به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، در سه ماه نخست بارداری خستگی زیادی در مادران باردار وجود دارد چرا که بدن آنها در حال تطبیق با شرایط جدید است. در این مدت جفت شکل می گیرد و خون بیشتری تولید می شود. قلب نیز با سرعت بیشتری عمل پمپاژ خون را انجام می دهد. اما زمانی که این مدت گذشت بدن مادران باردار باز هم با تغییراتی روبرو خواهد شد. در واقع شرایط جدید باعث می شود مادران نتوانند خواب راحت و کافی داشته باشند. دلیلش هم چیزی نیست جز افزایش اندازه جنین و تغییر حجم شکم مادر که منجر به این می شود او نتواند به راحتی بخوابد. نه تنها بزرگ شدن شکم که عوامل دیگری نظیر استرس و سایر عوارض بارداری خواب را از چشمان او می گیرند. او شاید نگران نحوه زایمانش است و شاید هم نگران سلامت نوزاد. کم تحرکی و خارج شدن از روال عادی زندگیِ پیش از بارداری هم او را عصبی می کند که این خود نیز باعث کم خوابی خواهد شد. اما برای این مشکل راه حل وجود دارد، راه حل هایی که برخی از آنها مربوط به طب سنتی می شود. پیش از بررسی برخی از شیوه های طب سنتی بهتر است مشکلات خواب در زنان باردار را به طور خلاصه مرور کنیم.
توجه به دوره های «سه ماهه»
ابتدا به سراغ سه ماه نخست باردار می رویم. در این مدت یک زن باردار به این دلیل با یک خواب آشفته مواجه می شود که مدام نیاز به این پیدا می کند به سرویس بهداشتی برود. او در این مدت استرس زیادی دارد که کم کم افزایش پیدا می کند و باعث می شود تا او خواب راحتی نداشته باشد و دوران بدی را پشت سر بگذارد.
در سه ماهه دوم بارداری اوضاع برای خوابیدن تا حدودی بهبود می یابد چرا که نیاز به رفتن به سرویس بهداشتی کمتر می شود. در این مدت جنینِ در حال رشد به سمت بالاتر می رود و باعث می شود فشار کمتری بر روی مثانه مادر وارد بیاید. البته کیفیت خواب همچنان تحت تاثیر عواملی همچون استرس و نگرانی مادر به دلیل نحوه زایمان خود و سلامت نوزاد قرار می گیرد.
به سه ماهه پایانی دوران بارداری که می رسیم مشکلات چند برابر می شود. در واقع بیشترین مشکلات مربوط به خواب در این مدت اتفاق می افتد. شکم زن باردار بسیار بزرگ شده و مشکلاتی نظیر سوزش سر دل، گرفتگی پا و گرفتگی سینوس به وجود می آید که هر کدام در جای خود باعث بی خوابی می شود. تکرر ادرار مجددا به وجود می آید چرا که فشار کودک بر روی مثانه بار دیگر زیاد می شود.
راهکارهای «دمنوشی»
یک زن باردار باید بداند اگر با مشکل کم خوابی روبرو است باید تا حد امکان از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه خودداری کند و مصرف شکلات و نوشابه های انرژی زا را نیز کاهش دهد. به جای استفاده از قهوه می توان از یک لیوان شیر گرم استفاده کرد و یا اینکه دم کرده بابونه نوشید هر چند توصیه شده که زنان باردار در این دوران سخت و حساسیت برانگیز از داروهای گیاهی خواب آور استفاده نکنند. بابونه هر چند به منظور بهبود کیفیت خواب در دوران بارداری توصیه می شود اما در قاعدگی نیز نقش دارد بنابراین پیش از مصرف آن باید با پزشک متخصص مشورت کرد.
از سویی برخی از تحقیقات نیز اثبات کرده که استشمام بوی اسطوخودوس و بابونه تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی درمان کم خوابی در دوران بارداری دارد. البته در مصرف اسطوخودوس نیز باید احتیاط کرد و بنابر تجویز پزشک نباید بیشتر از سه قطره در روز باشد. نحوه استفاده از آن بدین گونه است که یک قطره آن را بر روی دستمال می ریزید و در هر زمان که خواستید استفاده کنید.
دمنوش های آرام بخش و خواب آور نیز برای درمان بی خوابی نه تنها در زنان باردار که در تمامی افراد تاثیرگذار است اما باز هم تاکید می شود که استفاده از این نوع دمنوش ها در زمان بارداری باید از سوی پزشک تجویز شده باشد و ترجیحا مورد استفاده قرار نگیرد.
