لجبازی در زندگی زناشویی می تواند بر ابعاد مختلف رابطه زن و شوهر تاثیر بگذارد. بسیاری از دلخوری ها و دعواها ریشه در لجبازی زوجین دارد. معمولا در ابتدا یکی از طرفین رفتار ناپخته لجبازی را پیش می گیرد و عدم آگاهی همسر از نحوه برخورد صحیح به ادامه و بدتر شدن رفتارهای ناپخته می انجامد. هر کسی ممکن است در رابطه با همسرش گاهی لجبازی هایی داشته باشد، اما لجبازی بیش از حد در رابطه زناشویی پیامدهای جبران ناپذیری به همراه دارد.
لجبازی یکی از ویژگی های انسانی است که هر فرد گاهی از آن استفاده می کند. فرد لجباز شبیه یک کودک رفتار می کند و به اصلاح "بچه می شود". به حرف خود اصرار ورزیده و بی دلیل به حرف کسی گوش نمی کند و کار خودش را انجام می دهد؛ گویی که هیچ چیز جلودارش نیست.لجبازی در زندگی مشترک به صورت معمول اتفاق می افتد. هر فردی در زندگی خود گاهی اوقات دست به رفتارهای بچگانه می زند و مانند یک کودک رفتار می کند. بحث این نیست که کسی نباید در زندگی زناشویی خود لجبازی کند یا اگر کسی لجبازی کرد، دیگر باید قید آن رابطه را بزند؛ خیر صحبت درباره زمانی است که زن و شوهر هر دو لجبازی کرده و هیچ کدام برای برطرف کردن آن و بهبود روابط عاطفی خود تلاشی نکنند.
در چنین شرایطی است که دعوای بین زوجین شدت گرفته و لجبازی در زندگی زناشویی بیشتر می شود. در نتیجه زندگی مشترک به قهقرا می رود. حالا ممکن است در این میان فرزندی هم داشته باشید. در چنین شرایطی وضعیت بسیار وخیم تر شده و با این لجبازی ها به روان کودک خود نیز صدمه می زنید. فرزندان این خانواده ها معمولا دچار نوعی اضطراب فراگیر هستند.
روشهای تشخیص افراد لجباز
- بی قانونی:این شخص کوچکترین اعتنایی به قوانین نمی کند. فرد لجباز برای خود قوانین مشخص دارد و هرجا که به نفع خودش باشد قانون را اجرا می نماید.
- زودرنج و حساس:شخص لجباز از دیگران توقع بیش از اندازه دارد، اما در برابر سخنان دیگران خود را مسئول نمی داند.
- کمبود اعتماد به نفس:در افراد لجباز می توان به وضوح کمبود اعتماد به نفس و عدم خودباوری مثبت و پذیرفتن خود واقعی را یافت.با این وجود او این واقعیت را نمی پذیرد.
- عصبانت سریع:شخص لجباز با کوچکترین مخالفتی که در برابر خواسته هایش می بیند، شروع به ناراحتی و عصبانیت کرده و ناسازگار می شود.
- اهل داد و قال:انسان لجباز عادت به شلوغ کاری زیاد دارد و کینه توزی خود را به همه نشان می دهد.
- فرافکنی:فرد لجباز ، شخص دیگر را متهم به لجبازی می کندبه طور مثال می گوید:«تو لجبازی می کنی» و یا «تو مرا به لجبازی وادار می کنی» و ...
- ارتباطات اجتماعی ضعیف:او در اغلب موارد تنها است و توانایی برقراری ارتباط اجتماعی مناسب را ندارد.این شخص افسرده و مضطرب است و افکار پریشانی دارد.
- دلیل تراشی:افراد لجباز برای تصمیمات خود بهانه های عجیب و غریب آورده و اشتباهات خود را به گردن دیگران می اندازد.
پیامدهای مخرب لجبازی در زندگی زناشویی
در اغلب خانواده ها این اتفاق پیش می آید که هر فردی مانند یک کودک رفتارهای بچه گانیی از خود بروز دهد. بحث این نیست که کسی نباید در زندگی زناشویی لجبازی کند یا اگر کسی لجبازی کرد، دیگر باید قید آن رابطه را زد؛ بلکه صحبت درباره مواقعی است که زوج ها هر دو لجبازی کرده و برای اصلاح رفتار خود هیچ تلاشی نکنند. در این وضعیت اختلاف و دعوای زن و شوهرها شدت می گیرد و زندگی مشترک را به مرز نابودی می کشاند.در این میان اگر فرزندی هم وجود داشته باشد با لجبازی های والدین آسیب زیادی خواهد دید. این فرزندان معمولا به نوعی اضطراب مبتلا می شوند. والدین لجباز، اختلافات خود را مانند میدان جنگی می بینند که هرکاری برای پیروزی خود انجام می دهند.
