چهمجه نوعی غذای محلی سولدوز (نقده) است و روش پخت خاص خودش رو دارد و به همین دلیل هرکسی نمی تواند به درستی این غذا را طبخ کند.این غذا سبزی مخصوص به خود را به اسم اولیک که یک گیاه خودرو می باشد دارد.برای پخت و پز از خشک شده این گیاه استفاده می شود زیر اگر خیس باشد طعم تلخی دارد.
مواد اصلی تشکیل دهنده چهمجه برنج، گوشت و گیاه صحرایی اولیک هستند که جزو غذاهای بسیار لذیذ ماه رمضان به شمار می روند.چمهجه دارای سبزی مخصوص به خود است که این سبزی به نام اولیک شناخته می شود و معادل فارسی آن ترشک مواج است؛ گیاهی خودرو که در هنگام خیس بودن بسیار تلخ می شود ولی توجه داشته باشید برای پخت و پز باید از خشک شده این گیاه استفاده کرد. آذربایجان غربی جزو مکان های مستعد برای رویش گیاهان وحشی است؛ بطوری که در حال حاضر بیش از صد نوع گیاه خوراکی، دارویی و صنعتی در استان آذربایجان غربی به صورت سنتی کاشته و استفاده می شود، این گیاهان عبارتند از لمیک، شنگ، قازایاغی، بولاغ اوتی، مندی، دوه دابانی، کنگر، جعفری کوهی، ریواس، اسفناج وحشی، کهلیک اوتی، گندله، سولان، نعنای کوهی، موسیر، قارچ کوهی، پونه و… همه این ها گیاهان خوراکی هستند که در بازار به فروش می روند و در تهیه خیلی از غذاها کاربرد دارد؛ غذاهای مختلفی مانند انواع آش مخصوصا آش دوغ و دلمه از گیاهان کوهی طبخ می شوند. اولیک با ساقه های ساده و کمرنگ دارای برگ های سرنیزه ای و باریک به طول ۳۰ سانتی متر است که قسمت وسط عریض تر بوده و حاشیه آنها موج دار است. برگ های این گیاه نیز در طول ساقه قرار دارند و بسیار کوچک، کشیده و نوک دار هستند. اولیک یا ترشک مواج به عنوان علف هرز مزارع شناخته می شود، این علف هرز اکثرا در زمین هاى زراعی، علفزارها، مراتع و حاشیه جاده ها به وفور یافت مى شوند. اکثرا این گیاه خودرو آب و هوای سرد را دوست دارد و به همین دلیل در مناطق گرم و مرطوب امکان رشد و ابتلا به بیماری سفیدک زیاد می شود، ولی در آب و هوای سرد و کوهستانی در بهترین حالت رشد کرده و از لحاظ نیاز آبی به آبیاری بسیار کمی احتیاج دارد. وجود این گیاه در پخت چهمجه طعم بی نظیری به غذا می دهد که مطمئنا خوشتان خواهد آمد.
مواد لازم برای چهمجه نقده
- 370 گرم گوشت گوسفندی و یا گوساله
- 200 گرم لپه
- 500 گرم برنج ایرانی
- به میزان دلخواه سبزی اولیک
- به میزان دلخواه زردچوبه و نمک دریا
- در صورت تمایل سبزی جعفری برای تزئین
دستور تهیه چهمجه نقده
در ابتدا گوشت گوسفندی را شسته و به صورت مکعب های کوچک برش می دهیم. در ادامه قابلمه ای مناسب برداشته و مقداری آب ولرم ریخته و با حرارت ملایم گوشت ها را آب پز می نماییم.در ادامه پس از نیم پز شدن گوشت ها، لپه هایی که از قبل خیس کرده بودیم را به درون قابلمه ریخته و اجازه می دهیم تا هردوی آنها در قابلمه با حرارت ملایم بپزند.پس از آنکه هر دو مواد پخته شد، آب گوشت را از قابلمه خارج کرده و در کناری قرار می دهیم. در ظرفی دیگر سبزی اولیک را با مقداری آب می جوشانیم.پس از آنکه سبزی اولیک پخته شد، آب آنرا دور می ریزیم تا تلخی آن گرفته شود.در این مرحله برنجی که از قبل خیس کرده ایم را درون قابلمه ای ریخته و به آن آب گوشت، ترکیب لپه و گوشت پخته شده و سبزی اولیک را می افزاییم.در این مرحله نمک دریا، زردچوبه را اضافه کرده و درب قابلمه را می گذاریم تا برنج بصورت کته آماده شود.
دستور پخت دمی یارما
