از جمله مهمترین حقوقی که زن به موجب عقد نکاح به دست می آورد مهریه است . مهریه در واقع مالی است که مرد پرداخت آن به زن را بر عهده می گیرد و هر زمان که زن بخواهد قابل مطالبه است . اما در شرایطی ، زن نمی تواند تمام مهریه را مطالبه کند ، بلکه بر اساس مقررات قانونی نصف مهریه به وی تعلق می گیرد . بنابراین ، سوال مهمی که قصد داریم در این مقاله به آن پاسخ دهیم آن است که نصف شدن مهریه چیست و در چه شرایطی مهریه نصف می شود؟ یا موارد نصف شدن مهریه کدامند ؟ در پاسخ به این سوالات ، به بررسی نصف شدن مهریه ، طلاق قبل از رابطه زناشویی ، بذل تمام مدت در عقد موقت و فسخ نکاح به علت ناتوانی جنسی مرد خواهیم پرداخت .
نصف شدن مهریه
به موجب ماده 1082 قانون مدنی " به مجرد عقد ، زن مالک مهریه می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید " . بر اساس این ماده ،مالکیت زن بر مهر از همان لحظه ای که عقد نکاح خوانده شد ، حاصل می شود . از جمله آثاری که مالکیت زن بر مهریه دارد آن است که می تواند اقدام بهبخشیدن مهریه نموده و یا آن را مطالبه کند که در این حالت مرد موظف به پرداخت مهریه می شود . اما در برخی از موارد با توجه به برخی از مواد قانون مدنی ، در شرایطی مهریه زن نصف می شود و به جای کل مهریه تنها نیمی از مهریه تعیین شده به زن پرداخت می شود که در ادامه ، به بررسی موارد نصف شدن مهریه زن می پردازیم .
طلاق قبل از رابطه زناشویی
مالکیت زن بر مهریه از لحظه عقد ، مالکیتی متزلزل است و با نزدیکی میان زن و مرد کامل می شود . بر اساس ماده 1092 قانون مدنی ، " هرگاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد ، مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد ، می تواند مازاد بر نصف را پس بگیرد " . به همین مناسبت ، یکی از شرایط نصف شدن مهریه ، طلاق قبل از نزدیکی می باشد . در این صورت ، چون نزدیکی میان زن و مرد رخ نداده است ، زن تنهامستحق نصف مهریه خواهد بود.
بذل تمام مدت در عقد موقت
یکی دیگر از موارد نصف شدن مهریه بر اساس ماده 1097 قانون مدنی در عقد موقت است . بر اساس این ماده " در نکاح منقطع هرگاه شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهر را بدهد " . بر اساس این ماده ، در صورتی که مرد در عقد موقت یا صیغه قبل از وقوع رابطه زناشویی تمام مدت صیغه را به زن ببخشد یا بذل مدت کند ، باید نصف مهریه را به زن بدهد.
فسخ نکاح به علت ناتوانی جنسی مرد
بر اساس ماده 1101 قانون مدنی ، " هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهتی فسخ شود ، زن حق مهر ندارد ؛ مگر در صورتی که موجب فسخ ، عنن باشد که در این صورت ، با وجود فسخ نکاح ، زن مستحق نصف مهر است " . بر این اساس ، اگر زن قبل از رابطه زناشویی از ناتوانی جنسی مرد ( عنن ) آگاه شود ، می تواند اقدام به فسخ نکاح کند و در این شرایط حق دریافت نصف مهر را خواهد داشت .