این افراد با لجبازی خود، بحث را ادامه داده و حاضر به قبول اشتباهات خودنیستند و در برابر هر حرفی، جواب داده و مقابل هر عملی رفتاری از خود بروز می دهند.یکی از آثار منفی لجبازی، اختلافات زن و شوهرها است که به سلامت روانی خانواده آسیب می رساند. فرد لجباز قدرت تصمیم گیری و استقلال فکری مناسبی ندارد و حاضر به کنار گذاشتن افکار غیرمنطقی خود نمی باشد.این شخص احترامی برای عقاید دیگران قائل نیست و تنها خواسته های خودش مهم است.این افراد توانایی یافتن راه حل مناسب را ندارند و حاضر به کنار گذاشتن افمار غیر منطقی خود نیستند.
علل و عوامل لجبازی همسر در زندگی مشترک
لجبازی یک ویژگی ذاتی در وجود انسان ها است و نمی توان آن را به طور کل از وجود افراد پاک کرد. لجبازی در زندگی مشترک تا حدودی طبیعی است اما اگر زیاده از حد شود، اختلافات و مشکلاتی را به همراه می آورد. اگر خودتان یا همسرتان در زندگی لجبازی می کنید، بهتر است هرچه سریع تر برای رفع آن اقدام کنید تا مشکلات سخت تری را تجربه نکنید. موارد زیر دلایل و عوامل موثر در لجبازی همسرتان هستند:
انتقام جویی
یک دندگی و لجبازی نوعی واکنش به رابطه است. در شرایطی که زن و شوهر از نحوه برخورد و عملکرد دیگری راضی نباشد، دچار کمبود محبت از سوی او شود و یا بی محلی ببیند به شکل طبیعی درصدد انتقام بر می آید.در واقع لجبازی نوعی انتقام جویی است که شخص صدا اعتراض خود را توسط آن به گوش فرد دیگر می رساند. شخصی که در سالهای اولیه زندگی مشترک، از همسر خود محبت و مهربانی کافی ببیند، قطعا در دوره میانسالی و اچس از ازدواج فرزندان تنهایی را تجربه نخواهد کرد.
تحقیر و سرزنش
به طور یقین نوع رفتار ما با همسرمان، زمینه ساز تشکیل سخصیت خودمان است. زمانی که زوج ها به طور غیر منطقی خواسته یا ناخواسته یکدیگر را تحقیر می نمایند بذر لج بازی را در قلب هم کاشته و آینده ناآرامی را برای خود و فرزندنشان فراهم می نمایند. زن و شوهر هرگز نباید یکدیگر با الفاظ بد صدا کنندیا در حضور فرزندان یکدیگر را مورد تمسخر قرار دهند.
خود بزرگ بینی
یکی از دلایل لجبازی، تکبر، برتر بینی و غرور نابه جا است. این عوامل در زندگی مشترک زمینه ساز یک دندگی آنها را فراهم می کند. زن یا مردخود را برتر از دیگری دیده و حاضر به پذیرفتن حرف دیگری نمی باشد. تکبر از نظر قرآن هم موجب لجبازی می شود.اگر فرد تربیت صحیحی از نظر اخلاقی نداشته باشد در مرحله ای از رشد مادی در زندگی دچار آفت خوبزرگ بینی خواهد شد. مثلا شخصی که به جایگاه مناسبی در اجتماع برسد و یا ثروت هنگفتی بدست آورد ممکن است شریک سال های زندگی خود را فاقد جذابیت ببیند.
رفتار منفی
لجاجت در زندگی مشترک به دلایل مختلفی ایجاد می شود. یکی از این دلایل رفتار نادرست زن یا شوهر است که موجب حساسیت فرد دیگر می شود. در صورتی که این رفتارهای همیشگی شوند به تدریج حس تنفر در همسر ایجاد می شود و او را تبدیل به فرد لجباز می کند.سعی کنیم این رفتارهای منفی و مخرب را با رفتارهای صحیح جایگزین کنیم .
سرزنش بی دلیل
سرزنش کردن یکی از عوامل ناسازگاری در روابط زنا و شوهر ها است که منجر به لجبازی می شود. در صورت تداوم این رفتار، پایه های زندگی مشترک سست می شود. شخصیت فردی که مدام مورد سرزنش قرار می گیرد به مرور تخریب شده و توانایی مدیریت صحیح را از دست می دهد.همچنین تعداد اشتباهات او روز به روز بیشتر می شودو زمانی که هنر همسرداری و مدیریت زندگی از او سلب شود، لجبازی در او تقویت خواهد شد. امام علی علیه السلام می فرماید:«الافراط فی الماامه یشب میزان اللجاجه»؛ زیاده روی و تکرار بی جای سرزنش آتش لجاجت را قوی تر و برافروخته تر می کند.برترین مدل اصلاح رفتار همسر، تذکر سازنده و منطقی توام با مهربانی و دلسوزی است. سرزنش کردن یکی از بزرگترین گناهان در اسلام است نه تنها موجب اصلاح رفتار نمی شود بلکه پیامدهای منفی زیادی در پی خواهد داشت.
