذای سگ
- افزایش زمان پیاده روی و تحرک و ورزش سگ در طول روز
- تنقیه (این کار باید فقط توسط دامپزشک انجام شود)
جلوگیری از یبوست سگ
- اگر می خواهید دوست پشمالوی شما به یبوست مبتلا نشود همیشه آب تمیز و تازه در اختیار او قرار دهید.
- فیبر بیشتر در رژیم غذایی سگ خود بگنجانید.
- سگ را برای انجام عمل دفع چند بار در روز بیرون ببرید.
- سگ هایی که فرصتی برای مدفوع کردن ندارند دچار یبوست می شوند.
- اگر سگ شما اجازه ندارد در منزل دستشویی کند حتماً به طور مرتب او را بیرون ببرید.
- به سگ خود استخوان ندهید.
- به جای استخوان به او دندانی های خوراکی یا دندانی های اسباب بازی بدهید.
- عقیم کردن سگ ها (مخصوصاً سگ های نر) می تواند باعث جلوگیری از به وجود آمدن یبوست شود.