لجبازی کودکان هنگام پوشیدن و تعویض لباس دغدغه بسیاری از والدین می باشد. این لجبازی ها به صورت های مختلف مانند جیغ زدن وگریه کردن نمایان می شود. زمانی که کودک در سه ساله ابتدایی زندگی خود قرار می گیرد، بیشترین تلاش را برای اثبات استقلال و آزادی خود انجام می دهد. بدین جهت همواره با والدین خود سرناسازگاری برمی دارد و خواهان انجام کارهای خود، به تنهایی می باشد.
مقاومت کودک برای لباس پوشیدن بسیار طبیعی است و در بسیاری از کودکان مشاهده می شود. این مقاومت ممکن است به شکل مخالفت فعال کودک در مقابل لباس پوشیدن از سوی والدین باشد و یا اینکه بر روی پوشیدن نوع خاصی از لباسها باشد.
راهکارهای مقابله با لجبازی کودک در لباس پوشیدن
- اگر تصمیم گیری در مورد لباس پوشیدن مشکلی است که در صبح اتفاق می افتد بهتر است لباسها را از شب قبل آماده کنید. معمولا بهتر است این لباس ها را در جای دیگر به دور از سایر لباسها قرار دهید. این استراتژی به فرزند شما کمک می کند تا لباس دیگری را صبح نبیند و نظرش تغییر کند.
- اگر مقاومت کودک برای لباس پوشیدن مربوط به انتخاب لباس است به کودک خود اجازه بدهید در مورد چیزی که می پوشد حق انتخاب داشته باشد اما نه انتخاب های متعدد. بهتر است معمولا اجازه دهید کودک بین دو لباس انتخاب کند. به عنوان مثال، بپرسید "آیا می خواهید این پیراهن قرمز را بپوشاند یا آبی؟
- برای پوشیدن لباس فرزندتان به اندازه کافی زمان در نظر بگیرید. در خیلی از خانواده ها، صبح همه اعضای خانواده تحت فشار برای آماده شدن و بیرون رفتن از منزل هستند. عجله کردن تنها باعث افزایش مقاومت کودکان در برابر لباس پوشیدن می شود. در عوض کودک را سرگرم کنید و با آواز خواندن و موسیقی حواس او را پرت کنید.
- استفاده مکرر از بازی و تحسین و تشویق در حین لباس پوشاندن و توصیف کردن مراحل، لجبازی کودک در پوشیدن لباس کاهش و میزان همکاری را افزایش می دهد.
- برای کودکانی که صبح به قصد مدرسه یا مهد کودک از خانه خارج می شوند مهم است که یک روند منظم و پیش بینی شده را در نظر بگیرید. برای مثلا هنگامی که کودک شما بیدار می شود باید دندان ها را مسواک بزند، موهای خود را شانه کند و سپس لباس بر تن کند. تا زمانی که لباس نپوشیده و صبحانه نخورد اجازه ندارد به تماشای تلویزیون یا بازی کردن مشغول شود.
- اگر فرزند شما در مدت زمان معقولی از پوشیدن لباس طفره می رود و حداقل چهار سال سن دارد، شما می توانید گاهی اوقات این فعالیت های روزمره را سرگرم کننده و موثر کنید. با کمک یک ساعت زنگ دار میتوانید او را تشویق کنید تا قبل از زنگ زدن با اتمام لباس پوشیدن جایزه در یافت کند.
- زمانی که فرزند شما به سن چهار یا پنج سالگی می رسد، باید به او مسئولیت بیشتری به کودک برای پوشیدن لباس هایش داده شود. در ابتد با لباسهای آسانتر به او کمک کنید تا بیاموزد و از لباس های با دکمه های کوچک اجتناب کنید. همانطور که فرزند شما یاد می گیرد که لباس خود را بپوشاند، اطمینان حاصل کنید او را ستایش می کنید. برای آموزش می توانید قدم های ابتدایی را شما برداشته و تکمیل کار را به عهده او بگذارید. به عنوان مثال جوراب را به مچ پا برسانید و اجازه دهید او باقی جوراب را بالا بکشد.
- برای جلوگیری از لجبازی کودک می توانید از لباس هایی دارای شکلک های چشم نواز استفاده کنید. به علاوه می توانید از تصاویر کارتونی مورد علاقه کودک خود برای پوشش استفاده کنید.
- کودک شما دارای روحیه بسیار لطیف و زود رنج می باشد. بنابراین شما بایستی همانند یک مربی مهد مهربان همیشه و همیشه خندان همراه با انرژی و کلی احساس خوب در کنار کودک خود باشید تا فرزندتان در کنار شما احساس آرامش داشته باشد.
- بسیاری از کودکان از تر شدن لباس خود احساس ناراحتی و چندشی می کنند. اگر کودک شما برای تعویض لباس ممانعت می کند، می توانید با کثیف کردن و یا خیس کردن لباس او باعث شوید که خود کودک درخواست تعویض لباس کند و یا در مقابل تعویض لباس واکنشی از خود نشان ندهد.
- کودکان اغلب دوست دارند به مدرسه بروند و با دوستان خود بازی کنند بنابراین بهتر است به فرزندتان بگویید که اگر زود لباس نپوشد، دیر به مدرسه می رسد و زمان بازی با دوستانش را از دست خواهد داد.
- در ارتباط با کودک اول لبخند و بعد ارتباط چشمی و کلامی فراموش نشود.
چه زمانی لجبازی کودکان نگران کننده است؟
در موارد خیلی شدید، برای مثال زمانی که کودک به هیچ وجه لباس های دیگری را نمی پوشد یا از لباس خاصی نفرت دارد، ممکن است دچار اختلال یکپارچگی حسی (Sensory Integration Disorder)، اختلال پردازش حس (SPD)، بیماری اوتیسم یا ADHD باشد. در این موارد باید حتما به پزشک مراجعه کنید. این موارد با زمانی که کودک برای مثال از پوشیدن لباس هایی با رنگ آبی امتناع می ورزد، متفاوت است.
بعضی بچه ها به آستین، درز لباس ها یا نوع بافت لباس حساسیت دارند. مثلا بعضی بچه ها متنفرند از اینکه شلوار با ساق پایشان تماس پیدا کند. این بچه ها معمولا شلوارک را ترجیح می دهند. حتی ممکن است با پوشیدن شلوار گریه کنند. بعضی از والدین نمی توانند این موضوع را درک کنند و می گویند: «مگه می شه بچه نتونه شلوار بپوشه؟» به همین دلیل، او را وادار به انجام این کار می کنند. کودک فریاد می زند و گریه می کند، زیرا نمی داند چطور باید چیزی را که در مغزش می گذرد، به زبان بیاورد.
بهترین راهکارهای مقابله با لجبازی کودکان