جهل و اطلاعات کم
یکی از دلایل لجبازی در زندگی مشترک، نادانی و عدم اطلاعات کافی درباره ی پیامدهای مادی و معنوی لج بازی و یک دندگی است. افرادی که به پیامدهای لجبازی در زندگی زناشویی آگاه هستند، اصراری برای ادامه این رفتار کودکانه ندارند.پیامبر اکرم(ص) درباره این موضوع می فرمایند:«ایاک و اللجاجه فان اولها جهل و آخرها ندامه»؛ از یک دندگی پرهیز کنید؛ زیرا آغاز این کار نادانی و پایان آن پشیمانی است.
بهترین روش برخورد با لجبازی همسر در زندگی مشترک
هنگام شروع لجبازی همسرتان بهتر است به نکات و راهکارهای عنوان شده در ادامه ی این بخش رجوع کنید:
- لجبازی را با لجبازی پاسخ ندهید:باید توجه داشته باشید که لجبازی در زندگی مشترک نه تنها رابطه را بدتر می کند بلکه با ایجاد تعارضات به هر دو نفر آسیب می رساند. بهتر است اصول ارتباط موثر با همسرتان را یاد بگیرید.
- سکوت کردن:بهترین و موثرترین رفتار، سکوت است؛ بنابراین سعی در کنترل خود داشته باشید.چرا که پرخاشگری شما لجبازی او را بیش از قبل می کند. در زمان مناسب علل لجبازی او را بررسی کرده و آنها را رفع نمائید..
- درک کمبود اعتماد به نفس او:عدم خودباوری و کمبود اعتماد به نفس یکی از مهمترین دلایل لجبازی می باشد. معمولا افرادی لجباز هستند که از کمبود اعتماد به نفس رنج می برند و با لجبازی سعی در نشان دادن اقتدار خود می کنند. بنابراین برای حفظ آرامش زندگی مشترک خود، به همسرتان در شناخت و باور شخصیت اش کمک کنید و راههای افزایش اعتماد به نفس همسر را شناسایی و به کار برید.
- شما هم مقصرید:همیشه همسرتان مقصر نیست بلکه گاه رفتار اشتباه شما موجب لجبازی همسرتان می شود. در اکثر مواقع لحن نادرست و اشتباه شما، همسرتان را وادار به لجبازی می کند. رفتار صحیح در بروز اختلاف و دعوا، در جلوگیری از لجبازی همسرتان موثر است.
راهکارهایی برای از بین بردن لجبازی همسر
- سعی کنید با او مدارا کرده و با او کنار بیایید.
- اصلا به فکر استفاده از کلمات کنایه آمیز نباشید. این کلمات تنها به شدیدتر شدن لجبازی می انجامد.
- سعی کنید از کلمات مثبت و لحن آرامبخش استفاده کنید.
- با او بحث نکنید و سعی نکنید هنگام لجبازی او را قانع کنید.
- او را به آرامش دعوت کنید.
- یاد بگیرید چطور باید از کسی انتقاد کرد و چطور باید ویژگی های منفی همسرتان را به او بگویید تا او آن ها را اصلاح کند.
- در زمان مناسب مشکلات و ویژگی های منفی او بگویید.
- تا زمانی که همسرتان به حالت متعادلی نرسیده و هنوز در حالت های عصبی است، راجع به موضوع لجبازی صحبتی به میان نیاورید و بحث را از نو شروع نکنید.
- یاد بگیرید با تعریف کردن از ویژگی های مثبت همسرتان به او اعتماد به نفس بیشتری بدهید.
- در زمان لجبازی اگر همسرتان زمان زیادی را به حرف زدن و بحث های طولانی می پردازد؛ صبور بودن را یاد بگیرید و اجازه بدهید خودش را تخلیه هیجانی کند و حرف هایش را کامل بزند.
- مهارت های گفتگو خودتان را تقویت کنید و از روش مناسبی که به لجبازی نرسد استفاده کنید.
- در حرف زدن سعی کنید لطافت بیشتری داشته باشید و مستقیم جملات خود را با “تو” شروع نکنید. استفاده از ضمیر مستقیم باعث می شود حس مقصر بودن یا سرزنش کردن در او افزایش پیدا کند. توصیه بهتر این است که جملات خود را با “من” یا “ما” شروع بکنید.
با همسر حسود و حساس خود چه کنیم؟