نوع تغذیه زن باردار بسیار مهم است. در کنار تمامی تجویزهای پزشکی برای تغذیه یک زن باردار او باید اهمیت ویژه ای هم به مصرف غلات، عصاره مخمر، ماهی و سبزیجات داشته باشد. این منابع غذایی سرشار از ویتامین B هستند.
از سویی دیگر مصرف برخی از میوه ها برای زنان باردار توصیه می شود همانند سیب، بادام شیرین، گیلاس، انگور و موز که در خواب راحت برای زن باردار تاثیر بسیار مثبتی می گذارند.
اهمیت مشورت با پزشک
اما اگر بخواهیم به همان روش های بارداری برگردیم بهتر است به گیاه والریانا و یا همان سنبل الطیب اشاره کنیم. گیاهی است که بوته ای استوار و چندساله دارد و در اروپا و بخش هایی از آسیا می روید. دمنوش سنبل الطیب آرامش بخش است و روی داشتن یک خواب راحت تر نیز تاثیر می گذارد. طعم تندی دارد اما در اینجا هم تاکید می شود پیش از مصرف هر گونه دمنوش گیاهی با پزشک خود مشورت کنید. به هر حال استفاده از این دمنوش گیاهی یکی از راه های خوب برای کنترل کم خوابی محسوب می شود.
از سنبل الطیب با آن طعم تندش که بگذریم به دیگر روشی می رسیم که باز هم به طب سنتی مربوط می شود، روشی به نام نوشیدن دمنوش به لیمو. به لیمو در آب رسانی به بدن زنان باردار موثر است. مصرف دمنوش به لیمو سبب می شود تا استرس فرد کمتر شود و به این ترتیب خواب راحت تری تجربه کند.
یک دمنوش موثر دیگر در بهبود کیفیت خواب زنان باردار چیزی نیست جز دمنوش نعناع که مشکلات گوارشی را کاهش می دهد تا خواب راحت تری برای زن باردار رقم بخورد.
نکاتی درباره خواب سالم در دوران بارداری
در کنار توجه به طب سنتی رعایت این نکات برای زنان باردار جهت داشتن یک خواب راحت توصیه می شود:
بالش های اضافی: از بالش ها می توان برای راحتی شکم و کمر استفاده کرد. یک بالش بین پاها می تواند به راحتی بیشتر کمر کمک کند تا خوابیدن راحت تر شود.
تغذیه: چه چیزی مهم تر از تغذیه وجود دارد؟ همانطور که قبلا به مصرف شیر گرم اشاره کردیم اکنون دوباره به اهمیت آن اشاره می کنیم. از سویی غذاهای پرکربوهیدرات مثل نان مناسب است. علاوه بر این، میان وعده سرشار از پروتئین می تواند سطح قند خون را بالا نگه دارد و می تواند به جلوگیری از کابوس های شبانه ، سردرد و گرگرفتگی کمک کند.
ریلکسیشن: زنان باردار باید سعی کنند ذهن خود را آرام کنند. نفس های عمیق بکشند و قبل از خواب دوش بگیرند.
عدم استفاده از داروهای بدون تجویز: استفاده از هر دارویی که از سوی پزشک تجویز شده نه تنها روی کیفیت خواب زنان باردار که بر روی سلامتی نوزاد آنها نیز تاثیر خواهد گذاشت.
طب سنتی هر چند راهکارهای دیگری برای درمان کم خوابی در دوران بارداری پیشنهاد می دهد اما روش های دیگر را هم نباید فراموش کرد، روش هایی ساده همانند ماساژ دادن شانه و گردن زن باردار. پیش از خواب غذای سنگین نباید از سوی مادران باردار صرف شود ضمن اینکه دوش گرفتن و نوشیدن شیر و عسل قبل از خواب برای داشتن یک خواب راحت بسیار مفید است. مادران باردار بهتر است به پهلوی چپ بخوابند و البته قبل از خواب شیر گرم و یامخلوط آب گرم با آب لیموی تازه بنوشند. حمایت عاطفی از زنان باردار هم به آنها کمک می کند تا دوران بارداری بسیار شیرینی داشته باشند.
دوران بارداری بی خطر و راحت بستگی به عوامل متعددی دارد که نه تنها مادر که پدر در به وجود آمدن آن بسیار نقش دارند.